Wopomnišćo zaso přistupne
Fürstenberg nad Habolu (dpa/bb/SN). Hłowna wustajeńca wopomnišća nacistiskeho koncentraciskeho lěhwa Ravensbrück je wot wčerawšeho zaso přistupna. Wot wutory hač do njedźele smě sej stajnje najwjace 25 wopytowarjow runočasnje wot 11 do 15 hodź. něhdyše twarjenje komandanta wotnutřka wobhladać. Hosćo trjebaja škit za hubu a nós a dyrbja směrnicy hygieny a wotstawka dodźeržeć, kaž załožba braniborskich wopomnišćow zdźěla. Njeje trjeba so do toho přizjewić. Něhdyše koncentraciske lěhwo za žony bě koronapandemije dla dwaj měsacaj zawrjene. Hižo dobry tydźeń je wonkowny teren wopomnišća zaso wšědnje wot 9 do 20 hodź. přistupny.
W kaceće Ravensbrück bě za čas Druheje swětoweje wójny 132 000 žonow, 20 000 muži a tysac młodych holcow zajatych. Dźesaćitysacy buchu morjeni abo su zawutlili.
Hłowna wustajeńca stawizny lěhwa dokładnje dokumentuje. Tež wobchadźenje z lěhwowym kompleksom po lěće 1945 je zwobraznjene. Hdy budu dalše wustajeńcy w lěhwje zaso wotewrjene, wotwisuje wot ličby wopytowarjow.
Jeno snadne škody
To a tamne (15.05.20)
Z wopačnymi pjenjezami zjebać chcyše 52lětny Erfurtske hamtske sudnistwo. Kaž rěčnica policije zdźěli, měješe muž 300 eurow tak mjenowanych „movie money“ při sebi, zo by chłostanje zapłaćił. Pjenjezy wužiwaja filmowcy při nahrawanju scenow. Na kasy sudnistwa wšak to hnydom napadny. Wobšudnik ma tuž nětko z wobskóržbu ličić.
Pobrachowaceho bambusa koronakrizy dla dyrbi coologiska zahroda w kanadiskim Calgaryju swojej chinskej panda-mjedwjedźej wróćo do jeju domizny pósłać. „To je najlěpše a najwěsćiše městno za Er Shun a Da Mao, dokelž matej tam dale dosć bambusa“, rěka w zdźělence zwěrjenca. Kóždy panda wšědnje něhdźe 40 kilogramow teje rostliny zežerje. Zastaranje pak je wohrožene, dokelž njejsu lěty z Chiny tuchwilu móžne. Wo ničo hinaše hač bambus pak pandy njerodźa.
Nětko maja tež Sewjerni Frizojo swoju załožbu
W Schleswigsko-Holsteinskej so dołho wo tajke zastupnistwo po přikładźe Załožby za serbski lud prócowali
Zwjeselaca powěsć je so z krajneje stolicy Schleswigsko-Holsteinskeje do Łužicy dóstała. Tež tamniši Frizojo maja nětko załožbu. Z wosebitym zakonjom je krajny sejm hižo loni w decembrje wobzamknył, zo maja „Załožbu za frizisku ludowu skupinu w kraju Schleswigsko-Holsteinskej“ wutworić (SN informowachu). Frizisce rěkaja jej „Friisk Stifting“, němsce „Friesenstiftung“. Přikład za tajku statnu a stajnu formu bě Załožba za serbski lud.
Přećiwo zajeću duchownych
Podgorica (dpa/SN). We wjacorych městach Montenegra su přiwisnicy serbiskeje prawosławneje cyrkwje wčera wječor přećiwo zajeću biskopa a wjacorych duchownych protestowali. Policija zasadźi sylzopłun přećiwo demonstrantam, kotřiž na nju kamjenje mjetachu. Statne rěčnistwo města Nikšić bě duchownych zajeć dało, dokelž běchu najebać zakaz koronakrizy dla wulke Bože słužby z wjele ludźimi swjećili. Poměr mjez prozapadnym knježerstwom a wot Běłohrodu wodźenej cyrkwju je napjaty.
Trump chcył šule wotewrěć
Washington (dpa/SN). Na šulach a uniwersitach USA měli po woli prezidenta Donalda Trumpa najpozdźišo nazymu zaso wuwučować. Nowe šulske lěto měło so po planje zahajić, wšako so koronawirus na młodych ludźi „jenož jara snadnje“ wuskutkuje, rjekny Trump wčera w Běłym domje we Washingtonje. Rozsudźić pak maja w tym prašenju guwernerojo 50 zwjazkowych statow. Jich Trump zdobom namołwi, wukazane wobmjezowanja na dobro hospodarstwa zběhnyć.
Miliardy za sćěhi korony
Dalše naprawy korony dla
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa dalše naprawy wobzamknył, zo by wuskutki koronapandemije złahodnił. Minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) bě wotpowědny naćisk předpołožił. Tak chcedźa wjace ludźi na koronawirus testować, zo bychu předewšěm hladarjow a hladanja potrěbnych lěpje škitali. Nimo toho maja lěkarjo a labory přichodnje wobšěrnišo informować, tež negatiwne pady korony a ličbu wustrowjenych.
Paket ministra za dźěło Hubertusa Heila (SPD) předwidźi, wěsty čas wjace pjenjez za krótkodźěło płaćić kaž tež bjezdźěłnostny pjenjez dlěje płaćić.
Dźensa wočakowachu nimo toho wuslědk trochowanja fachowcow nastupajo dochody stata za čas koronapandemije. Financni eksperća z tym liča, zo dochody stata prěni króć po lěće 2009 zaso widźomnje woteběraja, a to hač do 100 miliardow eurow.
Namóc na demo
Zapósłancy zasadźeja so za Möllera
Berlin/Podstupim (dpa/SN). Wuchodoněmscy zapósłancy SPD so za to zasadźeja, bywšeho prezidenta braniborskeho wustawoweho sudnistwa Jesa Möllera za noweho sudnika Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa powołać. „Jeho dźělena biografija a nazhonjenja z represalijemi diktatury SED wótřa jeho wid na trěbne fungowanje prawniskeho stata“, rěka we wčerawšej zhromadnej deklaraciji wuchodoněmskeje krajneje skupiny SPD w frakciji zwjazkoweho sejma. „Tohodla by lochkomyslne było wuchodoněmskeho nazhonjenja, ze změnami wobchadźeć, so wzdać“, zapósłancy pisaja.
Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD), amtěrowacy prezident Zwjazkoweje rady, bě Jesa Möllera za zastojnstwo namjetował. Nawjedowacy sudnik Berlinsko-braniborskeho krajneho socialneho sudnistwa bě hač do lońšeho prezident Braniborskeho wustawoweho sudnistwa. Za čas NDR bě wón duchowny a přisłušnik cyrkwinskeje opozicije. Lěta 1989 je Möller do SPD zastupił a studowaše na to prawnistwo.
Dulig apeluje na rozum ludźi
Hižo wot jutřišeho naprawy koronawirusa dla w Sakskej dale wolóža
Drježdźany (dpa/SN). Sakska chětro chwata wobmjezowanja wšědneho žiwjenja koronawirusa dla zběhnyć. Wjacore za přichodny tydźeń připowědźene wolóženje płaća tu hižo wot jutřišeho, kaž krajne knježerstwo zdźěla.
Po najnowšim wukazu koronawirusa dla smědźa dźiwadła, kina a kupjele pod hołym njebjom hižo jutře zaso wotewrěć. Poprawom bě to hakle wot póndźele, 18. meje, planowane. Spočatnje smědźachu jutře jeno dźěle gastronomije a hotelow zaso dźěłać. We wuwzaćnych padach smědźachu ludźo tež swojich přiwuznych w starownjach a hladarnjach zaso wopytać. Pěstowarnje a šule pak wotewru přiwšěm hakle póndźelu.
To a tamne (14.05.20)
Z nócnym lěhwowym wohenjom w lěsu je porik w Troisdorfje pola Bonna zasadźenje policije zawinował. 38lětna žona a jeje 40lětny přewodnik chcyštaj swojemu nócnemu zetkanju tak „romantiski raz“ spožčić. To pak so dospołnje nimokuli: Swědk je, kur wuhladawši, policiju kaž tež wohnjowu woboru informował. Policisća podusychu płomjenja z hašakom, kotryž mějachu w awće. Porik twjerdźeše, zo měješe woheń pod kontrolu a za nuzowy pad blešu wody k rukomaj.
Energiju hudźbnikow zwobraznili su slědźerjo Drježdźanskeho Fraunhoferskeho instituta. Za to su instrumenty a dirigenta z wosebitej kameru filmowali, kotraž na ćopłotu reaguje. Wuslědk je tež wědomostnikow překwapił. Tak móže so hubnik trompety hač do 30 stopnjow woćoplić. Projekt słuži předewšěm modernym wabjenskim zaměram.
