To a tamne (01.06.22)
Zwada wo słónčnik před muzejom daklow w Passauwje zbudźa dale wjele kedźbnosće. Porjadniski zarjad města bě muzejej zakazał, słónčnik ze stólcami a blidom před zachodom nastajić, dokelž pobrachuje za to wurjadna dowolnosć. Mjeztym so wopytowarjo, měšćanska rada a hosćencarjo z muzejom solidarizuja, kotryž přiwabja kóždolětnje wjele turistow. W najhóršim padźe chcyli mějićeljo muzeja do Regensburga přećahnyć.
Wulět swójby nilowych husycow po awtodróze je w Badensko-Württembergskej zasadźenje policije a nachwilne zawrjenje awtodróhi zawinował. Šoferojo běchu policiju wo husycach informowali, kotrež w měrje po dróze čampachu. Policisća na to awtodróhu A98 pola Eimeldingena ma štwórć hodźiny zawrěchu a husaceju staršeju z wosom młodźatami z awtodróhi přewodźachu.
CDU diskutuje chartu hódnotow
Berlin (dpa/SN). Po puću k nowemu zakładnemu programej je CDU naćisk „Charty zakładnych hódnotow“ předstajiła. Ju chcedźa nětko mjez čłonami strony diskutować. Zdobom ma charta „směrodajny krok“ za dźěło wjacorych fachowych komisijow być, předsyda strony Friedrich Merz wčera w Berlinje zdźěli. Předsydstwo CDU chce so 15. junija z programom zaběrać. Wobzamknyć ma jón zwjazkowy zjězd CDU w Hannoveru.
Debatuja wo etaće 2022
Berlinje (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa etatowy tydźeń zahajił. Na nim chcedźa etaty wšitkich ministerstwow wobjednać. Pjatk chcedźa etat Zwjazka za lěto 2022 doskónčnje schwalić. Jutře wočakuja při wuradźowanju wo etaće kanclerskeho zarjada tradicionalnu generalnu debata wo politice knježerstwa. W prěnim połnym lěće knježerstwa chce amplowa koalicija SPD, Zelenych a FDP nimale 140 miliardow kreditow brać. Wudać chcedźa 496 miliardow eurow.
Přepytuja smjerć žurnalista
Wulki nawal knježeše wčera w Drježdźanach na tamnišej ...
Wadźa so wo klimowy pjenjez
EU na kompromis so dojednała
Wjeršk w Brüsselu dźělny embargo ruskeho wolija wobzamknył
Brüssel (dpa/SN). Čłonske staty EU su so w zwadźe wo planowany embargo zemskeho wolija přećiwo Ruskej na kompromis dorozumili. Na žadanje Madźarskeje ma so nětko najprjedy raz dodawanje ruskeho wolija po mórskich pućach přetorhnyć, prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen minjenu nóc po wuradźowanju statnych a knježerstwowych šefow w Brüsselu potwjerdźi. Transport nafty po wolijowodach ma najprjedy raz dale móžny wostać.
Najebać to rěčeše zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) wo „bolostnych sankcijach“ přećiwo Ruskej. Społnomócnjeny Europskeje unije za wonkowne naležnosće Josep Borrell bě sej wěsty, zo wukonjeja wobzamknjenja EU „maksimalny ćišć“ na ruskeho prezidenta Wladimira Putina wójny w Ukrainje dla.
Regionalne žiwidła prašane
Podstupim (dpa/SN). Koronapandemija je zajim wobydlerjow Braniborskeje za regionalne žiwidła zesylniła. Tole zwěsća wobswětowy minister kraja Axel Vogel (Zeleni). Wuwiće pokazuje, kak wažne je, so na zakładne zastaranje ze žiwidłami ze stron derje nastajenych předewzaćow ratarskeho a žiwidłoweho hospodarstwa spušćić móc, rjekny Vogel składnostnje wčerawšeho předstajenja programa 27. braniborskeje jězby po kraju, kotraž wotměwa so jako regionalne wukładne wokno druhi kónc tydźenja junija. Cyłkownje 150 ratarskich a plahowanskich předewzaćow wjesneho ruma so z dnjom wotewrjenych duri prezentuje, a tak wopytowarjam swoje wudźěłki a wašnje dźěła předstaja.
Po najnowšej rozprawje zwjazkoweho ratarskeho ministerstwa je 82 procentam ludźi wažne, zo pochadźeja žiwidła z regiona a zo dźěłaja ratarske předewzaća po prawidłach škita přirody a wobswěta. Vogel na to pokaza, zo dyrbja ludźo napjateho hospodarskeho połoženja a wójny w Ukrainje dla z dale z přiběracymi płaćiznami ličić, zo pak zaručeja regionalni poskićowarjow wěstu stabilitu.
To a tamne (31.05.22)
Ze 103 lětami swětowy rekord nastajiła je parašutistka w Šwedskej. Jako dotal najstarša žona je Rut Larsson njedźelu popołdnju 200 kilometrow južnje stolicy Stockholma tandemowy skok zmištrowała. Na lětanišću čakachu pomocnicy z jeje rolatorom. „Bě krasnje tam horjeka“, wona rjekny. Larsson bě lěta 2009 hižo raz tandemowy skok zmištrowała. Najnowši po boku parašutista Joackima Johnssona bě tuž druhi w jeje žiwjenju. Wo oficialny dźěl rekorda staraše so zastupjerka Guinnessoweje knihi rekordow.
Na wšě 230 kilogramow twarožka pokradnyli su njeznaći w Posaarskej. Skućićeljo spakosćichu kónc tydźenja cyłkownje 15 wulkich paketow Edamskeho. Za to su durje připowěšaka wotewrěli, kiž steješe na parkowanišću při awtodróze A 62. Kak su twarožk wotwjezli a kak wulka je škoda, dotal hišće njewědźa.
Na wopyće w Ukrainje
Kijew (B/SN). Vatikanski zamołwity za wonkowne naležnosće arcybiskop Paul Gallagher je njedawno Buča, małe to předměsto Kijewa, wopytał. „Dźensniši wopyt bě złe dožiwjenje. Budźe dołho trać tele rany hojić, wodaće namakać a na procesu wujednanja dźěłać“, praji wón powěsćowemu portalej Vatican News. W rozmołwje z komunalnymi politikarjemi w Lwiwje podšmórny wón, zo so Vatikan za teritorialnu integritu Ukrainy zasadźuje. Dale poskići vatikanski diplomat ukrainskemu wonkownemu ministrej Dmytrej Kulebje pomoc Swjateho stoła při jednanjach mjez Ukrainu a Ruskej.
Institut oficialnje wotewrjeny
Kraje EU wuradźuja
Brüssel (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo čłonskich krajow EU su so dźensa w Brüsselu na wurjadny wjeršk zešli. Zaměr dwaj dnjej trajacych wuradźowanjow su mjez druhim plany, kak móhli z inwesticijemi wjacorych miliardow eurow spěšnje njewotwisnosć wot ruskich energijowych žórłow docpěć. Nimo toho dźe wo naprawy přećiwo wysokim płaćiznam energije a wo dalšu podpěru na dobro Ukrainy. Tamniši prezident Wolodymyr Zelenskyj chcył so po puću widejoweje konferency wobdźělić.
Lawrow: Ruska chce Donbass
Moskwa (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je wobsadźenje wuchodneho ukrainskeho Donbassa „bjezwuměnitu prioritu“ mjenował. Dźe wo to, ukrainske wójsko a bataljony z kónčiny Donjecka a Luhanska wutłóčić, rjekny Lawrow francoskim nowinarjam. Wón rěčeše wo „wuswobodźenju“ Donbassa wot „Kijewskeho režima“. W tamnych kónčinach ruskeje „wojerskeje operacije“ měli ludźo sami wo swojim přichodźe rozsudźić, Lawrow rjekny.
Zahaja koaliciske jednanja
