Zwada wo wučbje němčiny
To a tamne (18.07.23)
Mysteriozna namakanka na pobrjoze sewjernje awstralskeho města Perth fachowcow zaběra. Jedna so wo cylindriske sudobjo z lochkich wuhlowych nitkow, nimale tři metry wysoke a 2,5 metrow šěroke, medije rozprawjeja. Prěnja kontrola je wunjesła, zo njejsu ludźo wohroženi. Awstralska swětnišćowa agentura je sej wěsta, zo móhł objekt kanister rakety być. Nětko prašeja so mjezynarodnych partnerow, komu móhł nastroj słušeć.
Wokoło stać, sedźeć abo samo ležeć je w centrumje zapadno francoskeho města Angoulême wotnětka zakazane – znajmjeńša tam, hdźež móhło to druhich wobćežować. Wosebje alkoholizowane a harowace skupiny chce město tak wuhnać. Štóž zakaz njedodźerži, dyrbi z pokutu ličić. Njeje to naprawa přećiwo prošerjam, zdźěla město, kotrež je kóždolětnje zaměr mnohich turistow.
Kardinalojo nominowani
Vatikan (B/SN). 21 nowych kandidatow, kotrychž 30. septembra do zastojnstwa kardinala zapokazaja, bu we Vatikanje nominowanych. Mjez nimi su nawodźa wažnych biskopstwow a zasłužbni diplomaća, tež z Hongkonga. 18 z nich by so tuchwilu na wólbje bamža wobdźělić móhło, dokelž su młódši hač 80 lět.
Praktiske pokiwy
Berlin (B/SN). Po měnjenju němskeho psychologi Rolfa Schmiela podawa biblija wjele politiskich pokiwow, kak hodźi so žiwjenje lěpje zmištrować. Lubosć k blišemu kaž tež wodawanje a zrozumjenje za druheho su wažny zakład dostojneho žiwjenja. „Dobre psychologiske knihi bazuja k 80 procentam na křesćanskich hódnotach“, wón podšmórnje.
Z nowymi zaměrami
Vatikan (B/SN). Přichodny prefekt wučby wěry, argentinski arcybiskop Victor Fernández, ma nadawk, bamža a biskopow při wozjewjenju ewangelija po cyłym swěće podpěrać. 60lětny Fernández stanje so srjedź septembra ze šefom vatikanskeho centralneho zarjada romsko-katolskeje cyrkwje. Fernández chce wotewrjeny dialog znutřka a zwonka cyrkwje spěchować a wjace cyrkwinskich zastojnstwow žonam zmóžnić.
Nawróćić so
Wjerškowe zetkanje w Brüsselu
Brüssel (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo čłonskich krajow EU su so dźensa w Brüsselu ze zjednoćenstwom łaćonskoameriskich a karibiskich krajow (Celac) na dwaj dnjej trajacy wjeršk zešli. Je to mjeztym třeći króć, zo so zastupnicy 60 krajow w tutym wobłuku zetkawaja. W srjedźišću steja jednanja wo planowane zrěčenje wo swobodnym wikowanju mjez EU a łaćonskej Ameriku. Tam so boja, zo móhła EU krajam južnoameriskeho kontinenta swoju wolu nanuzować.
Strašne poměry w hladarnjach
Bukarest (dpa/SN). Po wumjetowanjach ćežkich namócnosćow přećiwo starym ludźom w priwatnych hladarnjach we Voluntari pola Bukaresta dla je rumunska ministerka za swójby Gabriela Firea, wotstupiła. Tež minister za dźěło Marius-Constantin Budai je swoje zastojnstwo złožił. Při raciji w hladarnjach su 98 wobydlerjow do chorownje dowjezli, zdźěla z wočinjenymi ranami. Z ludźimi běchu „nječłowjesce“ wobchadźeli, jich k dźěłu nuzowali a pře mało k jědźi dawali.
Detonacija na mosće
Masiwne zliwki, zapławjenja a zesuwanja zemje su sej w Južnej Koreji ...
Röttgen: Putin wudrěwar
Berlin (dpa/SN). Wonkowny politikar CDU Norbert Röttgen je ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej hladajo na móžny kónc zrěčenja wo dodawanju ukrainskeho žita wudrěwanje wumjetował. „Wón bjerje hłód tradacych ludźi w Africe za zastajencow, zo by sej wot zapada politiski wukupny pjenjez wudrěł“, rjekny Röttgen dźensa w rozhłosu. Nětko so to wospjetuje, štož je Putin hižo loni činił, Röttgen rjekny. „To je wón blokadu ukrainskich mórskich přistawow tež w poslednjej mjeńšinje skónčił.“
Nimale lěto po wotzamknjenju zrěčenja wo dodawanju ukrainskeho žita, kotrež dźensa wječor w 23 hodź. wuběži, njedyrbjeli-li so tola hišće dojednać. Z dojednanjom bě Ukrainje móžno, dźěl hoberskich składow žita najebać mórsku blokadu ze stron Ruskeje eksportować. Tole bě předewšěm na dobro Afriki, hdźež žito nuznje za zežiwjenje trjebaja.
Mjenje operacijow w chorownjach
Wjace prawicarskich padow na šulach
Choćebuz (dpa/SN). Ličba prawicarsko-ekstremistiskich njeskutkow na šulach Braniborskeje je w šulskim lěće 2022/2023 widźomnje přiběrała. Statne šulske zarjady su hač do spočatka junija 70 padow přizjewili, mjeztym zo bě jich w cyłym šulskim lěće 2021/2022 jenož 30 padow, kubłanske ministerstwo zdźěla. Ministerstwo zdobom na to pokazuje, zo steješe šulske lěto 2021/22 hišće w znamjenju koronakrizy. Nimo toho su hladajo na debatu wo prawicarskim ekstremizmje na šulach wjace padow přizjewili.
Wučerjej Max Teske a Laura Nickel z Bórkowow w Błótach běštaj so w aprylu z naležnym apelom prawicarskich podawkow na swojej šuli dla na zjawnosć wobroćiłoj. Z toho časa dožiwjataj njepřećelne ataki. Mjeztym přepytuje statny škit w tutej naležnosći. Wobaj staj minjeny tydźeń připowědźiłoj, zo šulu w Bórkowach wopušćitaj. Po informacijach braniborskeho kubłanskeho ministerstwa su we wobłuku Choćebuskeho šulskeho zarjada hač do junija 27 prawicarsko-ekstremnych padow zličili.
Wolerjow AfD wróćo zdobyć
Ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje Haseloff kritizuje koaliciju
Magdeburg (dpa/SN). Hladajo na najnowše wuspěchi AfD při woprašowanjach ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje Reiner Haseloff (CDU) před tym warnuje, přez rjemjeslniske zmylki w knježerstwowym dźěle dalšu dowěru ludźi do politiki přisadźić. Zjawnje widźomna trajna zwada w amplowej koaliciji SPD, Zelenych a FDP je mjez ludźimi tójšto njewěstosće a starosćow zbudźiła, wosebje pola tych, kotřiž njejsu financielnje tak derje zastarani, rjekny Haseloff w dźensnišim wudaću dźenika Süddeutsche Zeitung. „Nalada je tak napjata, zo njetrjeba AfD scyła ničo wjace činić. Wona trjeba cyle jednorje jenož na přichodny zmylk knježerstwa čakać.“
