Brüssel (dpa/SN). Komisija EU wobhladuje wot Pólskeje a Madźarskeje postajeny zakaz dowožowanja žita z Ukrainy kritisce. Rěčnica Brüsselskeho zarjada wčera na naprašowanje medijow potwjerdźi, zo je wikowanska politika w zamołwitosći EU a zo njejsu tuž jednostronsce wukazane naprawy akceptabelne. Zamołwići w Brüsselu su sej mjeztym dalše informacije žadali, zo móhli połoženje lěpje posudźować. W ćežkich časach je wažne, wšitke rozsudy we wobłuku EU wothłosować, wona rjekny. Naposledk běštej Pólska a Madźarska import žita z Ukrainy zakazałoj. Předsyda pólskeje knježaceje strony Prawo a sprawnosć Jarosław Kaczyński bě kročel z hrožacym skomolenjom pólskich wikow wopodstatnił. W stejišću zamołwiteho ministerstwa rěča wo strowotniskich wobmyslenjach namakanych škódnych chemiskich maćiznow dla.
Móšeń, w kotrejž bě na wšě tysac eurow, je muž w južnej Hessenskej namakał a policiji přepodał. 70lětny bě pjenjezy njedźelu rano na dwórnišću w Groß-Rohrheimje na ławce wuhladał, policija zdźěla. Starc nochcyše žane myto za portmonej měć, w kotrymž běchu nimo pjenjez tež wosobinske dokumenty a pjenježna karta. Policija móžeše móšeń „zbožownemu“ wobsedźerjej wróćić.
Najnowši magacin „Playboy“ su w Francoskej předawali kaž ćopłe całty: W nim steješe tónkróć statna sekretarka Marlène Schiappa (40) w srjedźišću. W běhu třoch hodźin bě 100 000 eksemplarow rozpředatych. Nětko chcedźa dalšich 60 000 ćišćeć. Byrnjež do toho znate było, zo njebudźe so Schiappa naha pokazać, bě zajim njesměrnje wulki. W rozmołwje wotmołwja wona na wosobinske a intimne prašenja w zwisku z politiku.
Vatikan (B/SN). Štyri lěta po wozjewjenju cyrkwinskich prawniskich normow „Vos estis lux mundi“ je bamž Franciskus tute nastupajo seksualne znjewužiwanje předźěłał a přiwótřił. Wot 30. apryla wukaz nětko jasnje rjaduje, što ma so při tukanju na znjewužiwanje wobkedźbować, štó je hdy a za čo zamołwity. Bamž bě lěta 2019 z prěnim wukazom na wumjetowanja reagował, zo Vatikan přećiwo padam znjewužiwanja w cyrkwi dosć nječini. W srjedźišću prěnjeho wukaza steješe winowatosć, pady znjewužiwanja w katolskej cyrkwi přizjewić. Tuta winowatosć płaćeše w prěnim rjedźe za duchownych a rjadnikow. W aktualnym wukazu su nětko tež lajkojo na čole mjezynarodnych zjednoćenstwo zapřijeći. Hans-Peter Zöllner z bamžowskeje komisije za škit njepołnolětnych mjenowaše tole w rozmołwje z rozhłosownikami najwažniše noworjadowanje. Bój přećiwo znjewužiwanju je nětko jasnišo rjadowany, wón rjekny. Bamž bě wukazał, zarjadnistwa a institucije natwarić, kiž měli informacije wo padach znjewužiwanja registrować.
Wita nowy wukaz bamža
Karuizawa (dpa/SN). Na wjerškowym zetkanju sydom wodźacych industrijnych krajow G 7 su hladajo na rusku nadpadnisku wójnu přećiwo Ukrainje a na prócowanja Chiny wo rozšěrjenje swojeho mócnarstwa před pospytami warnowali, mjezynarodny porjad z namocu změnić spytać. „Wšitke pospyty tajkeho razu wotpokazujemy“, rjekny wonkowny minister Japanskeje Yoshimasa Hayashi k zahajenju wuradźowanja wonkownych ministrow w japanskim Karuizawa.
Šćěpiwo žiwjenje wuchowało
Kopenhagen (dpa/SN). Šćěpiwa přećiwo koronawirusej su w Europje a w krajach bywšeho sowjetskeho zwjazka wot kónca 2020 wjace hač milionje ludźom žiwjenje wuchowali. Najwjace z nich – 96 procentow – běchu starši hač 60 lět. Tole wuchadźa z wědomostneho posudka swětoweje strowotniskeje organizacije WHO. Wobličili su ličbu na zakładźe smjertnych padow a přetrjebaneho seruma w tutych krajach. Po wudyrjenju koronapandemije před třomi lětami je w tutych krajach wjace hač dwaj milionaj ludźi na sćěhi koronawirusa zemrěło, WHO zwěsća.
Najwjetše počesćenje za Merkel
Berlin (dpa/SN). Zwjazk rezerwistow Němskeje widźi rezerwu Zwjazkoweje wobory w chětro špatnym stawje. „Je to jednotka, kotraž w dalokej měrje jenož hišće na papjerje eksistuje“, rjekny prezident zwjazka Patrick Sensburg Stuttgartskim nowinarjam. „Fungowaca rezerwa je dźěl skutkowneho wottrašenja, tuchwilu wosebje přećiwo Ruskej. Tola tak, kaž je rezerwa aktualnje nastajena, njeje wona k tomu kmana.“
Sensburg žada sej „wobšěrne nowowusměrjenje“ a lěpše wuhotowanje. Na dobro kmańšeje bojoweje mocy by derje było, bychu-li čłonojo k słužbje zawjazani byli. „Tuchwilu smědźa rezerwisća sami rozsudźić, hač zwučuja abo nic.“ Po jeho měnjenju dyrbjeli woni nuzowani być, znajmjeńša kóžde druhe lěto dwaj tydźenjej wojersce zwučować. W tymle času měli rezerwisća wot dźěłodawarja wuswobodźeni być.
Berlin (dpa/SN). Plany CDU/CSU nastupajo rozpačenje Němskeje železnicy žněja w rjadach dźěłarnistwa železnicarjow GDL přihłosowanje. Předsyda dźěłarnistwa Claus Weselsky rjekny sćelakej MDR, zo zawinuje tuchwilny system njedypkownosć a njespušćomnosć. „Tohodla je prawje, infrastrukturu wuwzać a so wo to postarać, zo ju Zwjazk nawjeduje a kontroluje“, wón rjekny. Namjet unije, wobłuki syće, dwórnišćow a energije ze zwjazka železnicy wuwjazać a w nowym předewzaću zjednoćić, ja prawy. Weselsky zdobom před přehnatymi wočakowanjemi warnuje. „Njesměmy sonić započeć. Polěpšenje žada sej inwesticije wjacorych miliardow eurow.“
Zwjazk na dobro sobujěducych Pro Bahn widźi plany unije tohorunja pozitiwnje. Předsyda zwjazka Detlef Neuß rjekny nowinarjam, zo so Pro Bahn hižo wjele lět za tajke rozpačenje zasadźuje. Njeńdźe pak jenož wo to, wobstejace struktury rozbić. Nowe formy njesměli so jeničce na dobytk wusměrić, ale „na powšitkowne derjeměće ludnosće“.