To a tamne (03.04.20)
„Bayerska skrótši lětnje prózdniny“. Tale WhatsApp-powěsć, zwjazana z manipulowanej titulnej stronu tydźenika Der Spiegel, je 1. apryla tójšto njeměra zbudźiła. Tři tydźenje wjace šule, zo bychu koronapandemije dla wupadnjenu wučbu nachwatali, to bě mnohim hororowa informacija. Zestajał bě ju nan w Mnichowje, kiž chcyše swoje tři dźěći nastróžić. Te pak trjebachu jenož někotre sekundy, zo bychu aprylski žorćik spóznali.
Klawnojo w chorownjach, kotřiž běchu małych pacientow na dźěćacych stacijach a w hladarnjach dotal zwjeseleli, pokazuja swoje pryzle a žorty wotnětka w interneće. „Chcemy pacientow pohonjeć, zo njejsu same a zo jich při wustrowjenju podpěrujemy“, zdźěla towarstwo klinikowych klawnow w Berlinje. Woni su za dźěło z dźěćimi wosebje wukubłani a skutkuja wot lěta 2003 w medicinskich zarjadnišćach.
„Tuchwilna politiska nalada nam wotpowěduje“
Strona SSW chce so sama wo mjeńšinowe naležnosće w zwjazkowym sejmje w Berlinje starać (1. dźěl)
Mjeńšinowe naležnosće w němskim parlamenće zastupować a tohodla ke klětušim wólbam zwjazkoweho sejma ze swójskimi kandidatami nastupić, chcył Južnoschleswigski wolerski zwjazk (SSW). Poprawom chcyše strona danskeje mjeńšiny w Schleswigsko-Holsteinskej we wobłuku štyrjoch regionalnych konferencow poziciju čłonstwa wo tajkim wulkim předewzaću zwěsćić. Hačrunjež dyrbješe poslednja tajka 12. měrca w Husumje koronawirusa dla wupadnyć, je směr dotal třoch přewjedźenych konferencow jasny: Wjetšina přitomnych sobustawow so za to wupraja, zo SSW k wólbam zwjazkoweho sejma 2021 nastupi. To dyrbi nětko jenož hišće stronski zjězd wobzamknyć.
Zaso wjace natyknjenych
Berlin (dpa/SN). W Němskej je ličba z koronawirusom natyknjenych w běhu 24 hodźin znowa jasnje rozrostła. Roberta Kochowy institut rěči wo 73 522 inficěrowanych, 872 ludźi je dotal na sćěhi wirusa zemrěło. Wot epidemije wosebje potrjechene su Bayerska, Badensko-Württembergska a Sewjerorynsko-Westfalska. W tym zwisku je so zwjazkowy strowotniski minister Jens Spahn (CDU) přećiwo tomu wuprajił naprawy zběhnyć, kotrež rozpřestrěće wirusa spomaleja.
Hižo 5 000 mortwych w USA
Washington (dpa/SN). W USA je so ličba na koronawirus zemrětych na 5 000 powjetšiła. Wjace hač 215 000 ludźi je so po informacijach Uniwersity Johnsa Hopkinsa z wirusom natyknyło. Wosebje potrjechena je metropola New York z nimale 2 000 mortwymi. Tam su mjeztym započeli, prowizoriske chorownje twarić a we wobstejacych přidatne łoža nastajeć. USA su kraj z najwjace wobkrućenymi infekcijemi po wšěm swěće.
Pruwuja skutkownosć škita
Stadło dźiwich kašmirskich kozow je sej minjene dny w krizy ...
Herbst: Firmy trjebaja pomoc město kreditow
Drježdźany (SN). Sakscy předewzaćeljo, mjez druhim zwjazka srjedźostawskich zawodow, postupowanje krajneho knježerstwa w tuchwilnej krizy koronawirusa dla napřećo předewzaćam přiběrajcy kritizuja. Wosebje woni šwikaja, zo nochce swobodny stat zawodam z jónkrótnymi přiražkami pomhać, zo bychu přichodne tydźenje přetrali, ale zo jeničce kredity poskića. Sakski minister za hospodarstwo Martin Dulig (SPD) bě tajku praksu w njedawnej rozmołwje z Lipšćanskimi nowinarjemi hišće raz zakitował. Kredity su po jeho słowach „dołhodobnje skutkowacy puć a lěpše hač přiražka, kotruž njetrjebaja předewzaća wróćić“. Přiražki nimo toho „jich žiwjensku woprawdźitosć njewotbłyšćuja“.
Pytaja dobrowólnych žnjencarjow
Berlin (dpa/SN). Pobrachowacych sezonowych dźěłaćerjow dla namołwja zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner wobydlerjow kraja, so dobrowólnje jako pomocnik na žnjach přizjewić. „Pomocnicy su trěbni“, rjekny politikarka CDU Augsburgskim nowinarjam. Wona w tym zwisku na to skedźbni, zo je zwjazkowe knježerstwo hranicu toho, štož smědźa sej ludźo přizasłužić, za žně rozšěriło a dalše wolóženja dźěłoweho prawa wobzamknyło. Na kampanju knježerstwa je so dotal 42 000 ludźi přizjewiło, ratarjo pak trjebaja wjace hač 300 000 pomocnikow. Nimo toho na to skedźbnjeja, zo njemóža njezwučeni dobrowólnicy nazhonjene sezonowe mocy z wuchodneje Europy narunać.
Klöckner chcyła tež ze zwjazkowym nutřkownym ministrom Horstom Seehoferom (CSU) rěčeć, „kak móhli dobrowólnych pomocnikow před infekcijemi škitać a zdobom žně zawěsćić“. Seehofer bě srjedu tydźenja w boju přećiwo rozšěrjenju wirusa wukrajnym sezonowym dźěłaćerjam zakazał, do Němskeje přińć.
W krizy rěče mjeńšin wužiwać
Europska rada kraje namołwja, jenož hamtsku rěč njenałožować
Brüssel (SN). Europska rada – zastupnistwo wšitkich čłonskich statow Europskeje unije – w tuchwilnej krizy koronawirusa dla wšitke kraje namołwja, we wobłuku komunikacije z wobydlerjemi rěče narodnych mjeńšin njezanjechać. „Najwjace krajow swěta, mjez nimi tež čłonske staty Europskeje rady, je z njesłyšanej pandemiju konfrontowanych“, rěka w stejišću z Brüssela. W tym zwisku wukazane naprawy sahaja wot hygieniskich pokiwow hač k rigoroznym zakazam, dom wopušćić. Zamołwići na wšitkich runinach kaž tež lěkarjo na to skedźbnjeja, zo hodźi so jenož tak rozšěrjenju wirusa zadźěwać.
„Byrnjež naprawy zasadnje witali, dyrbimy zwěsćić, zo kraje informacije, wukazy, směrnicy a poručenja jeničce w oficialnej hamtskej rěči kraja wozjewjeja. Wot toho potrjechene su tež tradicionalne regionalne a mjeńšinowe rěče, kotrež w jednotliwych krajach nałožuja. Posrědkować wažne pokiwy w tutych rěčach je za derjeměće mjeńšin nimoměry wažne“, Europska rada w swojim stejišću zwěsća.
Próca na dobro mjeńšin
To a tamne (02.04.20)
Ze 112 lětami je Brita Bob Weighton nětko oficialnje najstarši muž swěta. Poměrnje čiły starc bydli w starowni w jendźelskim Altonje a ma tři dźěći, dźesać wnučkow a 25 prawnučkow, kaž Guinnessowa kniha rekordow rozprawja. Dotal najstarši muž, Japanjan Chitetsu Watanabe, bě w februaru krótko do swojich 113. narodnin zemrěł. Najstarši čłowjek na zemi je žona – 117lětna Kane Tanaka z Japanskeje.
Widejowu techniku w starownjach w času koronakrizy přiběrajcy zasadźeja, zo bychu zwisk wobydlerjow k přiwuznym a přećelam zmóžnili. Widejo wudospołnja telefon, kotryž wšak seniorojo tak a tak w swojich stwach maja, rěčnica Němskeho čerwjeneho křiža zdźěli. Widejowu techniku w někotrych hladarnjach hižo maja, dokelž běchu jim přiwuzni starych tajku přewostajili.
Dźeń a wjace natyknjenych
Berlin (dpa/SN). Po wšej Němskej je mjeztym 67 366 z koronawirusom natyknjenych. Nowoinfekcije su w běhu 24 hodźin wo 5 453 přiběrali. Roberta Kochowy institut zdźěla, zo je ličba smjertnych woporow wo 149 na 732 rozrostła. Wjace hač 16 000 ludźi je so mjeztym zaso wustrowiło. Durinske město Jena planuje koronakrizy dla wukaz, po kotrymž dyrbja wobydlerjo w zjawnosći škitnu masku nosyć. Woni su namołwjeni sej tajku za sebje a druhich sami šić.
Pomoc Ruskeje za USA
Moskwa (dpa/SN). Dramatiskeho połoženja koronakrizy dla je Ruska minjenu nóc transportne lětadło z pomocnymi srědkami do USA pósłała. Ruski prezident Wladimir Putin a jeho kolega z USA Donald Trump staj so wčera telefonisce na to dojednałoj. Kaž rěčnik Krjemla potwjerdźi, njeje hladajo na krizu žaneje alternatiwy k zhromadnemu jednanju. Ruska bě minjene dny hižo prěnju pomoc do Italskeje pósłała. USA maja mjeztym 190 000 z wirusom natyknjenych, wjace hač 4 000 ludźi je zemrěło.
Ličba wustrowjenych přiběra
