Skupinska skóržba móžna

wutora, 27. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Kupcy dieselowych awtow twarca Volkswagen móža so wotnětka skupinskej skóržbje přećiwo awtowemu koncernej přizamknyć. Kaž Zwjazk přetrjebarskich centralow Němskeje dźensa w Berlinje zdźěli, je wotpowědny register skóržbnikow wot wčera wječora w zwjazkowym zarjedźe za justicu přistupny. Zapis do registra je předewšěm za ludźi zajimawy, kotřiž nochcedźa so sami z VW rozestajeć. Nětko přewozmje Zwjazk škitarjow přetrjebarjow procesowe riziko, z Berlina rěkaše.

Trump hrozy awtotwarcej

New York (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je awtotwarca General Motors planowaneho masiwneho šmóranja dźěłowych městnow kritizował a z konsekwencami hrozył. Pozadk je planowane zawrjenje twornje w staće Ohio kóštow dla. Trump bě připowědźił, zo chce na předewzaće „masiwny ćišć“ wukonjeć, dyrbjało-li so to stać, wšako je „wjele za koncern činił“. Wón awtotwarca namołwja, produkciju w Chinje skónčić a město toho w USA inwestować.

Zyma wobchad haćiła

W dołhich rynkach čakaja migranća w mexiskim namjeznym měsće Tijuana, zo bychu něšto k jědźi dóstali. Tuchwilu je tam wjace hač 7 000 migrantow z krajow Srjedźneje Ameriki. Někotři běchu njedźelu spytali mjezu do USA namócnje přewinyć, při čimž dóńdźe k rozestajenjam. Mjeztym je so połoženje zaso změrowało. Zamołwići w Mexiku spytaja ćěkancow pohnuć, zo so do swojeje­ domizny wróća. W USA pak so migranća lěpšeho žiwjenja nadźijeja. Foto: dpa/Gregory Bull

Merkel a Putin wo krizy wuradźowałoj

wutora, 27. nowembera 2018 spisane wot:

Berlin/Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a ruski prezident Wladimir Putin staj wčera aktualnu krizu mjez Ruskej a Ukrainu po telefonje rozjimałoj. W rozmołwje Putin němsku kanclerku prošeše na ukrainske knježerstwo wliw wukonjeć, zo by so „dalšich njepřemyslenych kročelow wzdało“, ruska powěsćernja Tass rozprawja. K tomu rysowaše Putin situaciju jako „prowokatiwne akcije“ ukrainskeje strony kaž tež jako „hrube ranjenje mjezynarodneho prawa přez jeje wójnske łódźe“ a jako „wotpohladne ignorowanje prawidłow měrniweje pasaže přez teritorialne wodźizny ruskeje federacije“. Poziciju kanclerki Tass žanu njepodawa. Minjeny kónc tydźenja bě ruska mórska straža ukrainskej marinje přejězd přez Kerčsku mórsku wužinu zapowědźiła a tři ukrainske łódźe sćazała. Na to ukrainski prezident Petro Porošenko připowědźi, zo płaći wot jutřišeje srjedy 30 dnjow wójnske prawo. Parlament je naprawu wčera z wulkej wjetšinu schwalił. Dyrbjało-li so połoženje zaso změrować, móže Porošenko wójnske prawo „kóždy čas“ zaso zběhnyć, kaž rjekny.

6 000 ludźi bomby dla ewakuowali

wutora, 27. nowembera 2018 spisane wot:

Zwenkau (dpa/SN). W zwisku ze znješkódnjenjom bomby z Druheje swětoweje wójny w městačku Zwenkau južnje Lipska dyrbješe dźensa 6 000 ludźi swoje bydlenje wopušćić. Wot naprawy nimo toho potrjechene běchu pěstowarnja, šula a chorownja, kaž policija rano zdźěli. Kónčina we wobkruhu jednoho kilometra wokoło strašneje namakanki je zaraćena. Wšitke dróhi do Zwenkauwa su zawrjene. Pěškam a jězdźidłam stej přistup a přijězd do města zakazanej. Wot ranja su wobydlerjam nuzowe kwartěry přistupne. Bombu chcychu w připołdnišich hodźinach znješkódnić.

Hižo wčera popołdnju dyrbješe ně­hdźe 600 ludźi we wokolinje sto metrow wokoło bomby swoje bydlenje wopušćić. Blisku chorownju su minjenu nóc ewakuowali. Bombu běchu wčera dopołdnja namakali, jako wuzběhnychu twarsku jamu­ za nowy jednoswójbny dom. Fachowcy­ za znješkódnjenje municije z Drježdźan zwěsćichu, zo dyrbja bombu na městnje znješkódnić. Za potrjechenych su wobydlerski telefon zarjadowali.

To a tamne (27.11.18)

wutora, 27. nowembera 2018 spisane wot:

Štyri měsacy njewinowata w jastwje sedźała je žona w staće USA Georgia, dokelž bě policija cokorowu watu za drogi měła. Při kontroli běchu zastojnicy titu ze zdźěla roztłóčenej módrej cokorowej watu našli, kotruž mějachu za metamfetamin. Dokelž bě prěni drogowy test k tomu hišće pozitiwny, zajachu žonu jako dealerku drogi crystal meth. Hakle měsacy pozdźišo sej w laborje namakanku bliže wobhladachu a zwěsćichu, zo je to wata. Žona skorži nětko přećiwo policistam a zhotowjerjej drogoweho testa.

Z „přećelnymi chłostankami“ chcedźa tež lětsa zaso wopytowarjow hodownych wikow w Annabergu-Buchholzu na to skedźbnić, hdyž wopak parkuja. Na lisćiku při awće chcedźa wopytowarjow prosyć lěpje na wobchadne tafle dźiwać, kotrež parkowanje na wšelkich městnach poprawom zakazuja. Pjenježnu pokutu chcedźa sej jenož potom žadać, hdyž wopytowarjo zakaz wospjet ignoruja.

„Z lubosću so njehrajkać!“

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus je znowa přesnadne přihoty na mandźelstwo w katolskej cyrkwi kritizował. Někotre „pozdatne přihoty“ za zrały rozsud njedosahaja. Dźe tu wo sakrament a nic wo někajku formalitu. Cyłe žiwjenje wjerći so wokoło lubosće. „Z lubosću njesměš so hrajkać!“, praji swjaty wótc.

Myto spožčili

Berlin (B/SN). Myto za „ciwilnu kuražu“ přećiwo prawicarskemu radikalizmej, antisemitizmej a rasizmej spožčichu Janinje Levy z Hamburga. Jednaćelka kreatiwneje agentury bě w aprylu zakročiła, jako buštaj młodaj mužej z kipu na hłowje w Berlinje wot młodeho Syričana z pasom nadběhowanaj a z antisemitiskimi wudmami hanjenaj. Z 3 000 eurami dotěrowane myto dósta Levy 29. oktobra w Berlinje na zarjadowanju Carity.

Wobwinuja měšnika

Varanasi (B/SN). W indiskim měsće Varanasi (zwjazkowy stat Uttar Pradesh) su 18. nowembra katolskeho měšnika Vincenta Pereiru radikalni hinduistiscy nacionalisća wosrjedź nyšpora w modlerskim centrumje atakowali. Policija měšnika zaja, dokelž měni, zo je ze swojej modlitwu a wustupowanjom tumulty hindu-přiwisnikow prowokował.

Myto Miny Witkojc spožčene

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Bórkowy (SN/at). Žylowska Witaj-pěstowarnja „Mato Rizo“ je prěnja lawreatka krajneho Myta Miny Witkojc za wuběrny serbskorěčny angažement. Z rukow braniborskeje ministerki za wědomosć, slědźenje a kulturu dr. Martiny Münch (SPD) přija nawodnica kubłanišća Diana Buchanowa wuznamjenjenje na swjatočnosći sobotu w Bórkowach.

Na prócowanja wo přichod serbskeje rěče skedźbni ministerka Münch w swojim postrowje runje tak kaž na ćeže, mjeńšinowu rěč wšědny dźeń konsekwentnje nałožować. „Tohodla su rěčne přikłady trěbne“, wona podšmórny. Narodny přikład je Mina Witkojc, mjenowa patronka noweho serbskeho myta, dotal jeničkeho po žonje pomjenowaneho.

Do rozsudneho wothłosowanja

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

London (dpa/SN). Po wčerawšim přihłosowanju čłonskich krajow EU k zrěčenju z Wulkej Britaniskej wo wustupje kraja z EU měrja so woči zaso na britisku stolicu London. Tam chcyła premierministerka Theresa May wujednany kompromis w Delnjej komorje parlamenta zakitować, byrnjež přećiwnicy masiwne spjećowanje připowědźili. Rozsudne wothłosowanje ma so w decembru wotměć. Dyrbjało-li zrěčenje zwrěšćić, hrozy chaos.

Migrantow wróćo dowjezć

Tijuana (dpa/SN). Po tumultach na mjezy k USA je Mexiko připowědźiło, zo chcyło migrantow ze srjedźoameriskich krajow, kotřiž běchu spytali mjezu ilegalnje přewinyć, do jich domizny wróćo dowjezć. Skupina něhdźe 500 migrantow chcyše so na namjeznym přechodźe El Chaparral na sewjeru kraja namócnje do USA dóstać. Mexiska policija podarmo spyta, tomu zadźěwać. Wěstotne mocy USA zasadźichu sylzopłun.

Za dobrowólny zawjazk

Konflikt před Krimu so přiwótřa

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:

Moskwa/Kijew (dpa/SN). Po sćazanju wjacorych łódźow ukrainskeje mariny přez Rusku je ukrainske knježerstwo wójsku kraja přikazało na wojerske zasadźenje so přihotować. Do toho bě wěstotna rada kraja poručiła wójnski staw wukazać, kaž zakitowanske ministerstwo dźensa w Kijewje zdźěli.

Mjeztym je Ruska blokowanu Kerčsku mórsku wužinu před połkupu Krim zaso wotewrěła. Łódźe smědźa ju wot dźensnišeho ranja zaso wužiwać, ruske medije rozprawjeja. Ruska bě přeliw wčera z wěstotnych přičin zawrěła. Do toho bě ruska­ marina ukrainskim łódźam zakazała, přejězd wužiwać, a je tři łódźe sćazała.

Ukrainski prezident Petro Porošenko je připowědźił, zo chce so w tej naležnosći z generalnym sekretarom NATO Jensom Stoltenbergom a druhimi zapadnymi politikarjemi skontaktować a z nimi dalše postupowanje rozjimać. Zdobom je rezerwistam kraja přikazał na móžne zwołanje do wójska so přihotować.

Moskwa je, reagujo na naprawy Kijewa, wo hnydomne zwołanje Bjezstrašnostnejej rady UNO prosyła.

Přećiwo paktej a za njón na dróhu šli

póndźela, 26. nowembera 2018 spisane wot:
Přećiwnicy migraciskeho pakta UNO su wčera w Budyšinje demonstrowali. Dokelž na Žitnych wikach hižo dohodowne wiki natwarjeja, wotmě so zarjadowanje z 300 wobdźělnikami před Němsko-Serbskim ludowym dźiwadłom. Wjacori rěčnicy swoje wobmyslenja přećiwo paktej zwuraznichu, pokazujo na to, zo hodźało so migrantam w jich domiznje skutkownišo pomhać hač w Němskej. Dźiwadło bě nakładne awto nastajiło, na kotrymž je tekst wustawy „Dostojnosć čłowjeka je njezranjomna“ tež w serbskej rěči připrawjeny. Něhdźe sto přećiwnych demonstrantow zhromadźi so njedaloko NSLDź na Schillerowych zelenišćach. Foto: Carmen Schumann

nowostki LND