Berlin (dpa/SN). Hladajo na zwjazkowy etat Němskeje za klětu pyta amplowa koalicija po wusudźe sudnikow w Karlsruhe dale za rozrisanjemi. Zetkanje wodźacych zastupnikow SPD, Zelenych a FDP je so wčera wječor – kaž běchu to wočakowali – bjez wuspěcha skónčiło. Přiwšěm rěkaše, zo bě wuradźowanje „dobra politiska wuměna“. Zwjazkowy minister za financy Christian Lindner (FDP) bě do toho w sćelaku ZDF wo njedostatku 17 miliardow eurow rěčał, za kotryž widźi „trěbnosć jednanja“.
Dale wotewrjene a wjele diskutowane je prašenje, za čo móže knježerstwo klětu hišće pjenjezy wudawać. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo bě přesunjenje 60 miliardow eurow z etata 2021 do tuchwilneho etata za klimu a transformaciju zakazało. Pjenjezy běchu sej jako kredit koronakrizy dla wobstarali.
Knježerstwo dyrbi nětko spěšnje a dokładnje rozsudźić, Lindner potwjerdźi. „Stat pak je přiwšěm dale jednanjakmany“, wón rjekny. Nětko dźe wo to, pjenjezy, kiž steja k dispoziciji, najskutkownišo a zaměrnje zasadźić, wón rjekny.
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Zdźěla widźomnje woteběraca inflacija we wjacorych dźělach Němskeje na to pokazuje, zo so podróšenje w Němskej wosłabja. W Hessenskej a Bayerskej je inflacija w nowembru pod tři procenty spadnyła. Tole wuchadźa z datow, kotrež su wčera wozjewili. Tež w Badensko-Württembergskej je inflacija dale woteběrała, mjeztym zo je so w Sewjerorynsko-Westfalskej snadnje na tři procenty znižiła.
W Bayerskej je statistiski krajny zarjad kwotu inflacije 2,8 procentow zwěsćił, po tym zo wučinješe wona w oktobru hišće 3,7 procentow. W Hessenskej spadny kwota podróšenja wot 3,6 na 2,9 procentow. Tež w Badensko-Württembergskej rěča wo słabšej inflaciji: Tam je so wona přirunujo z lońšim lětom wot 4,4 na nětko 3,4 procenty znižiła.
Z tym leža ličby inflacije w mjenowanych zwjazkowych krajach jasnje pod cyłoněmskim přerězkom podróšenja, kotryž wučinješe w oktobru 3,8 procentow. Při wšěm pokazuja płaćizny w Sakskej a Braniborskej přeco hišće nadpřerězne ličby: W Sakskej wučinja inflacija 3,9 procentow a w Braniborskej 4,1 procent.
Na policajsku stražu doběžała je psyca w nižosakskim měsće Peine pola Hannovera. Za zwěrjećom běchu cyły dźeń pytali. Do toho bě 66lětna wobsedźerka při wuchodźowanju do kolesowarja zrazyła. Na to bě so psyca wustróžiła a ćeknyła. Přichodny dźeń wuhladachu ju wokoło policajskeje straže. Jako zastojnicy durje wočinichu, psyca do zachoda skoči. Tam so policisća wo nju starachu.
Zhubjenych přeprošenjow dla su měšćanski jubilej z tysac hosćimi w bayerskim Freyungu wotprajili. Wulki dźěl přeprošenjow njeje hosći docpěł, měšćanske zarjadnistwo zdźěla. Město běchu informowali, zo drje su přeprošenja na póstowym puću něhdźe tčacy wostali. Tohodla su so zamołwići rozsudźili, swjedźeń wotprajić a klětu nachwatać. Přeprošenja běchu 16. nowembra rozesłali.
Drježdźany (SN/MG). Kubłanskej temje steještej w srjedźišću wuradźowanja Rady za serbske naležnosće Sakskeje wčera w krajnym sejmje w Drježdźanach. Tak zaběrachu so radźićeljo a radźićelka prěnjotnje z nowelěrowanjom „Postajenja Sakskeho statneho ministerstwa za kultus wo dźěle na serbskich a druhich šulach w němsko-serbskej kónčinje wot 22. junija 1992“. W tutym postajenju je ramik za serbske šulstwo zakótwjeny. Dokelž je rjadowanje hižo starše hač 20 lět, chce so rada wo nowy ramik postarać. Předsyda rady, Marko Suchy, wuzběhny, zo „je so šulstwo w poslednich lětach jasne změniło“. Wón złožuje so na přikład na zawjedźenje koncepta 2plus kaž tež na wutworjenje rěčneho centruma WITAJ. Nadawk, namjety za změny zapodać, matej nětko Domowina a Serbske šulske towarstwo. Prěnje kroki drje stej hižo šłoj. Narok pak je měł być nowelěrowanje hišće w tutej legislaturnej periodźe zwoprawdźić. Serbskaj akteraj mataj hač do wosrjedź decembra 2023 přihoty wotzamknyć, zo móža so potom z połnej paru temje wěnować.
Berlin (dpa/SN). We wobłuku woprašowanja zwjazkoweho knježerstwa chcychu so zapósłancy zwjazkoweho sejma dźensa zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa a ministra za strowotnistwo Karla Lauterbacha (wobaj SPD) woprašeć. Pistoriusa wočakowachu prašenja nastupajo wojersku pomoc Ukrainje hladajo na njejasnosće wokoło etata 2024. Lauterbach drje dyrbješe so k pjenježnym nuzam mnohich chorownjow wuprajić.
Bamž jězbu do Dubaja wotprajił
Rom (dpa/SN). Bamž Francisku je schorjenja dychanskich pućow dla swoju jězbu do Dubaja na swětowu klimowu konferencu wotprajił. Byrnjež so strowotniski staw minjene dny zaso polěpšił, běchu jeho lěkarjo prosyli, so tři dny trajaceje jězby wzdać, swjaty stoł zdźěla. Bamž je próstwje „z wulkim wobžarowanjom“ wotpowědował. 86lětny pontifeks bě minjeny kónc tydźenja na snadnu gripu a zahorjenje płucow schorjeł.
Rosalynn Carter počesćena
Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy amploweje koalicije chcychu dźensa wječor wo dalšim postupowanju w tuchwilnej etatowej krizy wuradźować. Zetkanje politikarjow SPD, Zelenych a FDP měješe so wječor zahajić. Dale wotewrjene je prašenje, za čo móže knježerstwo klětu pjenjezy wudać. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo bě přesunjenje 60 miliardow eurow z korona-fondsa etata 2021 do klětušeho budgeta zakazało.
Hospodarska rada CDU je amplowu koaliciju w aktualnej diskusiji namołwjała, „socialne dobroty“ wottwarić. Prezidentka hospodarskeje rady Astrid Hamker rjekny: „Woprawdźite přičiny financnych problemow tutoho zwjazkoweho knježerstwa rěkaja wobydlerski pjenjez a jeho zwyšenje a zakładne dźěćace zawěsćenje.“ Tute „dary“ měli so cofnyć.
Tel Aviv (dpa/SN). Po pušćenju dalšeje skupiny zastajencow z rukow islamistiskeje Hamas dale wo podlěšenju jutře rano so kónčaceho přiměra w Gazaskim pasmje jednaja. USA su připowědźili, zo chcedźa dale z Israelom, Katarom a Egyptowskej hromadźe dźěłać, zo bychu zwěsćili, hač móhła so bojowa přestawka rozšěrić. Tež dźensa chcychu dalšich zawlečenych kaž tež palestinskich jatych pušćić. Terorowa organizacija Hamas je Israelej mjeztym lisćinu z mjenami dalšich zastajencow přepodała.
Wčera wječor běchu islamisća dźesać wukrajnikow pušćili, mjez nimi žonu z němskim staćanstwom. Wona bě mjeztym jědnata němsko-israelska staćanka, kotraž je na swobodu přišła. Za čas wot minjeneho pjatka knježaceho přiměra su cyłkownje 81 zastajencow pušćili. Israel je runočasnje 180 palestinskich jatych ze swojich jastwow pušćił.
Emirat Katar, Egyptowska a USA w rozmołwach wo podlěšenju přiměra posrědkuja. Katar ma dobre zwiski k Hamas, kotrychž wjednistwo tam bydli.
Njewočakowany kónc sudniskeho jednanja přećiwo hudźbnikej Gilej Ofarimej zawostaja we mni dwě prašeni: Móže so něchtó, kiž je dwě lěće wědomje łžał a kiž je swoje njewěrnosće stajnje zaso wospjetował, z prostym zamołwjenjom a pjenježnej pokutu ze swojeje zamołwitosće wuwinyć? A hdyž rěči prawiznik hudźbnika tež hišće wo wulkim juristiskim wuspěchu, mam zaćišć, zo so wšitcy wjesela, zo je fatalna naležnosć skónčnje z blida.
Paruju pak tež sebjekritiku medijow, njerěčo ani wo socialnych medijach. Wulke zjawne rozhorjenje – demonstracije před Lipšćanskim hotelom samsny wječor – emocionalne komentary a hižo prawidłowne wočornjenje Sakskeje, hdźež zdawaja so tajke prawicarske antisemitiske zjawy mjeztym hižo normalne być: Wšo tole njeje ze skromnym zamołwjenjom zabyte. Budźmy sprawni: Njeběchmy wšitcy rozhorjeni a zludani, jako powěsće słyšachmy? Nichtó njeje so prašał, hač su wumjetowanja wěrne. Marko Wjeńka