Z wudaća: pjatk, 18 oktobera 2019

Bratislava (SŽ/K/SN). Dale a wjace Słowakow, kiž běchu něhdy do cuzby nadźijejo so lěpšeho žiwjenja wotešli, nawróća so nětko­ na přeco zaso do domizny. Tole rozprawja dźenik Pravda. W minjenym lěće je tak wjace hač 12 000 słowakskich krajanow z wukrajneho přebytka domoj přišło, je wot Słowakskeho statistiskeho zarjada pokładźene. Srjedź lěta 2016 bě přibližnje 165 000 słowakskich muži a žonow we wukraju dźěłało, lětsa w sams­nym času je to hišće njecyłych 128 000 było. Rosćacu žołmu nawrótow wuskutkuje hłownje dale a wyši žiwjenski standard w Słowakskej, ma nowina Pravda za to. Předewzaća zwólniwje derje płaća nawrótnikam-fachowcam, wobknježace cuze rěče. Wosebje witani su dźěławi z IT-sek­tora a techniskich a ekonomiskich polow. „Nawrótej ludźi přinošuja wjacore faktory. W prěnim rjedźe su to rosćace mzdy w Słowakskej, njemało wšak ma to tež z brexitom činić“, hódnoći analytikar Słowakskeho dźěłoweho zarja­da Aleksej Dobrolubov. „Na zapadźe drje ludźo přeco hišće wjace zasłuža, maja­ pak tež wo wjele wyše wudawki za bydlenje, pěstowarnju a strowotu.“

Składnostnje swjedźenja swjateje Jadwigi zawčerawšim, srjedu, je biskop Zhorjel­skeho biskopstwa Wolfgang Ipolt znowa na přijeće přeprosył. „Při tym chcu swjatu Jadwigu­ bóle do zjawneho wědomja stajić“, biskop rjekny. W hač na poslednje městno wobsadźenym Gerharta-Hauptmannowym dźiwadle rěčeše žurnalist a spisowaćel Peter Hahne wo hódnotach. Wón skoržeše na njedosahacu wědu ludźi na nabožnym polu. „Bjez biblije njemóža ludźo Boha zrozumić“, wón praji. Jedna z naj­waž­- nišich hódnotow je jemu „nadźija na čas po smjerći“. Biskop Ipolt so referentej po toho­ přednošku wutrobnje dźakowaše (hlej wobraz). Foto: Raphael Schmidt

Kopenhagen (SN). Bywše danske pra­wicarsko-liberalne krajne knježerstwo chcyše w zwisku z tak mjenowanej krizu ćěkancow lěta 2015 dla něhdźe 33 kilometrow dołhu murju podłu mjezy k Němskej natwarić. Tole wuchadźa z wotmołwy justicneho ministra Nicka Hækkerupa na naprašowanje parlamenta. Kaž dźenik „Berlingske“ rozprawja, bě zakitowanske ministerstwo tehdy mjez druhim 37 500 spiralow kałateho grotu a 37 000 sćežorow za kałaty grót skazało. Naležnosć bu znata, po tym zo bě tehdyši justicny minister Søren Pind tydźenja woju knihu „Frie Ord“ wozjewił. Po tym měješe murja z betona a kałateho grotu při němskej mjezy nastać. Jara dokładne plany běchu hižo zdźěłane.

Zapósłanča Lěwicy Rosa Lund chcyše wědźeć, kelko pjenjez je so w tym zwisku za kajki material wudało. Po informacijach knježerstwa su přihoty akcije 21,7 milionow eurow płaćili. Material by za­ 33 kilometrow dołhi płót dosahał. Po tym zo njeběchu ani płót ani murju (nimo pozdźišeho płota přećiwo dźiwim swinjam) twarili, su material na wojerske lětanišćo Skrydstrup dowjezli.

W Lipsku su studenća Sorabije wčera z kermušku nowy semester witali. Józef Donat (nalěwo) a wšitcy dalši Sorabičenjo při­wza­chu dźewjeć nowačkow do rjadow Lipšćanskich studentow. Něhdźe 80 přećelow towarstwa, mjez druhim z Drježdźan a Halle­ kaž tež z Łužicy, je sej do studentskeje korčmy „Centrifuga“ dojěło. Tuchwilu hotuja so Sorabičenjo na 145. Schadźowanku w nowembrje, na kotrejž chcedźa znowa programowy dypk wuhotować, a na swoje póstnicy w februaru. Foto: Jakub Wowčer

Krok po kroku chce gmejna Hodźij­ tež dalše twary saněrować.

Hodźij (CK/SN). Gmejnska rada Hodźij je na swojim njedawnym posedźenju nadawk za planowanske dźěła k zwuporjedźenju mosta w Běčicach (Pietzschwitz) přepodała. Na jězdnej su jasne škałoby rozpukanjow widźeć a wobłoženje chětro zerzawi. „Te a dalše škody pohubjeńšeja wěstotu wobchada. Twarska wěstota pak wohrožena njeje“, rjekny nawoda techniskeho zarjada Hodźijskeje gmejny André Laue. Přez móst wjedźe dróha z Běčic do Čěškec (Zischkowitz). Twarske kóšty za ponowjenje mosta trochuja zamołwići na něhdźe 46 000 eurow. 90 procentow z toho móhli ze spěchowanja zarunać. Próstwu wo spěchowanje z programa k sporjedźenju komunalnych dróhow a mostow pak móže komuna jenož hišće hač do 31. oktobra zapodać. Toho­dla a nazymskich prózdnin dla su wuradźowanje gmejnskeje rady prjedy hač planowane přewjedli.

Budyšin. Měšćanska biblioteka Budyšin prezentuje swojim wužiwarjam nowu wustajeńcu. Wot dźensnišeho pjatka, 18. oktobra, 17 hodź., hač do kónca februara steja tam w srjedźišću přehladki wuměłc Jürgen Spottka a jeho wuměłstwowe wudźěłki z drjewa.

Kreatiwnej dnjej

Chrósćicy. Holcy a młode žony su přichodnu srjedu a štwórtk, 23. a 24. oktobra, na kreatiwnej dnjej na Chróšćanski gmejnski zarjad přeprošeni. Srjedu chcedźa nazymsku pychu paslić. Pokiwy k tomu­ dawa floristka Diana Mejnowa. Štwórtk steji paslenje filigranych nawušnicow z parličkow, pjelsće, zbytkow płatu a fimo-hliny na programje. Započatk je na woběmaj dnjomaj w 9 hodź. Popłatk wob dźeń a wobdźělnika wučinja dwaj euraj. Přizjewjenja přijimuje socialna dźě­łaćerka RCW Marija Koklina telefonisce pod 01520/727 3806 kaž tež e-mailnje pod

Na nazymski koncert

We Łazu pawšalu k sylnjenju wjesnych rumow zaměrnje zasadźeja

Łaz (AK/SN). Gmejna Łaz chce wot Sakskeje připokazanu pawšalu k sylnjenju wjesnych rumow za lěta 2018 do 2020 zmysłapołnje a zaměrnje wužiwać. ­To podšmórnychu čłonojo tamnišeje gmejnskeje rady na swojim zašłym po­sedźenju wutoru we Łazu. 50 000 eurow za lětsa nałoža za zdźěłanje cyłotneho koncepta wo potrjebje saněrowanja a inwesticijow w pěstowarnjach gmejny. 20 000 eurow chcedźa za naprawy w jednotliwych wjesnych dźělach komuny wužiwać. Konkretnje přewostaja Ko­blicam (Koblenz) a Wulkim Ždźaram (Groß Särchen) 5 640 eurow, štož je rada na swojim wutornym posedźenju tež wobzamknyła.

Katastrofa na kolesach

Słona Boršć. We woprawdźitym zmysle włosy na hłowje stali su zastojnikam awto­dróhoweje policije předwčerawšim, jako kontrolowachu nakładne awto, kotrež bě na A 4 do směra na Zhorjelc po puću. Lisćina njedostatkow bě tak dołha, zo móhło katastrofje dóńć, policija wčera zdźěli. Nimo někotrych wottorhnjenych a njefungowacych borzdźidłow zwěsćichu zdobom, zo z motora, kolesynow (Getriebe) a diferenciala chětro wolij kapa. Nimo toho běchu wjacore wobruče hač na tkaniny wotjězdźene a hrožachu kóždy wokomik prasnyć. Samo fachowc DEKRA dyrbješe přiznać, zo tajki „jězdźacy wrak“ dotal hišće ženje widźał nje­bě. Policisća zakazachu šoferej dale jěć. Zdobom změje so tón tohorunja před sudnistwom wusprawnić.

Skupina Serbow poda so w žnjencu z bu­som­ Radworskeho Šmitec wozydłow­nistwa na putnisku jězbu do Ukrainy. „Po A 4 jědźechmy do směra na Zhorjelc a dale do směra Kraków a Przemyśl přez statnu hranicu do ukrainskeho Lwiwa. Město mjenuja Rusojo Lwow, Polacy Lwów a Němcy Lemberg“, wuwjedźe Baćoński farar Gerat Wornar minjenu w­u­to­ru w swojim zajimawym přednošku před Budyskimi katolskimi seniorami. A běše znowa něhdźe 40 wobdźělnikow přewšo rjaneje wuprawy do stareho, na kulturje a stawiznach jimaceho, něhdyšeho kralestwa Galiciska.

Na zetkanju ze zhotowjerjom knihow LND Tomašom Šołtu

Koncentrowany sedźi Tomaš Šołta na swojim dźěłowym městnje w Ludowym nakładnistwje Domowina w Budyšinje nad starej kartu a z lupu dokładnje za jeje kwalitu hlada. Karta słuša k prof. dr. Arnošta Mukowej knize „Statistika Łužiskich Serbow“, kotraž nasta w lětach 1884 do 1886. W njej wozjewi Muka swoje ličenje a wopisanje Hornich a Delnich Serbow. Karta je přidawk k statistice, a ju přihotuje knihizhotowjer za reprodukciju. „Hladam na to, zo su barby za ćišć prawje měšane, tak zo budu potom jasne a změja prawy kontrast. Kniha ma w decembrje w nowym nakładźe wuńć“, 42lětny powěda.