Z wudaća: wutora, 11 meje 2021

wutora, 11 meje 2021 14:00

Krótkopowěsće (11.05.21)

Tydźenska incidenca pod 200

Budyšin. Tydźenska incidenca wobeju hornjołužiskeju wokrjesow korony dla je po Roberta Kochowym instituće dźensa pod 200, w Budyskim 187,5 a w Zhorjelskim 167,0. Budyski wokrjes informowaše wčera wo 26 natyknjenjach, za njedźelu mjenowaše 100. Dalšej wosobje stej w zwisku z koronu zemrěłoj. Zhorjelski wo­krjes poda wčera jědnaće infekcijow.

Lessingowe dny dale přestorča

Kamjenc. Aktualneho połoženja pandemije dla Lessingowe dny hišće raz přestorča. Hižo spočatk lěta běchu zarjadowanja wot februara na meju a junij přepołožili. Nětko chcedźa 53. Kamjenske Lessingowe dny kaž tež spožčenje Lessingoweho myta nazymu wotměć, a to pod hesłom „Zmocowanje, přesćěhanje, zawjedźenje – literatura a wuměłstwo w Třećim reichu“.

Z kulturnym wuběrkom

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Pohlad z powětra na campus Braniborskeje techniskeje uniwersity w Choćebuzu. Na arealu su wčera nowy institut Němskeho centruma za lětarstwo a swětnišćowe lětarstwo wotewrěli, kotryž slědźi we wobłuku strukturneje změny we Łužicy. „Institut ­za industrijne procesy z mało wuhlikowym dioksidom“ ma procedury wuwić, kak hodźa so industrijne wotběhi, na přikład při zhotowjenju wocla abo cementa, wuhotować, zo mjenje parnišćowych płunow do powětra pušćeja. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 11 meje 2021 14:00

Pišćele wabja mjezynarodnje

Cyrkwinskohudźbny skutk Budyšin wuhotuje lětsa 4. raz Budyske pišćelowe lěćo. Wot 26. meje hudźa stajnje srjedu w 19.30 hodź. mjezynarodni reno­měrowani organisća w tudyšej tachant­skej cyrkwi. Bosćan Nawka je so z cyrkwinskim hudźbnym direktorom Michaelom Vetterom, za rjad zamołwitym, rozmołwjał.

Knježe Vettero, lětuši program zda so dotal najmjezynarodniši być – mjez druhim sće organistow z Jendźelskeje, Japanskeje; Danskeje a Italskeje přeprosył. Kak sće jich přeswědčił, w Budyšinje gastěrować?

M. Vetter: Eulowe pišćele w tachantskej cyrkwi słušeja k małej ličbje tak wuběrnje restawrowanych přirunajomnych instrumentow, zo maja mjeztym takrjec swójske mjeno. To wězo wabi. Pišćelowe lěćo je zarjadowanje, ke kotremuž mje­zynarodni wuměłcy přinošuja a tak wuměnu šěrja. Na tamnym boku sej woni tež něšto z Budyšina sobu bjeru, štož naposledk woznamjenja, zo mjeno města do swěta noša. Štož jich angažement nastupa, sym – zdźěla hižo loni – tójšto rozmołwow wjedł. Kaž w minjenych lětach hraja woni doby přesahowace twórby, kotrež sej sami wupytaja.

wozjewjene w: Rozmołwa
wutora, 11 meje 2021 14:00

Sakska ma financy zaručić

Frakcije Zhorjelskeho wokrjesneho sejmika žadaja sej dźiwadła zachować

Zhorjelc (AK/SN). Wšitke tři stejnišća hornjołužiskich dźiwadłow Budyšin, Zhorjelc a Žitawa maja so dołhodobnje zachować. Za to wupraji so wjetšina frakcijow Zhorjelskeho wokrjesneho sejmika.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 11 meje 2021 14:00

„Rěčny kurs ...“ znowa wušoł

Budyšin (SN). W Ludowym nakładni­stwje Domowina wušoł je štwórty nakład knihi „Hornjoserbšćina za samo­studij – Rěčny kurs za njebojaznych“. Knize přidata je CD z wubranymi tekstami a přikładami. Material nadźěłałoj staj awto­raj dr. Jana Šołćina a prof. Edward Wornar. Kniha měri so na zajimcow, kotřiž chcedźa hornjoserbšćinu w samostudiju nawuknyć. Při tym kładźetaj awtoraj wosebitu wažnosć na to, posrědkować gramatiske znajomosće. Po předźěłanju wučbnicy móže wuknjacy mjez druhim jednore originalne teksty rozumić.

wozjewjene w: Kubłanje
wutora, 11 meje 2021 14:00

Wo SLA wurjadnje wuradźuja

Budyšin (SN/JaW). Załožbowa komisija je na swojim wuradźowanju 6. meje planowane rozjimanje přichoda a naležnosćow Serbskeho ludoweho ansambla (SLA) z dnjoweho porjada přichodneje załožboweje rady 20. meje šmórnyła. Wo tym, informowaše čłon rady Bjarnat Cyž Zwjazkowe předsydstwo Domowiny minjeny pjatk. Jako přičinu mjenowaše wón wobstejnosće w SLA, „kiž su z wotchadom Judith Kubicec nastali a kotrež towaršnika SLA, Załožbu za serbski lud, zaběraja a tuž tež załožbowu radu. Wšako dźe wo rozsudy nastupajo personalije a přichod institucije.“

wozjewjene w: Towarstwa
wutora, 11 meje 2021 14:00

Serbskej wustajeńcy w Liberecu

Wustajeńca „Lužičtí Srbové, neznámí sousedé / Łužiscy Serbja, njeznaći susodźa“ je hišće hač do 28. meje w Regionalnej wědomostnej bibliotece (na wobrazu) w čěskim Liberecu přistupna. Na iniciatiwu towarstwa Societas Amicuum Liberec (SAL) bě Serbski muzej přehladku zestajał. Z pomocu srědkow Němsko-čěskeho fondsa přichoda wuńdźe k tomu wosebita publikacija. Dalša serbska wustajeńca we wo­błuku Serbskeho lěta w Liberecu je tuchwilu personalna wuměłče Maje Nageloweje „na okraji- na kromje“ w Galerie Lázně, kotruž su hač do kónca meje podlěšili. Wobě zarjadnišći stej přistupnej. Dalše informacije pod Foto: SAL/Libuše Vitová

wozjewjene w: Kultura
wutora, 11 meje 2021 14:00

Mortwi při nadpadźe na šulu

Moskwa (dpa/SN). Při wobrónjenym nadpadźe na šulu w ruskim wulkoměsće Kazanje su wjacorych ludźi morili. Dwě ruskej statnej powěsćerni rozprawjatej zhromadnje wo znajmjeńša wosom morjenych šulerjach a wučerju. Wo znajmjeńša dwěmaj skućićelomaj bě rěč. Tež detonacija bě pječa słyšeć. Policija je jednoho z třělcow zajała. Mjeztym su cyłu šulu ewakuowali. Kazan leži 720 kilometrow wuchodnje Moskwy. Tam bě so wučba hakle dźensa započała.

EKD: Koncepcija zwrěšćiła

Hannover (dpa/SN). Ewangelska cyrkej w Němskej (EKD) chce wobdźělenje po­trjechenych k přepytowanju splažneje namocy znowa wusměrić. „Po wustupje wjacorych čłonow z přirady potrjechenych, před poł lětom załoženeje, a žadanjom, gremij rozpušćić, je dotalna koncepcija zwrěšćiła“, EKD wčera w Hannoveru zdźěli. Nětko chcedźa za nowymi formami wobdźělenja potrjechenych pytać. EKD rěči wo „internych konfliktach“.

Tarifowe jednanja za twarstwo

wozjewjene w: Kraj a swět
Z parnikom kaž z busom po puću być móža ludźo tuchwilu w Drježdźanach. Tam jězdźitej 1886 twarjeny parnik Pillnitz (hlej wobraz) a łódź Hrabinka Kozelska (nalěwo) wot pjatka do njedźele wšědnje po busowym planje štyri razy mjez Drježdźanami ­a ­Pillnitzom tam a sem, zo byštej zjawny bliskowobchad podpěrałoj. Płaćizna na jězbu wučinja pjeć eurow. Foto: Jürgen Männel

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 11 meje 2021 14:00

To a tamne (11.05.21)

Nócny wopyt pawka w stwě 15lětneje je paniku a zasadźenje policije zawinił. Susodźa słyšachu w nocy na póndźelu wołanje wo pomoc z bydlenja wjaceswójbneho domu w sewjerorynsko-westfalskim Willichu a wołachu policiju. Zastojnicy pak kłapachu podarmo wo durje. Młodostna wołaše dale wo pomoc a policistow namołwješe, „skónčnje do bydlenja přińć“. Tak woni durje přerazychu a nańdźechu 15lětnu w „totalnej panice“, na zemi pak njestrašneho pawka.

Po měsće skakacy kenguru je policiji w delnjosakskim Lauenbrücku wulke ­hódančko. Spočatnje nochcychu žonje prawje wěrić, kotraž bě kenguruwa pječa po swojej ležownosći skakać widźała. Mjeztym pak je jeho fotografowała a z widejom wo nim zadźiwanje zastojnikow zbudźiła. Nětko hódaja, zwotkel móhł kenguru pochadźeć, a pytaja swědkow.

wozjewjene w: To a tamne

nowostki LND