To a tamne (10.07.23)

póndźela, 10. julija 2023 spisane wot:

W stilu policajskeho awta je 25lětna žona w Hannoveru swoje awto pomolować dała. Jenož reflektowace folije njeje wona wužiwać směła. Tež wopon a módra swěca běchu tabu, wona zdźěla. Na motorowej hawbje steji wotnětka „Police“ a nic „Polizei“. To je wažny rozdźěl, dokelž njeje design prawnisce škitany. Byrnjež 25lětna wšitke předpisy dodźeržała, je ju policija mjeztym wospjet zadźeržała.

Wosom huškow wuchowała je wohnjowa wobora z dešćikoweje roły w delnjofrankskim Aschaffenburgu. Młodźata ­běchu so na třěše historiskeho hrodu 22 metrow hłuboko do roły sunyli a njemóžachu so hižo sami wuswobodźić. Sobudźěłaćerka hrodu bě žałosćenje huškow słyšała a wohnjowu woboru zawołała. Wobornicy młodźata z ruku wućahnychu. Starka akciju wobkedźbowaše a so po wuchowanju z huškami zminy.

Žane skrótšenja za załožbu

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:
Berlin (SN/mb). W naćisku klětušeho etata zwjazka, kotryž je zawčerawšim knježerstwo zwjazkowemu sejmej za dalše wobdźěłanje a wobzamknjenje přepodało, su za přiražki Załožbje za serbski lud srědki w samsnej wysokosći kaž lětsa zaplanowane. To je Torsten Herbst, parlamentariski jednaćel frakcije FDP, našemu wječornikej na naprašowanje zdźělił. Wotpowědny wurězk etatneho plana redakciji předleži. Financny minister Lindner (FDP) je parlamentej 30 miliardow skrótšenjow namjetował, pola załožby pak steji runja 2023 za 2024 sumu 12,153 milionow eurow. Z tym je ze stron zwjazka dalše spjelnjenje płaćiweho financneho zrěčenja zwjazka, Braniborskeje a Sakskeje wo spěchowanju serbskich institucijow a projektow zaručene.

Strašne bomby Ukrainje

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Knježerstwo USA chce Ukrainje po informacijach medijow brojacu so municiju přewostajić. Zakitowanske ministerstwo nochcyše drje wotpowědne informacije wobkrućić medijam pak dokumenty předleža. Brojaca so municija nad cilom w powětře rozbuchuje a dalše małe bomby rozdźěluje, kiž potom rozbuchnu. Američenjo běchu tajke bomby we wójnje přećiwo Vietnamje zasadźowali a tak protesty po wšěm swěće zbudźili. Bomby su wosebje mjez ciwilistami wjele woporow zawinowali.

Němske wójsko škita wjeršk

Vilnius (dpa/SN). Štyri dny do wjerškoweho zetkanja NATO w litawskej stolicy Vilniusu su tři za škit zetkanja nastajene baterije powětrowy rum škitaceho systema Patriot zwjazkoweje wobory zasadźenja kmane. Němske wójsko přewozmje z brónjowym systemom a něhdźe 250 wojakami škit wjerška před raketami, ale tež před lětadłami. NATO reaguje tak na přiwótřene wěstotne połoženje, bjez toho zo by pokiwy na wohroženja měło.

Habeck terminal zakitował

Unija chce nowy tepjenski zakoń

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po nachwilnym zadźerženju noweho tepjenskeho zakonja přez zwjazkowe wustawowe sudnistwo žada sej frakcija CDU/CSU nowy start přede­wzaća. Rozsud sudnikow je ćežka poražka knježerstwa zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD), rěka w namjeće frakcije, wo kotrymž chcyše parlament dźensa wuradźować. Wusud je „jasny wuwołak za prawo zapósłancow“, so ze zakonjemi dokładnje zaběrać. Je to dopokaz, zo nje­móžeš škit klimy z namocy přesadźić.

W dokumenće dale rěka, zo njesměł „ćežki dyr z Karlsruhe přećiwo ampli ­škiće klimy dołhodobnje zeškodźeć“. ­Tohodla njedosaha, w nowym jednanju samsny zakoń přesadźić. Jenož ze zasadnym nowym započatkom móže politika zhubjenu dowěru zaso wróćo zdobyć. Frakcije koalicije běchu po wusudźe z Karlsruhe potwjerdźili, zo njejsu k změnam zakonja zwólniwe.

AfD zaso sylniša

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). AfD je swoju nahladnosć mjez ludźimi dale polěpšiła. W najnowšim woprašowanju je wona dwaj procentaj přidobyła a by 20 procentow hłosow dóstała, bychu-li zajutřišim, njedźelu, wólby zwjazkoweho sejma byli. To je najwyši staw, kotryž je strona we woprašowanju sćelaka ARD „Deutschlandtrend“ hdy docpěła. Mjeztym, zo ma SPD dale njezměnjene 18 procentow, je so unija CDU/CSU snadnje na 28 procentow pohubjeńšiła, wostanje pak dale najsylniša móc. Zeleni zhubja procent a bychu aktualnje 14 procentow měli, najšpatniši wuslědk po septembru 2018. FDP ma stabilnje sydom procentow hłosow.

Dulig kritizuje Kretschmera

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski minister za dźěło Martin Dulig kritizuje žadanje sakskeho knježerstwoweho šefa Michaela Kretsch­mera (CDU) za dlěšim dźěłowym časom a wyšej rentowej starobu. „Hdyž sej Michael Kretschmer nětko ­žada dźěłowy čas podlěšić – derje wědźo, zo ludźo na wuchodźe tak a tak hižo hač do dweju njedźel dlěje dźěłaja hač na zapadźe –, da je to cyniske“, rjekny politikar SPD wčera na naprašowanje ­nowinarjow. Po słowach Duliga by wo wjele zmysłapoł­niše było, by-li wjac zawodow w Sakskej po tarifje płaćiło.

Kretschmer bě wčera redakciskej syći Němskeje rjekł, zo dyrbjeli wšitcy hodźinu wob tydźeń dlěje dźěłać, zo bychu so njedostatkej fachowcow spjećowali. „By-li kóždy dźěławy w Němskej hodźinu wob tydźeń dlěje dźěłał, by wulki potencial w boju přećiwo pobrachowacym ­fachowym mocam nastał.“ Nimo toho trjeba Němska nowe modele dźěłowych časow a wjace powabkow, tež jako wuměnkar hišće dźěłać chcyć. Tež tutón ­namjet Dulig wotpokazuje: „Dlěši dźě­łowy čas a wyša rentowa staroba nje­pomhatej. Trjebamy lěpše wukubłanje.“

To a tamne (07.07.23)

pjatk, 07. julija 2023 spisane wot:

Mylnje 40 milionow eurow přepoka­zała je Delnjosakska krajna banka na dospołnje wopačny konto. Sumu chcychu poprawom na wjacore konta banki rozdźělić, na kóncu pak dóńdźechu pjenjezy na konto jednotliweho kupca. Pjenjezy su mjeztym wróćo přepokazali. Prawdźepodobnje je system IBAN z wopačnym kontom zwjazał. Zmylk njemóže so po słowach banki takle wjace wospjetować.

Eksponaty Drježdźanskeje wustajeńcy „Swět NDR“ jutře přesadźuja. Šěsć lět ­po wotewrjenju přehladki muzej zawru, zdźěli předewzaćel Peter Simmel. „Młodźi ludźo so za stawizny NDR njeza­jimuja, starši přińdu zwjetša jenož jónu“, Simmel zwěsća. Ličba wopytowarjow je wot spočatnje 80 000 na jenož hišće 15 000 wob lěto woteběrała. Zajim je najebać to wulki: 870 ludźi chce so na internetnym přesadźowanju wobdźělić.

Kühnert za změny etata

štwórtk, 06. julija 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). SPD chce po słowach generalneho sekretara Kevina Kühnerta wot zwjazkoweho knježerstwo schwaleny naćisk lutowanskeho etata 2024 w zwjazkowym sejmje hišće změnić. „Wězo bjerjemy sej prawo, změny přesadźić“, rjekny Kühnert sćelakej RTL. Planowane skrótšenja staršiskeho pjenjeza a přiražkow za hladanje „takle njewostanu“, Kühnert praji. SPD chcyła socialnemu wottwarej w tutym etaće zadźěwać.

Maut płaći 243 milionow eurow

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy wobchadny minister Volker Wissing (FDP) je trěbne narunanje škody zwrěšćeneho nadróžneho popłatka za wosobowe awta dla we wysokosći 243 milionow eurow „hórku sumu“ mjenował. Politikar FDP při wšěm na to pokaza, zo je Zwjazk škodu wobmjezował, dokelž běchu spočatnje wo 700 milionach eurow rěčeli. Popłatk, prestižny objekt CSU tehdyšeho zwjazkoweho knježerstwa z wobchadnym mi­nistrom Andreasom Scheuerom, bě Europske sudnistwo 2019 zadźeržało.

Planowany zakoń wotpokazali

Před Berlinskim Reichstagom su wčera roztřělane chorobne awto nastajili, kotrež běchu Ukrainjenjo w městačku Derhači ­njedaloko Charkiwa wužiwali. Awto ma ruske wójnske złóstnistwa dokumentować. Akciju běchu ukrainscy, litawscy a němscy aktiwisća organizowali. Němscy politikarjo jich při tym podpěrowachu. Foto: pa/ČTK/Ales Zapotocky

Wuradźuja wo Šwedskej w NATO

štwórtk, 06. julija 2023 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Něšto dnjow do wjerš­koweho zetkanja NATO w Litawskej su dźensa znowa spytali, Turkowsku pohnuć, blokadu nastupajo přiwzaće Šwedskeje do zakitowanskeje aliancy spušćić. Na přeprošenje generalneho sekretara Jensa Stoltenberga su so wysokorjadni zastupnicy Šwedskeje, Turkowskeje a Finskeje we hłownym sydle NATO w Brüsselu zetkali. Mjez nimi wonkowni ministrojo, nawodźa tajnych słužbow a narodni wěstotni poradźowarjo krajow. Po zetkanju chcyše Stoltenberg wo wuslědkach informować. Wobkedźbowarjo konkretne wuslědki njewočakowachu. Prawdźepodobnje drje turkowski prezident Recep Tayyip Erdoğan přichodny tydźeń wosobinsce do jednanjow zasahnje. Turkowska Šwedskej wumjetuje, zo ćerpi „teroristiske organizacije“ kaž zakazanu kurdisku stronu PKK w swojim kraju.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND