Z wudaća: pjatk, 07 meje 2021

Njedźelny dźeń maćerje je mnohim přičina, w hosćencu wobjedować a wječerjeć. Tuchwilu pak dyrbja tajke začinjene wostać. Nimo Dinarjec w Nowoslicach a Młynkec w Hórkach poskićeja tež w Njeswačanskim Knježim hosćencu menije z wosebiteje karty k dnjej maćerje, kotrež móža sej zajimcy telefonisce skazać a wosobinsce wotewzać. Benjamin Le jědźe přihotuje, a Elvira Stange (wotlěwa) je kupcam zapakowane přepoda. Tak postajenja hygieny dodźerža. Foto: Feliks Haza

Cordula Ratajczakowa

Derje, zo so zamołwići Domowiny a Załožby za serbski lud wo to prócuja, zo tež Serbja něšto z hornca strukturneje změny dóstanu. Na to skedźbnił je připódla referent za serbske naležnosće Braniborskeje Měto Nowak na njedawnej zjawnej prezentaciji wuslědkow dźělneho projekta Serbskeho instituta „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (IKN). Na prašenje, kak ma potom po projekće kónc lěta dale hić, wón nadźijepołnje wotmołwi: „Ličimy z tym, zo dóstanjemy přichodne dźesać lět dohromady 19 milionow eurow za šěsć serbskich projektow, a dalewjedźenje IKN je jedyn z nich.“ Po zdaću so tež Serbja w Sakskej podobnje nadźijeja. Jeli woprawdźe miliony eurow na nas čakaja, wostanje jenož prašenje, kak je rozdźělić. Štó stanje so ze serbskim milionarom?

Kulturny plan za Delnju a Hornju Łužicu ma nastać

Mnichow (SN/CoR). Nawjazujo na loni předstajeny koncept „Kulturna strategija Łužica 2025“ (SN rozprawjachu) zdźěłuja tuchwilu w nadawku braniborskeho ministerstwa za wědomosć, slědźenje a kulturu kaž tež sakskeho ministerstwa za wědomosć, kulturu a turizm tak mjenowany „Kulturny plan Łužica“. Hač do nazymy chcetej Mnichowskej firmje KulturKonzepte a actori wuslědki wozjewić. Dr. Martina Taubenberger z agentury KulturKonzepte bě hižo „Kulturnu strategiju Łužica 2025“ předpołožiła. Koncept žněješe w Serbach dobry wothłós, dokelž widźi Serbow jako čerwjenu nitku (SN rozprawjachu). Firma actori je njedawno z njezjawnym posudkom wo łužiskich dźiwadłach wjetšu diskusiju zbudźiła.

Zaměr kulturneho plana je, wuměłstwo a kulturu po cyłej Łužicy tak wu­kmanić, zo tyjetej tamnišej identiće a hospodarstwu. Po analyzy na zakładźe lońšeho naprašowanja je mjeztym druha dialogowa faza z akterami nimale dokónčena. Zajimcy namakaja přehlad wo projekće na internetnej stronje

Budyšin/Bad Kötzting (SN/JaW). Hinak hač křižerske procesiony w Serbach lětuše swjatkowne jěchanje w Bad Kötztingu wospjet njepřewjedu. To zdźěli našemu wječornikej na naprašowanje tamniši kurowy direktor a sobuorganizator jěcharskeho procesiona we wuchodobayerskim městačku Sepp Barth. Jako přičinu mjenuje wón „aktualne zakonske postajenja“.

Kaž Barth wuwjedźe, Swobodny stat Bayerska w swojich hygienowych postajenjach wo škiće před koronu tež swobodu wěry wobtřihuje. Po jeho informacijach je swjatkowne jěchanje w swojej dotal zwučenej formje z něhdźe 800 wobdźělnikami a tysacami přihladowarjemi podłu sydom kilometry dołheje čary tuž „jako wulkozarjadowanje zakazane. Dyrbimy to bohužel tak akceptować a móžemy so jeno nadźijeć, zo směmy klětu swoje swjatkowne jěchanje zaso jako wulke wuznaće wěry přewjesć.“

Łaz (SN/at). Po hoberskim zesunjenju zemje w měrcu budźe Hórnikečanski jězor bytostnje dlěje saněrowany. Koncept wo tym, kak měli zesunjeny brjóh zawěsćić, ma hakle klětu nalěto předležeć. To rozprawja powěsćernja dpa, powołaca so na informacije ze Sakskeho wyšeho hórniskeho zarjada w Freibergu.

Prěnjotnje bě předwidźane, zapławjenu bywšu wuhlowu jamu w sezonje 2022 za wólnočasne wužiwanje zaso přepodać. Jězor dźě je wot nalěća 2014 saněrowanskich dźěłow Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) njepřistupny. Hdy pak budźe tam po tuchwilnym połoženju zaso móžno so kupać a čołmikować, na to wyši hórniski zarjad žanu wotmołwu nima.

Berlin (dpa/SN). Bychu-li zajutřišim, njedźelu, wólby zwjazkoweho sejma byli, bychu Zeleni jako najsylniša politiska móc wušli. Po zwěsćenju „politbarometra“ telewizije ZDF bychu woni ze 26 procentami před uniju CDU/CSU dobyli, kotraž by 25 procentow hłosow měła, po sćelaku ARD samo jeno 23. FDP by so snadnje na dźesać proc. polěpšiła. Procenty za tamne strony kaž SPD (14), AfD (11) a Lěwica (7) běchu njezměnjene.

Rybarjo blokadu skónčili

London (dpa/SN). Po tym zo su francoscy rybarjo blokadu Kanaloweje kupy Jersey skónčili, je britiske knježerstwo swojej wójnskej łódźi cofnyło. Přiwšěm chcedźa połoženje wobkedźbować, zo móhli w nuzy spěšnje reagować, premierminister Boris Johnson připowědźi. Francoscy rybarjo běchu přistaw kupy zašlahali, dokelž chce Wulka Britaniska mnóstwo ryby, kotrež smědźa před kupu łójić, drastisce wobmjezować.

Žada sej wjace zwjazanosće

Tónle přewšo mystiski napohlad Dubrjenskeho bahna nima runjewon přijomny pozadk. Wčera nawječor bě tam na lěsnej ­pódźe woheń wudyrił. 56 wohnjowych wobornikow z dźesać hašenskimi jězdźidłami je hač do ćmičkanja płomjenja hašało. Wodu ­klumpachu z hata w Dubrjenku a z bliskeho wódnišća. Wohnjowa straža wosta přez nóc na městnje, zo by móžnemu ­dalšemu wohenjej zadźěwała. Foto: xcitepress/Christian Essler

Wulki šmjat na terasy zawostajiła je ­jałojca w Hamburgskim měšćanskim dźělu Billstedt. Do toho bě wona z dalšim howjadom z kilometer zdaleneje pastwy twochnyła. Te móžeše wobsedźer po­padnyć, tamne poda so do sydlišća Mümmelmannsberg. Wustróžana wobydlerka njemóžeše tomu zadźěwać, zo jałojca jeje terasu zapusći a kwětki roztepta. Skónčnje dowjezechu skoćo wróćo na pastwu.

Móšeń z 15 000 eurami je 69lětny na ławce w parku w bayerskim Straubingu namakał. Direktnje po tym wón namakanku na policajskej straži woteda. 60lětny wobsedźer bě pjenjezy na ławce zabył. Po tym zo bě to pytnył, so wón wróći. Móšeń pak bě hižo preč. Jako jemu pjenjezy na policajske straži wróćichu, bě wón chětro wolóženy. Hač je 69lětny někajke namakanske myto dóstał, njeje znate.

Lipsk (dpa/SN). Najebać wusku zwjazanosć ze swojim regionom kóždy dźesaty wobydler Łužicy wo tym rozmysluje, swoju domiznu wopušćić. Wosebje mjez ludźimi w starobje 18 do 29 lět planuje nimale kóždy druhi (45 procentow), w běhu přichodneju dweju lět woteńć, kaž z reprezentatiwneho Łužiskeho monitora 2021 wuchadźa. Lipšćanski slědźenski institut MAS Partners bě so zhromadnje z Kwětanečanskej towaršnosću „Prozesspsychologen“ w februaru tysac ludźi w Sakskej a Braniborskej prašał. „Nas je překwapiło, zo je tema, domiznu wopušćić, dźensniši dźeń přeco hišće prezentna“, rjekny jednaćel MAS Stefan Bischoff, jako studiju předstaji.

Berlin (dpa/SN). Za dospołnje šćěpjenych a wot korony wustrowjenych su wobmjezowanja koronapandemije dla zdźěla zběhnjene. Dźeń po zwjazkowym sejmje je dźensa tež Zwjazkowa rada wotpowědny wukaz schwaliła. Dyrbjeli-li jón spěšnje w Zwjazkowym zakonskim łopjenu wozjewić, móhli wolóženja hižo kónc tydźenja płaćiwe być.

Po wukazu njetrjebaja so dospołnje šćěpjeni a wustrowjeni wjace na kontaktne wobmjezowanja a zakaz wopušćenja domu dźeržeć. Při zetkanjach wjacorych wosobow woni sobu njeliča. Šćěpjeni njetrjebaja žadyn test we wobchodach abo pola frizera. Najebać to dyrbja tež woni škitny nahubnik wužiwać a wotstawk dźeržeć. Ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet (CDU) šćěpjenych namołwja „zamołwiće z nowym zbožom wobchadźeć“, zo njebychu hněw a zawisć zbudźili.