Wojerecy (dpa/SN/MkWj). Alternatiwa za Němsku (AfD) wobhladuje wuchodnu Němsku jako wuchadźišćo, přewzać knježerstwowu zamołwitosć. Po wustupje Frauke Petry leži kluč k tomu w Sakskej, podšmórny rěčnik zwjazkoweho předsydstwa Jörg Meuthen na krajnym zjězdźe sakskeje AfD minjenu sobotu we Wojerecach.
Tež nowowuzwoleny sakski předsyda AfD Jörg Urban bě přeswědčeny, zo móže jeho strona po wólbach krajneho sema klětu ministerskeho prezidenta stajić. Při tym chcedźa tohorunja z antiislamskim hibanjom Pegida hromadźe dźěłać. AfD bě so při wólbach zwjazkoweho sejma loni w septembru ze 27 procentami z najsylnišej politiskej mocu w swobodnym staće stała. W Durinskej chcedźa runje tak z wólbow jako najsylniša politiska móc wuńć, kaž tamniši krajny předsyda Björn Höcke připowědźi.
Hromady sněha na třěše měješe dalokobus ze Šwedskeje, jako bě w Šwicarskej po puću. Policija je jězdźidło na awtodróze zapadnje Züricha zadźeržała. Sněh bě so na 40 centimetrow nakopił a wažeše něhdźe 1 600 kilogramow. „Hdyž so tele hromady pušća, móže za nim jěducy wobchad chětro wohroženy być“, zdźěli rěčnik policije. Šofer dyrbješe sněh wotmjesć a nimo toho někotre sta eurow pokuty zapłaćić.
Šoferojo awtow w Berlinje dyrbjachu loni přerěznje 44 hodźin na zatykanych dróhach čakać. To wuchadźa z najnowšeho přepytowanja instituta za zběranje wobchadnych datow Inrix. Lěto do toho běchu hišće přerěznje 38 hodźin zličili. „Stolica zatykanych dróhow“ bě loni Mnichow z 51 hodźinami čakanja. Kaž analyza wujewja, wuskutkowachu kopjenja wobchada kóšty dohromady něhdźe 6,9 miliardow eurow.
Santiago de Chile (B/SN). Dny do přijězda bamža Franciskusa do Chile znjeměrni wosebity podawk w stolicy Santiagu: Njeznaći zawostajichu při durjach cyrkwje Santa Isabel de Hungria bombowe hroženje přećiwo bamžej. We wuznawanskim lisće žadachu sej wot chilskeho knježerstwa, zo maja region Wallmapu prawobydlerjam Mapuche wróćić.
Erfurtska teologija wuznamna
Erfurt (B/SN). Vatikanski eksperta za kubłanje Friedrich Bechina měni, zo ma teologija Erfurtskeje Wysokeje šule wuznam za swětowu cyrkej. „Runje za čas Berlinskeje murje přińdźechu wažne impulsy wottam, a bě to jedna z mało móžnosćow za swětowu cyrkej, dóstać katolske dohlady do NDR“, rjekny podsekretar Vatikanskeje kongregacije za kubłanje.
Obama přijědźe do Němskeje
Berlin (dpa/SN). Społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće wuchodneje Němskeje Iris Gleicke (SPD) je na hospodarske rozdźěle mjez wuchodnej a zapadnej Němskeje skedźbniła. „Hospodarska móc na wuchodźe je dale wo wjele mjeńša hač na zapadźe“, rjekny wona nowinarjam składnostnje dźensnišeho 5. februara. Tón dźeń je Berlinska murja runje tak dołho preč, kaž bě wona swój čas stała: 28 lět, dwaj měsacaj a 26 dnjow. 160 kilometrow dołha murja bě wot 13. awgusta 1961 wuchodny a zapadny dźěl Berlina dźěliła.
Za zběhnjenje zakaza
Berlin (dpa/SN). Zwjazk kriminalnych zastojnikow Němskeje sej žada, zakaz cannabisa zběhnyć a wužiwarjow tuteje drogi dlěje njekriminalizować. Šef zwjazka André Schulz chcył město toho ludźi pohnuć zamołwiće z drogu wobchadźeć, podobnje kaž je to pola alkohola trěbne. Tuchwilne zakonje wužiwarjow stigmatizuja a polěkuja kriminelnym karjeram, rjekny André Schulz nowinarjam. Wotwisnym měło so pomhać a škit dźěći a młodostnych měł zaručić.
Terorowy proces zahajeny
Podstupim (SN/at). Krajny sejm Braniborskeje podpěruje europsku iniciatiwu Minority SafePack. Wón přihłosuje jeje wuchadźišću a namołwja Europsku uniju, škit přisłušnikow narodnych a rěčnych mjeńšin ze zaměrnymi naprawami polěpšić a z nich wuchadźacu kulturnu a rěčnu mnohotnosć w EU zachować. To čitamy w nadfrakciskim wobzamknjenju – wot SPD, CDU, Lěwicy a Zwjazka 90/Zelenych zapodatym –, kotrež je krajny sejm minjeny štwórtk (SN rozprawjachu) jednohłósnje schwalił. Požadane naprawy měli so na wobłuki regionalne a mjeńšinowe rěče, kubłanje a kulturu, regionalnu politiku, wobdźělenje, runosć, awdiowizuelne medijowe słužby a dalše medialne wobsahi kaž tež regionalne spěchowanje wusměrić. Krajne knježerstwo měło iniciatiwu podpěrać a so w Zwjazku kaž tež w EU za to zasadźeć, zo so mjeńšinowe zajimy zakótwja a přesadźa.
Berlin (dpa/SN). Strowotniski fachowc SPD Karl Lauterbach ma w koaliciskich jednanjach dale njerozrisane prašenje dwuklasoweho medicinskeho zastaranja w Němskej za přewšo wažne. „Smy w tym prašenju pod wulkim ćišćom“, rjekny wón dźensa w telewiziji ARD. Socialdemokraća chcyli přesadźić, zo so lěkarske honorary při lěkowanju kasowych a priwatnych pacientow wurunaja. Lauterbach je optimistiski, zo so SPD z CDU a CSU w tej naležnosći dźensa tola hišće dojedna. Poprawom chcychu wšitcy wobdźěleni jednanja k wutworjenju noweje wulkeje koalicije kónc tydźenja wotzamknyć. Hižo zwoprědka pak běchu dwaj přidatnej dnjej zaplanowali.
Mjeztym je předsyda durinskeje CDU Mike Mohring planowane woprašowanje čłonow SPD wo koaliciskim zrěčenju jako „njepraktikabelne“ kritizował. To by cyły proces dale dlijiło, hladajo na to, zo je Němska mjeztym dlěje hač štyri měsacy bjez knježerstwa, rjekny Mohring nowinarjam. Nowe knježerstwo dyrbjało so spěšnje wutworić.
Chětro wopity a bjez jězbneje dowolnosće je muž w sewjerorynsko-westfalskim Hennefje na policajsku stražu přijěł, zo by za zhubjenej wosobu pytać dał. Zastojnicy čujachu alkohol, naměrichu pola 40lětneho 1,46 promilow a chcychu jeho jězbnu dowolnosć sćazać. Muž pak njeměješe žanu při sebi a chcyše z awtom zaso wotjěć. Tomu pak policisća zadźěwachu. Nětko dyrbi muž ze skóržbu jězdźenja pod wliwom alkohola dla ličić.
Z nadróžnej zawěru su policisća w delnjosakskim Nordhornje dźěsću po puću do žiwjenja pomhali. Staršej dyrbještaj jězbu z awtom do porodoweje kliniki přetorhnyć, dokelž so porod připowědźeše. Alarmowani zastojnicy na to dróhu zaraćichu. Bjezposrědnje po tym zo chorobne awto dojědźe, so dźěćko narodźi. Jemu a maćeri so derje dźe. Wobeju dowjezechu do chorownje.