Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus wo tym rozmysluje, přichodne lěta Kanadu wopytać. Kanadiska biskopska konferenca jeho přeprošuje, zo by proces wujednanja z indigenymi wobydlerjemi sewjeroameriskeho kraja pohonjował. Bamž je na to swoju zwólniwosć signalizował do Kanady přijěć, „na terminje, kiž ma pak so hakle namakać“, wčera we Vatikanje zdźělichu.
W Kanadźe běchu minjene měsacy wospjet powostanki dźěćacych ćěłow a njewoznamjenjene pohrjebnišća w susodstwje bywšich internatow za dźěći indigenych ludow namakali. Tójšto z tutych institucijow bě swój čas w nošerstwje katolskeje cyrkwje. Namakanki běchu zludanje a rozhorjenosć zbudźili. Fachowcy UNO za čłowjeske prawa běchu sej na to wot Kanady a Vatikana wobšěrne wujasnjenje žadali. Ministerski prezident Justin Trudeau bě bamža namołwjał, do Kanady přińć a so zamołwić. Kanadiscy katolscy biskopja su hladajo na wočiwidne njeskutki hakle njedawno zjawnje wo wodaće prosyli.
Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je sej wěsty, zo njeje pandemiske połoženje narodneho rozměra hišće nimo. „Nawopak, wone so runje zaso sylnišo a strašnišo wuwiwa“, rjekny knježerstwowy šef powěsćerni dpa, spřećiwjejo so tak zwjazkowemu ministrej za strowotnistwo Jensej Spahnej (CDU). Tón bě so minjene dny za to wuprajił, po 25. nowembru wšoněmske nuzowe połoženje dale njepodlěšić.
„Hižo w nalěću je so tutón zmylk stał. Politika bě přećiwo radźe wědomosće škitne naprawy najebać přiběraceje ličby infekcijow zběhnyła. Sćěh toho běštej zwjazkowe nuzowe borzdźidło a lockdown w nalěću. Štóž chcył sej normalitu wunuzować, jej snano samo zadźěwa“, Kretschmer argumentowaše. Tele dny móhli snano hišće wo tym rozmyslować, naprawy na rizikowu skupinu nješćěpjenych wobmjezować. Za něšto tydźenjow tež tuta móžnosć wjace njewobsteji.
Waršawa (dpa/SN). Statne rěčnistwo na wuchodźe Pólskeje je wjace hač 180 přepytowanjow přećiwo pozdatnym pašowarjam migrantow, kotřiž z Běłoruskeje ilegalnje do EU přińdu, zahajiło. Wot jednanjow we wobłuku statneho rěčnistwa w Białystoku je wjace hač 700 ludźi potrjechene, rěčnik zarjada powěsćerni PAP zdźěli. Při tym jedna so wo šoferow transporterow, kotřiž běchu z ćěkancami w awće po puću do směra na němsko-pólsku mjezu. Zwjetša běchu při pašowanju ludźi tež podpěraćeljo wobdźěleni, kotřiž šoferam pomhaja, nadróžne kontrole policije wobeńć.
Knježerstwo we Waršawje a EU wumjetujetej běłoruskemu mócnarjej Aleksanderej Lukašenkej, zo ćěkancow w organizowanej formje z krizowych kónčin k wonkownej mjezy EU sćele, zo by so za sankcije EU přećiwo njemu wjećił. Pólski namjezny škit je wot spočatka lěta nimale 26 000 pospytow ilegalneho překročenja mjezy registrował, jenož w oktobru 14 200. Mjeztym płaći rjadowanje, po kotrymž móže komander jednotliweho namjezneho wotrězka migrantow direktnje zaso wróćo pósłać.
Mjerzanje z policiju ma šofer wosoboweho awta, kiž je ze skóncowanej wobruču prosće dale jěł. Policija jeho w porynsko-pfalcowskim Frankensteinje zadźerža, dokelž jědźeše jenož hišće na zwjenje, a to k tomu dosć spěšnje. Zastojnikam muž rozłoži, zo nima narunanske koleso a tež žane pjenjezy za wotwlečenje. Policisća sćazachu na to klučiki awta. Te smě sej 72lětny wotewzać, po tym zo je skóncowane koleso wuměnił.
Před měsacomaj narodźena amurska leopardka w Lipšćanskim zwěrjencu rěka wotnětka Manju. Hladarjo zwěrjenca běchu so jednohłósnje za mjeno rozsudźili, kotrež woznamjenja „słódka“. Młoda kóčka je po wšej Europje prěnja narodźena amurska leopardka tutoho lěta, zwěrjenc zdźěla. Manju je stajnje zaso z maćerju po puću. Bórze móža ju wopytowarjo tež pod hołym njebjom wobdźiwać.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo liči za lěto 2021 jenož hišće z hospodarskim rozrostom 2,6 procentow. „Wuwiće budźe lětsa wo tójšto snadniše, hač smy sej to wšitcy předstajili“, rjekny hospodarski minister Peter Altmaier (CDU) w rańšim magacinje sćelaka ARD. Hłowne přičiny su sćěhi pandemije, zastatki při dodawanju dźělow a pobrachowace surowizny. W aprylu běchu hišće z hospodarskim rozrostom 3,5 procentow ličili.
Nord Stream II z dalšej kročelu
Berlin (dpa/SN). Po puću k doskónčnemu zahajenju wjele diskutowaneho płunowoda Nord Stream II su wažny zadźěwk přewinyli: Zwjazkowe hospodarske ministerstwo je ruskemu płunowemu koncernej Gazprom wobkrućiło, zo certifikowanje płunowoda wěstotu zastaranja Němskeje a EU z płunom njewohrožuje. Zwjazkowa syćowa agentura ma nětko dalše pruwowanja přewjesć a prawniske a organizatoriske prašenja rjadować.
Kralowna wopyt wotprajiła
Berlin (dpa/SN). W debaće wo přichodne prawniske zakłady za naprawy přećiwo koronawirusej w přichodnych měsacach wočakowachu dźensa namjety ze stron SPD, Zelenych a FDP. Namjety maja so na „rjadowane skónčenje epidemiskeho połoženja narodneho rozměra“ wusměrić, kiž bě zwjazkowy sejm hač do kónc nowembra wukazał. Wuprajić chcychu so frakciska předsydka Zelenych Katrin Göring-Eckardt, městopředsyda frakcije SPD Dirk Wiese a frakciski jednaćel FDP Marco Buschmann.
Hłownje dźe wo to, zo změja zwjazkowe kraje tež po skónčenju epidemiskeho połoženja składnosć, sami wotpowědne naprawy kaž wužiwanje nahubnika a dodźerženje wotstawka wukazać móc. „Wuwzaćny staw njesmě trajny być, trjebamy zaso normalitu, tak spěšnje kaž móžno“, rjekny generalny sekretar FDP Volker Wissing nowinarjam.