To a tamne (23.04.20)

štwórtk, 23. apryla 2020 spisane wot:

Sławny běh po schodach New-Yorkskeho Empire State Building su tónraz koronapandemije dla wotprajili. Zarjadowanje chcedźa hakle klětu zaso přewjesć, kaž organizatorojo zdźěleja. Wobdźělnikow su mjeztym informowali. Poprawom bě 43. běh toho razu 12. meje planowany. Loni bě Polak Piotr Łobodziński 1 576 schodźenkow znateho twarjenja w Manhattanje w dźesać mjeńšinach a pjeć sekundach zmištrował a tak dobył.

Koronawirus pola domjaceho skotu zwěsćili su prěni króć w USA. Dwě kóčce w zwjazkowym staće New York su pozitiwnje na wirus testowali. Skoćeći, kotrejž bydlitej na rozdźělnymaj městnomaj zwjazkoweho stata, měještej problemy při dychanju. W jednym padźe bě tež wobsedźer kóčki pozitiwny. Dotal njeje dopokazow, zo móže domjacy skót wirus přenjesć.

Rěča wo dalšich wolóženjach

srjeda, 22. apryla 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Najebać apel zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) a wirologow w Němskej dale wo tym diskutuja, wobmjezowanja žiwjenja koronawirusa dla zaso zběhnyć. Tak je ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet (CDU) připowědźił, zo chcył na přichodnym zetkanju ministerskich prezidentow 30. apryla wo tym rěčeć. Jako přikład mjenowaše wón sportowe poskitki za młodostnych a wotewrjenje hrajkanišćow za dźěći.

Chinu korony dla wobskoržili

Washington (dpa/SN). Zwjazkowy stat USA Missouri je Chinu koronapandemije dla wobskoržił. W skóržbje, kotruž su zwjazkowemu sudnistwu zapodali, wumjetuja knježacej komunistiskej stronje w Pekingu, zo je wina na smjertnych woporach a hospodarskich stratach w zwjazkowym staće USA. Stat Missouri žada sej pjenježne zarunanje. Nastupajo koronu je chinske knježerstwo swět hladajo na strachi wirusa dla nałžało, awtorojo twjerdźa. Skóržba pak nima žane wuhlady, dokelž je China jako suwereny stat škitany.

Nowe wojerske lětadła kupić

W mnohich krajach su komunisća dźensa 150. narodniny nawody Oktoberskeje rewolucije w Ruskej 1917 Wladimira Iljiča ­Lenina wopominali. Kaž tule w běłoruskej stolicy Minsku kładźechu ludźo při pomnikach Lenina wěncy a kwěćele. Lenin, kiž bě so 22. apryla 1870 narodźił, je po rewoluciji 1917 Sowjetski zwjazk załožił. Foto: dpa/Natalija Fedosenko

Lěwica: Wjace pjenjez potrěbnym

srjeda, 22. apryla 2020 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Lěwica w zwjazkowym sejmje žada sej nastupajo pjenjezy za krótkodźěło w časach koronakrizy jasnje wjace pjenjez mało zasłužacym kaž tež dźělnje a časowje wobmjezowanje přistajenym. „W tučasnej krizowej situaciji z dramatisce přiběracym krótkodźěłom su wosebje tući ludźo w eksistencnych wuskosćach“, rjekny dźěłopolitiska rěčnica frakcije Sabine Zimmermann powěsćerni dpa. Wuhódnoćiwši daty Europskeho statistiskeho zarjada frakcija Lěwicy zwěsći, zo je nimale 18 procentow wšitkich dźěławych z časowje wobmjezowanym přistajenjom wot chudoby wohroženych, wjac hač dwójce telko kaž ludźo z njewobmjezowanym přistajenjom (7,1 procent). Statny pjenjez za krótkodźěło měł so tuž wot nětko 67 procentow na 90 proc. a za ludźi z minimalnej mzdu na 100 proc. zwyšić. Lěwica chcyše dźensa w zwjazkowym sejmje wo tym rěčeć. Zwjazki dźěłodawarjow namjet raznje wotpokazuja.

Wučerjo žadaja sej směrnicy

srjeda, 22. apryla 2020 spisane wot:

Braniborska planuje šule a gymnazije poněčim zaso wotewrěć

Podstupim (dpa/SN). Wotstawk dodźeržeć, wšitko čiste dźeržeć, škit za hubu a nós wužiwać – hladajo na poněčimne wotewrjenje šulow žada sej Zwjazk pedagogow Braniborskeje jasne směrnicy politiki. Zamołwići komunow měli so wo to starać, „zo su hygieniske žadanja wot šulskeho busa přez rjadownisku rumnosć hač k sanitarnym připrawam w šulskim twarjenju wšědnje spjelnjene“, zdźěla zwjazk wučerjow. Za organizaciju wučby wočakuja wučerjo wot kubłanskeho ministerstwa bórzomne směrnicy za šulske zarjady a kubłanišća, zo by jednotne postupowanje zaručene było. Tak chcedźa wědźeć, kotre wosoby su wohrožene, kak a hdźe chcedźa škit za hubu a nós přepodać a z kotrej pomocu móža šule we wosebitej psychologiskej nuzy koronakrizy dla ličić.

To a tamne (22.04.20)

srjeda, 22. apryla 2020 spisane wot:

Twarcy elektriskich šijawow w Japanskej njemóža tuchwilu dočinić, dokelž sej dale a wjace ludźi w kraju škit za hubu a nós samych šije, kaž nowiny rozprawjeja. Zawody maja trójce telko skazankow kaž hewak w tym času na blidźe. Dokelž nimaja w Japanskej dosć škitow, sej mnozy nětko šijawy kupja. Mustry za šiće firmy internetnje poskićeja.

Hudźba z wótřerěčakow ma zwěrjatam w bayerskich lěsnych parkach pomhać wostudu přewinyć, kotruž pobrachowacych wopytowarjow dla tuchwilu pasu. Za to hladarjo zwěriny wšědnje hudźbny program zestajeja a jón wot ranja we wosmich do wječora w šesćich wusyłaja. Při tym su wiolinowe koncerty runje tak słyšeć kaž twjerdy rock skupiny AC/DC. Mjez spěwami wothrawaja wodźenja wopytowarskich skupin. Koronawirusa dla su wšitke bayerske parki dźiwjeje zwěriny hač do 3. meje zawrjene.

Oktoberski swjedźeń njebudźe

wutora, 21. apryla 2020 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Tradicionalny Mnichowski oktoberski swjedźeń koronapandemije dla lětsa njepřewjedu. To staj bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) a Mnichowski wyši měšćanosta Dieter Reiter (SPD) dźensa zdźěliłoj. Wopytowarjow a rumnostnych wobstejnosćow dla woznamjenja tajke zarjadowanje přewulki strach. Na oktoberski swjedźeń wot 19. septembra hač do 4. oktobra wočakowachu wjace hač šěsć milionow ludźi.

Trump: Njewidźomny njepřećel

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce koronakrizy dla kóždežkuli zapućowanje do USA na wěsty čas zakazać. Wotpowědny wukaz wón bórze podpisa, kaž we Washingtonje připowědźi. Jako přičinu mjenowaše Trump „nadpad njewidźomneho njepřećela“ a trěbnosć, „dźěłowe městna našich wulkotnych ameriskich staćanow škitać“. Nadrobnosće wón žane njezdźěli, čehoždla tež prawniski pozadk jasny njeje. Na kóncu drje rozsudźa sudnistwa.

Tola so hišće dojednałoj

Nowe wohenje

wutora, 21. apryla 2020 spisane wot:

Černobyl/Kijew (dpa/SN). Ukraina je w boju přećiwo wohenjam w radioaktiwnje zanjerodźenej kónčinje wokoło zničeneje Černobylskeje atomoweje milinarnje ličbu wobornikow hišće raz masiwnje powjetšiła. Mjeztym je tam cyłkownje 1 400 pomocnikow zasadźenych, kaž ministerstwo za škit před katastrofami zdźěla. Stajnje zaso dźě k wohenjam dochadźa.

Mjezynarodna organizacija k zadźěwanju atomoweje wójny před tym warnuje, wohenje złahodnić. Při njepřihódnym wětřiku móhli radioaktiwne mróčele zapadnu Europu a tak tež Němsku docpěć. Strach hrozy předewšěm potom, hdyž woheń bjezposrědnje w zawrjenym pasmje wokoło milinarnje wudyri.

Erfurt (dpa/SN). Kaž w druhich zwjazkowych krajach chcedźa nětko tež w Durinskej ludźi zawjazać, we wobchadnych srědkach a wobchodach sej hubu a nós škitać. To zdźěli rěčnik knježerstwa Günter Kolodziej nowinarjam. W Sakskej tajka winowatosć hižo wot wčerawšeho płaći. Mecklenburgsko-Předpomorska chce so přichodnu póndźelu přizamknyć, Bayerska tohorunja. Debata wo tym knježi tuchwilu tež w krajnych knježerstwach Berlina, Badensko-Württembergskeje a Saksko-Anhaltskeje.

Zwjazk wikowarjow Sakskeje je překwapjeny na „krótkodobnje wukazane rjadowanje“ reagował. Kaž jeho krajny jednaćel René Glaser zdźěli, by sej do toho wuměnu z politiku přał. Mjez wukazom a jeho płaćiwosću njebě wjace chwile hač kónc tydźenja, wón kritizuje. Wuraznje so Glaser tomu wobara, wikowarjam zamołwitosć za škitnu winowatosć nabrěmjenić abo jich nuzować, kupcow bjez škita za hubu a nós z wobchoda ­pósłać. „Ministerstwo je to postajiło, tak ma to z našeho wida tež kontrolować.“

Gastronomija bjez perspektiwy

wutora, 21. apryla 2020 spisane wot:

Hosćencarjo a hotelownicy žadaja sej skutkownišu pomoc w času korony

Drježdźany (SN). Wot připowědźenych dalšich naprawow nastupajo zběhnjenje wobmjezowanja wšědneho žiwjenja koronawirusa dla wostanje gastronomija wuzamknjena. Tak hrozy dale a wjace předewzaćam tuteje branše insolwenca – tež w Sakskej. Zwjazk hotelownikow a hosćencarjow Sakskeje (DEHOGA) trochuje, zo dyrbi bjez bórzomnych skutkownych wuchowanskich naprawow 30 procentow wšěch potrjechenych přede­wzaćow zawrěć. Zwjazk je z teje přičiny z ministerskim prezidentom Michaelom Kretschmerom (CDU) w rozmołwje, zo by so tajkemu zahubnemu scenarijej zadźěwało, zwjazk wčera zdźěli.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND