To a tamne (24.01.17)

wutora, 24. januara 2017 spisane wot:

Wopity šofer awta je so w Saksko-Anhaltskej do wjace hač 50 kilometrow dołheje honjeńcy z policiju dał. Tři policajske jězdźidła­ su awto ćěkaceho minjenu nóc po awtodróze A 38 pola Halle přesćěhali. Hakle po wjace hač połsta kilometrach so jim poradźi ćěkaceho zadźeržeć. Dokelž so tón chětro wobaraše, dyrbjachu jemu ruce sputać. Alkoholowy test wunjese wjace hač 1,8 promilow. Zastojnikam bě napadnyło, zo jědźeše awto seklojte linije a so wobhrodźenja dótkaše.

Po dlěje hač 30 hodźinach trajacej wótrej­ hudźbje přez 35lětneho su ludźo w Podstupimje policiju wołali. Muža namakachu policisća pod wliwom drogow w kupanskej wani sedźaceho. Dokelž njebě durje wočinił, skazachu zastojnicy zamkarja. Na to hudźbu hasnychu a drogi sćazachu. Kriminalna policija nětko přećiwo mužej přepytuje.

Putin do Mnichowa njepřijědźe

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin so na Mnichowskej wěstotnej konferency w februaru njewobdźěli. „To njeje w kalendru prezidenta předwidźane“, zdźěli rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow­ dźensa z Moskwy. Loni bě ministerski prezident Dmitrij Mjedwjedew Rusku zastupował. Lětuša wěstotna konferenca wot 17. do 19. februara steji w znamjenju noweho knježerstwa we Washingtonje. USA zastupuje nětčiši wonkowny minister James Mattis.

Trump prawicarjam přikład

Koblenz (dpa/SN). Prawicarscy populisća ze wšeje Europy su na swojim zetkanju w Koblenzu zhromadnosće wuzběhnyli, horjo so za noweho prezidenta USA Donalda Trumpa. Předsydka AfD Frauke Petry­ rjekny sobotu, zo je Trump „wupuć ze slepeje hasy pokazał. Runje tak chcemy to w Europje činić.“ Nawodnica prawi­carskoekstremistiskeje francoskeje strony Front National Marine Le Pen widźi zhromadnosće­ mjez wuprajenjemi Trumpa a swójskimi argumentami. Nižozemski prawicarski populist Geert Wilders rěčeše­ wo „patriotiskim nalěću“.

Nadźiju njespušća

Syriskeje dla znowa jednaja

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:
Astana (dpa/K/SN). Po měsacy trajacych ćežkich bojach dźensa a jutře wo Sy­riskej znowa jednaja, a to w kazachskej stolicy Astanje. Tam sedźa za jednym blidom zastupnicy Assadoweho knježerstwa a jednotkow rebelow. Delegaciju knježerstwa nawjeduje­ syriski wulkopósłanc pola UNO Bashar al-Dshafari. „Mamy přika­zane so konstruktiwnje zadźeržeć“, bě wón do toho zwuraznił. Na čole opozicionelnych skupin steji Mohammed Allush,­ tohorunja z Genfa hižo znaty. Na konferency­, kotruž běchu Ruska, Turkowska a Iran přihotowali, dźe najprjedy jónu hłownje wo to, zesylnić łamliwy přiměr. USA zastupuje jich wulkopósłanc Kenneth J. Fairfax w Astanje.

Wichor z woporami

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Při sylnych njewjedrach je kónc tydźenja w USA znajmjeńša dwaceći ludźi žiwjenje přisadźiło. Dźesatki so zranichu. Tornado na wuchodźe kraja je znajmjeńša 14 wobydlerjow w zwjazkowym staće Georgia a štyrjoch w Mississippiju morił. Dwě wosobje zahinyštej w Kaliforniskej na zapadnym pobrjohu po sylnych zliwkach, sćelak CNN rozprawja. Guwerner Georgije Nathan Deal je mjeztym w sydom wokrjesach stata nuzowy staw wukazał. Zdobom wón wobydlerjow namołwi, skedźbliwi być. W Mississippiju, hdźež bě so wjace hač połsta ludźi zraniło, nětko tohorunja nuzowy staw knježi. W susodnym staće Alabama rozprawjeja z 15 wokrjesow wo wulkich škodach, kotrež je wichor načinił. Štyrjo so tam zranichu.

Wo mocy nowych medijow

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:

Martin Delius na 210. Kamjenskim rańšim piwku přednošował

Kamjenc (RK/SN). Martin Delius bě hósć mjeztym 210. Kamjenskeho politiskeho rańšeho piwka wčera, njedźelu. 32lětna zajimawa wosoba bě za to z Berlina přijěła: studowany fyzikar, wuwiwar kompjuterowych programow, něhdyši politikar strony Piratow. Lěta 2010 bu wón znaty jako předsyda přepytowanskeho wuběrka Berlinskeho Domu zapósłancow, kotryž měješe­ dlijenja a rozwiwace so kóšty noweho Berlinsko-braniborskeho wulkolětanišća přepytować.

Reformy wokrjesow dla dale ćahańca

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:

Podstupim (dpa/K/SN). Tež po krajnym „wjeršku“ nastupajo reformu wokrjesow w Braniborskej wostanu fronty skostnjene. Wyši měšćanosća Brandenburga, Choćebuza a Frankfurta běchu so w Podstupimje z ministerskim prezidentom Dietmarom Woidku (SPD) a dalšimi načolnymi zastupnikami krajneho knježerstwa zetkali, wočakujo, „zo nam statna kenclija praji, kak wotmysli podpěrać sylnjenje wyšich srjedźišćow, štož wona zjawnje twjerdźi. K tomu njejsmy pak ničo słyšeli“, rěka w dźensa wozjewjenym zhromadnym stejišću.

Wyši měšćanosća spomnjenych třoch městow wustupuja raznje přećiwo tomu, zo ma so jich komunam wzać status bjezwokrjesneho města a zo maja přichodnje być wobstatk přisłušneho wokrjesa. Kaž Choćebuski wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU) rjekny, chcyše na zetkanju zhonić, „kak tomu je zwokrjesnjenje wonych­ třoch městow nuznje trěbne“. A wón přispomni: „Nochcu žanu reformu, kotraž atmosferu w kraju kazy.“ Braniborska čerwjeno-čerwjena koalicija planuje, w kraju měć jeno dźewjeć wokrjesow a bjezwokrjesne město Podstupim.

Za kotru płaćiznu?

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:
Čitaš-li wozjewjenu čornu knihu wo koncernje EPH, kotrejež wudawaćel je wobswětowa organizacija Greenpeace, so prašeš, kajku matej sakske a braniborske knježerstwo dowěru k čěskemu inwestorej. Hižo w prěnjej čornej knize, kotraž bě loni nazymu wušła, su pokazki na njepřewidne financne struktury. Dotal pak njejstej ani braniborske ani sakske knježerstwo reagowałoj a sej wěstotne naprawy nastupajo financy za rekultiwowanje žadałoj. Če­hodla nic? Kaž Greenpeace twjerdźi, hrozy dawkipłaćerjam riziko, dokelž móža na kóštach­ rekultiwowanja sedźo wostać. EPH móže swobodnje swoje předstawy zwoprawdźić. Přiwšěm móže wulki ćišć wukonjeć, wšako je zmilinjenje brunicy wažny hospodarski faktor w zwjazkowymaj krajomaj. Tež mnohe dźěłowe městna w tymle wobłuku na hračkach steja. Tak je wězo wažne je wobchować. Ale za kotru płaćiznu? Bianka Šeferowa

To a tamne (23.01.17)

póndźela, 23. januara 2017 spisane wot:

Cyły měsac bě wón zhubjeny – nětko su kocora Merlina žiweho z kanalizacije wućahnyli a wobsedźerce přepodali. Wčera bě pěška w Leutenbachu pola Stuttgarta mjawčenje z kanalizacije słyšała a poli­ciju wo pomoc prosyła. Policistka zalěze na to do štyri metry hłubokeho kanala a kóčku wuswobodźi. 29lětna wobsedźerka za Merlinom hižo wot srjedź decembra pytaše. Za to je samo lětaki rozdźělowała. Na jich zakładźe móžachu žonu­ nětko spěšnje zwěsćić.

Małoawto Polski Fiat 126p chcedźa pólscy fanojo ameriskemu filmowemu hrajerjej Tomej Hanksej darić. Awto su hižo kupili, zo móhli je ponowić, rjeknychu organizatorojo akcije w Bielsku-Białej powěsćerni­ PAP. Hanks bě při nahrawanju filma „Inferno“­ tajki wóz wužiwał a so do njeho zalubował. W Pólskej běchu Fiat hač do lěta 2000 twarili.

Chce zamołwitosć přewzać

pjatk, 20. januara 2017 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Z rozšěrjenjom riskantneho zasadźenja Zwjazkoweje wobory w afriskim Maliju Němska po słowach zakitowanskeje ministerki Ursule von der Leyen (CDU) dopokazuje, zo je zwólniwa we wobłuku měroweje misije UNO zamołwitosć přewzać. Tole rjekny ministerka na dźensnišej debaće zwjazko­weho sejma. Měrowa misija UNO w Maliju je naročna a přewšo strašna. Němska chce swój kontingent wot tuchwilu 650 na 1 000 wojakow rozšěrić.

Normalne žiwjenje njemóžne

Berlin (dpa/SN). Najebać přiměr w syriskej wobydlerskej wójnje warunje Němski čerwjeny křiž (DRK) před wulkej čłowjeskej nuzu w kraju. Hač milina, žiwidła za ćěšenkow­ abo hygieniska potrjeba – w Syriskej pobrachuja najelementarniše wěcy, rjekny generalny sekretar DRK Christian Reuter dźensa w rozhłosu. Tež za­staranje Damaskusa z pitnej wodu je wojowanjow­ mjez zběžkarjemi a jednotkami knježerstwa dla přetorhnjene. „Normalne žiwjenje tam móžne njeje.“

Nahladnosć Tsiprasa woteběra

Na chětro rozdźělne wašnje hotowachu so dźensa w stolicy USA Washingtonje na zapokazanje Donalda Trumpa jako 45. prezidenta. Tysacy přiwisnikow chwatachu ke Capitolej, zo bychu hobersku show pod hołym njebjom sobu dožiwili (hlej wobraz). Zdobom so tež přećiwni demonstranća hromadźachu. Organizatorojo wočakuja 200 000 ludźi, kotřiž chcedźa pokazać, zo wo Trumpa njerodźa. Foto: pa/John Minchillo

nowostki LND