Cwólby wjele škody načinili
Dźěłaja za spěšnišu syć
W Slepjanskej a Dźěwinskej gmejnje wutwarja šěrokopasmowu techniku
Slepo (AK/SN). Wutwar šěrokopasmoweje techniki za spěšny internet w Slepjanskim regionje dale pokročuje. To podšmórnyštaj wjesnjanostaj Jörg Funda (CDU) w Slepom a Helmut Krawc (SPD) w Dźěwinje (Groß Düben). „Dźěła na Liškowskej a Dźěwinskej dróze, při wulkim haće, při jězoru a na přemysłownišću su w dalokej měrje wotzamknjene“, rozłoži Jörg Funda. Minjene tydźenje twarjachu na Grodkowskej, Wojerowskej a Šulskej dróze, na Lipowym puću, při Starym póštowym puću, při wodarni a při sportnišću. Wot srjedź oktobra su Brězowski puć, Dróha měra, nawjes a Dróha při wjesnym haće přizamknjene. Dotal su na wjace hač 20 kilometrach hłubokotwarske dźěła wukonjeli, nimale 30 kilometrow prózdnych rołow a wjace hač 50 kilometrow škleńčnonićoweho kabla do zemje składli. Hłubokotwarske dźěła južnje železniskeje čary w Slepom zahaja po wšěm zdaću w měrcu 2022.
To a tamne (03.11.21)
Slepy pasažěr ma nowe doma pola policista. Hižo srjedź septembra policija wo njewšědnej namakance rozprawješe: kočatko je so pod motorowej hawbu awta schowało, a to najskerje hižo 100 kilometrow dołho. Kaž mějićelka awta zdźěli, je hižo dźeń do jězby dwě dalšej młodej kóčce wuswobodźiła. Třeća je so derje schowała. Dokelž pytaše policist tak a tak kóčku, wona jenož skrótka w zwěrjatowni přebywaše a potom pola njeho zaćahny.
Mortweju po padnjenju w koncertowym domje w Uppsala nadeńdźechu po rozprawach wjacorych šwedskich medijow. Kaž tute zdźělichu, je wosoba z wysokosće do směra zachoda padnyła abo skočiła a při tym na druhich padnyła a zemrěła. Dalša wosoba tohorunja zemrě a jedna so zrani. Pozadki pada běchu hač do wutory wječora hišće njeznate. Wječor planowany koncert so wotpraji.
BTU strukturnu změnu přewodźa
Choćebuz (SN). Braniborska techniska uniwersita Choćebuz-Zły Komorow (BTU) strukturnu změnu we Łužicy wědomostnje přewodźa. Přichodnje maja tři fachowe wobłuki postup regionalneho wuwića wobkedźbować a efektiwitu dojednanych naprawow a projektow posudźować. Wo tym stej Braniborska statna kenclija a uniwersita wčera informowałoj. Jako partner je Leibnitzowy institut za hospodarske slědźenje wobdźěleny.
Slědźerjo maja mjez druhim na zakładźe ekonomiskich faktorow pruwować, hač naprawy kraja we wobłuku zakonja wo skrućenju strukturow skutkuja. Prěni raz je wotpohladane, zběhnyć daty tež z mjeńšich rumow. Tak chcedźa lěpši zakład informowanosće nastupajo łužiske regionalne wuwiće tež na lokalnej runinje zaručić. Nimo toho maja slědźerjo za politikarjow poručenja za dalewuwiće Łužiskeho programa 2038 zdźěłać a kraje přesahowacu, interdisciplinarnu syć wo transformaciskim slědźenju na- a wutworić. Projekt traje za natwarnu fazu jedne lěto a hodźi so potom maksimalnje wo dalše tři lěta podlěšić.
Na rozmołwy so dojednałoj
Paris (dpa/SN). We zwadźe mjez Parisom a Londonom dla licencow za rybarjenje po brexitće stej so wobě stronje na rozmołwy dojednałoj. Tak su dalšemu přiwótřenju połoženja najprjedy raz zadźěwali. Francoska bě připowědźiła, zo njebudźe chłostanske naprawy přećiwo Wulkej Britaniskej přesadźić. Tež z Londona přichadźeja signale, zo chcyli jednanja pospěšić. Konkretnje dźe wo zapowědźene licency francoskim rybarjam w britiskich mórskich kónčinach.
SPD dale najsylniša strona
Berlin (dpa/SN). SPD wostanje po najnowšim woprašowanju instituta Forsa dale z wotstawkom najsylniša politiska strona w Němskej. Po naprašowanju w nadawku nowiny Bild dósta SPD 27 procentow. To je drje procent mjenje hač minjeny tydźeń, CDU/CSU pak matej dale jenož 20 procentow. Tež wuslědki Zelenych (16 procentow) a Lěwicy (pjeć procentow) njejsu so změnili. FDP je procent přisadźiła a ma 13,5 procentow. AfD je so snadnje na 11,5 procentow polěpšiła.
Za wobrónjene truty
Zwjazkowa policija registruje dale a wjace ćěkancow, kotřiž ...
Komora: Dale a mjenje lěkarjow
Berlin (dpa/SN). Strowotnistwo ćerpi po posudku Zwjazkoweje lěkarskeje komory dale a mjenje fachowcow dla. Personalna situacija w chorownjach, hladarnjach starych a w mobilnych hladanskich słužbach so přiběrajcy přiwótřa, rjekny prezident zwjazka lěkarjow Klaus Reinhardt na wčerawšim zjězdźe lěkarjow w Berlinje. „Jeli so tule spěšnje ničo njestanje, hrozy strach, zo so cyły system sypnje.“ Tež w lěkarskej słužbje su njedostatki mjeztym masiwne. „Tole hižo dźensa jasnje začuwamy. Přichodne lěta so połoženje dramatisce pohubjeńši.“
Reinhardt žada sej wot SPD, Zelenych a FDP w tuchwilnych koaliciskich jednanjach dale sahace polěpšenja. Tójšto stacionarnych zarjadnišćow jenož hišće funguje, dokelž tam wukrajni lěkarjo dźěłaja. Nimo toho pobrachuja studijne městna za medicinu. Po wšej Němskej móhli 5 000 studijnych městnow wjace trjebać. „To by woprawdźe pomhało.“
Kritizuja Spahna
CDU pyta noweho předsydu
Berlin (dpa/SN). Pjeć tydźenjow po ćežkej poražce unije při wólbach zwjazkoweho sejma chce CDU wuhibki za nowe personelne wusměrjenje strony nastajić. W Berlinje su so k tomu prezidij a zwjazkowe předsydstwo strony zešli. Při tym dźěše najprjedy raz wo proces nastajenja noweho předsydstwa. Konferenca wokrjesnych předsydow CDU bě so minjenu sobotu z wulkej wjetšinu za to wuprajiła, zo měli čłonojo wo tym rozsudźić. CDU ma něhdźe 400 000 sobustawow.
Do zahajenja posedźenja njebě hišće jasne, hač so prěni kandidaća oficialnje za zastojnstwo předsydy přizjewja. Ambicije za naslědnistwo Armina Lascheta maja pječa bywši předsyda frakcije CDU/CSU Friedrich Merz, wonkowny politikar Norbert Röttgen a amtěrowacy strowotniski minister Jens Spahn. Tola tež hospodarski politikar Carsten Linnemann a šef frakcije unije Ralph Brinkhaus chcedźa snano kandidować. Wšitcy pjećo běchu so wčera na klawsurnym posedźenju sewjerorynsko-westfalskich zapósłancow CDU wobdźělili.
Dalše ničenje lěsow skónčić
Swětowa klimowa konferenca w Glasgowje z doraznymi namołwami
Glasgow (dpa/SN). Po wčerawšich doraznych namołwach nastupajo škit klimy su so statni a knježerstwowi šefojo mnohich krajow dźensa w šotiskim Glasgowje k dalšim wuradźowanjam zešli. Předstajić chcychu iniciatiwu sto statow, z kotrejž ma so hač do lěta 2030 ničenje lěsow a druhich přirodnych krajinow skónčić. Mjez wobdźělenymi krajemi su Němska, wšitke kraje EU, ale tež kraje z najwjetšimi lěsnymi płoninami kaž Kanada, Ruska, Brazilska a China. Za předewzaće chcedźa hač do lěta 2025 dwanaće miliardow eurow nałožować.
Lěsy mjenuja tež płuca zemje, dokelž wone wot čłowjeka zawinowany wuhlikowy dioksid składuja. Płonina lěsow pak drastisce woteběra. Po wobličenju fachowcow zniči so kóždu mjeńšinu płonina 27 koparskich hrajnišćow.
