Nětko nowe naprawy přećiwo omikronej

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po wšej Němskej płaća wot jutřišeho razniše naprawy k wobmjezowanju nowych infekcijow z koronawirusom, wosebje hladajo na rozšě­rjacu so wariantu omikron. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) bě so minjenu wutoru z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow na nje dojednał.

Priwatne zetkanja nješćěpjenych su nutřka a wonka na přisłušnikow jed­neje domjacnosće a z najwjace dwěmaj dalšimaj wosobomaj wobmjezowane. Za šćěpjenych a wustrowjenych płaći, zo smě so najwjace dźesać wosobow zetkać, dźěći k tomu njesłušeja.

Nješćěpjeni smědźa dale jeno z wšědnje aktualizowanym spěšnotestom na dźěło chodźić kaž tež srědki blisko- a dalokowobchada wužiwać.

Hladajo na kedźbliwosć Zwjazk a kraje wšitkich wobydlerjow namołwjeja so dobrowólnje kontaktow wzdać, naprawy hygieny a wěstotny wotstawk dodźeržeć a so radšo testować dać.

Silwesterske a nowolětne zarjadowanja su zakazane. Na zjawnych městnach njesmědźa ludźo žane silwesterske praskotaki wužiwać. Předań praskotakow je zakazana.

Merz: Ponowjenje trjeba swój čas

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Ponowjenje CDU traje po posudku přichodneho předsydy Friedricha Merza dlěje hač zwoprědka myslene. „Zaleži na nami, hač zdobudźemy nowe hłowy za stronski prezidij a za zwjazkowe předsydstwo, zo bychmy gremije womłodźili a tež z wjace žonami wobsadźili. Trjebamy systematiske dźěło natwara z bazy strony. Njetrjebamy jenož ponowjenje strony wot horjeka dele ale tež wot komunalneje runiny horje. „To njeńdźe cyle jednorje na přikaz a tež nic w běhu dweju lětow. To je dołhodobny a naročny proces“, rjekny bywši frakciski předsyda CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Berlinskim nowinarjam.

Nimo toho dźe wšak tež wo wobsahi. Temy su za wšitkich wočiwidne. Tak dźe mjez druhim „wo přichod socialneho wičneho hospodarstwa w časach měnjaceje so klimy, wo nutřkownu a wonkownu wěstotu w časach přiběraceho wohroženja, wo socialnu wěstotu w časach demografiskeje změny“, Merz rjekny. Trěbne je zrěčenje mjez generacijemi, kotrež wšitke starobne skupiny wobkedźbuje.

„Mamy swoje nazhonjenja“

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Sakska potrjechenym wulkeje wody na zapadźe Němskeje pomhała

Drježdźany (dpa/SN). Zapusćene města, zničene bydlenja, ludźo, kiž su wšitko zhubili: Ekstremne zliwki su w juliju na zapadźe Němskeje katastrofu zapławjenja z wjace hač 180 smjertnymi woporami zawinowali. Wosebje potrjechenej běštej rěce Ahr a Erft we wokrjesomaj Ahrweiler (Porynsko-Pfalca) a Euskirchen (Sewjerorynsko-Westfalska). W Sakskej zbudźichu wobrazy dopomnjenki na katastrofje zapławjenja 2001 a 2013. Wotpowědujo tomu chcychu ludźo po­trjechenym pomhać a załožichu swójske iniciatiwy. Pod hesłom „Sakska pomha“ załožichu swobodny stat a dobroćelske zwjazki zhromadnu namołwu k darowanju. Na wšě 1,5 milinow eurow je so tam mjeztym nahromadźiło.

Slědy pandemije dosć hłuboke

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Pandemija je žiwjenje mnohich ludźi změniła. Po měnjenju Berlinskeho dźiwadłoweho nawody Martina Woelffera su sćěhi lockdowna w dźiwadłowej branši wosebje hłuboke. „To je w našej branši łamk identity zawinował“, Woelffer powěsćerni dpa rjekny. Wón nawjeduje Berlinske Kudammske jewišća, kiž su tež mjez turistami woblubowane.

Něhdy je so zawěšk stajnje zběhał, tež hdyž je něchtó wumrěł. „To je hłuboka filozofija, kiž stajnje w sebi nosymy.“ Naraz pak wona wjace njepłaćeše. Sćěhi toho běchu frustracija, depresije a začuće, zo će wjace njetrjebaja. Mnozy so prašachu: „Za čo tu poprawom hišće smy?“

Kulturne žiwjenje su po spočatku koronakrizy stanje zaso „dele jěli“. Měsacy dołho wostachu koncertne žurle, kina a dźiwadła zawrjene. W lěću běchu naraz zaso wotewrjene. Dźiwadźelnicy so wjeselachu, zo móžachu zaso hrać. Publikum čerpaše poněčim zaso nadźiju a dowěru. Bohudźak bě Woelffer w swojim domje krimijowy klasikar přihotował, kotryž bě wot wšeho spočatka publikumowy magnet. Klětu chcedźa z tutej inscenaciju na kóždy pad pokročować.

Žana skóržba přećiwo kapitance

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Agrigent (dpa/SN) Italska justica na Si­cilskej je přestała přećiwo bywšej němskej kapitance łódźe „Sea Watch3“ Caroli Rackete přepytować. Sudnica w Agri­genće je próstwje wotpowědowała, akty archiwej přepodać, ze zdźělenki sudnistwa wuchadźa. Tak je tež poslednja skóržba přećiwo Rackete zběhnjena, kaž w Berlinje zasydlena pomocna organi­zacija Sea-Watch informuje. Rozsud sudnistwa je doskónčny.

Rackete rozkazowaše pomocnu łódź Sea-Watch 3 w juniju 2019 a bě ćěkancow z mórskeje nuzy wuchowała. Přećiwo wuraznemu zakazej italskeho knježerstwa jědźeše wona 29. junija z łódźu do při­stawa italskeje srjedźomórskeje kupy Lampedusa. Tehdy bě w Italskej srjedźo-prawicarske knježerstwo z nutřkownym ministrom Mattejom Salvinijom na mocy, kotryž praktikowaše jara raznu antimigracisku politiku. Rackete wobskoržichu spěchowanja ilegalneho zapućowanja a ranjenja prawidłow mórskeho wobchada dla. Sudnistwo nětko zwěsći, zo je Rackete swoju winowatosć spjelniła a migrantow škitała. Libyski přistaw­ njeby wěsty był.

To a tamne (27.12.21)

póndźela, 27. decembera 2021 spisane wot:

Sylne nócne zmjerzki wužili su ludźo wčera w Nižozemskej, zo bychu swój narodny sport pěstowali a ze smykačemi po zamjerznjenych kanalach a polach jězdźili. Lód bě hač do sydom centimetrow tołsty, tak zo bě wjeselo jenož wot wobmjezowanjow koronawirusa dla haćene: Na zjawnych lodowych čarach bě ličba wobdźělnikow wobmjezowana, zastaranske budki wostachu zawrjene. Přichodne dny wočakuja tam zaso ćopliše wjedro.

Stary tresor w haće namakałoj staj nan a jeho šěsć lět stary syn. Patoržicu wječor běštaj wobaj z nastrojom w porynsko-pfalcskim Bad Bergzabernje po puću, jako tresor wuslědźištaj. Železny kamor bě wurumowany. Policija na to tuka, zo su paduši tresor z bydlenja pokradnyli a wurubili. Detektor, kiž swojoraznu namakanku hakle zmóžni, bě nan swojemu synej k hodom darił.

Lauterbach: Omikron kónc lěta

štwórtk, 23. decembera 2021 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) liči kónc lěta z wulkej žołmu chětro naty­k­li­weje warianty koronawirusa omikron tež w Němskej. „Žołmu tuchwilu hišće nimamy. To pak so kónc lěta a prěni tydźeń januara změni“, rjekny minister dźensa w rozhłosu WDR. Lauterbach z toho wuchadźa, zo třeće šćěpjenje potom hižo njedosaha a zo budźe štwórte trěbne. W někotrych krajach kaž we Wulkej Britaniskej je omikron hižo postajacy.

Putin žurnalistam wotmołwjał

Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je dźensa na swojej tradicionalnej kóždolětnej nowinarskej konferency na prašenja žurnalistow wotmołwjał. Postajowaca tema wjace hodźiny trajaceho zarjadowanja běchu napjatosće w konflikće Ukrainy dla. Tež přichod do­twarjeneho płunowoda Nord Stream 2 přitomnych zajimowaše. Hinak hač loni běchu sta žurnalistow w zarjadowanskim centrumje na kromje města přitomne. Wjace hač 500 zastupnikow medijow z tu- a wukraja bě so přizjewiło.

Akcija přećiwo koronje

Prěni dźeń hodownych prózdnin mějachu přistajeni Berlinsko-braniborskeho lětanišća BER dźensa wjele dźěła. Ludźo běchu prošeni sej za check-in wjace chwile zaplanować. W běhu dnja wočakowachu hač do 45 000 hosći, kotřiž chcychu na dowol wotle­ćeć. Połoženje nastupajo ličbu pasažěrow koronakrizy dla so poněčim zaso polěpša. Foto: dpa/Christophe Gateau

Ćeže dodawanja dźeń a wjetše

štwórtk, 23. decembera 2021 spisane wot:
Mnichow (dpa/SN). Problemy dodawanje tworow nastupajo su so mjez wikowarjemi Němskeje do hód hišće raz přiwótřili. W měsačnym naprašowanju Mnichowskeho instituta Ifo skorži mjeztym 81,6 procentow ludźi, zo njejsu skazane twory dóšli. To su wjace hač štyri wot pjeć wobchodow. W nowembru ležeše ličba hišće pod 80 procentami. Potrjechene su domjaca technika runje tak kaž zabawna elektronika, twarske wiki, kolesa, meble a awta. Nawoda naprašowanja Klaus Wohlrabe rěči wo dwójnym po­ćežowanju drobneho wikowanja: Wikowarjo njemóža wšitke wudźěłki poskićeć, a ludźo hladajo na wysoke incidency zdźeržliwje nakupuja. Naprašowanje mjez wikowarjemi je dźěl měsačneho konjunkturneho posudka slědźenskeho instituta za němske hospodarstwo.

Minister Wöller: Protest so měša

štwórtk, 23. decembera 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Wukaz winowatostneho šćěpjenja přećiwo koronawi­rusej móhł po měnjenju sakskeho nutřkowneho ministra Rolanda Wöllera (CDU) protesty přećiwo wobmjezowanjam pohonjeć. „Čim dlěje pandemija traje, ćim bóle so scena radikalizuje“, rjekny Wöller powěsćerni dpa w Drježdźanach. „Pandemija je swoje slědy zawostajiła, eksistency zničiła a ludźi do hospodarskeje nuzy storhnyła.“ Psychologisce ćerpja pak tež ludźo kaž lěkarjo, chorobne sotry abo hladarjo, kotřiž hač k wučerpanosći dźěłaja.

„Někotryžkuli hněw je při protestach mjeztym widźomny.“ Prawicarskim ekstremistam a reichsbürgeram so přibě­rajcy radźi so do srjedźizny towaršnosće dóstać. Rentnarjo a starši z dźěćimi demonstruja poboku prawicarjow. „Protest so měša. To mje starosći.“ Wulka nje­dowěra napřećo statej eksistuje na wuchodźe. „To pak njeje žane woprawnjenje za hidu a namóc.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND