Struchłe wuhlady

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:
Nětko změje Němska z Annalenu Baerbock potajkim prěni króć w swojich stawiznach žonu jako wonkownu ministerku, a to samo dosć młodu. Štož pak nam dźensa rano takle připódla zdźělichu, ma wulku brizancu, wosebje za poćahi Němskeje k Ruskej. Jako bu ruski opoziciski ­politikar Aleksej Nawalnyj z woporom po­zdatneho zajědojćenja, běchu Zeleni prěni, kotřiž žadachu sej hnydomny kónc noweho płunowoda Nord Stream 2. Jako debatowaše Němska wo wysokich płaćiznach energije, bě po měnjenju Zelenych ruski prezident Wladimir Putin na tym wina, dokelž wotpohladnje přemało płuna do Němskeje sćele, zo by na nas ćišć wukonjał. Tež Baerbock bě stajnje zaso mjez tymi, kotřiž su sej razniše sankcije přećiwo Ruskej žadali. Njemóžu sej scyła předstajić, kajke ma jeje prěnje zetkanje z Putinom jako wonkowna ministerka Němskeje wupadać. Ja žno so hižo nětko hańbuju, hdyž na to myslu. Struchłe to wuhlady na přichodne štyri lěta. Marko Wjeńka

Wita legalizaciju

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Plany noweho zwjazkoweho knježerstwa SPD, Zelenych a FDP ke kontrolowanej předani konopje dorosćenym měli po měnjenju młodźinskeho sudnika Andreasa Müllera spěšnje a rozumnje zwoprawdźić, mjez druhim z fachowymi wobchodami.

To a tamne (26.11.21)

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:

List z jastwa dósta Bochumska policija, kotraž je z njeho chětro hnuta. W lisće so 31lětny zastojnikam dźakuje. Muž rysuje, kak je so w jastwje nakazał. Nětko chcył so na „čisty nowy započatk“ zwažić. Policisća běchu muža w lěću w Bochumje zajeli, dokelž mějachu wukaz zajeća přećiwo njemu jebanstwa dla, po tym zo bě wón swoje pjenjezy w kazinach přečinił. „Snano bě trjeba widźeć, kak w jastwje je, zo bych sej swobodu wažił“, wón pisa.

Zmužity wodźer wosoboweho awta zadźerža na awtodróze A14 pola Schwerina transporter, kotrehož šofer bě do womory padnył. 57lětny bě widźał, zo je šofer transportera bjez wědomja. Ze swojim wosobowym awtom jědźeše tuž pomału před transporterom a jón tak skónčnje zadźerža. Wobě jězdźidle so wobškodźištej. 48lětneho wodźerja transportera dowjezechu do chorownje.

Iniciatiwu MSPI chcedźa dale podpěrać

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:

Strony SPD, Zwjazk 90/Zeleni a FDP předstajichu wčera w Berlinje naćisk koaliciskeho zrěčenja jako zakład za wutworjenje zhromadneho zwjazkoweho knježerstwa. Wuprajili su so wosebje nastupajo europsku wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack (MSPI).

Budyšin (SN/at). Zastupjerjo narodnych mjeńšin w Němskej w předležacym naćisku koaliciskeho zrěčenja dokładnje za tym hladaja, kotru kedźbnosć jim přichodna ampla přicpěwa. Konkretnje su to tři sady: „Narodne mjeńšiny – danska mjeńšina, friziska ludowa skupina, němscy Sintojo a Romojo a serbski lud – su samozrozumliwy wobstatk našeje wjelorakeje towaršnosće.“ a „Iniciatiwu Minority SafePack proaktiwnje podpěrujemy a ju w Němskej zwoprawdźamy. Projekty k zachowanju a rozwiću mjeńšin, jich rěčow a kulturow wutwarjamy.“

Tragedija na morju

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:

Calais (dpa/SN). Při podnurjenju čołma z ćěkancami po puću z Francoskeje do Wulkeje Britaniskeje je so znajmjeńša 27 ludźi zatepiło. Njezbožo sta so před pobrjohom francoskeho Calaisa w Doverskim přeliwje. Francoski ministerski prezident Jean Castex rěčeše wo tragediji. W sewjernej Francoskej čakaja tysacy migrantow na składnosć, dóstać so do Wulkeje Britaniskeje. Francoska policija je mjeztym štyrjoch pašowarjow zajała. Jedyn z nich pječa z Němskeje pochadźa.

Nowa hranica překročena

Berlin (dpa/SN). Ličba na koronawirus zemrětych ludźi w Němskej je hódnotu 100 000 překročiła, kaž z informacijow Roberta Kochoweho instituta wuchadźa. Strowotniske zarjady su jemu 351 smjertnych woporow w běhu 24 hodźin přizjewili, cyłkowna ličba wot spočatka pandemije wučinja nětko 100 119. Prěni króć je tež ličba nowoinfekcijow hranicu překročiła: Strowotniske zarjady su institutej w běhu minjenych 24 hodźin 75 961 dalšich natyknjenjow z korona­wirusom zdźělili.

Warnuja před namocu

Tež čěske strowotnistwo je přiběraceje ličby natyknjenjow z koronawirusom dla pod wulkim ćišćom. Dźensa su prěnich na ­covid-19 schorjenych z Brnjanskeje uniwersitneje kliniki do chorownjow w Praze přepołožili. Sydomdnjowska incidenca w susodnym kraju wučinja mjeztym 1 061 padow na 100 000 wobydlerjow. Foto: pa/ČTK/Igor Zehl

Merkel rěči z Morawieckim

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Amtěrowaca zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa z pólskim ministerskim prezidentom Mateuszom Morawieckim w Berlinje wo napjatym połoženju na běłorusko-pólskej mjezy wuradźowała. W běhu popołdnja chcyštaj wonaj zjawnosć zhromadnje wo wuslědkach informować.

Hižo přez tydźenje spytaja tysacy migrantow z Běłoruskeje wonkownu mjezu Europskeje unije přewinyć a so do Pól­skeje abo baltiskich statow předrěć. EU běłoruskemu mócnarjej Aleksanderej ­Lukašenkej wumjetuje, zo ćěkancow z krizowych kónčin zaměrnje do Běłoruskeje wabi a jich dale do EU sćele, zo by ju tak pod ćišć stajił a so za sankcije ze stron zjednoćenstwa statow Europy wjećił.

Krótkodźěło podlěšene

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zawody a přistajeni ma­ja­ dale wolóženy přistup ke krótkodźěłu. Z nowym wukazom amtěrowaceho ministra za dźěło Hubertusa Heila (SPD), kotryž su wčera w zwjazkowym knježer­stwje wobzamknyli, su dotal najdlěšu dobu wupłaćenja pjenjez 24 měsacow wo dalše tři měsacy hač do 31. měrca 2022 po­dlěšili. „Tójšto zawodow njemóže wotwidźeć, hdy niwow kaž do časa korona­krizy zaso­ docpěja“, rjekny politikar SPD. Wón njewuzamkuje, zo w mnohich zwjazkowych krajach „dalše a razniše naprawy“ wukazaja. To móže „čujomne wuskutki na přikład w lokalnym drobnowikowanju, w gastronomiji a w cyłym posłuž­bowym wobłuku“ měć. Nimo toho wot koronapandemije zawinowane ćeže při dodawanju dźělow produkciju dale haća.

Nalada mjez zawodami dale špatna

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:

Mnichow/Berlin (dpa/SN). Nalada mjez němskimi předewzaćelemi je so w nowembru znowa pohubjeńšiła. Wot instituta Ifo zwěsćena wobchodna klima, najwažniši konjunkturny barometer Němskeje, je porno oktobrej wo 1,2 na nětko 96,5 dypkow woteběrała, kaž institut wčera w Mnichowje zdźěli. Je to pjaty woteběracy měsac za sobu. Fachowcy wšak běchu­ snadniši spad wočakowali. Woni maja wuslědk naprašowanja za znamjo stagnacije, snano samo woteběraceho hospodarstwa.

Tež němska Industrijna a wikowanska komora (DIHK) je hladajo na přiwótřenu koronakrizu alarmowana. Prezident DIHK Peter Adrian rjekny powěsćerni dpa: „Dobre wuwiće na akcijowych wikach nje­smě nas slepić. Mnohim předewzaćam Němskeje so hižo zaso chětro špatnje dźe. Mnozy samostatni, małe rjemjeslniske a srjedźostawske zawody město rozmacha skerje nowu krizu dožiwjeja.“

Při naprašowanju posudźuja zawody swoje tuchwilne połoženje a wuhlady do přichoda.

Scholz liči z přihłosowanjom

štwórtk, 25. nowembera 2021 spisane wot:

SPD, Zeleni a FDP so na koaliciske zrěčenje dojednali – Lěwica kritiska

Berlin (dpa/SN). Po dojednanju wodźacych zastupnikow SPD, Zelenych a FDP na koaliciske zrěčenje wo wutworjenju po wšej Němskej prěnjeje tak mjenowaneje amploweje koalicije su nětko čłonojo a delegaća na rjedźe. Hižo dźensa chcychu so Zeleni swojich čłonow prašeć, hač koaliciskemu zrěčenju a personalnym planam nowe knježerstwo nastupajo přihłosuja. Wothłosowanje ma dźesać dnjow trać a digitalnje abo z listom móžne być. Za přihłosowanje dosaha jednora wjetšina. We wobłuku SPD a FDP maja delegaća spočatk decembra na stronskimaj zjězdomaj koaliciske zrěčenje wotžohnować.

Byrnjež w koaliciskich jednanjach wšitke tři strony kompromisam přizwolić dyrbjeli, je sej přichodny zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) wěsty, zo wšitke tři strony zrěčenju přihłosuja. „To sym jara optimistiski. Je to dobry wuslědk z wida wšitkich třoch stron“, rjekny wón wčera wječor w telewiziji ARD.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND