Bachmann smě nawjedować

pjatk, 02. decembera 2016 spisane wot:
Drježdźany (dpa/K/SN). Město Drježdźany Lutzej Bachmannej njesmě pawšalnje zakazać, na demonstracijach Pegidy jako jich nawoda wustupować. Drježdźanske zarjadniske sudnistwo je wot nišeje instancy wuprajeny wotpowědny zakaz zběhnyło. Wopodstatniło je swój rozsud z argumentom, zo sakski zakoń wo zhromadźowanju njedowola, někoho generelnje wot nawoda zhromadźiznow wuzamknyć. Město Drježdźany bě zakaz wusudźiło, powołujo so na zakoń wo wohrožowanju zjawneje wěstoty. Nimo Bachmanna bě po kaženju swjatočno­­sćow k Dnjej němskeje jednoty tež jeho zastupnik Siegfried Däbritz zakaz dóstał, zhromadźizny nawjedować.

Mawt na wšě dróhi rozšěrić

pjatk, 02. decembera 2016 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). Mawt za nakładne awta rozšěrja srjedź lěta 2018 na wšitke zwjazkowe dróhi, je zwjazkowy sejm wčera wječor wobzamknył. Na te wašnje budźe dalšich 40 000 nakładnych wozy- dłow mawt płaćić dyrbjeć. Do statneje pokładnje wunjese to wob lěto přidatnje dwě miliardźe eurow. Dotal bě mawt jenož na awtodróhach a na 13 000 kilometrach awtodróham podobnych zwjazkowych dróhow žadana. Z rozšěrjenja na wšitke dróhi maja tež zwjazkowe kraje wužitk měć. Dokelž něhdźe wosom procentow z nich Zwjazk njedohladuje, maja tam docpěte dochody kraje dóstać. Móžno samo je, zapřijeć krajne dróhi, zo njemóhł so nichtó mawće wuwinyć.

Berlin (SN). Problemy narodnych mjeńšin w Němskej chcedźa přichodnje jónu wob lěto w zwjazkowym sejmje wobjednać. Nimo toho ma kóžda frakcija w sejmje mjeńšinopolitiskeho rěčnika ze swojich rjadow pomjenować. To je jedyn z wuslědkow dwaj dnjej trajaceho wuradźowanja mjeńšinoweje rady Němskeje w Berlinje, informuje Mjeńšinowy sekretariat w nowinskej zdźělence. Zastupnicy Frizow, Danow, němskich Sintow a Romow a Łužiskich Serbow běchu tam wo aktualnych ćežišćach mjeńšinoweje politiki na zwjazkowej runinje debatowali.

Zo budźe so Němski zwjazkowy sejm přichodnje tež z mjeńšinami zaběrać, je předsyda nutřkowneho wuběrka sejma Ansgar Heveling (CDU) přilubił. Zastupnicy mjeńšin běchu sej jeho z městopředsydu Frankom Tempelom (Lěwica) přeprosyli. Při tym dźěše wo prašenje, kak móhli mjeńšiny na zwjazkowej runinje lěpje sobu skutkować a wjace kedźbnosće nańć. Nětko ma jónu wob lěto rozprawa wo połoženju mjeńšin nastać.

Najstarše towarstwo

pjatk, 02. decembera 2016 spisane wot:
Tež, hdyž cyle jasne njeje, kak stara Lipšćanska Sorabija dokładnje je, dokelž załoženski datum 10. decembra 1716 skerje dojednanju hač historiskej wěrnosći wotpowěduje – zo je jedna z najstaršich towarstwow Němskeje, na tym nichtó njedwěluje. Njeje pak to jeno Sorabija, kotraž na 300. jubilej zhladuje. Tež studentska korporacija Landsmannschaft Sorabia-Westfalen Münster so na tutu tradiciju poćahuje – samsny započatk, hinaše wuwiće. Wuznam Serbskeho prědarskeho kolegija sej Serbja hakle pomału wuwědomjeja – serbska romantika je so w Lipsku zrodźiła, narodne wozrodźenje ma tež tam swoje korjenje a – kaž Jan Malink wčera­ zwěsći – tež sorabistika je „wnučk“ Sorabije. (Na kromje přispomnjene: Wšo to sta so zwonka serbskeho sydlenskeho ruma.) De­rje,­ zo Lipšćanscy studenća jubilej přichodny tydźeń prawje woswjeća a zo su Sorabiju znowa załožili. C. Ratajczakowa

To a tamne (02.12.16)

pjatk, 02. decembera 2016 spisane wot:

Ze swojim mortwym bratrom je 49lětny w Rostocku cyły měsac w zhromadnym bydlenju žiwy był, bjez toho zo by někoho informował. Jako wón wčera skónčnje policiju zawoła, sedźeše ćěło hišće za kuchinskim blidom. 45lětny bě po dlěšej chorosći přirodneje smjerće zemrěł, štož přiwołana lěkarka wobkrući. Prawdźepodobnje njebě Rostockčan smjerć swojeho bratra­ přewinył a chcyše ju na swoje wašnje předźěłać.

Fasadu swojeho domu zapalił je 76lětny w durinskim měsće Gotha, jako z horcopowětrowej pistolu za kunu honješe. Kaž policija informuje, bě fasada z drjewa. Spočatnje chcyše muž płomjenja z hadźicu sam podusyć. Jako so to njeporadźi, zawoła wón wohnjowu woboru. Wěcna škoda wučinja 5 000 eurow. Što je so z kunu stało, njeje znate.

Měrowe zrěčenje płaći

štwórtk, 01. decembera 2016 spisane wot:

Bogotá (dpa/K/SN). Po 50 lětach krawnych wojowanjow je historiske měrowe zrěčenje mjez kolumbiskim knježerstwom a zběžkarjemi Farc doskónčnje wobzamknjene. Po senaće je tež parlament jednohłósnje paketej přihłosował, tak zo je tón nětko płaćiwy. Něhdźe 7 000 rebelow ma w běhu poł lěta brónje złožić a politisku stronu załožić. Poł lětstotka trajacy konflikt bě sej něhdźe 270 000 mortwych žadał. K tomu je něšto milionow ludźi swoju domiznu wopušćiło.

Lětadłu ćěriwo wušło?

Medellín (dpa/K/SN). K tragiskemu lěta­dłowemu njezbožu, z kotrehož woporom je so brazilske koparske mustwo Chapecoense stało, bě najskerje njedosahaceho ćěriwa dla dóšło. Na to pokazuje škričkowanje mjez pilotami wjacorych mašinow a towerom. „Nimamy hižo ćěriwo“, bě pilot znjezboženeje mašiny sčasom zdźělił. Njesignalizujo „nuzu“ smědźeše pak najprjedy druhe lětadło přizemić. Chwilu pozdźišo so kontakt přetorhny.

Dojednanje mawty dla

Francoski satiriski časopis Charlie Hebdo je wot dźensnišeho tež w Němskej na předań, kaž tule w Hamburgu. Prěnje němskorěčne wudaće wěnuje so zwjazkowej kanclerce Angeli Merkel (CDU) kaž tež předsydce AfD Frau Petry. Merkel kritizuja, dokelž chce dalše štyri lěta w zastojnstwje wostać. Němska wersija wuchadźa tydźensce a ma 16 stron. Prěni nakład je 200 000 eksemplarow. Foto: dpa/Christian Charisius

Mjeńšiny w srjedźišću

štwórtk, 01. decembera 2016 spisane wot:
Berlin (SN/MkWj). Mjeńšinowa rada štyrjoch awtochtonych mjeńšin a narodnych skupin Němskeje je so wčera a dźensa w Berlinje schadźowała, a to lětsa štwórty króć. Zastupnicy Sewjernych Frizow, Danow w Němskej, Sintow a Romow kaž tež Łužiskich Serbow mějachu při tym dosć wobšěrny program zmištrować. Tak rěčachu z prezidentom Zwjazkoweje centrale za politiske kubłanje Thomasom Krügerom wo tym, kak ludźi za problemy mjeńšin sensibilizować. Dźensa słyšachu wobdźělnicy mjez druhim přednošk nawodnicy Rěčneho centruma WITAJ Beaty Brězanoweje a předsydy Domowiny Dawida Statnika wo dwurěčnym kubłanju we Łužicy. Problemy­ mjeńšin chcedźa nalěto tež w zwjazkowym sejmje wobjednać.­

To a tamne (01.12.16)

štwórtk, 01. decembera 2016 spisane wot:

Do kóždeho filma narodnu hymnu spěwać dyrbja wotnětka we wšitkich kinowych žurlach Indiskeje. Nimo toho maja wopytowarjo při tym jako znamjo respekta stanyć. Tole je najwyše sudnistwo kraja w New Delhiju wukazało. Noworjadowanje ma ludźom „začuće angažowaneho patriotizma zašćěpić“. Dotal bě hymna jenož w někotrych statach Indiskeje z wašnjom.

Na kruwjacu pastwu nawróćiło je so dźiwje swinjo Johann w Delnjej Sakskej, po tym zo bě w lěću po lěsu brodźiło. Kruwy běchu so hižo loni z wjele lubosću wo wosamoćene prosatko starali a je do swojeho cyłka přiwzali. Prawdźepodobnje bě Johann swoju mać zhubił. Mjeztym je kundroz chětro narostł. Najebać to bě witanje na kruwjacej pastwje wutrobne: Kruwy swojeho Johanna lizachu a dźělachu z nim swoju picu.

Holešow (SN/CoR). Zawčerawšim rano su so durje domu za požadarjow azyla w Holešowje zawrěli. Bus je wšitkich, čejichž azylowe jednanje hišće běži, do domow w Biskopicach a Budyšina dowjezł. Jenož někotři młodźi mužojo tam hišće něšto dnjow přebywaja. Woni su prawo dóstali, přichodne tři lěta w Němskej wostać, a čakaja na to, do swójskeho bydlenja přećahnyć móc. W Holešowje bě w nowembrje hišće 19 ćěkancow zaměstnjenych, spočatk lěta bě jich 45.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND