Zjawny list prezidentej sejma

srjeda, 09. nowembera 2016 spisane wot:
Njebjelčicy (SN). Ze zjawnym listom je so iniciatiwa Serbski sejm na prezidenta Sakskeho krajneho sejma wobroćiła. Hladajo na nowelu sakskeho šulskeho zakonja, kotruž sejm runje wobjednawa, skedźbnjeja iniciatiwnicy na to, zo nastupa šulski zakoń „tež serbski lud; kubłanska politika je elementarny aspekt prawa na samopostajowanje kóždeho ludu“. Zdobom na to pokazuja, zo je serbski lud „aktualnje we wažnym procesu, sej měnjenje tworić nastupajo skutkowne a legitimowane zastupnistwo swojeho prawa na samopostajowanje“. W tym zwisku žada sej iniciatiwa wosebitu formulaciju nastupajo pomjenowanje zastupjerja serbskeho ludu při nowelěrowanju šulskeho zakonja. Tak namjetuje za para­graf 41 slědowace wudospołnjenje: „Na serbskich šulach ma so tež Serbske šulske towarstwo respektiwnje – po swojim konstituowanju – wot demokratisce legitimowaneho zastupnistwa Serbow pomjenowany zastupjer słyšeć“. Rěčnikaj iniciatiwy dr. Měrćin Wałda a Hanzo Wylem-Kell staj list podpisałoj.

To a tamne (09.11.16)

srjeda, 09. nowembera 2016 spisane wot:

Slědy stopow w sněze su policistow w Schwerinje runu smuhu k paducham mopeda wjedli. Po tymle puću dóńdźechu woni minjenu nóc direktnje k pakostnikomaj w starobje 17 a 18 lět. Wonaj běštaj hišće blisko domu w měšćanskim dźělu Zippendorf, hdźež bě wobsedźer swój moped wotstajił. Tón dźensa rano zahe zwěsći, zo je moped fuk, a informowaše hnydom policiju.

Atrapu atomoweje bomby je kanadiski nurjak před pobrjohom stata British Columbia­ našoł. Spočatnje měješe Sean Smyrichinsky kulowaty, woclowy nastroj dźesać metrow hłuboko pod wodu za ufo. Domoródny jeho pozdźišo na to skedźbni, zo bě tam lěta 1950 bombowc USA znjezbožił. W tym zwisku rozprawjachu tehdy tež wo zhubjenej bombje. Namakanka pak je jenož atrapa bjez rozbuchliny, kaž wójsko zdźěli.

Nowa Cala (B/SN). Klóšter Nowa Cala w Braniborskej swjeći za dwě lěće 750lětne wobstaće. Jubilejny swjedźeń koordinuje hudźbny wědomostnik Tilman Schladebach, kaž Załožba Nowa Cala wozjewi. 750. klóšterski jubilej přihotuje hižo wot oktobra 2015 dźěłowa skupina, kotrejž přisłušeja komuna a zarjadnistwo Noweje Cale, ewangelska kaž tež katolska wosada, klóšterska piwarnja a Załožba Nowa Cala.

Biskopja so schadźowali

Američenjo dźensa wola

wutora, 08. nowembera 2016 spisane wot:

Washington (dpa/K/SN). W USA woli ludnosć dźensa noweho prezidenta. Wuslědk wotuma wočakuje cyły swět z njemałej napjatosću. Dobudźe demokratka-politikarka Hillary­ Clinton abo republikan-miliardar Donald Trump? Hdyž bě we wsy Dixville Notch horstka wolerjow hižo swój hłós wotedała, bě druhdźe hišće wólbny bój howrił. Wólbne wobdźělenje je w Americe tradicionalnje słabe. Lěta 2012 bě wone 54,87 procentow wučinjało.

Opozicionelni su witani

Berlin (dpa/K/SN). Dokelž su w Turkowskej mnohich žurnalistow a politikarjow opozicije zajeli, skedźbnja němske wonkowne ministerstwo na azylowe prawo w Němskej. „Wšitke kritiske duchi w Turkowskej njech wědźa, zo je jim zwjazkowa republika solidarna poboku“, praji statny minister Michael Roth (SPD). Kritizujo postupowanje prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana wón rjekny: „Štož so tam stawa, spřećiwja so europskim hódnotam.“

Wjac płaćerjow trěbnych

Delnjosakski ministerski prezident Stephan Weil (SPD) je dźensa w delnjosakskim Neustadće nordmannowu jědlu podrězał a tak lětušu sezonu hodownych štomow zahajił. Hač k patoržicy chcedźa w Němskej na wšě 25 milionow štomikow předawać, kaž zwjazk plahowarjow hodownych štomow informuje. Foto: dpa/Peter Steffen

Orbán w parlamenće zwrěšćił

wutora, 08. nowembera 2016 spisane wot:
Budapest (dpa/SN). Madźarski ministerski prezident Viktor Orbán je ze swojim předewzaćom, wustawu přećiwo kwotam EU za požadarjow azyla změnić, zwrěšćił. Při wothłosowanju w Budapestskim parlamenće je dźensa jeno 131 zapósłancow knježaceje prawicarsko-konserwatiwneje strony Fidesz za naćisk Orbána hłosowało. We wustawje předpisanu dwutřećinowu wjetšinu su tak z dwěmaj hłosomaj misnyli. Po noworjadowanju wustawy by zakazane było, wukrajnikow z krajow zwonka EU w Madźarskej zasydlić. Naćisk Orbána blokowała je tež ekstremnoprawicarska strona Jobbik. Ta bě sej žadała, bohatym wukrajnikam zwonka EU zakazać sej prawo na přebytk w kraju kupić. Tole pak Orbán wotpokazuje.

To a tamne (08.11.16)

wutora, 08. nowembera 2016 spisane wot:

Noweho sobudźěłaćerja maja w Berlinskim techniskim muzeju. Wot jutřišeho budźe tam serwisowy roboter „Tim“ wopytowarjow po wustajeńcy wodźić. Połdra metra wulki roboter ma skupiny wopytowarjam samostatnje w rumnosćach eksponaty rozkłasć. Z pomocu elektro­nisce składowanych kartow móže „Tim“ stajnje najkrótši puć k wustajenym objektam namakać.

Tójšto mjerzanja z policiju ma akciski wuměłc z Danskeje, kiž bě so před Wittenbergskej hrodowej cyrkwju nahi pokazał. Jemu wumjetuja ekshibicionizm a ranjenje domjaceho měra, kaž policija wobkrući. Spočatnje běchu za njeznatym pytali, dokelž bě so muž po swojej akciji zminył. Mjeztym pak je swój skutk internetnje přiznał. Wobrazy pokazuja jeho jeno ze šawlom a w pisanych nohajcach před cyrkwju.

Na dźiwapołne wašnje namaka 82lětny muž w Bad Münstereifelu swój mandźelski pjeršćeń, kiž bě wón před třomi lětami zhubił, jako zeleninowe symjo wusywaše. Pjeršćeń tčeše nětko w morcheji, kotruž bě starc nalěto wusył.

Njenadźaty wuslědk

póndźela, 07. nowembera 2016 spisane wot:

Sofija (dpa/K/SN). Prěnje koło wólbow prezidenta w Bołharskej je po wuličenju dobreju dweju třećin hłosow njenadźicy kandidat opozicije Rumen Radew dobył. Něhdyši general lětarstwa a přećel Ruskeje dósta 25,7 procentow. Za kandidatku knježaceje strony GERB Cecku Cačewu wupraji so 22 procentow. Doskónčnje rozsudźene wo nowej hłowje stata budźe we wurisanskim kole 13. nowembra. Radew­ je za lěpše poćahi kraja k Ruskej a wotpokazuje sankcije přećiwo njej.

Bouffier za krutu poziciju

Berlin (dpa/SN). Volker Bouffier, městopředsyda CDU, je sej hladajo na najnowše wuwiće w Turkowskej krutu poziciju napřećo prezidentej Recepej Tayyipej Erdoğanej žadał. „Kedźbujmy, zo so směšni nječinimy. Štož Erdoğan Němskej wumjetuje, je absolutnje njediskutabelne“, rjekny hessenski ministerski prezident dźensa do zetkanja prezidija CDU w Berlinje. Erdoğan bě Němskej wumjetował, zo teroristow hospoduje.

Płachtakowarka morjena

Pućowarjam, kotřiž běchu dźensa rano na Rennsteigu pola Oberhofa w Durinskej po puću, skićeše so tónle zymski wobraz. Wjedrarjo wočakuja hač do kónca tydźenja na horach hač do dźesać centimetrow sněha. W nišich kónčinach sněh ležo nje­wostanje. Přichodne dny wostanu zymne a mokre z temperaturami hač do pjeć stopnjow. W nocach hroža prěnje zmjerzki. Foto: dpa/arifoto UG

Hillary Clintonnjeje kriminelna

póndźela, 07. nowembera 2016 spisane wot:
Washington (dpa/K/SN). Hillary Clinton móže wodychnyć: Dwaj dnjej do wólbow prezidenta USA je FBI wozjewił, zo njejsu so z pruwowanja nowonadešłych mejlkow žane indicije na kriminelne počinanje prezidentskeje kandidatki demokratow wukopali. Tole zdźěli šef zwjazkoweje policije James Comey wčera čłonam kongresa. Při přepytowanju měješe so zwěsćić, hač bě Clinton za čas swojeho skutkowanja jako wonkowna ministerka USA priwatny serwer doma za słužbnu korespondencu wužiwała. By-li na te wašnje wěstota USA wohrožena była, móhło to k wobskóržbje wjesć. Republikanski riwala Donald Trump ma přepytowanje za njedokładne.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND