Steudtner z jatby pušćeny

štwórtk, 26. oktobera 2017 spisane wot:

Istanbul (dpa/SN). Němski wojowar wo čłowjeske prawa Peter Steudtner a jeho šwedski kolega Ali Gharavi staj swobodnaj. Turkowske sudnistwo je jeju w nocy z přepytowanskeje jatby w Silivri pušćiło. Dźensa popołdnju wočakowachu Steudtnera a jeho mandźelsku w Berlinje. Hač na předsydu organizacije Amnesty International w Turkowskej Tanera Kılıça je sudnistwo tež wšěch tamnych wobskorženych hač k wusudej z jastwa pušćiło.

Wěnuja so klimje a ćěkancam

Berlin (dpa/SN). Potencielni partnerojo jamaiskeje koalicije Unija, FDP a Zeleni rozestajeja so dźensa z łoskoćiwymi temami ćěkancy, klima a energija. Přede­wšěm migraciskeje politiki a škita klimy dla maja strony rozdźělne předstawy. Zeleni sej dale raznje žadaja zakónčić wudobywanje brunicy. Šef FDP Christian Lindner wočakowaše wobćežne rozmołwy hladajo na ćěkancow, a to z CSU, kotraž wobstawa na tym, ličbu migrantow w Němskej wobmjezować.

Pjenježnu politiku změnić

Pod hesłom „Domizna we wutrobje“ wobdźěla so dźewjeć hólcow a holcow w starobje sydom do 16 lět na prózdninskim pro­jekće domu „Jule“ załožby Choćebuskeho socialnopedagogiskeho instituta. Jim poboku je fotograf a grafikar Joe Kammer z Choćebuza. Wobdźělnicy projekta rozestajeja so ze wšelakimi perspektiwami a z kamerowej techniku, kak móža swoju domiznu, město­ Choćebuz, najlěpje předstajić. Z fotografiskich wuslědkow ma za dom „Jule“ wustajeńca nastać. Foto: Michael Helbig

Choćebuz je wutroba Delnjeje Łužicy

štwórtk, 26. oktobera 2017 spisane wot:

Frankfurt nad Wódru (dpa/SN). W diskusiji wo wokrjesnej reformje w Braniborskej je so jeje bywši ministerski prezident Manfred Stolpe (SDP) za nowy započatk wuprajił. Zdobom skedźbni wón na zmylki dotalneho postupowanja. Zažne wobdźělenje potrjechenych komunow by zmysłapołne było. „Tuchwilna debata škodźi zhromadnosći Braniborskeje. Njeje překwapjace, zo je komunalna runina přećiwo reformje. Sydom lět su wo reformje rozmyslowali“, rjekny Manfred Stolpe.

Cyłkowny koncept měli wšitke politiske strony a ludnosć podpěrać. To chwilu traje. Přiwšěm ma 81lětny Stolpe zarjadnisku reformu za trěbnu. „Swět so dale a spěšnišo přeměnja, a zarjadnistwa maja so na to nastajić.“ Jako zarjadniske centrumy widźi wón Podstupim, Frankfurt/Wódrowy kraj, Braniborsku/Habolowy kraj a Choćebuz. Wone maja so z motorom krajneho wuwića stać. Po słowach bywšeho braniborskeho ministerskeho prezidenta je Choćebuz wutroba Delnjeje Łužicy.

To a tamne (26.10.17)

štwórtk, 26. oktobera 2017 spisane wot:

Z traktorom a synowobroćakom na A 1 po puću był je pod wliwom drogow stejacy młody ratar. Jězdźidło ze spěšnosću jeničce 50 kilometrow na hodźinu je wězo tež kedźbnosć policajskeje wobsadki zbudźiło, kotraž šofera skónčnje zadźerža. 18lětny twjerdźeše, zo bě jeho nawigaciski nastroj na awtodróhu wjedł. Drogowy test pak wunjese woprawdźitu přičinu jeho ozabłudźenja – marihuanu.

Z jězora wšitke ryby naraz wułójili su njeznaći pola Heilbronna. Po informaciji policije bě to třeći tajki pad po lětomaj 2012 a 2015, zo njeje w jězoru městačka Löwenstein hižo žaneje ryby. Wobsedźer tuka, zo su paduši jězor w času wot 13. do 25. septembra pod milinu sadźili a tak wšitke hač do sto pstruhow pohłušili a wułójili. Policija z toho wuchadźa, zo jednaše so stajnje wo samsnych skućićelow. Škoda wučinja něhdźe 400 eurow.

Chce naležnosće Serbow načeć

srjeda, 25. oktobera 2017 spisane wot:

Budyšin/Berlin (SN/JaW). W aktualnych jednanjach CDU, CSU, FDP a Zelenych w Berlinje wo tak mjenowanu jamaisku koaliciju maja tež Serbja rólu hrać. Wo tym dorěčachu so wjacori serbscy politikarjo, mjez nimi bywša zapósłanča Němskeho zwjazkoweho sejma Marja Michałkowa, zapósłancaj Sakskeho krajneho sejma Marko Šiman a Alojs Mikławšk kaž tež sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (wšitcy CDU).

Tilich je jako jenički serbski politikar do jednanjow aktiwnje zapřehnjeny. Tuž chcył wón tam tež naležnosće Serbow načeć, praji wón našemu wječornikej na kromje spožčenja Myta Ćišinskeho minjenu sobotu w Pančicach-Kukowje. „Smy runje wo tym rěčeli, kak a na kotre wašnje do tohole procesa zapřimnjemy“, sakski premier rozłoži, „mam za wažne naležnosće Serbow zapřijeć. Tuchwilu pak hišće tak daloko njeje. Rozmołwy a jednanja politiskich stron hišće na spočatku. Tuchwilu njewěmy, do kotreho směra so jednanja wuwiwaja a tak tež nic, hdy budźe přihódny wokomik, so tejele nalež­nosće přimać.“

Na knižne wiki do Krakowa

srjeda, 25. oktobera 2017 spisane wot:
Přihoty su wotzamknjene, dźensa podatej so jednaćelka Marka Maćijowa a wotrjadnica za rozšěrjenje Ludoweho nakładnistwa Domowina Manja Bujnowska (na foće) do Krakowa, hdźež zahaja so jutře 21. knižne wiki Book Fair 2017. Wone su najwjetše nakładnistwowe wiki w Pólskej a witaja wopytowarjow hač do njedźele na terenje expo. LND je tam třeći raz zastupjene. Ćežišćo je lětsa wudaće „Wótmólowane“ z historiskimi fotografijemi serbskeje Delnjeje Łužicy. Foto: SN/Maćij Bulank

Ideje pytane

srjeda, 25. oktobera 2017 spisane wot:

Budyšin (SN). Budyske „partnerstwo za demokratiju“ (PfD) pyta projektowe ideje. Wone měli so za zhromadne žiwjenje wšěch ludźi w sprjewinym měsće zasadźeć, demokratiske procesy spěchować a njepřećelskosći napřećo ludźom, na kotrežkuli wašnje tež přeco, znapřećiwić. Spěchowane budu prawokmane, powšitkownowužitne, njestatne organizacije a towarstwa, skutkowace w měsće Budyšinje. Pozadk je, zo bu tudyše partnerstwo za demokratiju w běhu lěta ze wšitkimi trěbnymi gremijemi wutworjene. PfD Budyšin přijimuje próstwy za tři spěchowanske wobłuki – w akciskim a inciatiwnym fondsu za projekty ze spěchowanskim wobjimom hač do 20 000 eurow, w młodźinskim fondsu za projekty młodostnych a młodych dorosćenych hač do 27 lět a w fondsu za mikroprojekty z wobjimom hač do 500 eurow.

Přewodny wuběrk wo přizwolenju srědkow rozsudźi. Próstwowy formular namakaće pod www.pfd-bautzen.de. Koordinowanišćo na to skedźbnja, zo je trjeba so wobšěrnje z informacijemi pod FAQ zaběrać. Přichodny termin zapodaća próstwy je 15. januar 2018.

Kompromis poskićili

srjeda, 25. oktobera 2017 spisane wot:

Erbil (dpa/SN). W konflikće z Bagdadom wo awtonomiju irakskich Kurdow je jich regionalne knježerstwo dźensa w nocy kompromis poskićiło. Tak chce referendum wo njewotwisnosć najprjedy raz cofnyć, zo bychu rozmołwy z irakskim knježerstwom­ „šansu“ měli. Kurdojo chcedźa dalšej wójnje zadźěwać, kaž w zdźělence z Erbila pišu. W samsnym času su připowědźili, zakónčić hnydom wšitke wojerske operacije w regionje.

Steinmeier w Ruskej

Berlin/Moskwa (dpa/SN). Jako prěni zwjazkowy prezident po sydom lětach je so Frank-Walter Steinmeier dźensa rano na dźěłowy wopyt do Ruskeje podał. W stolicy chcyše so mjez druhim z prezidentom kraja Wladimirom Putinom zetkać. Přičina wopyta Steinmeiera je reformaciski jubilej, ke kotremuž ruske knježerstwo Katedralu swj. Pětra a Pawoła w Moskwje Ruskej ewangelsko-lutherskej cyrkwi wróći. Steinmeier bě so jako wonkowny minister zhromadnje z němskej ewangelskej cyrkwju za to zasadźał.

Dwěluja na fairnym jednanju

Dźewjaty raz je Körnerowe towarstwo Myto Georga Körnera spožčiło, tónkróć bu třěšny zwjazk Łužiskich Serbow Domowina wuznamjenjeny. Na njedawnej swja­točnosći k 300. narodninam fararja a chronista Georga Körnera porěčachu mjez druhim sakski ewangelski krajny biskop dr. Carsten Rentzing, sakska mi­nisterka za socialne­ naležnosće Barbara Klepsch (CDU), znaty slawist prof. dr. Karlheinz Hengst kaž tež předsyda Domowiny Dawid Statnik (na foće naprawo). Wón je myto w rudnohórskim městačku Bockau zdobom přijał. Foto: Leńka Thomasowa

Glaser trójce njewoleny

srjeda, 25. oktobera 2017 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Prěnje konstituowace posedźenje zwjazkoweho sejma wčera w Berlinje je so hnydom wo eklat postarało. Trójce za sobu njeje pjeć frakcijow CDU/CSU, SPD, FDP, Zeleni a Lěwica kandidata AfD wo zastojnstwo wiceprezi­denta sejma Albrechta Glasera woliło. Městno prawicarskopopulistiskeje strony w prezidiju sejma wostanje tuž najprjedy raz njewobsadźene. Bywši financny mi­nister Wolfgang Schäuble bu z 71,2 procentomaj za prezidenta zwjazkoweho sejma­ wuzwoleny, štož je druhi najsłabši­ wuslědk minjenych 60 lět. Nimo AfD běchu zapósłancy znajmjeńša jedneje dalšeje frakcije přećiwo njemu hłosowali. Ze 709 zapósłancami cyłkownje šěsć frakcijow je zwjazkowy sejm tak wulki a wjelestronski kaž hižo 50 lět nic.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND