Z wudaća: srjeda, 19 septembera 2018

Dwě duli złota je muž z Bremena w starym kuchinskim kamorje namakał a do běrowa za namakanki donjesł. Kamor bě wón do toho na bursy meblow kupił. ­Duli – cyłkownje 2,5 kilogramow złota – ležeštej prawdźepodobnje lětdźesatki dołho we wobalce schowanej při zadnjej sćěnje faška. Złoto je něhdźe 83 500 eurow hódne. Po informacijach Bremenskeho senata ma namakar nětko prawo na něhdźe 2 500 eurow myta.

W groćanym płoće tčacy jěž je w sewjerorynsko-westfalskim Dinslakenje zasadźenje wohnjoweje wobory zawinował. Zwěrjatko je drje „swoju figuru wopak po­sudźowało“, rěka w zdźělence wobory. Wuchowarjo su jěžika z pomocu klěšćow z płotu wuswobodźili. „Po krótkej přestawce a lunku wody so jěž wotsali, a wobornicy smědźachu zaso wotjěć.“

Budyšin (ap/SN). Serbske młodźinske towarstwo Pawk je minjenu sobotu w Budyskim Serbskim domje swoju lětušu hłownu zhromadźiznu přewjedło. Na dnjowym porjedźe steješe nimo rozprawy dźěławosće tež přiwzaće nowych čłonow. „Wjeselimy so nad kóždym, kiž Pawkej přistupi a ma lóšt, za serbsku młodźinu skutkować“, witaše předsydka Franciska Grajcarekec pjeć nowych sobustawow.

Slědowachu rozprawy wo projektach. Hižo na lońšej zhromadźiznje běchu so na to dojednali, so lětsa hłownje na to koncentrować, čłonow wabić a zhromadnosć towarstwa skrućić. Tak běchu ćežišća – nimo kóždolětnych wjerškow, kaž stej to „Nócny wolejbul“ a kooperacija ze Serbskim gymnazijom Budyšin „Studenća pomhaja šulerjam“ – interne kwartalne zetkanja. Wuzběhnyli su dale projekt „Z Pawkom na Roskilde-festiwal“, wu­měnu młodych Serbow z młodostnymi narodneje mjeńšiny Danow w Němskej na hudźbnym festiwalu w Danskej. Pozitiwneho wothłosa dla je termin tež klětu zaso zaplanowany.

Němska chcyła skupinje dwanaće wuchodoeuropskich krajow přistupić

Bukarest (dpa/SN). Němska je njewočakowano připowědźiła, zo chcyła třimórskej iniciatiwje cyłkownje dwanaće wuchodoeuropskich čłonow Europskeje unije přistupić, zo by rozpačenju Europy zadźěwała. „Je to wažny signal we wobłuku EU, zo njehlada kraj kaž Němska jenož do zapadneho směra, ale zo wusměri so tež na swojich wuchodoeuropskich susodow“, rjekny zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) na wjerškowym zetkanju iniciatiwy wčera w Bukaresće. „To je to, štož mjenujemy nowu politiku wuchodej napřećo.“

Lěta 2015 wot Pólskeje a Chorwatskeje załoženu skupinu, kotraž ma kraje mjez Baltiskim morjom, Adriju a Čornym morjom zjednoćić, mějachu dotal za wuchodoeuropski wotpowědnik k zapadnej wósce Berlin–Paris. Dwanaće statow wot Estiskeje hač k Bołharskej chce swoje zajimy mjez druhim na polu infrastrukturnych projektow a při zastaranju z energiju přesadźić.

Takle wón potajkim wupada, wony „kompromis“ mjez SPD, CDU a CSU hladajo na přichod prezidenta zwjazkoweho wustawoškita Hansa-Georga Maaßena. SPD chcyše jeho pušćić, šef CSU Horst Seehofer chcyše jeho w zastojnstwje dźeržeć – tuž su so na kompromis dojednali a Maaßenej pječa hišće lěpje płaćene zastojnstwo jako statny sekretar w nutřkownym minister­stwje Seehofera přisunyli. CDU je wjesoła, zo njeje Maaßena dla knježerstwo rozpadnyło a zo móže najprjedy raz dale dźěłać. Sym sej wěsty, zo njebudźe to poslednja kriza w tak a tak chabłacym knježerstwje. Štož mje najbóle rozhorja, pak je zahubny signal woneho „kompromisa“ za nas wolerjow: Njetrjebamy so dźiwać, zo so ludźo wot politiki wotwobroćeja a hižo wolić njeńdu, dokelž „ći tam horjeka“ tak a tak činja, štož chcedźa. Sy-li wěstu runinu docpěł, njemóžeš wjace hłuboko padnyć. Nimamy problem z „politiku“, ale z „politikarjemi“. Marko Wjeńka

Wjelelětny sportowy redaktor Měrćin Štrawba swjeći dźensa 75. narodniny. Bywši kolega w redakciji SN Marko Wjeńka so na zhromadny čas z nim dopomina:

Stare přisłowo praji: „Na wjacorych kwasach njemóžeš rejwać.“ Ja twjerdźu: Měrćin Štrawba to móžeše. Energiju, kotruž je při tym nałožował, jemu stajnje zawidźach. Prjedy hač so póndźelu rano w redakciji Serbskich Nowin zetkachmoj, słyšach jeho hižo rano zahe w serbskim rozhłosu. Tam rozprawješe ze swojim ­cyle swojoraznym sympatiskim hłosom, předewšěm pak na lóštne wašnje wo kónctydźenskich sportowych podawkach we Łužicy. Při tym złožowaše so z wulkeho dźěla na informacije, kotrež bě na sportnišćach w Ralbicach, Chrósćicach, Radworju a druhdźe sam nazběrał. Měrćin je za to prawidłownje cyłe kóncy tydźenja woprował.

Ze swojimaj krótkimaj, ale spěšnymaj nohomaj redakciju docpěwši dyrbješe Měrćin nětko to, štož bě słucharjam runje ertnje posrědkował, do pisomneje formy přinjesć. Časowy ćišć, kotryž při tym na njeho skutkowaše, bě hoberski.

Konferenca Domowiny „Quo vadis, Łužica“ zaběraše so z přichodnym strukturnym wuwićom. Wobdźělnicy běchu ze wšelakorymi wočakowanjemi na zarjadowanje přijěli. Hač su so wone spjelnili, za tym je so Bianka Šeferowa wobhoniła.

Regina Krawcowa, społnomócnjena za serbske naležnosće Budyskeho wo­krjesa: Dopóznaće konferency za mnje je, zo strukturne wuwiće mjezy přesahuje. Serbja móhli mosćik być, dokelž mamy wjele nazhonjenjow nastupajo mnohotnosć. Nimamy to jenož pokazać, ale so wotewrěć. Mamy Delnju a Hornju Łužicu jako cyłk zwičnić. Serbja su w regionje parlička a njedźělomny lud.

Dytaŕ Freihoff, čestnohamtski serbski społnomócnjeny wokrjesa Dubja-Błóta: Konferenca bě jara wobšěrna a zajimawa. Sym so na dźěłarničce kreatiwneho hospodarstwa wobdźělił. Tam su mnohostronske puće pokazali, što hodźi so w turizmje, kulturje a kreatiwnym hospodar­stwje zdokonjeć. Konferenca bě wažna, dokelž móžach sej z druhimi Serbami mysle wuměnjeć, za čož často přiležnosć nimam.

Hdźe su sylnosće a słabosće Łužicy a što je hladajo na strukturne wuwiće bytostne?

Přednoški a dźěłarnički na konferency wo strukturnym wuwiću Łužicy, kotruž bě Domowina minjeny tydźeń z Dźěłarničku přichoda Łužicy w Złym Komorowje přewjedła, wujewichu zakładne ćeže a rozdźěle w dwurěčnym regionje. Tak stej so Hornja a Delnja Łužica rozdźělnje wuwiłoj a stajeja na zamołwitych wšelake prioritne ćežišća.

Rejwanska skupina Smjerdźaca na wukrajnej wuprawje była

Do južnoameriskeho kraja Peru podachu so srjedź awgusta čłonki a čłonojo Serbskeje rejwanskeje skupiny Smjerdźaca zhromadnje z muzikantami wokoło Budyšana Tomasza Nawki. Cyłkownje 29 sobustawow kulturneho ćělesa wobdźěli so na tamnišim mjezynarodnym rejwanskim festiwalu „Festidanza Arequipa“.

Prěnja stacija Smjerdźečanow bě Lima, hłowne město Peruwa. W stolicy přebywachu woni dwaj dnjej a tworjachu sej prěnje zaćišće wo cuzym a njeznatym kraju. Tak njewobhladachu sej jenož najrjeńše a jara zajimawe kućiki města, ale mějachu tohorunja składnosć, sej noze w Pacifiskim oceanje wochłódnić. Dalokož móžno spytachu tež z domoródnymi wo tamnišim kraju a kulturje so rozmołwjeć, štož pak wukopa so bórze jako chětro komplikowane. Wšako nańdźechu lědma ludźi, kotřiž jendźelšćinu wob- knježachu.

Prěnje blidotenisowe mustwo DJK Konjecy je do hrajneje doby 2018/2019 w prěnjej wokrjesnej lize z poražku startowało. Pola TTC Wojerec II su sportowcy z Delan ze 4:11 podleželi. Pola dwójkow móžeštaj jeničce Maćij Kokla/Alojs Čóška dypkować, tak zo domjacy po prěnim kole z 2:1 nawjedowachu. W hrach jednotliwcow so ličba dypkow na stronje hosći wulce njepolěpši. Pětr Bejma zapisa sej dwaj ličakaj, André Čórlich jedyn. Maćij Kokla, Alojs Čóška, Michał Elstner a Frank Šołta mějachu swoju lubu nuzu ze swojim přećiwnikom, tak zo wostachu wšitcy bjez dypka.

W druhej wokrjesnej lize dyrbješe nowačk ST 1922 Radwor pola sylneho mustwa ST Hornja Hórka nastupić a přěhra tam 5:10. Z optimalnymi 2,5 dypkami bě Matijas Žur najlěpši Radworčan. Tež Gerat Kral z połdra a Markus Jurk z jednym dypkom běštaj ze sobu spokojom.

Prěnje wolejbulowe mustwo Viktorije Worklecy je we wuchodosakskej wobwodnej lize z dobyćom 3:0 do hrajneje doby 2018/2019 startowało. We Wulkej Dubrawje móžachu młodźi dźiwi najebać wotchadaj wšitke tři sadźby (25:17, 25:16 a 25:23) za sebje­ rozsudźić. Do sezony běštaj Worklečanow stajnaj hrajerjej Stephan Wjeńka (do Budyšina) a Jurij Lipič (do Drježdźan) wopušćiłoj. Wjace k prěnjej partiji sezony zhoniće w jutřišim wudaću. Swój prěni domjacy hrajny dźeń změje serbska šestka 29. septembra wot 14 hodź. we Worklečanskej hali. Foto: Jörg Stephan