To a tamne (06.12.18)

štwórtk, 06. decembera 2018 spisane wot:

Wuwučować zakazali su wučerce w USA, dokelž bě dźěćom 1. lětnika přeradźiła, zo je rumpodich jenož wunamakanka. Na prašenja šulerjow wona doda, zo tež jutrowny zajac njeeksistuje. Direktor šule, sam nan štyrjoch dźěći, reagowaše zludany a je wučerku domoj pósłał. Mjeztym su jej zakazali w šulskim wobwodźe stata New Jersey, hdźež bě wjacore lěta skutkowała, dale wučerić.

„Hdys a hdys po awtodróze smalić je tola rjenje.“ To praji 26lětny policistam, po tym zo běchu jeho ze 140 km/h na Berlinskej měšćanskej awtodróze lepili, hdźež je jenož 80 km/h dowolenych. Nimo toho jědźeše muž chětro agresiwnje a njedźiwaše na wěstotny wotstawk. Sudnik nětko wukaza, mužej jězbnu dowolnosć kaž tež awto sćazać. Tón wšak hižo přispomni, zo ma hišće dalše štyri awta.

Wotpokazuje wumjetowanja

srjeda, 05. decembera 2018 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Ruske wonkowne ministerstwo wotpokazuje wumjetowanja krajow NATO­, zo ze swojimi nowymi raketami zrěčenje wo wotbrónjenju rani. „Ruska wšitke postajenja zrěčenja dodźerži, štož je ameriskej stronje znate“, praji rěčnica ministerstwa Marija Sacharowa wčera wječor powěsćerni Interfax. NATO bě Ruskej do toho jednohłósnje wumjetowała, zo zrěčenje rani. USA su Ruskej na to 60dnjowski ultimatum stajili. Sacharowa rjekny, zo nima Moskwa wotpohlad, na to reagować. „Ruska njeje kraj, kotremuž ultimatum staješ.“

Racije přećiwo mafiji

Rom (dpa/SN). Na mjezynarodnych racijach přećiwo mafiji su po informacijach italskeje policije cyłkownje 90 ludźi zajeli. Z akciju přećiwo kalabriskej organizaciji Ndrangheta měrjachu so na podhladnych w Italskej, Němskej, Nižozemskej, Belgiskej kaž tež w krajach Łaćonskeje Ameriki. Wumjetuja jim wikowanje z drogami, płokanje pjenjez a přisłušnosć k mafioznej organizaciji.

Wo krizy wuradźowali

Tež dźensa su přećiwnicy brexita před twarjenjom Londonskeho parlamenta přećiwo wustupej kraja z Europskeje unije demonstrowali. W parlamenće zahaji so wčera wječor pjeć dnjow trajaca debata wo brexiće. Hižo zwoprědka so wotbłyšćowaše, zo ma premierministerka­ Theresa May špatne wuhlady, z EU wujednany plan brexita zwoprawdźić. Foto: dpa/Stephen Chung

Wustajeńcu wo mjeńšinach zwoprawdźić

srjeda, 05. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (SN). W zwjazkowej stolicy wotměje so jutře a zajutřišim, pjatk, zetkanje fachowcow na polu wustajeńcow, muzejow a zjawnostneho dźěła štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin a ludowych skupin. Zetkanje słuži zeznaću a wuměnje nazhonjenjow. Nimo toho chcedźa wo dotalnym zwobraznjenju štyrjoch mjeńšin a delnjoněmskeje regionalneje rěče diskutować.

Mjeńšinowy sekretariat so wjeseli, zo je so telko zajimcow přizjewiło, kaž w nowinskej zdźělence rěka. Zastupjene budu mjeńšinowa rada, Sydslesvigs Forening, Budyski a Choćebuski Serbski muzej, Nordfriisk Instituut, Dokumentaciski a kulturny centrum němskich Sintow a Romow, zjednoćenstwo Wuchodofri­ziska krajina, Załožba za serbski lud kaž tež Delnjoněmski sekretariat.

Brinkhaus: CDU modernizować

srjeda, 05. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nawoda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Ralph Brinkhaus wupraja so do zjězda strony za jeje modernizaciju a za sylniše wobdźělenje čłonow na rozsudach. Na cyłkownje wosom regionalnych konferencach k předstajenju kandidatow za naslědnistwo Angele Merkel jako předsydki CDU je so pokazało, zo su čłonojo jara angažowani a chcedźa sobu skutkować, rjekny Brinkhaus powěsćerni dpa.

Kmane formy sobuskutkowanja čłonow měli na zjězdźe w Hamburgu intensiwnje rozjimować. „To je rozsudne prašenje za to, hač móžemy status ludoweje strony wobchować“, měni Brinkhaus. Regionalne­ konferency běchu čłonam přijomne, dokelž čujachu so na te wašnje zapřijeći. „To je wažny signal. Tutón zapal dyrbimy wobchować.“

Zajutřišim, pjatk, chcedźa mjez třomi kandidatami – generalnej skretarku Annegret­ Kramp-Karrenbauer, bywšim frakciskim šefom Friedrichom Merzom a strowotniskim ministrom Jensom Spahnom – předsydu CDU wuzwolić.

Spjećowanje krajow přiběra

srjeda, 05. decembera 2018 spisane wot:

Změna Zakładneho zakonja digitalizacije šulow dla chětro njewěsta

Berlin (dpa/SN). Dźeń a wjetšeho spjećowanja zwjazkowych krajow dla je tuchwilu chětro njewěste, zo Zakładny zakoń Němskeje mjez druhim za digitalizaciju šulow w planowanej formje změnja. Po Bayerskej, Badensko-Württembergskej, Hessenskej, Sewjerorynsko-Westfalskej a Sakskej su so wčera dalši přećiwnicy změny přizamknyli.

To a tamne (05.12.18)

srjeda, 05. decembera 2018 spisane wot:

Sam do někajkeho busa zalězł a z nim sobu jěł je wosomlětny hólčec w badensko-württembergskim Rastattu, jako jeho mać hišće jězdźenku kupowaše. Jako so wona wobroći, bě dźěćo preč. Alarmo­wani policisća na to wšitke móžne busowe zastanišće kontrolowachu. Skónčnje namakachu­ pjeracha w Baden-Badenje. Wróćo jěć wšak móžeše pachoł z policajskim awtom.

Wo titul „Mister Germany“ wubědźuja so přichodnu sobotu w Mecklenburgsko-Předpomorskej. Na mjeztym 25. finalu wo najrjeńšeho muža Němskeje nastupi­ 16 młodych kandidatow. Požadarjo su so w swojim zwjazkowym kraju na wubědźowanjach jako „mister“ pře­sadźili. Za jubilejne zarja­dowanje bě so 1 112 zajimcow přizjewiło. Finalisća dyrbja so w Linstowje južnje Rostocka jónu we wobleku a jónu z nahim hornim ćěłom publikumej a pruwowanskej komisiji předstajić.

Wuměnjenja šoferow polěpšić

wutora, 04. decembera 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Wobchadni ministrojo Europskeje unije su so na naprawy dojednali, dźěłowe wuměnjenja wodźerjow nakładnych awtow zasadnje polěpšić. Za samsne dźěło na samsnym městnje měli samsnu mzdu płaćić, zdźěli awstriski wobchadny minister Norbert Hofer dźensa rano w Brüsselu. Nimo toho chcedźa šoferam přichodnje zakazać, w šoferowej kabinje přenocować. Takle chcedźa šefow wozydłowniskich předewzaćow nuzować, za nich nóclěh w hotelu skazać.

Dawki najprjedy raz njezwyša

Paris (dpa/SN). Přiwótřaceho so konflikta z protestnym hibanjom „žołtych lacow“ dla chcył francoski ministerski prezident Édouard Philippe wjele diskutowane zwyšenje dawkow na bencin a diesel wusadźić. To rozprawja francoska powěsćernja AFP, powołaca so na knježer­stwowe kruhi. Oficialne wobkrućenje dotal njepředleži. Dawki chcychu we wob­łuku ekologiskeje dawkoweje reformy klětu zwyšić. Protesty „žołtych lacow“,­ kotrež běchu k namócnosćam w Parisu wjedli, mějachu tu swój zakład.

Etat Italskeje wotpokazany

Nimale wšědnje dochadźa w Gazaskim pasmje k protestnym akcijam přećiwo Israelej. Při tym młodźi Palestinjenjo mjezu k Israelej­ nadběhuja, kaž tule při morju w sewjernym dźělu Gazaskeho pasma. Palestinjenjo mjetaja kamjenje, israelscy wojacy reaguja ze sylzopłunom a wótrotřělcami. Ći su wčera štyrjoch protestowacych zatřělili. Foto: dpa/Stringer

Zhromadne dźěło bilancowali

wutora, 04. decembera 2018 spisane wot:

Drježdźany (SN). W Sakskim krajnym sejmje w Drježdźanach stej so wčera Radźe za serbske naležnosće Sakskeje a Braniborskeje zhromadnje schadźowałoj. Prezident krajneho sejma Matthias Rößler je cyłkownje dźesać čłonow wobeju radow witał, wuzběhujo kulturnu bohatosć serbskeho ludu a prócu wo zachowanje serbskeje rěče, kotraž je we woběmaj krajomaj škitana.

Předsydaj serbskeju radow Torsten Mak a Marja Michałkowa chwaleštaj prawidłownu wuměnu hladajo na zakonske ramikowe wuměnjenja k dalewuwiću serbskeje rěče a kultury. W srjedźišću wuradźowanjow steještej trěbnosć a wukubłanje serbskorěčnych wučerjow a kubłarjow. Wšitcy běchu sej přezjedni, zo njedosaha za wučerskim dorostom jeničce na gymnazijomaj w Budyšinje a Choćebuzu pytać, ale zo měli tež fachowe gymnazije a dobrych wyšich šulerjow zapřijeć. To hodźało so ze spěchowanskimi stipendijemi podpěrać.

nowostki LND