Njeplanuje knježerstwo přetworić

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym knježerstwje njeje najprjedy raz žanoho městna za ministerske zastojnstwo ně­hdyšeho šefa frakcije unije Friedricha Merza. „Zwjazkowa kanclerka njeplanuje žane přetworjenje knježerstwa“, potwjerdźi rěčnik knježerstwa Steffen Seibert wčera w Berlinje. Dalše prašenja su z tym zbytne. Merz bě po swojej poražce w boju wo předsydstwo CDU indirektnje poskićił, zo chcył jako minister w kabineće zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel skutkować. „Tajke zastojnstwo bych sej na zakładźe swojich nazhonjenjow w hospodar­stwje a politice přicpěwał“, rjekny wón nowinarjam. Rozsudźić pak dyrbi to kanclerka. W rozmołwje z nowej předsydku CDU Annegret Kramp-Karrenbauer je Merz poskitk­ hišće raz wobkrućił, „woprawdźe ze wšej mocu do politiki hić a so za to swojeho powołanja wzdać“.

Ze Sauerlandskeje pochadźacy Merz bě něhdyšej generalnej sekretarce CDU a posaarskej ministerskej prezidentce na zjězdźe CDU 7. decembra w Hamburgu snadnje podležał.

BUND: Chcedźa wjelka wutupić

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Sakski kabinet plan k wjelčemu managementej předpołožił

Drježdźany/Budyšin (SN/BŠe). Sakska chce přichodnje z dokładnymi prawidłami nastupajo problematiske wjelki reagować. Tak móhli je zatřělić, jeli so wjacekróć wowčim stadłam bliža a płoty přewinu, abo so wosobam na mjenje hač 30 metrow bliža. To předwidźi naćisk wjelčeho managementa, kotryž su politi­karjam na wutornym posedźenju kabineta wobzamknyli. Zaměr ma być, hladajo na ćeže z wjelkami prawnisce prawje reagować móc.

Zo móhli wo pućowanju wjelkow we wotpowědnych kónčinach dokładnje zhonić, měli wone sćelak dóstać. Runje tak chce Sakska wšitke temy kołowokoło rubježneho zwěrjeća na jednym městnje wobjednawać. Nadawk přewzać měł krajny zarjad za wobswět, ratarstwo a geologiju. Za třělenje a wućěrjenje wjelkow su wokrjesy same zamołwite.

To a tamne (20.12.18)

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Hłowu mjedwjedźa su cłownicy w Saksko-Anhaltskej w pakeće z Ruskeje namakali. Njewšědna posyłka pochadźeše wot muža, kiž chcyše swojeho w Halberstad­će bydlaceho bratra k hodam wobdarić. Jako chcyše tón paket na cłownym zarjedźe wotewzać, namakachu w nim preparowanu hłowu mjedwjedźa. Dokelž su mjedwjedźe kruće škitane, cłownicy posyłku sćazachu a informowachu Zwjazkowy zarjad za přirodoškit.

Do lódzymneje wody skočić chcedźa zymscy płuwarjo „Berlinskich ćulenjow“ srjedź januara. Tradicionalne zymske płuwanje w jězoru w Hohenschönhausenje ma so 12. januara wotměć. Na mjeztym 34. lodowe póstnicy wočakuja němskich kaž tež mjezynarodnych wobdźělnikow, kotřiž chcedźa so w kostimach do wody podać. Hesło zarjadowanja ma tónkróć „swětnišćo“ rěkać.

Hilse dotal hišće ničo njenastorčił

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Budyšin/Berlin (SN/JaW). Łužiski zapósłanc AfD w Němskim zwjazkowym sejmje Karsten Hilse njeje swoje připo­wě­dźenje z wólbneho foruma Serbskich Nowin 7. septembra w Budyšinje, zwěsćić trěbnosć zakonja wo změnje mjena za přisłušnikow narodneje mjeńšiny (Minderheiten-Namensänderungsgesetz), dotal zwoprawdźił. To wuchadźa z pisomneho naprašowanja našeho wječornika. „W rozmołwach ze Serbami, kotrychž wo­sobinsce znaju, wusłyšach njezrozumjenje za to, dokelž njeby ani jenički z nich wažnosć na to kładł. By-li pak naprašowanje wujewiło, zo sej wjetšina serbskeho ludu změnu přeje, bych so za to zasadźał. To tuchwilu wotwidźeć njeje.“

Tež nastupajo spěchowanje narodnych mjeńšin njeje Hilse dotal ničo nastorčił. Wón našemu wječornikej jeničce po­twjer­dźi, zo su Serbja „wobstatk našeho naroda jako kulturna jednota a maja samsne prawa a winowatosće kaž kóždy druhi němski staćan“. Wón pak by so kóždejžkuli naprawje, kotraž „to wobmjezuje, spřećiwjał. Tajke pak njejsu spóznajomne.“

Wopory nadpada wopominali

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Na Berlinskim Breitscheidowym naměsće su dźensa dopoł­dnja wopory a přiwuznych islamistiskeho teroroweho nadpada 19. decembra 2016 na tamniše hodowne wiki wopominali. Tak je Berlinski wyši měšćanosta Michael Müller (SPD) na naměsće při wopomnišću wěnc połožił. Wječor planuja nutrnosć w bliskej Wopominanskej cyrkwi. W 20.02 hodź. – we wokomiku nadpada – ma zwón dwanaće króć bić, wopominajo smjertne wopory.

EU chce chaosej zadźěwać

Brüssel (dpa/SN). Komisija EU zdźěłuje nuzowy plan, kotryž chce nałožować, dyrbjało-li k brexitej bjez wotpowědneho zrěčenja mjez Brüsselom a Londonom dóńć. Zo bychu dospołnemu chaosej zadźěwali, chcedźa dotalne rjadowanja na wjacorych polach wobchować. To płaći za lětarstwo runje tak kaž za financne wiki a wizumowe směrnicy. Wulka Britaniska chce Europsku uniju 29. měrca 2019 wopušćić. Zrěčenje wo wustupje předwidźi, zo so hač do lěta 2020 ničo njezměni. Te pak njeje podpisane.

Fachowcow z wukraja wabić

Wotpokazujetaj kritiku awtotwarcow

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Awstriska ministerka za wobswět Elisabeth Köstinger je kritiku awtotwarcow hladajo na nowe klimowe směrnicy EU za nowe jězdźidła wotpokazała. Za lěto 2030 planowane drastiske pomjeńšenje wustorka wuhlikoweho dioksida pola dieselowych awtow je drje „naročne, ale móžne“, rjekny politikarka w Brüsselu. Awstriska je tuchwilu předsydka Europskeje unije a bě jednanja wo nowych směrnicach nastupajo hraničnu hódnotu CO2 nawjedowała.

Zastupnicy čłonskich statow unije, Europski­ parlament a komisija EU běchu so póndźelu wječor na to dojednali, zo měł wustork wuhlikoweho dioksida nowych jězdźidłow hač do lěta 2030 wo 37,5 procentow woteběrać. Awtowa industrija ma to za njepřiměrjene a njerealistiske. Köstinger znapřećiwja, zo je hišće jědnaće lět chwile a zo je awtowa industrija hižo tójšto docpěła. „Z mjezyzaměrom 15 procentow redukcije hač do 2025 je dosć chwile trěbne změny zwoprawdźić. Nimo toho njebychmy telko diskusijow měli, bychu-li awtotwarcy w zašłosći swoje přilubjenja dodźerželi.“

Zakaz na dobro přirody

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Wšoeuropski zakaz plastowych talerjow, troskow a druhich wudźěłkow, kotrež po jónkrótnym wužiwanju preč ćisnjeny, je wobzamknjeny. Zastupnicy Europskeho parlamenta a čłonskich statow EU su so rano w Brüsselu na to dojednali. Zakaz ma k tomu přinošować, k plastowych wotpadkow w přirodźe a w morjach wobmjezować. Komisija EU bě w meji namjetowała, sudobja, kotrež ludźo jenož jónu wužiwaja, zasadnje zakazać. Parlament a čłonske staty běchu plany hišće trochu změnili.

Strategija přećiwo plastowym wotpadkam změje drje za kóždeho we wšědnym žiwjenju dnju wuskutki. Zakazać chcedźa pak jeno sudobjo, za kotrež je lěpšich alternatiwow. Wuskutki změje noworjadowanje tež za plastowu industriju, kotraž je po oficialnych informacijach lěta 2015 wobrot 340 miliardow eurow nadźěłała a w kotrejž dźěła 1,5 milionow ludźi.

Komisija EU lubi sej z planami wulke lěpšiny za přirodu, mjenje wuhlikoweho dioksida w powětře a mjenje plastowych wotpadkow w morjach.

Woidke: Sym přećiwo tomu

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Braniborski kabinet wo sćěhach kónca brunicy wuradźował

Podstupim (dpa/SN). Ministerski prezident Braniborskeje Dietmar Woidke (SPD) so raznje tomu spřećiwja, wobhospodarjerjam brunicowych jamow dawkowe pjenjezy wupłaćić, zo bychu dočasnje přestali wuhlo wudobywać. Je wopak, sta milionow eurow akcionaram abo wobsedźerjam firmow dawać, zo bychu dźěłowe městna w brunicowej industriji wotstronili, potwjerdźi Dietmar Woidke po wčerawšim posedźenju krajneho knježerstwa. „Sym dospołnje přećiwo tomu“, braniborski premier zwurazni. Pjenjezy měli město toho wužiwać a nowe dźěłowe městna w potrjechenych kónčinach wutworić.

Hišće dołhi puć

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:
Rozsud Europskeje unije, plastowe wudźěłki zakazać, kotrež jenož jónu wužiwaš, je prěnja kročel do praweho směra. Hladaš-li na zanjerodźene morja abo hoberske składy prasowanych plastowych wotpadkow, kotrež wotstronjowanske firmy spala abo cyle jednorje do wukraja dowjezu, móžeš zamołwitym w Brüsselu jeno přihłosować. Widźu-li pak, kak nas plasta wšědnje a wšudźe­ přewodźa, so prašam: Budźe swět woprawdźe čisćiši, hdyž přichodnje žane plastowe talerje, troski a watowe štabiki wjace njewužiwamy? Wobkedźbujmy tola raz, kelko plasty domoj nosymy, po tym zo smy nakupować byli. Wšitko je na někajke­ wašnje zapakowane, zwjetša z plastikowej maćiznu. Mjeztym su ludźo, kotřiž cyle wědomje na to dźiwaja, zo tak mało kaž móžno zapakowanja „sobu“ kupuja.­ Njewěrju, zo zakaz EU połoženje zasadnje změni. Kóždy z nas ma sam na to dźiwać. To pak drje je hišće dołhi puć. Marko Wjeńka

To a tamne (19.12.18)

srjeda, 19. decembera 2018 spisane wot:

Z bijeńcu wjacorych staršich je so adwentnička zakładneje šule w Italskej skónčiła. Dwě maćeri běštej so w zwadźe wo najlěpše městno do so dałoj, zo móh­łoj předstajenje šulerjow w měsće Gela na Sicilskej nahrawać. Žonje sej nadawa­štej, storkaštej a biještej so. Jedne z dźěći, kotrež w kole před stólcami stejachu, wonej samo powalištej. Ze stracha wo swoje, na jandźelki předrasćene dźěći wjacori starši na to z nimi ze žurle ćeknychu. Hakle policija zamó žonje na to změrować.

Po słowje brał je njeznaty wobchad­ne znamjo­ při železniskim přechodźe w Bayerskej „Prošu motor wotstajić“. Tak staji wusłuženy motor wosoboweho awta direktnje pod taflu. Motor wšak by darmotnje w přijimarni starych maćiznow wotbyć móhł abo za to snano hišće něšto dóstał. Gmejna pola Coburga dyrbi jón nětko na swoje kóšty zrumować.

nowostki LND