Brošurku wo wubědźowanju zhotowili

štwórtk, 13. septembera 2018 spisane wot:

Drježdźany (SN/MkWj). Rada za serbske naležnosće Sakskeje je so na swojim wčerawšim wuradźowanju w Drježdźanach z etatom swobodneho stata za lěće 2019 a 2020 zaběrała. W nim njejsu jeno srědki za financowanje Załožby za serbski lud zakótwjene, ale tež dalše wudawki na dobro Serbow, kaž předsydka rady Marja Michałkowa na naprašowanje SN informuje. Tak zaplanuja cyłkownje 300 000 eurow, kotrež chcedźa komunam wu­płaćić, zo bychu jim přidatne wudawki w zwisku z dwurěčnosću zarunali. Mi­nisterski prezident Michael Kretschmer (CDU) bě to nalěto připowědźił. Wo wužiwanju pjenjez komuny same rozsudźeja. Dalše 300 000 eurow chcyło knježerstwo za imageowu kampanju na dobro dwurěčnosće a za šěrjenje wědy wo Serbach wudać. Serbska rada to wuraznje wita, kaž Michałkowa pisa.

Na posedźenju přihotowali su zetkanje serbskeju radow Sakskeje a Braniborskeje spočatk decembra w Drježdźanach. Rozjimać chcedźa tam kubłanske prašenja a nazhonjenja z wubědźowanja „Rěčam přichilena komuna – Serbska rěč je žiwa“. Wo wubědźowanju su mjeztym brošurku zhotowili, kotruž ministerstwam a komunam přepodadźa.

Lawrow: Poćahi njejsu napjate

štwórtk, 13. septembera 2018 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow widźi najebać rozdźělne měnjenja dobre šansy dorozumjenja z Němskej. „Njebych poćahi mjez našimaj krajomaj napjate mjenował“, rjekny wón w rozmołwje z powěsćernju dpa do swojeho wopyta w Berlinje. „Haj, je rozdźělnych pozicijow, kotrež něštožkuli w našich bilateralnych poćahach skomplikuja.“ Wuske splećenje hospodarstwa, kultury a stawiznow pak pohnuwa, zhromadnje za „dobry a wěšćomny přichod“ dźěłać. Lawrow chce so jutře w Berlinje z wonkownym ministrom Heikom Maasom (SPD) zetkać.

Lawrow zakitowaše w rozmołwje swój nahlad, zo njeje Ruska na tuchwilnej zwadźe ze zapadom wina. „Ruska njeje do­wěru raniła. Zapadne kraje su minjene štwórć lětstotka liniju sćěhowali, Rusku zamjezować.“ Wón zapad namołwješe antiruske sankcije skónčić, kotrež USA wukazuja. „Dźiwamy so, kak spěšnje so EU ze stratami wjacorych miliardow eurow wotnamaka. USA porno tomu žane straty nimaja.“ Tuta politika měła so skónčić.

„AfD wužiwa srědki fašizma“

štwórtk, 13. septembera 2018 spisane wot:

Razne a naležne rozestajenje w zwjazkowym sejmje wo połoženju kraja

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym sejmje je wčera k dotal njesłyšanemu raznemu rozestajenju mjez bywšim předsydu SPD Martinom Schulzom a frakciskim šefom AfD Alexanderom Gaulandom dóšło. Schulz Gaulandej wumjetowaše, zo w swojich narěčach starodawne „srědki fašizma“ wužiwa. Gauland bě w generalnej rozrěči wo kanclerskim etaće chłostajomne njeskutki požadarjow azyla naličił a zwjazkowej kanclerce Angeli Merkel (CDU) wu­mjetował, zo je wona ze swojej politiku ćěkancam napřećo za polarizaciju w kraju zamołwita.

Po Gaulandźe rěčeše kanclerski kandidat lěta 2017. Redukcija na jeničku temu je znaty stilistiski srědk: „Migranća su na wšěm wina. Podobne postupowanje smy w tutym domje hižo raz dožiwili“, rjekny Martin Schulz hladajo na čas nacionalsocializma. „Je načasu, zo so demokraća kraja tajkej formje retoriskeho brónjenja spřećiwjeja. Wone zawinuje na kóncu znjehaćenja, kotrychž wuslědk je namóc na dróhach.

Strašny jěd we hłowje

štwórtk, 13. septembera 2018 spisane wot:
Je to něšto tajke kaž jěd, kotryž cyle pomału skutkuje: Měnju wone złahodnjenje, kotrež pola AfD dožiwjamy. Je da woprawdźe tak zlě, hdyž něchtó hitlerski postrow pokazuje abo „Sieg Heil“ woła? To su tola jenož jednotliwi hłupacy! A čas nacionalsocializma z wjace hač 50 milionami woporow njebě wjace hač „ptače hownješko“ w dołhich němskich stawiznach, kaž to předsyda AfD Alexander Gauland formulowaše. Hłowny strach widźu w tym, zo so jěd poněčim we hłowach ludźi zakorjeni a zo prjedy abo pozdźišo tež naše myslenje postaja. Předewšěm młodu generaciju, kotraž wójnu jenož hišće z filmow znaje, dokelž swědcy woteměraja, mjenowany jěd wohroža. Sym wćipny, kak sudnistwa na wospjetowace so nacistiske wupěranja w Kamjenicy reaguja. Prěni z tych, kotřiž su hitlerski postrow pokazali, steja mjeztym hižo před sudnistwom. Budźe to wažny signal, zo njeby jěd mjez ludźimi dale skutkował. Marko Wjeńka

To a tamne (13.09.18)

štwórtk, 13. septembera 2018 spisane wot:

Chětro drohe hriby nazběrałoj staj mužej w lěsu njedaloko badensko-württembergskeho Waldshuta. Zběrarjej w starobje 67 a 69 lět zapakowaštaj cyłkownje 19 kilogramow hribow do kófroweho ruma swojeho awta, štož swědk wobkedźbowaše. Tón informowaše policiju, kotraž hribarjow powuči, zo staj zwjazkowy přirodoškitny zakoń raniłoj. Po nim směš jenož jedyn kilogram hribow wšědnje w lěsu zběrać. Mužej dyrbitaj nětko 1 700 eurow pokuty płaćić, 17 kg hribow pak pomocnym organizacijam přewostajić.

Dobre tři měsacy po wuchowanju dźěsća su zmužitemu migrantej z Malija francoske staćanstwo spožčili. Mamoudou Gassama bě kónc meje po fasadźe twarjenja w Parisu hač na pjaty poschod zalězł, zo by na balkonje wisaceho hólca wuchował. 22lětny Gassama bě w tym času bjez papjerow w Francoskej.

Dyrbja před wichorom ćěkać

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:

Miami (dpa/SN). Wobydlerjo juhowuchodneho pobrjoha USA hotuja so na jara sylny hurrikan. Bližaceho so wichora „Florence“ dla su zamołwići stata South Carolina wukazali cyły pobrjóžny region ewakuować. Guwerner Henry McMaster z tym liči, zo je něhdźe milion ludźi po­trjechenych. Tež w dźělach statow North Carolina a Virginia su wobydlerjow namołwjeli, swoje domy wopušćić. Po wěšćenju meteorologow „Florence“ přez morjo přišedši jutře rano ze spěšnosću 200 kilometrow na hodźinu kraj docpěje.

Hoberski manewer zahajeny

Wladiwostok (dpa/SN). Ruska je wčera najwjetši wojerski manewer po lěće 1981 zahajiła. Na nim wobdźěla so 300 000 wojakow, 36 000 tankow a druhich jězdźidłow a wjace hač 1 000 lětadłow a helikopterow. Manewer „Wostok“ (Wuchod) přewjeduja w Sibirskej na dalokim wuchodźe Ruskeje. Wojacy maja zakitowanje kraja zwučować, kaž zakitowanske ministerstwo informuje. Jako znamjo dowěry pósła tež China 3 000 wojakow a 30 lětadłow na manewer.

Wotpokazuja ataku USA

Razne rozestajenja w zwjazkowym sejmje

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Kaž wočakowane, je dźensa w zwjazkowym sejmje k raznym rozestajenjam wo knježerstwowej politice zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) dóšło. Hłowna přičina je debata wo etaće kanclerskeho zarjada, štož je tradicionalny wjeršk wuradźowanjow nastupajo etat kraja. W srjedźišću stejachu politika ćěkancam napřećo a starosće před přiběracym prawicarskim ekstremizmom. Rěčnik AFD žadaše sej wotstup kanclerki. Předsyda FDP wumjetowaše knježerstwu chaotiske dźěło. Šef frakcije Lěwicy Dietmar Bartsch šwikaše planowane wyše wudawki za Zwjazkowu woboru na jednym a přiběracu chudobu dźěći a staršich ludźi na tamnym boku.

UNO warnujepřed krejpřeliwanjom

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:
New York (dpa/SN). Do wočakowaneho nadpada syriskeje armeje přećiwo poslednjemu zepěranišću zběžkarjow w Idlibje je generalny sekretar UNO António Guterres před „wulkim krejpřeliwanjom“ warnował. Wón ma za „absolutnje trěbne“ wojerskej wulkoakciji zadźěwać, kaž wčera w New Yorku rjekny. Hladajo na Rusku, Iran a Turkowsku Guterres zwurazni: Bój přećiwo terorizmej wójnske strony z toho njewuwjaza, zakładne směrnicy a mjezynarodne prawo dodźeržeć. Idlib je posledni wućek zběžkarjow w Syriskej. Wójsko je minjeny čas nowe jednotki do kónčiny přepołožiło a hrozy z wojerskej akciju, po tym zo běchu diplomatiske prócowanja zwrěšćili.

Altmaier chce Łužicu podpěrać

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:

Budyšin (SN). Dźeń do zahajenja konferency wo strukturnym wuwiću we Łužicy su wotběh, referenća a moderatorojo dźěłarničkow jasni, kaž zdźěli referent Domowiny Pětr Brězan w Budyšinje. Konferenca wotměje so jutře a zajutřišim, pjatk, na Braniborskej techniskej uniwersiće (BTU) w Złym Komorowje. Zarjadowanje je zjawne a zastup darmotny.

Konferencu wo strukturnym wuwiću we Łužicy organizujetej zhromadnje Dźěłarnička přichod Łužicy w nošerstwje Zhorjelskeho wokrjesa a Domowina – Zwjazk Łužiskich Serbow. Decernentka wokrjesa Heike Zettwitz a předsyda Domowiny Dawid Statnik dwudnjowske wuradźowanje jutře w 9 hodź. zahajitaj.

Schadźowanje lubi wotměnjawy program, kotryž wobswětla transformaciju Łužicy přez „serbske nawoči“, wjacerěčnosć a regionalne wuwiće w serbskim sydlenskim rumje runje tak kaž digitalizaciju a socialne změny. Kóždy zajimc, kiž chce so na diskusiji wobdźělić, je ­wutrobnje witany, praji Brězan.

Dulig: Idealneho partnera našli

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:

Přichod Nišćanskeje wagonownje přichodne pjeć lět zaručeny

Montreal/Niska (dpa/SN). Sakskemu hospodarskemu ministrej Martinej Duligej (SPD) je wagonotwarc Bombardier w Kanadźe přilubił, zo stej tworni Bombardier w Budyšinje a Zhorjelcu dołhodobnje wěstej. To wuchadźa ze zdźělenki ministerstwa. Dulig bě so w Montrealu ze zamołwitym koncerna za personal Danielom Brennanom zetkał. A tón dźakowaše so Duligej za pomoc, kotruž koncern ze stron Sakskeje a mjenowaneju komunow dóstawa. Bombardier sej derje wukubłanych fachowcow waži a chce dale w Sakskej aktiwny wostać. Wobě tworni chcedźa dale wutwarić, kaž rěkaše.

Sobudźěłaćerjo Nišćanskeje wagonownje móža so tohorunja dobreho přichoda nadźijeć. Kaž zamołwita kenclija za rjadowanje insolwency WallnerWeiß póndźelu zdźěli, chcedźa předewzaće w Zhorjelskim wokrjesu słowakskemu wagonotwarcej Tatravagónka w Popradźe předać. „Smy idealneho kupca namakali. Tak su dźěłowe městna něhdźe 300 přistajenych zaručene“, w zdźělence rěka. Karteloprawniske přihłosowanje wočakuja přichodny tydźeń.

nowostki LND