Chrósćicy (bn/SN). We wobłuku XII. mjezynarodneho folklorneho festiwala zahaji kolokwij „Integracija mjeńšin w polu napjatosćow wuchowanja kulturneje identity“ Chróšćanske zarjadowanja minjenu sobotu w „Jednoće“. Kolokwij měrješe so na nawodow wuměłskich skupin, žurnalistow, studentow a kulturnych wědomostnikow. Po witanju referenta za kulturu a wukraj Domowiny Clemensa Škody předstaji so z krótkoreferatami a wobrazami wosom ansamblow z Pólskeje, Rumunskeje, Italskeje, Grjekskeje, Albanskeje, Chorwatskeje, Běłoruskeje a Kolumbiskeje. Wone skedźbnichu na wosebitosće swojeje kultury na přikładźe narodnych drastow, typiskich instrumentow abo rjemjeslniskich resp. ratarskich technikow kaž tež na stawizny a aktualne politiske połoženje. Zastupjerjo Madźarow w Rumunskej a Čechow w Chorwatskej rozjimachu nimo toho w swojej domiznje wutworjene struktury, pokazujo na paralele k Serbam.
Žorta we wólbnej kabinje dla dyrbi wjace hač tysac wobydlerjow w Bad Karlshafenje wólby měšćanosty wospjetować. Tole je parlament hessenskeho města rozsudźił, byrnjež jenož jedyn z měšćanskich dźělow potrjecheny był. Njestronjan bě wólby z jeničkim hłosom předskoka dobył. Jedyn z wolerjow bě so we wólbnej kabinje stejo pomocnikow prašał, hač ma wólbny lisćik tež podpisać. Mějo to za žort, jemu tući smějo přiwołachu „haj, wězo“. Muž podpisa, z čimž bě hłós njepłaćiwy.
Z pjeć hodźinami zapozdźenja je lětadło w chinskim Shanghaiju wotlećało, po tym zo bě přiwěrkojta žona twjerde pjenjezy do turbiny mjetała, měnjo, zo to zbožo přinjese. Technikarjo tuž turbinu rozšrubowachu a woprawdźe jedyn pjenjez namakachu. W Chinje maja stajnje zaso njewšědne dožiwjenja z ludźimi, kiž prěni króć w žiwjenju z lětadłom leća.
Chrósćicy (JK/SN). Na kromje lětušeho folklorneho festiwala w Chrósćicach zetkachu so zastupjerjo dźěłoweje skupiny słowjanskich narodnych mjeńšin, kotrež su čłon Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN), na seminar we Łužicy.
W štyrjoch wobłukach wěnowachu so tomu, krok po kroku sej spřistupnić a zwoprawdźić wobzamknjenja a wobsahi iniciatiwy Minority SafePack. To bě ćežisćo pjatkowneho wuradźowanja w Budyšinje. Po słowach Bjarnata Cyža je trjeba, zo so narodne mjeńšiny wo tym dorozumja, kak měli postupować hladajo na zwoprawdźenje wobsahow iniciatiwy. Wšako su wuchadźišća jednotliwych mjeńšin jara rozdźělne. Tež politiska situacija a towaršnostne poměry w jednotliwch krajach njedowoleja runje lochke dźěło w zmysle charty Europskeje unije nastupajo narodne mjeńšiny.
Budyšin/Zhorjelc (B/SN). Cyrkwinska hudźba we Łužicy dóstanje přichodnje mjenje pjenjez wot regionalneho kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska. Přerěznje sydaše dotal na 90 000 euro za předewzaća cyrkwinskich hudźbnych skupin, kantorstwow a dalšich angažowanych. Kulturny konwent pak je nětko rozsudźił, zo mjez druhim hudźbu na kemšach financielnje hižo njepodpěruje. „Jenož jara naročne poskitki“ budu hišće spěchowane, wobkrući sekretar kulturneho ruma Joachim Mühle. Fachowa skupina sej wšitke zapodate projekty wobhlada a poda poručenja. Rozsud tworitaj mjez druhimi krajnaj radaj Budyšina a Zhorjelca Michael Harig a Bernd Lange (wobaj CDU).
IS ćěkancow zamordował
Berlin (dpa/K/SN). Njenadźicy je ameriski minister za wikowanje Wilbur Ross dźensniši wopyt Němskeje wotprajił, njemjenujo za to žane přičiny. Połdra tydźenja do wjerška G 20 chcyše Ross ze swojej němskej koleginu Brigittu Zypries (SPD) wobjednać konfliktne problemy we wikowanju mjez USA a Němskej. Za wječor bě planowane, zo wón z kanclerku Angelu Merkel (CDU) na zarjadowanju CDU wo přichodźe transatlantiskich hospodarskich poćahow porěči.
Merkel nahlad změniła
Berlin (dpa/K/SN). Něhdyši Berlinski justicny senator Thomas Heilmann (CDU) wita, zo kanclerka a šefina strony Angela Merkel mandźelstwo za wšěch hižo njewotpokazuje. Heilmann praji w rozhłosu, zo wojuje lěta za mandźelstwo tež mjez homoseksualnymi. Tola w CDU bě wón dotal mjeńšina był. Na zarjadowanju časopisa Brigitte spušći pak nět tež Merkel swoje zasakłe „ně“. Zapósłancy měli na wothłosowanju w zwjazkowym sejmje „po swojim swědomju“ rozsudźić.
Wšitke brónje přepodali
Berlin (dpa/SN). Na žarowanskej Božej mši, kotruž swjećachu zapósłancy zwjazkoweho sejma dźensa rano za zemrěteho něhdyšeho zwjazkoweho kanclera Helmuta Kohla, je duchowny zwadźenej Kohlec swójbje wujednanje přał. „Přejemy nam wšěm, zo dožiwiće mjezsobne wujednanje a měr“, rjekny prelat Karl Jüsten w swojim prědowanju. Přiwuzni Helmuta Kohla maja rozdźělny wobraz wo něhdyšim kancleru, kaž Jüsten zwurazni. Zwonkastejacy pak měli při hódnoćenju wobstejnosćow zdźeržliwi wostać.
Frakcija CDU/CSU bě na rekwiem w Berlinskej katedrali swj. Jadwigi přeprosyła. Mjez přitomnymi běštaj nimo zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) tež prezident zwjazkoweho sejma Norbert Lammert (CDU) a wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD). Swjatočnosć bě z wudowu Kohla, Maiku Kohl-Richter, wotrěčana.
Den Haag (dpa/SN). Dlěje hač dwaceći lět po masakru na muslimach w bosniskej Srebrenicy je sudnistwo nižozemskemu statej znowa sobuwinu na smjerći 350 woporow dało. Přiwšěm je rewizijne sudnistwo w Den Haagu dźensa wusud z prěnjeje instancy zdźěla zběhnyło, zwěsćejo jenož wobmjezowanu zamołwitosć ródneho kraja tehdyšich wojakow UNO na wot Južnych Serbow skućenych wójnskich złóstnistwach. Ciwilnu skóržbu zapodali běchu „maćerje ze Srebrenicy“, přiwuzne něhdźe 6 000 morjenych muslimskich ciwilistow.
W Bosniskej wójnje běchu serbiske jednotki w juliju 1995 škitne pasmo UNO w Srebrenicy wobsadźili a něhdźe 8 000 muslimskich muži a hólcow morili. Nižozemscy wojacy UNO, kotřiž mějachu muslimow škitać, pasmo serbiskim jednotkam pod generalom Ratkom Mladićom přepodachu. Přewostajichu jim tež 350 muži, kotřiž běchu sej na nižozemske wojerske zepěranišćo wućeknyli.
Moskwa (dpa/SN). Wobydlerjo Ruskeje su sowjetskeho diktatora Józefa Stalina hižo druhi króć za sobu za „najbóle wusahowacu wosobinu stawiznow“ wuzwolili. Druhe městno dźělitaj sej prezident Wladimir Putin a ruski narodny basnik Aleksander Puškin, kaž njewotwisny centrum Lewada wčera w Moskwje zdźěli. Poslednje městno na lisćinje dwaceći wosobinow zaběra něhdyši statny prezident a lawreat Měroweho Nobeloweho myta Michail Gorbačow. Jeno třo wukrajnicy so na lisćinje namakaja: francoski wójwoda Napoleon, němski wědomostnik Albert Einstein a britiski slědźer Isaac Newton. Institut bě so 1 600 ludźi we wšelakich kónčinach Ruskeje prašał, štož kóžde pjeć lět wospjetuje. Putin je lětsa prěni króć po nastupje zastojnstwa před 17 lětami mjez prěnimi třomi.
Stawiznarjo hižo dlěši čas glorifikaciju Józefa Stalina kritizuja. Za čas jeho knjejstwa ze smjertnymi lěhwami a masowymi zatřělenjemi su statysacy ludźi žiwjenje přisadźili. Najebać to Stalina hač do dźensnišeho tež w muzejach krajach sławja. Jeho złóstnistwa porno tomu skerje nakromnje dokumentuja.
Derje schowane, tola nic derje dosć: W hornjej Bayerskej je pašowar tysacy cigaretow mjez druhim w rezerwowym kolesu schował. Z röntgenowym nastrojom pak namakachu cłownicy při kontroli małotransportera na awtodróze A 8 na wšě 11 000 cigaretow. Někotre běchu samo w třěše awta schowane. Cigarety nětko zniča. 26lětnemu pašowarjej su skóržbu wupisali. Trěbny tobakowy dawk dyrbješe wón nablaku zapłaćić.
Dom dźěda a wowki zapalił je dwanaćelětny w Dippoldiswaldźe, jako njerodź zaničowaše. Z elektriskim palakom bě wón njerodź na dworje wotstronjał. Škrě zapalichu carport, zwotkelž so płomjenja spěšnje na jednoswójbny dom rozpřestrěchu. Na nim nasta škoda 200 000 eurow. Dwanaćelětny poćerpje šok, runje tak tež dźěd a wowka.