Zadźěwk přewinyłoj
Berlin (dpa/SN). CDU a CSU stej so po dołhim boju wo wobmjezowanje ličby ćěkancow dojednałoj. Tak chcedźa wob lěto maksimalnje 200 000 ćěkancow w Němskej přiwzać. Tole zhoni powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow jednanjow unije, hdźež su zhromadny kurs přichodnych koaliciskich rozmołwow diskutowali. W rozkorje wo kompromis wobmjezowanja ćěkancow stej CDU a CSU najwažniši zadźěwk přewinyłoj.
Su přećiwo wotpačenju
Barcelona (dpa/SN). Statysacy ludźi je wčera we hłownym měsće Kataloniskeje Barcelona přećiwo wotpačenju wot Španiskeje demonstrowało. Tak hłowachu na přikład: „Sym Španičan!“ Najebać namołwow k dialogej z Kataloniskim knježerstwom wostanje španiski ministerski prezident Mariano Rajoy kruty. „Španiska njebudźe dźělena. Budźemy wšitke wobstejace móžnosće wučerpać, zo bychmy tole zawěsćili“, wón zwurazni.
Wobłuki chcedźa reformować
Hladarjo su nuznje trěbni
Drježdźany (dpa/SN). Wot lěta 2008 je so ličba bjezdźěłnych hladarjow starych w Sakskej wjace hač społojčiła. W juliju zličichu po cyłym swobodnym staće 453 njewobsadźenych městnow při hladanju chorych a 926 při hladanju starych. Tomu napřećo steješe 171 a 119 bjezdźěłnych fachowcow. Nimale 14 procentow hladarjow starych je staršich hač 55 lět. W přichodnych dźesać lětach so kóždy sedmy z nich na wuměnk poda, a potrjeba budźe potom hišće wjetša. W šulskim lěće 2016/2017 je 1 500 zajimcow wukubłanje na hladarja starych zakónčiło, w hladanju chorych bě jich 1 000. Njehodźi pak so rjec, hač woni w powołanju wostanu. Wšako su wulke rozdźěle při zasłužbach na zapadźe a wuchodźe Němskeje. Přerězna mzda hladarja starych w Sakskej wučinješe loni 2 050 eurow, štož je 688 eurow mjenje hač na zapadźe.
Nobelowe myto za wotbrónjenje
Oslo/Stockholm (dpa/SN). Mjezynarodnu kampanju k atomarnemu wotbrónjenju (Ican) počesća lětsa z Měrowym Nobelowym mytom. To zdźěli norwegski Nobelowy komitej w stolicy Oslu. Jury dyrbješe mjez 318 požadarjemi rozsudźić. Mjez nimi běchu 215 wosobow, wospjet tež zwjazkowa kanclerka Angela Merkel, a 103 organizacije. 940 000 eurow hódne myto přepodadźa 10. decembra, na posmjertninach załožićela myta a wunamakarja dynamita Alfreda Nobela, w Oslu.
Literarne Nobelowe myto spožča britisko-japanskemu spisowaćelej Kazuo Ishiguro, kaž pisa šwedska akademija w stolicy Stockholmje. Jury spisowaćelow, historikarjow, literaturo- a rěčewědnikow je mytowaneho z pjeć hłownych kandidatow wuzwoliła. Poslednja z Němskeje pochadźaca nošerka tohole myta bě spisowaćelka Herta Müller w lěće 2009.
A4 skónčnje wutwarić
Přerězna ličba jězdźidłow njesmě měritko přećiwo inwesticiji być
Budyšin (SN/MiR). Awtodróha A4 ma so wutwarić. Tole žadaja sej wosom politikarjo sakskeje CDU. Zhromadnje za projekt wustupujo mjenuja so woni Alianca za wutwar A4. Sakski statny minister za wobchad Martin Dulig (SPD) iniciatiwu podpěruje. „Žadamy sej krótkodobny kónc spjećowanja zwjazkoweho ministerstwa za wobchad. Chcemy, zo wutwarja na A4 mjez Zhorjelcom a Nossenom jako prěnju naprawu nakromne pasma. To je z mało pjenjezami a spěšnje móžno“, rozłožuje zapósłanc krajneho sejma a iniciator aliancy Marko Šiman (CDU). 37 000 jězdźidłow na dźeń přerěznje po tutej čarje jězdźi. To nima hižo być měritko za dotalny njewutwar, ale situacija, hdyž na dźeń wjace hač 80 000 magistralu wužiwa. Dalši krok ma być, tule najwažnišu wobchadnu žiłku, kotraž wuchodnu a zapadnu Europu zwjazuje, znajmjeńša na šěsć čarow wutwarić, štož je dołhodobny zaměr skupiny. Z wobchado-techniskich přičin ma mjez Drježdźanami-sewjer a Nossenom wosomčarowa trasa nastać. To je wotwidźomneho přiběraceho wobchada w přichodnych lětach trjeba.
Prošu hłowu zběhnyć!
To a tamne (09.10.17)
Lubosć njeje pjekarski přidawk a nima w pječwach ničo pytać. To znajmjeńša měnja ameriscy žiwidłowi kontrolerojo a napisachu pjekarni w massachusettskim měsće Concord porok. Pjekar smě w přidawkach za snědanske tružki jenož krute wobstatki mjenować. „Waša marka Nashoba Granola ma jako přidawk ‚lubosć‘, štož njeje zwučene mjeno za přidawk“, rěka w lisće dohladowanskeho zarjada FDA.
80lětna pasažěrka je na Düsseldorfskim lětanišću alarm zawiniła. Wona bě so njewotpohladnje alarmoweho knefla dótknyła, na čož alarm zaskoči. Awtomatisce buchu wšitke přistupy zawrjene a dźěle lětanišća ewakuowane. Žona bě njewotpohladneho alarma dla cyle zamylena. Po něhdźe hodźinje wšitko zaso po zwučenym wašnju běžeše, ludźo pak dyrbjachu hišće raz přez kontrolu.
Dyr přećiwo dojednanju
Washington (dpa/SN). Knježerstwo USA po wšěm zdaću planuje, Iranej přichodny tydźeń njedodźerženje atomoweho dojednanja z mjezynarodnym zhromadźenstwom atestěrować. Wo wotpowědnym planje rozprawjatej nowina Washington Post a magacin politico we Washingtonje. Tak nima so zrěčenje wupowědźić. Ameriski senat měł w běhu 60 dnjow rozsudźić, hač Iranej nowe sankcije napołoži. Hakle tónle krok by so faktiskemu wupowědźenju dojednanja runał.
Ćah znjezbožił
Wladimir (dpa/SN). Při njezbožu ćaha wuchodnje ruskeje stolicy Moskwy je 19 ludźi žiwjenje přisadźiło. Dźensa rano běše bus njedaloko města Wladimira do ćaha zrazył. Kak bě k njezbožu dóšło, zarjady hišće přepytuja. Ruske medije rozprawjeja wo wobškodźenych spinadłach. Mjez zemrětymi je tež dźěćo. Znajmjeńša pjeć znjezboženych su do chorownjow dowjezli. Ćah z Pětrohroda bě po puću do Nižneho Nowgoroda.
Lěwicu a AfD njepřirunować
Wumjetuja Ruskej dalše nutřtykanje
Washington (dpa/SN). Pospyty Ruskeje, wobwliwować demokratiske procesy w druhich krajach, njewostawaja na USA wobmjezowane. Tajke wobmyslenja wob- steja tohorunja za Francosku, Nižozemsku a Němsku. Tole zwurazni městopředsyda wuběrka za tajnu słužbu Ameriki, demokratiski senator Mark Warner, wčera we Washingtonje. W USA su wólbne systemy w 21 zwjazkowych statach wobkedźbowane byli. Wuběrk za tajnu słužbu je wjace hač 100 000 dokumentow přepruwował.
Hač je lěhwo Donalda Trumpa wo nutřtykanju wědźało abo hač bě samo na nim wobdźělene, njeje dale jasne. Přepytowanja njejsu wotzamknjene, zwurazni republikanski předsyda wuběrka Richard Burr. Minjene tydźenje jewjachu so pokiwy, kotrež wjedźechu k dalšim přepytowanjam. Ruska je drje socialne syće wužiwała, zo by zaměrnje wliw wukonjała. K manipulaciji wólbneho wuslědka njeje pak dóšło, Burr potwjerdźi. Warner namołwi předewzaća, kotrež za socialnymi syćemi kaž Facebookom tča, ke kooperaciji. „Firmy dale a bóle rozumja, zo ma so jich skutkowanje z tym kryć, štož w swojich statementach praja.“
Dobra rada, ale žana dobra wola
Hrózbje z paćerjom zadźěwać
Tysacy Polakow chcedźa so w róžowcowym měsacu wo měr modlić
Waršawa. Morjo je płone kaž špihel. Tam na jednym boku fronty steji křesćanske wójsko z 200 łódźemi, organizowane wot bamža Piusa V., na čole ze španiskimi wojakami – jim napřećo osmaniska flota pod nawodom admirala Alija Pashe z 250 łódźemi. Howri nječłowjeska bitwa. Jako hroža křesćanam wulke straty, prosy swjaty wótc mać Božu wo pomoc a modli so róžowc. Nadobo ćahnu ćmowe mróčele po njebju a wichor swój směr měnja. Křesćenjo mjez hoberskimi žołmami nad muslimami dobywaja. Na kóncu zliča 8 000 křesćanskich wojakow, kotřiž su w bitwje zahinyli. Na stronje muslimow je jich 30 000 padnjenych. Stawizniske wopisanje to, kotrež wjedźe do lěta 1571, jako wojowaštej mjenowanej floće 7. oktobra na Ioniskim morju njedaloko přistawa Lepanto, štož je dźensa Nafpakos w Grjekskej.
