To a tamne (19.04.17)

srjeda, 19. apryla 2017 spisane wot:

Něhdźe 400 eurow je dotal njeznaty jutry w Konstanzu rozdźělował. Pjenjezy tčachu při woknach awtow abo w listowych kašćikach, policija zdźěli. Pjenjezy w hódnoće 20 a 50 eurow běchu ze symbolemi pomolowane, kotrež so tež w interneće wužiwaja. Policija nětko pruwuje, hač móhli pjenjezy z njeskutka pochadźeć. Dotal wšak žane pokiwy za to nimaja. W tym padźe směli wobdarjeni pjenjezy wězo wobchować, rěčnik zdźěli.

Preč ćisnjeny zbytk cigarety je w Koblencu tójšto mjerzanja zawinował. 41lětny šofer wosoboweho awta bě jón z wokna šnypnył. Myslo sej, zo je wětřik cigaretu na zadnju ławku awta stłóčił, so muž za njej wobhladowaše. Při tym zajědźe na prawy bok, zrazy do parkowaceho awta a je na před nim stejace awto suny.­ Wšitke tři awta dyrbjachu wotwlec. Policija trochuje škodu na 11 000 eurow.

London (dpa/SN). Premierministerka Wulkeje Britaniskeje Theresa May je dźensa njejapcy nowowólby připowědźiła. Hižo jutře maja zapósłancy delnjeje komory wo tym wothłosować. Tuchwilu su nowowólby parlamenta hižo 8. junija planowane. Jako přičinu mjenuje May hrožacu njewěstosć. Wulka Britaniska trjeba krute a stabilne knježerstwo.

Z małej mzdu wysoki dawk

Berlin (dpa/K/SN). W Němskej płaći kóždy jědnaty dźěławy – 4,2 milionaj dźěłopřijimarjow – načolnu dawkowu sadźbu we wysokosći 42 procentow. Tole zdźěla nowina Handelsblatt, citujo z dotal njewozjewjeneje studije Kölnskeho instituta němskeho hospodarstwa. Studija znazornja tež, kak sylnje bywaja ći z dawkami poćeženi, kiž maja mału abo přerěznu zasłužbu. Singl z 1 900 eurami měsačnje dyrbi 46 procentow wotwjesć, tón z 3 250 eurami 51 procentow.

Přiběracy šrot w swětnišću

Něhdźe 150 ludźi je so wčera na jutrownym pochodźe w Choćebuzu wobdźěliło. Tole wozjewi organizator zarjadowanja, zwjazk Attac. Loni běchu pochod prěni raz přewjedli, při čimž zličichu porno lětsa jenož połojcu wobdźělnikow. Na plakatach kritizowachu ludźo atomowe brónje a němski eksport brónjow. Zwjazk Attac je připowědźił, zo chcedźa klětu znowa jutrowny pochod přewjesć. Foto: Michael Helbig

Erdoğan dobył

wutora, 18. apryla 2017 spisane wot:
Ankara (dpa/K/SN). W referendumje nastupajo wot prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana chcyteje změny wustawy na jeho dobro ze zawjedźenjom prezidialneho režima su so turkowcy wolerjo z 51,4 procentami za wonu dwělomnu naprawu wuprajili. Wobdźělenje bě z wjac hač 85 procentami wysoke. Erdoğan wčera wječor ze zapalom wuwoła: „Tónle kraj wotmě najbóle demokratiske wólby, kajkež je žadyn zapadny kraj nihdy dožiwił njeje.“ Prezident USA Donald Trump je jako jedyn z mało statnikow Erdoğanej telefonisce gratulował. Wobkedźbowarjo OSZE maja wustajeć, zo su we wuměnjenjach nuzoweho stawa šansy za přećiwnikow změny njerune byli. Němske knježerstwo je Turkowsku namołwiło, wuswětlić poroki pozdatnych njeprawidłownosćow při referendumje. W Istanbulu je něšto tysac ludźi přećiwo Erdoğanej protestowało.

Přiměr na Ukrainje kruće dodźeržeć

wutora, 18. apryla 2017 spisane wot:
Kijew (dpa/K/SN). Němskej, Ruskej, Francoskej a Ukrainje njedźiwajcy składnostnych bojow na wuchodnej Ukrainje na tym zaleži, konflikt politisce rozrisać. Šefojo statow a knježerstwo tak mjenowaneho formata „Normandie“ zwuraznichu w telefoniskej rozmołwje, zo je wažne, wobzamknjeny přiměr kruće dodźeržeć, praji rěčnica zwjazkoweho knježerstwa. Po jeje słowach su wobdźělene staty zdobom k tomu pominali, při wuměnje jatych doslědnišo pokročować. Starosć jim načinja, zo dochadźa přeco zaso k nadpadam na přisłušnikow wobkedźbowanskeje misije OSZE.

Berlin (SN). Zwjazkowy sejm je rozprawu społnomócnjeneho zwjazkoweho knježerstwa za narodne mjeńšiny Hartmuta Koschyka (CSU) wozjewił.

Rozprawa skići přehlad wo ćežišćach dźěła zwjazkoweho społnomócnjeneho na dobro mjeńšin a wusydlerjow w zašłym lěće. Zo je škit narodnych mjeńšin w Europje wažna naležnosć, pokazuje so mjez druhim w tym, zo je wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) mjeńšinowu politiku jako jedne z ćežišćow za čas deklarował, jako bě Němska loni z předsydku Organizacije za wěstotu a zhromadne dźěło, Koschyk piše.

Hladajo na narodne mjeńšiny naliča rozprawa najwšelakoriše zarjadowanja a rozmołwy. „Lěto 2016 bě dosć wuspěšne. Móžu na wuspěchi a wjele dobrych přikładow poradźeneje integracije, sebjewědomja a dobreho dźěła zhladować. Dźakuju so wšitkim, kotřiž su so z wulkim angažementom za wusydlencow, wuhnatych a za narodne mjeńšiny zasadźowali. Bjez jich dźěła njeby tež moje dźěło wuspěšne było.“

To a tamne (18.04.17)

wutora, 18. apryla 2017 spisane wot:

Kotre jejko je najtwjerdše? Tole bě hesło wubědźowanja na wikach w badensko-württembergskim Leutkirchu. Prawidła při tymle zarjadowanju su cyle jednore. Dwaj wobdźělnikaj bijetaj swojej warjenej jejce na hornim a delnim kóncu hromadźe. Jejko, kotrež njeje so rozbiło, je dobyło. Mjeztym maja wobdźělnicy wubědźowanja samo wěstu strategiju, kak swoje jejka wosebje twjerde zwarja.

Wosrjedź jutrownych prózdnin su młodostni w Münsteru ludźi na spontanu party do sportoweje hale přeprosyli. Do toho pak běchu so do njeje zadobyli. Za slědowacy swjedźeń žadachu sej samo zastup. Kedźbliwemu susodej bě skónčnje napadnyło, zo so sobotu wječor a w prózdninach njewšědnje wjele młodych ludźi na šulskim dworje zetkawa a tuž zawoła policiju. Zastojnicy ilegalne zarjadowanje zakónčichu.

Merkel kritizuje deficity

štwórtk, 13. apryla 2017 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je deficity w někotrych zwjazkowych krajach w boju přećiwo terorej kritizowała. Bohužel mamy „jara wšelaki niwow zakonjow w jednotliwych krajach“, rjekny Merkel nowinarjam. Kraje dyrbjeli na tym dźěłać, samsny wěstotny niwow docpěć. Tak njejsu prewentiwne naprawy, kaž wobkedźbowanje potencielnych teroristow, we wšěch zwjazkowych krajach dowolene.

Přećiwnicy w dźěle haćeni

Berlin (dpa/SN). Přećiwnicy wustawoweje reformy w Turkowskej dyrbja so we swojim wólbnym boju z masiwnymi haćenjemi a mylenjemi bědźić. Tole rjekny nowinarjam nawoda skupiny wólbnych wobkedźbowarjow Organizacije za wěstotu a zhromadne dźěło Michael Link. Tak je prawo zhromadźowanja po lońšim wojerskim puču chětro wobmjezowane. Tež rozprawnistwo njeje wuwažene. Nimo toho tójšto politikarjow w jastwje sedźi. Turkojo rozsudźa jutry njedźelu wo nowej wustawje, kotraž ma móc prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana zesylnić, prawa parlamenta pak w dalokej měrje­ wobmjezować.

Rekordny niwow pjenjez

Na nowej železniskej čarje mjez Běłej Wodu a wuhladnej wěžu wot dźensnišeho parne ćahi jězdźa. Zajimcy maja wot jutřišeho hač do póndźele składnosć, nimale tři kilometry­ dołhu čaru na kromje Wochožanskeje wuhloweje jamy wuspytać. Je to narunanje­ historiskeje hlinoweje železnicy, kotraž bě Běłowodźansku cyhelnicu zastarowała­. Brunicoweje jamy dla su ju kónc lěta 2013 zawrěli. Foto: Joachim Rjela

Trump NATO nětko wuchwaluje

štwórtk, 13. apryla 2017 spisane wot:
Washington (dpa/K/SN). Do wólbow bě Donald Trump trubił, NATO je „přežita“; za njeho jako prezidenta je wona „twjerdźizna“ w boju přećiwo terorizmej. Po wopyće­ generalneho sekretara Jensa Stoltenberga mjenuje Trump NATO „baštu­ měra a wěstoty“. Wón chce z druhimi krajemi hromadźe dźěłać, zo by so alianca zesylniła. Zdobom tamnych zwjazkarjow znowa napomni, spjelnić financne­ winowatosće. 2014 bě NATO wobzamknyła, zo kóždy čłonski kraj w běhu lětdźesatka wudawki za zakitowanje zwyši na znajmjeńša dwaj procentaj bruttoprodukta. Nimo USA, Wulkeje Britaniskeje, Grjekskeje, Estiskeje a Pólskeje pak to wšitke tamne zanjechuja.

nowostki LND