Berlin (dpa/SN). Hrožace rizika wjacorych miliardow eurow statnje kupowanych nahubnikow přećiwo koronawirusej dla su dźensa tema w zwjazkowym sejmje. We wobłuku aktualneje hodźiny chcychu zapósłancy wo postupowanju tehdyšeho knježerstwa na spočatku pandemije wuradźować. Tehdy bě mało nahubnikow, kotrež pak nuznje trjebachu. Z tehdyšeho časa leži hišće něhdźe sto skóržbow na sudnistwach z cyłkownymi žadanjemi 2,3 miliardy eurow.
Zo by spěšnišo nahubniki za strowotnistwo dóstało, bě ministerstwo tehdyšeho ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) nahubniki bjez wulkich jednanjow ke krutym płaćiznam skazało. Častodosć su so w Berlinje po tym spjećowali, zličbowanki zapłaćić, pokazujo tež na problemy kwality. Dodawarjo na to ministerstwo wobskoržichu.
Brüssel (dpa/SN). Hladajo na wohroženje přez Rusku a Běłorusku žadaja sej Pólska, Letiska a Litawska podpěru EU za wojerske a ciwilne zawěsćenje mjezy. „Trjebamy zakitowansku iniciatiwu, zo móhli Europjanow nětko a přichodne lěta škitać“, pisaja statni a knježerstwowi šefojo krajow do wjerška EU prezidentce komisije EU Ursule von der Leyen a prezidentej Rady EU Charlesej Michelej. Wjeršk wotměwa so dźensa a jutře w Brüsselu.
Jako konkretny projekt mjenuja politikarjo „natwar zakitowanskeho infrastrukturneho systema podłu wonkowneje mjezy EU k Ruskej a Běłoruskej“. Tole móhło nuznej trěbnosći wotpowědować, EU před wojerskimi a hybridnymi wohroženjemi škitać. Hybridne wohroženje je krajam předewšěm zaměrna a wot Ruskeje a Běłoruskeje instrumentalizowana migracija ćěkancow z chudych krajow do Pólskeje ze zaměrom, EU wosłabić.
Rozměr kóštow za planowany system zakitowanja žada sej z wida awtorow pjenježnu podpěru EU. Planowanje a twar projekta chcedźa z NATO wothłosować.
Offenbach (dpa/SN). Po sylnych zliwkach na juhu a juhozapadźe Němskeje so njepřijomne wjedro dale po Němskej rozpřestrěwa. Dźensa wočakowachu we wjacorych dźělach kraja hrimanja a sylne njewjedra. Hižo wčera běchu jednotliwe kónčiny Badensko-Würtembergskeje a Bayerskeje wot sylnych zliwkow a wichorow potrjechene.
W nutřkownym měsće Stuttgarta dyrbjachu wčera fanowe pasmo za europske koparske mišterstwa njewjedra dla krótkodobnje zawrěć. Bórze na to pak policija warnowanje zaso zběhny, dźakujo so přiwisnikam kopańcy za sćerpnosć a zrozumjenje za naprawy.
W ródnym domje Ericha Honeckera, bywšeho předsydy statneje rady NDR, w posaarskim Neunkirchenje, je woheń wudyrił. Kaž wohnjowa wobora zdźěla, bě minjenu nóc woheń třěchu domskeho zapalił. Płomjenja rozpřestrěchu so na susodnej twarjeni. 40 wobydlerjow dyrbjachu w nuzowych kwartěrach zaměstnić. Cyłkowna škoda wučinja 750 000 eurow. Přičina wohenja njeje hišće znata. Honecker bě so 1912 w domje narodźił.
Bolosće w chribjeće mějachu hižo stari Egyptowčenjo. Tole je Petra Brukner Havelková ze swojimi sobudźěłaćerjemi w čěskim Narodnym muzeju w Praze wuslědźiła. Přepytowali su kosće 69 dorosćenych, kotrychž běchu 2 000 lět do Chrystusa w Egyptowskej pochowali. 30 z nich běchu pismawučeni. Wočiwidnje sedźachu woni tehdy při swojim dźěle na zemi z křižowanymaj nohomaj.
Kamjenc (dpa/SN). W Sakskej bydli něšto mjenje ludźi hač wočakowane. Po prěnich wuslědkach wuhódnoćenja censusa bě jich 15. meje 2022 něhdźe 4,038 milionow wobydlerjow, zdźěli wčera krajny statistiski zarjad w Kamjencu. Dotal wuchadźachu fachowcy na zakładźe censusa z lěta 2011 z toho, zo je jich w swobodnym staće 4,08 milionow wobydlerkow a wobydlerjow. Nětko pak je jich 1,03 procenty mjenje. Změna pak leži pod hódnotu, kotruž su za Němsku zwěsćili. Tam zličichu statistikarjo 1,6 procentow mjenje.
W krajnej stolicy Drježdźanach je ličba wobydlerjow nimale konstantna wostała. „Ličby su zwjeselace a pokazuja, zo wobydlerski zarjad derje dźěła“, wuzběhny Drježdźanski wyši měšćanosta Dirk Hilbert (FDP). Druhe sakske města dyrbja swoje ličby dele korigować.
Saipan (dpa/SN). Sudnistwo USA je dojednanje mjez załožerjom platformy Wikileaks Julianom Assangeom a ameriskej justicu w zwisku z wumjetowanjemi spionaže dla wotžohnowało a jeho pušćenje wobkrućiło. Tole rozprawjeja medije ze sudniskeje žurle na Marianskej kupje Saipanje, na wonkownym teritoriju USA w Pacifiskim oceanje. Assange bě swoju winu zdźěla přiznał, za to je jemu sudnistwo pjeć lět trajace jastwo we Wulkej Britaniskej přiličiło a jeho pušćiło.
Scholz wupraja so k wjerškej
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa knježerstwowu deklaraciju k planowanemu wjerškej EU w Brüsselu předstajił. Nimo toho chcyše so Scholz k planowanemu wjerškowemu zetkanju NATO wuprajić, kotrež wotměwa so wot 9. do 11. julija we Washingtonje. Statni a knježerstwowi šefojo EU běchu so wčera na to dojednali, politikarku CDU Ursulu von der Leyen za dalšu dobu jako prezidentku komisije EU namjetować. Na wjeršku jutře a pjatk ju wuzwola.
Skućićelow spěšnje wotsunyć
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck wočakuje wot předewzaćow wuchodneje Němskeje zazběh noweho hospodarskeho rozmacha w Němskej. Politikar Zelenych rjekny nowinarjam: „Hospodarstwo so poněčim z krizy wudrapa, ćehnjeny tuchwilu wot wuchoda.“ Tam sej tójšto ludźi hłójčku łama, kak móhli po nowych pućach kročić, we Łužicy, w Schwedtće, w Leunje a mnohich druhich kónčinach. Předewzaća inwestuja tam, hdźež su wuměnjenja dobre, Habeck rjekny. Wuchodna Němska je tule přiběrajcy derje nastajena. Wón pokaza mjez druhim na wulke inwesticije na přikład w předewzaću Intel w Magdeburgu, štož ma signalowe wuskutki za dalše wulke inwesticije. Zwjazk podpěruje zasydlenje koncerna Intel z dźesać miliardami eurow. Wot lěta 2027 chce koncern z USA w Magdeburgu produkować. Zasydlenje bě debatu w tym zbudźiło, w kajkej měrje měł stat předewzaća ze subwencijemi podpěrać.