Serbski ludowy ansambl je minjenu sobotu zaso za młodymi hudźbnymi talentami pytał. Ćežišćo hudźbneho wubědźowanja, kotrež wotmě so w rumnosćach Choćebuskeje „Academy of Music“, bě předstajenje twórbow serbskich komponistow. Swoje wukony předstajichu młodźi wuměłcy w starobje mjez šěsć a 23 lětami, mjez nimi spěwarka Valerie Hering. Najlěpšich chcedźa na koncert wuznamjenjenych 3. junija do Budyšina přeprosyć. Foto: Michael Helbig

W Budyskim NSLDź je sej minjenu sobotu 9 760 ludźi w předpředani zastupny lisćik za lětuše 23. lětnje dźiwadło kupiło. Z tym je hižo něhdźe štwórćina wšěch městnow preč. Cyłkownje je wot 14. junija (premjera) do 22. julija 35 předstajenjow třećeho dźěla Olsenoweje cwólby na Budyskim hrodźe planowanych. Kaž z dźiwadła rěka, pytaja hišće muskich komparsow. Pod režiju intendanta NSLDź Lutza Hillmanna, wuhotowanjom Mirosława Nowotneho a Olafa Haisy, Istvána Kobjele, Rainera Grußa kaž tež Katje Reimann we hłownych rólach bě jebarska komedija w zašłymaj lětomaj wulki wuspěch. Foto: Uwe Soeder

Zahaja Wojerowske hudźbne dny

pjatk, 13. apryla 2018 spisane wot:

Na lětušich Wojerowskich hudźbnych dnjach stej znowa tež serbskej programaj planowanej: bajka „Překlepana liška“­ z SLA a literarno-hudźbny wječor z Drježdźanskim trijom.

Wojerecy (SN/bn). Tradicionelnje ze zahajenskim koncertom we Łužiskej hali započnu so njedźelu mjeztym „53. Wo­je­rowske swjedźenske dny hudźby“. Nowa Łužiska filharmonija předstaji pod he­słom „Drama Queens“ twórby Giacoma Puccinija, Giuseppy Verdija a Gaetana Donizettija. Nimo toho spožča na zarjadowanju Čestne myto města Wojerec. Lětsa wuznamjenja Bukečanskeho trubkarja Gustava Hentgesa, kiž je na regionalnym wurisanju „Młodźina hudźi 2018“ prěnje městno wobsadźił.

Na wjacorych jewišćach wustupja přichod­­ne tři tydźenje solisća, komor­ne cyłki,­­ tři orchestry, swing pěstowaca skupina Zucchini Sistaz a Lipšćanski kwintet blachowych dujerjow emBRASSment. „Wosebity instrument“ je lětsa lutnja,­ kotrejž­ wječor sam za so wěnuja. Dalšej programowej dypkaj budźetej němy film Ernsta Lubitscha „Hórska kóčka“ ze žiwym hudźbnym přewodom a wustajeńca wobrazow Kurta Klinkerta.

Nowa sinfonija Roja zaklinčała

pjatk, 13. apryla 2018 spisane wot:
Orchester Serbskeho ludoweho ansambla je na swojim sinfoniskim koncerće wčera na wulkej žurli Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła twórby Karla Jenkin­sa, Benja­mina Brittena a – podpěrany wot chóra SLA – Georga Friedricha Händela­ přednjesł.­ Wosebitosć wječora pak bě wuspěšna prapremjera 6. sinfonije Hinca Roja. Jakna pjećsadźbowa kompozicija wopřijima zdźěla sylnje rozeznawace so, wot­měnjawe dźěle, dwaj krótšej a tři dlěše. Sam přitomny Klětnjan Hinc Roj (napra­wo na wobrazu z dirigentom Andreasom Pabstom) kaž tež hudźbnicy žně­jachu za nju sylny přiklesk něhdźe 250 připosłucharjow. Foto: SN/Maćij Bulank

Protest přećiwo wuhnaću fararja

pjatk, 13. apryla 2018 spisane wot:

Jutře je tomu 80 lět, zo dyrbješe na přikaz nacistiskeje policije Slepjanski farar Bohuměr Rejsler swoju Slepjansku wosadu wopušćić. 11. jutrownika 1938 bě policija duchownemu pisomnje zdźěliła, zo njesmě wón „wohroženja zjawneho porjada a pokoja dla“ w Slepom hižo skutkować.

Rejsler bě so 16. nowembra 1902 němskemu duchownemu w Mittweidźe narodźił. Na studiju teologije w Lipsku ze­zna bohosłowc serbskich komilitonow a zajimowaše so sylnje za serbstwo. Lěto přebywaše tuž na Budestečanskej farje pola wyšeho fararja Morica Domaški. Rěčnje nadarjeny muž je tam tak derje serbšćinu nawuknył, zo móžeše w njej běžnje rěčeć a prědować.

Wuměłstwowy bus zaso pojědźe

štwórtk, 12. apryla 2018 spisane wot:

Pomorcy (SN/bn). Regionalny projekt Wu­měłstwowy bus Korzymske towarstwo Im Friese a partnerojo tež lětsa zaso­ přewjedu, a to mjeztym 5. króć. Cyłkow­nje štyri busy powjezu zajimcow 9. a 10. ju­nija w 75mjeńšinskim takće z Pomorc na štyri dalše kulturne městna. Prěni raz je so organizatoram zešlach­ćiło, z pa­ralelnej Dołhej nocu kultury Muzeja Budyšin hromadźe dźěłać. Nowosć je, zo płaća zastupne lisćiki resp. banćiki za wuměłstwowy bus zdobom za Budyske zarjadowanje a nawopak.

Hadam Z. Šěrach

štwórtk, 12. apryla 2018 spisane wot:
Basnik a farar magister Hadam Zacharias Šěrach bě so před 325 lětami w Chrjebi farskej swójbje Pětra Šěracha narodźił, wótca sławneje dynastije duchownych a wučencow. Hadam Zacharias wopyta Mišnjansku Wjerchowsku šulu a studowaše teologiju a filozofiju w Lipsku, hdźež 1716 tamniše Serbske prědarske towarstwo sobu załoži. Tři lěta bě wón domjacy wučer dźěći zemjana, doniž njebu 1720 jako farar w Nosaćicach zapokazany, hdźež dźewjeć lět wosta. Wot lěta 1729 hač do smjerće 28. julija 1758 bě du­chowny we wjetšej Malešanskej wosadźe, a tam so jara za pěstowanje serbšćiny zasadźowaše. Šěrach bě nadarjeny basnik, kiž předewšěm w hebrejšćinje a grjekšćinje pěsnješe, ale tež serbske a němske nabožne a swětne basnje tworješe. Nabožinske knihi je tohorunja zeserbšćił. W Malešecach rozestaješe so z łužiskimi pietistami a jich přepjatosćemi, kaž z jara kruće wustupowacym Janom Bohuměrom Küh­nom, duchownym w susodnym Klukšu. Hadam Zacharias Šěrach bě nan přiro­dowědnika, sławneho pčołarja, fararja Hadama Bohuchwała Šěracha kaž tež ćišćerja a nakładnika Pětra Eliasa Šěracha. Manfred Laduš

Nina Krawčikec z Njebjelčic (naprawo) a Tabea Cyžec z Wudworja běštej ćichu sobotu w narodnej dra­sće­ w Budyšinje po puću a rozłožowaštej zajimcam nałožki.

Jeho mnohich tradicijow k nabožnemu nalětnjemu swjatkej rěkachu Budyšinej hižo před 90 lětami, kaž dźensa zaso, jutrow­ne město Němskeje. Lětsa je so to znowa wobkrućiło. Nimo procesiona Budyskich křižerjow do Radworja jutrow­ničku a lěta 2001 wožiwjeneho jónkrótneho nałožka jejkakulenja na Hro­dźišku čakachu na hosći mnohe dalše dožiwjenja w tysaclětnym měsće.

Hižo třeći króć je Serbski ludowy ansamb­l wobchodam srjedź města za jutrowny čas wupožčił narodnu drastu, kotraž na figurinach we wukładnych woknach na serbsku wosebitosć Łužicy skedźbnješe. Dwurěčne taflički informowachu wo tym, wo kotru drastu so jedna, w kotrej kónčinje je abo bě wona doma a při kotrej składnosći so ju žony abo mužojo hotuja. We woknje Kalauchec sanitarneho domu na Žitnych wikach wuhladach delnjoserbsku swjedźensku drastu z małej lapu (hawbu), katolsku swjedźensku drastu a serbsku mužacu drastu.

Chwalba za narodnu drastu

Jutrowne wubědźowanje zakónčene

srjeda, 11. apryla 2018 spisane wot:

Dobyćerjo lětušeho „65. wubědźowanja wo najrjeńše jutrowne jejko“ su jasni. Kotre dźěći a kotrych młodostnych wuznamjenja, chce Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu tele dny wozje­wić. Wjace hač 40 dorostowych wuměłcow a wjacore šulske rjadownje je so na wurisanju wobdźěliło.

Budyšin (SN/bn). Lětuše „65. wubědźowanje wo najrjeńše jutrowne jejko“ Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu je zakónčene. Po dorosćenych, kotrychž wuznamjenichu we wobłuku Budyskich Serbskich jutrownych wikow, je jury – jej přisłušeštej zastupjerka spěchowanskeho kruha Marja Jaworkowa a regionalna rěčnica Domowiny Sonja Hrjehorjowa – wčera wudźěłki dźěći a mło­dostnych wuhódnoćiła. Cyłkownje su so 42 jednotliwcow kaž tež štyri Kulowske rjadowniske cyłki z kolekcijemi dweju jejkow wobdźělili.

Kapłan Jurij Deleńk

srjeda, 11. apryla 2018 spisane wot:
Dźensa před sto lětami padny sobuzałožićel Domowiny, Maćicar a redaktor, kapłan Jurij Deleńk, jako wojak pola francoskeho Armentièresa. 22. apryla 1882 bě so wón žiwnosćerskej swójbje we Wutołčicach narodźił. Po studiju teologije w Praze sta so lěta 1905 kapłan w Žitawje, hdźež staraše so tež wo čěskich wosadnych w jich maćeršćinje. Po tym studowaše na wučerja matematiki a fyziki. Přełožowaše tež ze słowjanskich rěčow. Wot lěta 1910 do 1914 kapłanješe zaso w Pirnje, Budyšinje, Plauenje a Kamjenicy. W tym času bě zdobom redaktor Katolskeho ­Posoła a přetwori Donnerhakec ćišćernju na nowe předewzaće. 1911 běše jenički Serb na kongresu słowjanskich žurnalistow w Běłohrodźe. A 13. oktobra 1912 bě jenički katolski duchowny mjez załožićelemi Domowiny. Němscy nacionalisća Deleńka zasadźenja za słowjanstwo dla hidźachu a přesadźichu jeho spěšnje do druhich městow. 1914 sta so wón z wučerjom w Ber­linje a dyrbješe do wójny. Jeho njepřećeljo postarachu so wo to, zo njebu ani wójnski duchowny ani na podwyška powyšeny. Dźensa w 19.30 hodź. spominaja w Baćonju z Božej mšu na kapłana Jurja Deleńka. Manfred Laduš

nowostki LND