Aktiwisća dalše blokady planuja

pjatk, 14. julija 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Aktiwisća klimu škitaceje skupiny poslednja generacija chcychu po wčerawšich blokadach na lětanišćach dźensa dalše cyłoněmske protestne akcije přewjesć. Přičina je po jich měnjenju njedosahace zasadźenje zwjazkoweho knježerstwa přećiwo wustorkowanju klimje škodźacych płunow, wosebje w na­dróžnym wobchadźe, rěčnik iniciatiwy zdźěli. Zamołwići Nürnberga su mjeztym njepřizjewjene akcije přilěpjenje zakazali. Aktiwisća njesmědźa dróhi za swoje akcije hižo wužiwać. Štóž so wukazej spjećuje, dyrbi z pjenježnej pokutu hač do 3 000 eurow ličić, organizatorojo samo z jastwom. Aktiwisća skupiny wobwinuja zwjazkowe knježerstwo za sćěhi kritizowanych akcijow. Rěčnica skupiny Lina Johnsen rjekny wčera w sćelaku ARD: „Nochcemy nikoho z protestami wobćežować. Knježerstwo pak hrožacu klimowu katastrofu chutnje njebjerje.“

Na wopory spominali

pjatk, 14. julija 2023 spisane wot:
Bad Neuenahr-Ahrweiler (dpa/SN). Dwě lěće po smjertnej katastrofje zapławjenja na zapadźe Němskeje su dźensa z wjacorymi zarjadowanjemi wopory a potrjechenych wopominali. W tehdy wosebje ćerpjacym dole rěki Ahr bě město Bad Neuenahr-Ahrweiler na centralne zarjadowanje do tamnišeho kuroweho parka přeprosyło. Tam wočakowachu tež porynsko-pfalcsku ministersku prezidentku Malu Dreyer (SPD). Při katastrofje 14. a 15. julija 2021 bě 185 ludźi žiwjenje přisadźiło. Nowonatwar infrastruktury njeje dawno hišće wotzamknjeny.

Scholz: Žadyn limit spěšnosće

pjatk, 14. julija 2023 spisane wot:

Füssen (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je bórzomne wobmjezowanje spěšnosće 130 km/h na awtodróhach Němskeje wotpokazał. Na wobydlerskim dialogu w Füssenje w Allgäuju wón wčera rjekny, zo njeje za to tuchwilu „žaneje zakonjedawarskeje wjetšiny“. Wón měješe temu drje swój čas w swojim wólbnym programje, Scholz rjekny, „tole pak njedosaha“. Pozadk je, zo FDP w koaliciji z SPD a Zelenymi limit wotpokazuje.

Žona bě so Scholza prašała, čehodla smědźa šoferojow najebać wulke ekologiske problemy na awtodróhach dale z 180 km/h smalić. Z wobmjezowanjom spěšnosće móhła Němska klimje škodźacy wuhlikowy dioksid zalutować. Scholz žadaše sej wutwar elektriskeje mobility.

Wo wobłuku tak mjenowanych kanclerskich rozmołwow chce Scholz wšitke 16 zwjazkowe kraje wopytać a so tam z wobydlerjemi zetkać.

Dale a wjace chudych na swěće

pjatk, 14. julija 2023 spisane wot:

New York (dpa/SN). Minjene lěta je 165 milionow ludźi po wšěm swěće po rozprawje UNO pod mjezu chudoby přišło. Koronapandemije a z tym zwjazanych hospodarskich zesuwanjow dla je so wšědnje k dispoziciji stejaca suma pjenjez za potrjechenych pod mjezu 3,26 eurow znižiła, wuwićowa agentura UNO zdźěla. Cyłkownje žiwori 1,65 miliardow ludźi na swěće pod tutej mjezu. „Ličba by hišće wyša była, njebychu-li knježerstwa za čas koronakrizy socialne programy a konjunkturne pakety nastajili“, rjekny Achim Steiner, najwyši zastupnik Němskeje pola UNO. Chude kraje pak njemóža tute wudawki častodosć zmištrować. To ma daloko sahace socialne sćěhi: „Knježerstwo, kotrež njemóže lěkarjow a chorobnych sotrow zapłaćić, kotrež njemóže strowotniskim centram medikamenty přewostajić, podrywa socialnu infrastrukturu kraja“, tak Steiner.

UNO zdźěla, zo je sej 52 krajow swěta do paslow zadołženja zalězło, z kotrychž so bjez pomocy hižo wjace njewudrěja. Zjawne zadołženje je loni na rekordnu sumu 82,5 bilionow eurow rozrostło. To je pjeć króć telko kaž w lěće 2000.

To a tamne (14.07.23)

pjatk, 14. julija 2023 spisane wot:

Pjeć lodow na šišce pokradnyli su nje­znaći w zahrodniskim wobchodźe w Meeranje pola Šwikawy. Njeznaći chłóšćerjo běchu za to durje wikow namócnje wotewrěli a so tak do wobchoda zadobyli. Tam pokradnychu lód z chłódźenskeje lódki. Při tym zawostajichu wěcnu škodu 10 000 eurow. Lód porno tomu njepłaćeše wjace hač 15 eurow.

Ličba wobchadnych njezbožow z e-rolerami dale přiběra. Jeno w Braniborskej su loni 127 njezbožow z e-scooterami zličili, policija zdźěla. Lěto do toho bě jich 65 njezbožow. 90 ludźi so při zražkach zrani. Tež druhdźe so njezboža z e-rolerami kopja. Italska chce tohodla prawidła přiwótřić: Přichodnje dyrbja wužiwarjo rolerow nahłownik nosyć a jězdźidło zawěsćić. Nimo toho trjebaja čisłowu tafličku, wobchadne ministerstwo planuje. Parlament dyrbi tomu hišće přihłosować.

Kak wobchadźeć ze Chinu?

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa po dołhej a zdźěla kontrowersnej diskusiji napjeće wočakowanu strategiju Chinje napřećo schwaliło. Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) na nowinarskej konferency na to pokaza, zo ma poćah mjez Němskej a Chinu wšelake stronki. Na jednym boku chce Němska ze wšěmi krajemi w měrje a přezjednosći žiwa być. Na druhim boku je China sylny hospodarski partner a zdobom wulki riwala.

Aktiwisća lětanišći blokowali

Hamburg (dpa/SN). Klimowi aktiwisća skupiny „Poslednja generacija“ su dźensa betonowej pisće Hamburgskeho a Düsseldorfskeho lětanišća blokowali. Dypkownje k zahajenje prózdnin su so wjacori demonstranća tam přilěpili, hdźež lětadła wotleća a přizemja. Na to dyrbjachu zamołwići wobě lětanišći nachwilnje zawrěć. Hamburgske lětanišćo wot 10 hodź. zaso dźěłaše. Skupina zdźěli, zo protestuje z akciju přećiwo ignorowanju klimoweje krizy ze stron knježerstwa.

Zranjeni po ruskim nadpadźe

Na Drježdźanskim Nowym torhošću před cyrkwju Našeje knjenje su wčera z hudźbnym koncertom lětuše Palaissowe lěćo zahajili. Hač do 20. awgusta planuja w sakskej stolicy nocy klasiki, literarne a rejwanske zarjadowanja a druhe wjerški, kotrež maja mnohich zajimcow přiwabić. Loni su wjace hač 100 000 wopytowarjow zličili. Foto: Jürgen Männel

Wodźik wšudźe zasadźić

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wodźik ma po planach knježerstwoweje koalicije přichodnje we wšitkich wažnych wobłukach rólu hrać. To wuchadźa z naćiska za narodnu wodźikowu strategiju, na kotruž su so partnerojo koalicije SPD, Zelenych a FDP dojednali a kiž nowinarjam předleži. Plany su spočatk tydźenja narodnej wodźikowej radźe předpołožili. Po informacijach medijow chce so zwjazkowe knježerstwo hišće w juliju z planami zaběrać.

Tak planuja, wodźik nimo industrije a wobchada tež při zastaranju z energiju a při tepjenju twarjenjow zasadźić. Při wšěm ma wodźik při tepjenju jenož podrjadowanu rólu hrać. Tepjenje bě jedyn z najbóle diskutowanych dypkow w koaliciji při zdźěłanju zakonja we energiji w twarjenjach. Knježerstwo chce wodźik we wulkej měrje produkować.

Šwikaja skrótšenja

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Pomocny skutk přećiwo hłodej na swěće je planowane skrótšenja w zwjazkowym etaće nastupajo zhromadne wuwićowe dźěło a humanitarnu pomoc šwikał. „Planowane skrótšenja w etaće 2024 su wopačny signal w časach najwjetšeje nuzy“ kritizowaše prezidentka pomocneho skutka Marlehn Thieme dźensa při předstajenju rozprawy za lěto 2022 zwjazkowe knježerstwo. Hłód je po jeje słowach „jedyn za najwjetšich rozrisajomnych problemow swěta“. Němska je pomocnemu skutkej přećiwo hłodej loni 61,4 miliony eurow přewostajiła. Přinošk chcedźa lětsa wo wjace hač pjeć procentow skrótšić, w Berlinje zdźělichu.

Ruska „atomarnje wohrožena“

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow zapadej wumjetuje, zo natwarja z dodawanjom modernych wojerskich lětadłow Ukrainje atomarne wohroženje přećiwo Ruskej. „USA stworja zhromadnje ze swojimi satelitami strach direktneho wojerskeho rozestajenja z Ruskej, a to móhło katastrofalne sćěhi měć“, rjekny Lawrow w rozmołwje z ruskim internetnym portalom lenta.ru. Ruska njemóže ignorować, zo su bojowe lětadła F-16, kiž chce zapad Ukrainje přewostajić, kmane, atomowe brónje nosyć, ruski šefowy diplomat žurnalistam rjekny. „Hižo fakt, zo so tajke systemy w ukrainskim wójsku jewja, wobhladujemy jako atomarne wohroženje ze stron zapada“, Lawrow rjekny. Zdobom minister wumjetowanja wotpokaza, zo Ruska planuje, atomowe brónje přećiwo Ukrainje zasadźić. Wuměnjenja za zasadźenje tajkich bróni su powšitkownje znate, wón rjekny. Ruska chce atomowe brónje jenož zasadźić, hdyž druzy kraj atomarnje nadpadnu abo hdyž je Ruska konwencionelneho nadpada dla we wulkej nuzy.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND