Z wudaća: štwórtk, 19 nowembera 2020

štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Krótkopowěsće (19.11.20)

Rekordna ličba infekcijow

Budyšin. Dotal najwjetšu ličbu 300 natyknjenjow z koronawirusom w běhu jednoho dnja wozjewichu wčera w Budyskim wokrjesu. Štyrjo dalši pacienća su w zwisku z koronu zemrěli. Aktualnje schorjenych je 2 133 (+57), w chorowni lěkuja 88 z nich (+11). Wot wčerawšeho płaći wudospołnjene powšitkowne korona-postajenje. Tak maš sej w zachodnym wobłuku wobchodow a na jich parkowanišćach nós a hubu zakryć.

Hotuja so na wulki jubilej

Slepo. Za dwě lěće zhladuja Slepjenjo na 750 lět wobstaća swojeje wsy. Hižo nětko tam towarstwa jubilejne lěto planuja. Swjedźenje chcedźa na wjacorych dnjach w běhu lěta přewjedować. Planowane je mjez druhim tohorunja wotměć tradicionalny mjezynarodny festiwal dudakow. K róčnicy chcedźa wudać wosebitu knihu wo stawiznach gmejny z fotami serbskich kwasow we wosadźe.

NDRska tramwajka dale jězdźi

wozjewjene w: Krótkopowěsće
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Štomika so lětsa njewzdać

Přihoty na adwentny a hodowny čas zahajene

Budyšin / Konjecy / Niedercunnersdorf (SN/BŠe). Tež hdyž zdadźa so hody hišće daloko preč być, zaběramy so hižo z přihotami na swjedźeń. Zo žanych wjetšich swójbnych zetkanjow njebudźe, je drje mnohim ludźom wědome. Najebać koronapandemiju je pak jasne, zo wjetšina hodowny štom na žadyn pak parować nochce. Pola Šołćic w Konjecach smědźa sej zajimcy tajki nětko wupytać. „Krótko do hód štomiki potom podrězamy. Tak móže so čerstwa wóń, kotraž hodownu atmosferu přisporja, po dobrej stwě wupřestrěć“, měni Regina Šołćina.

wozjewjene w: Hospodarstwo
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Dźiwadłowe wubědźowanje za kóždeho

Wojerowska župa „Handrij Zejler“ ­namołwja k tomu, wubědźować so w předstajenju bajkow a powěsćow. ­Zwoprawdźić měli to z pomocu ­kamishibai, ­wosebiteho wašnja dźi­wadźelenja.

Budyšin (SN/MiR). W Čornochołmčanskim Krabatowym młynje hižo dlěje po tymle wašnju dźiwadło na blidźe hraja, a to baju wo Krabaće. Tež Weronika Butendeichowa z Rěčneho centruma WITAJ kamishibai rady wužiwa. „Mam tele wašnje dźiwadźelenja za jara wunošne, wosebje za dźěło z Witaj-dźěćimi. Jara dobra wopokaza so stajnje zaso kombinacija mjez hrajacym powědarjom a wobrazami, kotrež so do drjewjaneho ramika staja a tak powědane ilustruja“, sobudźěłaćerka RCW rozłožuje.

wozjewjene w: Towarstwa
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Basnje Kosykaw němskej rěči

Altenkessel (Posaarska)/Choćebuz (SN). Składnostnje 80. posmjertnin delnjoserbskeho basnika Mata Kosyka (1853–1940) 22. nowembra staj Pětš Janaš a prof. Roland Marti zběrku basnjow spisowaćela, fararja a wupućowarja zestajiłoj, do němčiny přenjesłoj a w swójskim nakładni­stwje „Edition Blumbawka“ wudałoj. Knižku skulojćeja němske wujimki z epo­sa „Serbski kwas w Błótach“, kotryž bě před 140 lětami delnjoserbsce wušoł. Awtoraj staj „so tež prócowałoj, Ko­sykowym intencijam wotpowědować a skromny dohlad do jeho tworjenja dać“.

wozjewjene w: Kultura
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Žona za nowe sebjezrozumjenje

„Muzeologija je słužaca wědomosć, wona njeje ničo za diwu. Objekt je wažny, team je wažny, dyrbiš sebje samoho jako dźěl cyłka widźeć. Muzej słuži towaršnosći, a ty dźěłaš dźensa za přichod“, praji nawodnica Hórnikečanskeje Energijoweje fabriki Kirstin Zinke. 56lětna, kiž je so w Schönebecku nad Łobjom narodźiła, kotraž je w Kamjencu wotrostła a wot lěta 1995 ze swójbu we Wóslinku bydli, wě, wo čim rěči, dokelž móže přirunować.

wozjewjene w: Kultura
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Klučowu kompetencu sylnić

„Wužiwanje medijow – hdy budźe kritiske?“ bě hesło webinara, wobjednawaceho prašenje, kelko časa předewšěm dźěći a młodostni w digitalnym swěće přebywaja. Dalšej ćežišći běštej wěstota w interneće a medijowa pedagogika.

Budyšin/Kamjenica (SN/bn). Wuho­towarjo póndźelneho internetneho seminara běchu wotnožce Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala (SAEK) w Budy­šinje a Kamjenicy kaž tež lu­dowej uniwersiće Wojerecy a Annaberg-Buchholz.

wozjewjene w: Medije
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Hilse nachwilnje zajaty

Berlin (dpa/SN). Na kromje wčerawšeje demonstracije přećiwo wobmjezowanjam koronapandemije dla je policija Budyskeho zapósłanca AfD Karstena Hilsu nachwilnje zajała. Kaž Hilse sam informuje, běchu jeho policisća narěčeli, dokelž je bjez nahubnika po puću był. Pisomny atest zapósłanca zastojnicy njeakceptowachu. Po werbalnym rozestajenju Hilsu skónčnje na zemju stłóčichu a sputachu jemu ruce. Policija wopodstatni to z „njekooperatiwnym zadźerženjom“ łužiskeho zapósłanca.

Nahubniki na parkowanišćach

Drježdźany (dpa/SN). Sakska je hladajo na dale trajacu koronapandemiju škitne naprawy přiwótřiła. Wot wčerawšeho dyrbja ludźo nahubniki tež na parkowanišćach předawarnjow, před šulemi a pěstowarnjemi wužiwać. W padźe njedodźerženja hrozy pokuta 60 eurow. To je ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD) po wutornym posedźenju krajneho knježerstwa zdźěliła. Wšitkim staršim ludźom Köpping radźi so njetrjebawšich jězbow wzdać.

Awstralscy wojacy jatych morili

wozjewjene w: Kraj a swět
Nimale tydźeń po smjertnym njezbožu na awtodróze A 3 w Sewjerorynsko-Westfalskej su tam dźensa dalše betonowe platy wotstronili, kotrež běchu tohorunja wopak zatwarjene. Minjeny pjatk bě pjeć tonow ćežka plata na awto 66lětneje žony z Kölna padnyła a ju zarazyła. Dźěłaćerjo běchu při montaži platy „improwizowali“. Foto: dpa/Rolf Vennenbernd

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

To a tamne (19.11.20)

130 kokosowych worjechow w běhu 60 sekundow jeno z ruku rozbił je Hamburgčan Muhamed „hamorowa ruka“ Kahrimanović a je tak nowy swětowy rekord nastajił. Po informacijach Němskeho rekordneho instituta w Hamburgu by poprawom 124 worjechow za nowy rekord dosahało. W bojowej šuli, hdźež 61lětny Kahrimanović trenuje, běchu sudnicy 151 worjechow spřihotowali. Zamołwity sudnik spočatnje dwělowaše, hač je móžno dwaj worjechaj na sekundu pačić. Dotalny rekord 123 rozpačenych worjechow je tež wot Kahrimanovića.

W lětadle dźěćo porodźiła je młoda žona w Indoneskej. 50 mjeńšin po wotlěće w měsće Sentani běchu so hrona započeli, rěčnik lětanskeho předewzaća Lion Air zdźěli. Mašina bě po puću na kupu Sulawesi. Mjez pasažěrami přitomny lěkar žonje při porodźe pomhaše. Pilot na přichodnym lětanišću přizemi.

wozjewjene w: To a tamne
štwórtk, 19 nowembera 2020 13:00

Krajny sejm wo zakonju rěčał

Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je so dźensa na próstwu AfD wurjadnje schadźował. AfD wotpokazuje zakoń wo škiće před infekcijemi, kotryž je zwjazkowy sejm wčera wobzamknył, a chcyše poprawom hižo wutoru wo tym rěčeć. Prezidentej krajneho sejma Matthiasej Rößlerej (CDU) pak bě póndźelu zapodata próstwa překrótkodobna. Najebać to chce AfD wo wčera wobzamknjenym zakonju wothłosować dać. Z nim dóstanje knježerstwo w Berlinje prawniski zakład za wótriše naprawy přećiwo dalšemu rozpřestrěću koronawirusa.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND