Na Drježdźanskim Nowym torhošću před cyrkwju Našeje knjenje su wčera z hudźbnym koncertom lětuše Palaissowe lěćo zahajili. Hač do 20. awgusta planuja w sakskej stolicy nocy klasiki, literarne a rejwanske zarjadowanja a druhe wjerški, kotrež maja mnohich zajimcow přiwabić. Loni su wjace hač 100 000 wopytowarjow zličili. Foto: Jürgen Männel

Wodźik wšudźe zasadźić

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wodźik ma po planach knježerstwoweje koalicije přichodnje we wšitkich wažnych wobłukach rólu hrać. To wuchadźa z naćiska za narodnu wodźikowu strategiju, na kotruž su so partnerojo koalicije SPD, Zelenych a FDP dojednali a kiž nowinarjam předleži. Plany su spočatk tydźenja narodnej wodźikowej radźe předpołožili. Po informacijach medijow chce so zwjazkowe knježerstwo hišće w juliju z planami zaběrać.

Tak planuja, wodźik nimo industrije a wobchada tež při zastaranju z energiju a při tepjenju twarjenjow zasadźić. Při wšěm ma wodźik při tepjenju jenož podrjadowanu rólu hrać. Tepjenje bě jedyn z najbóle diskutowanych dypkow w koaliciji při zdźěłanju zakonja we energiji w twarjenjach. Knježerstwo chce wodźik we wulkej měrje produkować.

Šwikaja skrótšenja

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Pomocny skutk přećiwo hłodej na swěće je planowane skrótšenja w zwjazkowym etaće nastupajo zhromadne wuwićowe dźěło a humanitarnu pomoc šwikał. „Planowane skrótšenja w etaće 2024 su wopačny signal w časach najwjetšeje nuzy“ kritizowaše prezidentka pomocneho skutka Marlehn Thieme dźensa při předstajenju rozprawy za lěto 2022 zwjazkowe knježerstwo. Hłód je po jeje słowach „jedyn za najwjetšich rozrisajomnych problemow swěta“. Němska je pomocnemu skutkej přećiwo hłodej loni 61,4 miliony eurow přewostajiła. Přinošk chcedźa lětsa wo wjace hač pjeć procentow skrótšić, w Berlinje zdźělichu.

Ruska „atomarnje wohrožena“

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow zapadej wumjetuje, zo natwarja z dodawanjom modernych wojerskich lětadłow Ukrainje atomarne wohroženje přećiwo Ruskej. „USA stworja zhromadnje ze swojimi satelitami strach direktneho wojerskeho rozestajenja z Ruskej, a to móhło katastrofalne sćěhi měć“, rjekny Lawrow w rozmołwje z ruskim internetnym portalom lenta.ru. Ruska njemóže ignorować, zo su bojowe lětadła F-16, kiž chce zapad Ukrainje přewostajić, kmane, atomowe brónje nosyć, ruski šefowy diplomat žurnalistam rjekny. „Hižo fakt, zo so tajke systemy w ukrainskim wójsku jewja, wobhladujemy jako atomarne wohroženje ze stron zapada“, Lawrow rjekny. Zdobom minister wumjetowanja wotpokaza, zo Ruska planuje, atomowe brónje přećiwo Ukrainje zasadźić. Wuměnjenja za zasadźenje tajkich bróni su powšitkownje znate, wón rjekny. Ruska chce atomowe brónje jenož zasadźić, hdyž druzy kraj atomarnje nadpadnu abo hdyž je Ruska konwencionelneho nadpada dla we wulkej nuzy.

Hinkaja daloko za zaměrom

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Jenož třěćina kolesowarskich šćežkow w Sakskej dotal natwarjena

Kamjenica (dpa/SN). Sakska nastupajo twar nowych kolesowarskich šćežkow zwonka wulkich městow daloko za swójskimi zaměrami hinka. Dotal hiba so swobodny stat w tymle nastupanju kaž šlink, rjekny Janek Micksch wot Powšitkowneho němskeho kolesowarskeho kluba powěsćerni dpa. Tohodla je 2014 formulowany zaměr wjace hač 500 kilometrow nowych kolesowarskich šćežkow podłu zwjazkowych a statnych dróhow hač do lěta 2025 chětro daloko preč. „Při tym Sakska pjenjezy daruje“, Micksch potwjerdźi. Šćežki podłu zwjazkowych dróhow Zwjazk financuje – kraje pak dyrbja je planować.

Po informacijach Mickscha faluje zamołwitym krajnym zarjadam personal, zo móhli planowanja kolesowarskich pućikow pospěšić. Tule měli so nuznje nowi ludźo přistajić. Nimo toho pobrachuja w etaće Sakskeje pjenjezy za twar tajkich šćežkow podłu statnych dróhow. Aktualne srědki dosahaja za runje dwanaće kilometrow wob lěto, wón liči.

Na ekstremy so nastajić

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dwě lěće po smjertnej katastrofje zapławjenja na zapadźe Němskeje chce zwjazkowe knježerstwo komuny lěpje na sćěhi klimoweje změny přihotować. „Horcota, suchota, zliwki a wulka woda – ekstremne wjedro dožiwjamy přichodnje bjez dwěla časćišo. Wone nas nuzuja, ze sćěhami klimoweje krizy lěpje wobchadźeć“, rjekny zwjazkowa wobswětowa ministerka Steffi Lemke (Zeleni) w tym zwisku nowinarjam.

Zwjazkowe knježerstwo chcyše so dźensa z naćiskom ministerki k wobchadźenju z klimowej změnu zaběrać. Žro plana je, so na sćěhi klimoweje změny nastajić, kotrymž njehodźi so wjace zadźěwać. Zwjazkowe knježerstwo měło hač do kónc lěta 2024 wotpowědnu strategiju předpołožić. Tak měło so na přikład při planowanju sydlišćow na to dźiwać, hač hrozy tam strach zapławjenja.

Při katastrofje zapławjenja 14. a 15. julija 2021 bě jeničce w Porynsko-Pfalcy znajmjeńša 136 ludźi žiwjenje přisadźiło, w susodnej Sewjerorynsko-Westfalskej 49 ludźi. Wot 650 domjacnosćow njebě 570 po zapławjenju hižo wužiwajomne. Fachowcy wočakuja dalše katastrofy.

To a tamne (13.07.23)

štwórtk, 13. julija 2023 spisane wot:

Samlutki je wosom měsacow stary ćěšenk w ćahu do směra na kupu Sylt po puću był. 29lětna mać chcyše srjedu ze swojim dźesćom w Elmshornje do regionalneho ćaha zalězć. Po tym zo bě dźěćacy wozyčk z małej holčku hižo do ćaha sunyła, doběža hišće po koleso. W tym wokomiku so durje ćaha zawrěchu a ćah wotjědźe. Hnydom alarmowaše wona zwjazkowu policiju. Zastojnicy w Itzehoe wozyčk z dźěsćom maćeri přepodachu.

Baterija elektriskeho rolera je w Berlinje-Friedrichshainje woheń w bydlenju zawinowała. 40lětny bě woheń w swojim bydlenju na Boxhagenskej wuhladał. Wohnjowi wobornicy płomjenja podusychu. Wobydlerja dowjezechu ze snadnymi zranjenjemi do chorownje. Po prěnich přepytowanjach bě muž bateriju „wěcynjewustojnje“ nabiwał. Nětko přepytuja lochkomyslneho zapalerstwa dla.

Dalši zwjazkowy zarjad póńdźe

srjeda, 12. julija 2023 spisane wot:

Berlin/Drježdźany (SN/mb). Dalši zarjad zwjazka ma so we wuchodnej Sakskej zaměstnić. Tak chce financne ministerstwo nowy zwjazkowy zarjad za zakročenje přećiwo financnej kriminaliće w sakskej stolicy tworić – z wida Torstena Herbsta (FDP), sakskeho zapósłanca zwjazkoweho sejma, je to „dobytk za Drježdźany a Saksku“. Hižo tři lěta eksistuje nowa wotnožka zwjazkoweho zarjada za hospodarstwo a kontrolu wuwoza w Běłej Wodźe. Tehdomniše zwjazkowe knježerstwo běše přilubiło, hač do lěta 2029 wšo dohromady 5 000 nowych dźěłowych městnow w regionach wutworić, kotrež su wosebje wot změny strukturow po­trjechene. Planowane wulkoslědźenišćo „Astrocentrum Łužica“ w serbskich kónčinach a w Zhorjelcu budźe dalša swětłownja za wuwiće wuchodneje Sakskeje.

W Drježdźanach nawjazuja na dotalne dźěło tule zaměstnjeneho dźěla „centrale za přepytowanje transakcijow financow“. Nowy zarjad ma so wosebje wuznamnym padam „čisćenja pjenjez“ wěnować. Torsten Herbst na to skedźbnja, zo nowy „zwjazkowy zarjad jara atraktiwne dźěłowe městna poskićuje“.

Njewjedra cychnowali

srjeda, 12. julija 2023 spisane wot:

Ravensburg (dpa/SN). Sylne njewjedra su wčera wječor najprjedy na wuchodźe Francoskeje cychnowali a potom do juhozapada Němskeje ćahnyli. W kónčinje Bodamskeho jězora warnowachu ludźi wokoło 23 hodź. před ekstremnymi njewjedrami najwyšeho warnowanskeho schodźenka 4. Rěčnik policije rozprawješe wo njepřewidnym połoženju mnohich nuzowych telefonatow dla. Wichor bě štomy powalił a třěchi wobškodźił.

Spjaty jězor wohroženy

New York (dpa/SN). Zliwki su na sewjerozapadźe USA zapławjenja zawinowali a wohrožuja mjeztym murju spjateho jězora „Wrightsville“. Jězor w zwjazkowym staće Vermont je mjezu swojeje kapacity mjeztym docpěł. W najhóršim padźe móhła so murja jězora zwjezć, zamołwići warnuja. Zapławjenja a zapusćenja su hižo nětko historiske a katastrofalne, guwerner Phil Scott rjekny. Zničenja přirunuja mjeztym z raznymi wuskutkami hurricana Irene w lěće 2011.

Zaso raketa Sewjerneje Koreje

Šwedska klimowa aktiwistka Greta Thunberg je dźensa před Europskim parlamentom w Straßbourgu za nowy daloko sahacy zakoń za škit přirody demonstrowała, kotryž chcychu tam w běhu dnja wobzamknyć. Runočasnje ratarjo ze swojimi traktorami přećiwo planam EU protestowachu, dokelž tak drohotnu ratarsku płoninu zhubja. Foto: dpa/Philipp von Ditfurth

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND