Z wudaća: wutora, 13 apryla 2021

Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo kanclerskeho kandidata CDU/CSU zhladuja wšitcy na zhromadnu frakciju zwjazkoweho sejma. Dźensa popołdnju chcychu so jeje čłonojo prawidłownje schadźować. Hač tam hižo rozsudźa, njebě spočatnje jasne. Wčera běštej so předsydstwo a prezidij CDU jednohłósnje za Armina Lascheta (CDU) jako kanclerskeho kandidata unije wuprajiłoj. Něšto pozdźišo zasadźowaše so prezidij CSU runje tak jednohłósnje za Markusa Södera. Prašenje chcedźa nětko mjez CDU a CSU „wzajomnje“ rozrisać.

Ćahańca wo kanclerskeho kandidata unije zbudźa tež kritiku. Generalny sekretar SPD Lars Klingbeil mjenowaše ju „egoistisku“. Laschet a Söder měłoj so radšo bojej přećiwo koronapandemiji wěnować. Předsyda frakcije Lěwicy w zwjazkowym sejmje Dietmar Bartsch ma „dźiwadło“ wokoło personalneje politiki za „njedostojne“. Předsyda Zelenych Robert Habeck je sej wěsty, zo trjeba Němska sylnu konserwatiwnu stronu, kotraž njesměła so w rozestajenjach potepić.

Berlin (dpa/SN). Wuradźowanja wo cyłoněmske jednotne wobmjezowanja w boju přećiwo koronawirusej so po nócnych rozmołwach nachileja: Zwjazkowe knježerstwo je dźensa dopołdnja změnu zakonja wo škiće před infekcijemi wobzamknyło. Naprawy maja płaćić, je-li incidenca we wokrjesach abo bjezwokrjesnych městach tři dny za sobu hódnotu sto překročiła, potajkim je-li ličba nowych infekcijow na 100 000 wobydlerjow wjetša hač sto. Nimo toho ma zakoń knježerstwu prawo dać, z wukazami postajeć. Tak je mjez druhim předwidźane ludźom zakazać, w času mjez 21 a 5 hodź. bydlenje wopušćić. Wobzamknyli dale su, zawodam přikazać, zo maja so přistajeni na wirus testować. Zakoń chcedźa nětko w pospěšenym procesu w zwjazkowym sejmje a Zwjazkowej radźe schwalić, kaž powěsćernja dpa rozprawja.

Sakske knježerstwo chcyše w běhu dnja wuradźować, hač wobmjezowanja koronawirusa dla podlěši. Tak to pječa hač do 9. meje planuja. Potom chcedźa znowa rozsudźić.

Minister radźi wobsedźerjam lěsow k zawodnym zjednoćenstwam

Drježdźany (SN). Ručež je w Sakskej zaso ćoplišo a nalětnje dny dale a dlěše, wotućeja skórniki a dalše škódne insekty ze swojeho zymskeho měra, zo bychu za nowymi štomami pytali, hdźež móhli so rozmnožić. Na to skedźbnja sakski lěsnistwowy zawod w nowinskej zdźělence. Za wobsedźerjow lěsow a lěsnych dźě­łaćerjow woznamjenja to wjele dźěła a kedźbliwe postupowanje: Wohrožene štomy dyrbja woni nětko dokładnje kontrolować, hač su wot škódnikow hižo potrjechene. Štomy dyrbja potom pušćić a z lěsow zrumować, prjedy hač je nowa generacija brukow wopušći. „Wobse­dźerjo lěsow w Sakskej su minjene lěta z wulkej prócu na wuwiće skórnika reagowali“, wuzběhnje minister za lěsnistwo Wolfram Günther (Zeleni) angažement wobsedźerjow. Zdobom minister připowědźa: „Tež lětsa chcemy swoje próco­wanja na to wusměrić, škody w lěsach wobmjezować. Nadawk wostanje naročny.“ Zdobom chcedźa škody intensiwnje registrować.

Što to dyrbi? Na jednym boku sej politikarjo mjeztym w dwanaće zwjazkowych krajach žadaja, zo maja so šulerjo dwójce wob tydźeń sami na koronu testować. Mjez nimi su nětko tež ći ze zakładnych šulow. Na tamnym boku je so němski hospodarski minister Peter Altmeier (CDU) dołho wobarał, zo dyrbja předewzaća swojim sobudźěłaćerjam winowatostny test přicpěwać. Tež mnozy dźěłodawarjo to činja. Prašam so, čehodla protestuja? Kajki je rozdźěl k šulam, hdźež su sej runja předewzaćam ludźo bliscy? Su to w firmach minuty dźěłoweho časa, kotryž testowanja dla zhubja? Abo su to pjenjezy za test, kotrež šulerjam stat přewostaja, přede­wzaća pak měli je same zapłaćić? Ja wšak měnju: Přede­wzaćeljo maja zamołwitosć za swojich sobudźěłaćerjow, kotřiž hódnoty tuchwilu nadźěłuja. Kultusowe ministerstwa maja ju za šulerjow, kotřiž su přichodne lěta předewzaćam perspektiwa. Sym tuž za samsne prawa a winowatosće za wšitkich! Milenka Rječcyna

Porjedźenka:

We wčerawšej rozprawje pod nadpismom „Zastupnika wola po podpisanju noweho zrěčenja“ je so zmylk stał. W njej smy mylnje pisali, zo wola zastupjerja do rozhłosoweje rady MDR, „po tym zo su Zwjazk a krajej Braniborska a Sakska nowe statne zrěčenje wo financowanju Załožby za serbski lud podpisali ....“ Prawje ma rěkać, zo zastupjerja Serbow do rady wola, po tym zo bu „statne rozhłosowe zrěčenje wot wšěch wobdźělenych zwjazkowych krajow podpisane ....“ a zo su jón parlamenty Sakskeje, Saksko-Anhaltskeje a Braniborskeje ratifikowali. Prosymy wo wodaće za misnjenje. Redakcija SN

Nalětnje wudaće ameriskeho fachoweho časopisa World literature today, dwuměsačnje wudawaneho wot Uniwersity Oklahoma, wobsahuje nimo wosebiteje ćežišćoweje sekcije wo spisowaćelskim tworićelstwje chinskich dźěłowych migrantow a zhladowanja 21 mjezynarodnych awtorkow a awtorow na rasistiski masaker w Tulsy znowa retomas recensijow. Mjez prominentnymi literatami, kaž staj to na přikład Cixin Liu a Olga Tokar­czuk, nańdźemy tež Serba. Stawiznar a přełožowar John K. Cox wěnuje so w swojej kritice loni w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłej knize Jurja ­Kocha „Gruben–Rand–Notizen“.

Takle spěšnje móže so wjedro w aprylu změnić: Po runjewon nalětnim wjedrje předwčerawšim, njedźelu, z krasnym słónčnym wjedrom a 20 stopnjemi ćopłoty je so wčera zyma skrótka nawróćiła. Foto pokazuje sylne sněhowanje w Choćebuskim měšćanskim dźělu Grodkojske pśedměsto. Foto: Michael Helbig

Za nastawacu interdisciplinarnu produkciju DOMIZNA je hudźbnik a komponist Felix Räuber, spěwar kapały Polarkreis 18, ­jutry kaž tež minjene dny w Ralbicach a Slepom nahrawał. Tři z dźesać dźělow jeho rjadu zaběraja so z Łužicu, jedyn z nich ­ze Serbami. Wón a jeho team wěnowaštaj so prašenju, kak jutry w Serbach klinča. Za to zdobył je hudźbnik a filmowc mjez ­druhim někotre spěwarki a někotrych spěwarjow Ralbičanskeho cyrkwinskeho chóra Lilija kaž tež čłonow a čłonki Slepjan­skeho towarstwa Kólesko. Foto: Oliver Rühle

W cityjowym managemenće města Wojerec je nětko k personalnym změnam dóšło. Přiwšěm ma so projekt dale wjesć, kaž na posedźenju měšćanskeje rady rěkaše.

Wojerecy (AK/SN). Cityjowy management za wožiwjenje hospodarstwa a kultury nutřkowneho města Wojerec a za zesylnjenje předewzaćelow ma so dale wjesć. To zdźěli Wojerowski wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) na zašłym posedźenju tamnišich měšćanskich radźićelow. Zakład toho je wobzamknjenje z 10. junija 2015. Tehdy měješe zarjadnistwo z Přemysłowym kruhom za měšćanski přichod z.t. dojednanje wo zwoprawdźenju měšćanskeho managementa wotzamknyć. Zrěčenje płaćeše najprjedy hač do lěta 2019. Na to je podlěšichu, tak zo płaći wone nětko hač do kónca 2021. Dotal skutkowaštaj w managemenće stajnje z poł městnom Dorit Baumeister a Frank Graumüller. Mjeztym je Dorit Baumeister jako nawodnica twarskeho zarjada w Běłej Wodźe skutkować započała. Jeje poł městna tuž tuchwilu wobsadźene njeje.

Gmejna, wudźerjo a płachtakowarjo wotpokazuja ptakoškitne pasmo

Hamor (AK/SN). Bjerwałdski jězor ma turistam a wodosportowcam atraktiwny wostać. Z njeho nima so přirodoškitna kónčina z ptakoškitnym pasmom wo­srjedź jězora stać. To zwuraznjeja Hamorska gmejna kaž tež sakskej zwjazkaj płachtakowarjow a wudźerjow w zhromadnym stejišću a protestuja přećiwo wotpowědnym planam krajneje direkcije. Stejišćo je Hamorska gmejnska rada wčera jednohłósnje wobzamknyła.