To a tamne (11.07.24)

štwórtk, 11. julija 2024 spisane wot:

Wjace hač 3,6 kilometrow na wuskim powjazu přeprěčił je Jaan Roose z Estiskeje w Italskej. 250 metrow nad morjom balansowaše 32lětny mjez sicilskej kupu a Italskej. Za zapis do Guinnessoweje knihi rekordow přiwšěm njedosahaše: Sto metrow před cilom zhubi Roose runowahu a padny. Wěstotny powjaz jeho dźeržeše. Akrobat čaru hišće doběža. Roose bě prěni čłowjek, kotryž je so na přeprěčenje Messinskeje dróhi zwažił.

Swětłe włosy, wopačne zuby a šnawcar – takle předrasćeny je so Pforzheimski wyši měšćanosta Peter Boch (CDU) mjez ludźi měšał, zo by sej starosće a problemy wobydlerjow naposkał. Won pomhaše w pěstowarnjach, we wuchowanskej słužbje a w měšćanskim zawodźe. Tak porjedźeše hrajkanišća a rumowaše wotpadki, kotrež su ludźi do parka mjetali. Rozprawu pokazuja póndźelu w 20.15 hodź. w RTL.

Swoju dźěławosć za wólbnu dobu 2019–2024 bilancowała je Rada za naležnosće Serbow při Krajnym sejmje Braniborskeje wčera w Podstupimje. Nowy gremij so hakle kónc lěta wuzwoli, tak je rada terminaj dalšeju posedźenjow wobzamknyła.

Městno w hladarni zaso dróše

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Swójski pjenježny podźěl wobydlerjow starownjow dale přiběra. Hladajo na 1. julij dyrbjachu hladanja potrěbni po wšej Němskej 2 871 eurow ze swójskeje kapsy připłaćić. To je 211 ­eurow wjace hač srjedź 2023, wuhódnoćenje zwjazka narunanskich kasow wunjese. Poćežowanje wobydlerjow hladarnjow najebać zwyšene připłatki dale přiběra. Připłatki měrja so po tym, kak dołho ludźo hižo w starowni přebywaja.

DGB: Debata swětacuza

Berlin (dpa/SN). Němski dźěłarniski zwjazk DGB ma debatu wo wjace nadhodźinach a dlěšich dźěłowych časach za swětacuzu a warnuje před měšenjom do tarifoweje awtonomije. Powšitkowne žadanje za dlěšim dźěłom woprawdźitosć milionow ludźi ignoruje, rjekny před­sydka DGB Yasmin Fahimi nowinarjam. Politika njesměła so do naležnosćow dźěłarnistwow tykać. Njech činja radšo něšto přećiwo milionam njepłaćenych nadhodźinow w Němskej, wona rjekny.

Wuzwola noweho premiera

Přihladowarjo wobkedźbuja start noweje rakety „Ariane 6“ europskeje swětnišćoweje agentury ESA w Kourou w južnej Americe. Najebać techniske problemy maja start rakety za poradźeny. Raketa je wčera šěsć satelitow w swětnišću wusadźiła. Ariane 6 ­naruna starši model Ariane 5, kotryž wužiwachu hač do lońšeho lěta, a kiž měješe techniske problemy. Foto: pa/Julien Clozeau

Mortwi při nadpadźe na šulu

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:
Gaza (dpa/SN). Po informacijach strowotniskeho zarjadnistwa Hamas je při israelskim nadpadźe na šulu w Gazaskim pasmje znajmjeńša 25 ludźi žiwjenje přisadźiło. Kaž palestinska powěsćernja ­Wafa rozprawja, chowachu so w twarjenju na kromje města Chan Junis ćěkancy. Njewotwisne přepruwowanje informacijow njeje móžne. Israelska armeja je mjeztym zdźěliła, zo měrješe so wojerska akcija přećiwo teroristam, kotřiž mějachu w šuli swoje zepěranišćo. Zo njebychu ciwilistow trjechili, su pječa „wulce preciznu municiju“ zasadźili. W socialnych medijach rozšěrjene wideja pokazuja morjenych a zranjenych ciwilistow. Po informacijach Hamas su wot spočatka wójny w Gazaskim pasmje wjace hač 38 000 ciwilistow morili a 88 000 zranili.

Ruska w UNO kritizowana

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:
New York (dpa/SN). Po ruskich raketowych nadpadach w Ukrainje z woporami w dźěćacej chorowni su čłonojo bjezstrašnostneje rady UNO postupowanje Ruskeje zasudźili. Wulkopósłanča USA Linda Thomas-Greenfield mjenowaše nadpad na chorownju „złóstnistwo“, kotrež wšón swět zasudźuje. Podobnje wuprajichu so zastupnicy Francoskeje a Wulkeje Britaniskeje. Chinski wulkopósłanc Geng Shuang zwurazni starosće Chiny hladajo na ciwilne wopory. Ruska wumjetowanja wotpokazuje. Rěčnik Krjemla Dmitri Pjeskow twjerdźi, zo njeje Ruska ciwilne objekty nadpadnyła. Porno tomu je Ukraina njedawno na Krimje ruskich dowolnikow moriła, wón rjekny.

Zelenskyj dźakuje so NATO

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je so USA, Němskej a dalšim čłonskim krajam Nato za planowane zesylnjenje powětroweho škita Ukrainy dźakował. Wón je partneram přewšo dźakowny, zo su zhromadnu deklaraciju na dobro ukrainskeho po­wětroweho zakitowanskeho systema schwalili, to piše na internetnej platformje X. Přidatne systemy pomhaja, ruske truty a rakety zničić a Ukrainjanow lěpje před ruskimi nalětami škitać.

Do toho bě prezident USA Joe Biden na swjedźenskim zarjadowanju k 75lětnemu wobstaću NATO we Washingtonje předewzaće připowědźił. Při tym dźe wo přidatne systemy typa Patriot. Němska a Nižozemska běštej hižo před tydźe­njemi připowědźiłoj, Ukrainje dalšej systemaj přewostajić. Wobkedźbowarjo rěča w tym zwisku wo inscenaciji, dokelž běchu dalše systemy dawno dojednane. Wojerscy fachowcy na to pokazuja, zo je skutkowny powětrowy škit w Ukrainje jenož za metropole móžny, wšako je Ukraina nimale dwójce tak wulka kaž Němska.

Róčnicu titula woswjećili

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:

Sakska a Čěska staratej so zhromadnje wo swětowe herbstwo

Freiberg (dpa/SN). Ze swjatočnosću w Freibergskej Mikławskej cyrkwi stej Sakska a Čěska minjeny kónc tydźenja róčnicu spožčenja titula swětoweho herbstwa rudnohórskej Montanowej hórniskej kónčinje před pjeć lětami woswjećili. Ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) bě sej w juliju 2019 sam na posedźenje komiteja swětoweho herbstwa do azerbajdźanskeje stolicy Bakuwa dojěł a bě tež na swjatočnym zarjadowanju w Freibergu přitomny.

Próstwu wo přiwzaće bě Sakska swój čas zhromadnje z Čěskej zapodała, wšako wupřestrěwaja so Rudne horiny na němskim a na čěskim boku mjezy. Minjenu wutoru bě Kretschmer zhromadnje ze swojim čěskim kolegu Petrom Fialu wažne městnosće swětoweho herbstwa wopytał a dźěło ludźi wuzběhnył, kotřiž so wo zachowanje herbstwa prócuja.

Kostrjancy a wósty

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:
Po słowach krajneho społnomócnjeneho za naležnosće Serbow w Braniborskej to jeho nadawk zastojnstwa dla njeje, so čłonkam a čłonomaj Serbskeje rady za zdokonjane dźěło dźakować. Najebać to je statny sekretar Tobias Dünow wčera kóždej a kóždemu z nich kwěćel přepo­dał. Kwěćele w serbskich barbach w Podstupimje namakać, je ćežko, wón přizna, tuž je tute w Berlinje kupił. Smějkotanje wubudźi jeho přispomnjenje, zo bychu so za módru barbu kostrjancy wězo lěpje hodźeli. Te pak w kwětkarni njemějachu. Tuž dyrbješe so z wóstami spokojić. Na to předsydka Serbskeje rady, Kathrin Šwjelina, reagowaše. „Wósty su ćernjojte“, wona rjekny, rozumi je jako metafru. Statny sekretar je tuž swój dźak z (wosobinskim) přećom zwjazał: Njech gremij njepopušći njedostatki serbske naležnosće nastupajo pomjenować a na jich rozrisanju wobstawać. Hač maja w radźe tele wašnje připóznaća za nastork, so wo dalšu wólbnu dobu požadać, znate njeje. Axel Arlt

To a tamne (10.07.24)

srjeda, 10. julija 2024 spisane wot:

Smjertne powostanki dlěje hač 20 lět zhubjeneho krosnowarja su w peruskich Andach namakali. Drasta a krosnowarska technika turista z USA běchu hišće w porjadku. Muža bě lěta 2002 lawina na horje Nevada Huascarán w sewjernym dźělu kraja na wysokosći 5 200 metrow zhromadnje z dalšimaj krosnowarjomaj zasypała. Prěnjeho zasypaneho běchu před lětomaj namakali. Třeći krosnowar wostanje dale zhubjeny.

Wopiteho a pod wliwom lěkow stejaceho 20lětneho smalerja je policija na Berlinskim Kürfürstendammje lepiła. Młody muž bě zastojnikam ze swojim swojo­raznym wašnjom jězdźenja napadnył. Dokelž na signale policije njereagowaše, policija jeho ze sirenu a módrej swěcu přesćěhowaše. Skónčnje jeho zadźeržachu. Při kontroli so wukopa, zo nima smaler žanu jězbnu dowolnosć.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND