Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) reaguje zdźeržliwje na rozprawy medijow wo sabotažach na płunoweju pipelinow Nord Stream 1 a 2. Wuslědki rešeršow wón z wulkim zajimom na wědomje bjerje, wuswětli wón dźensa we wusyłanju Deutschlandfunk. „Dyrbimy wočaknyć, što so wobkrući. Hypotetisce komentować tuchwilu ničo nochcu“, wón podšmórny.
Kaž z rešeršow ARD, SWR a nowiny Zeit wuchadźa, su slědy ze směra Ukrainy zwěsćili. Po rozprawje tajnych słužbow je pro-ukrainska skupina za sabotažu zamołwita. Dotal pak njejsu slědźerjo žanych konkretnych pokazkow našli, w kotrym nadawku je skupina jednała. Po wšěm zdaću su wosoby wot Rostocka sem z łódźu startowali. Łódź słuša firmje ze sydłom w Pólskej. Kónc septembra zwěsćichu potom po eksplozijach štyri dźěry w płunowymaj pipelinomaj. W nowembrje su šwedske wěstotne mocy wobkrućili, zo jedna so wo sabotažu, najebać to, zo winika mjenowachu.
Dobyćerka myta Golden Globe Ruth Wilson w Londonje bórze w njewšědnej dźiwadłowej produkciji wustupi. Cyłkownje 24 hodźin chce britiska dźiwadźelnica w Londonje w dźiwadle Young Vic přeco samsnu, mało mjeńšin trajacu scenu předstajić, ale z měnjatymi partnerami. Sto wšelakich muži ma jedyn po druhim z njej scenu wo dźělenju hrać. Žadyn z mužow njeje do předstajenja zhromadnje z Wilson zwučował.
Po wšěm zdaću wjelki su w Běłej Wodźe psycu torhali a zežrali. Fachowcy sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju wuńdźechu zawčerawšim z wysokej prawdźepodobnosću z toho, zo su wjelki psycu nadpadnyli. Minjeny pjatk bě Collie-psyca při wuchodźowanju ze swojim wobsedźerjom za sornu běžała a so w lěsu zhubiła. Jako so njenawróći, je wobsedźer za njej pytał a ju mortwu w lěsu namakał.
Njebjelčicy (SN/at). Serbski sejm kritizuje raz debaty „25 lět Charty EU wo regionalnych a mjeńšinowych rěčach“ minjeny štwórtk w zwjazkowym sejmje. Tale debata je mjeztym dźeń a bóle hoła floskla z tendencu, bytostne deficity zakryć, kaž z nowinskeje zdźělenki wuchadźa.
Zwjazkowa republika so po słowach Hajka Kozela, rěčnika prawniskeho wuběrka Serbskeho sejma, chwala, zo na minimalne standardy rěčneje charty wobšěrnje dźiwa. Statny system kubłanja we Łužicy pak masiwnje zapraji. „Wuhotowanje ze serbsce rěčacymi pedagogami zaručene njeje a ma nimo toho wróćo stajenu prioritu. W dwělowanju dyrbja tući najprjedy sportowu wučbu zawěsćić.“ K tomu přińdźe, zo bu dźěćom we wospjetnym padźe jich zakonsce zaručene prawo na serbskorěčnu wučbu zapowědźene. Němski stat serbski lud z prawa skorženja wuzamknje, zo by sej mjerzanja zalutował, sejmar dale porokuje.
Serbski sejm to dlěje njeakceptuje. „Přihotujemy trěbne prawniske a politiske kroki, zo stanu so njewužitne prawa na papjerje skónčnje z woprawdźitymi prawami“, Kozel podšmórnje.
Paris (dpa/SN). Z dalšim akciskim dnjom su dźěłarnistwa w Francoskej ćišć na tamniše knježerstwo zesylnili a su dźěłopřijimarjow ke generalnemu stawkej namołwjeli. Pozadk toho je planowana reforma rentow, při čimž ma so regularny spočatk wuměnka wot 62 na 64 lět pozběhnyć, štož ma wjele ludźi w kraju za njesprawne. Dźensa su we wjacorych městach demonstracije přewjedli. Tohorunja njejězdźachu wulki dźěl ćahow. Tež na lětanišćach su přistajeni stawkowali.
Lěto derje startowało
Wiesbaden (dpa/SN). Němska industrija měješe spočatk lěta překwapjace wjace nadawkow hač wočakowane. Tak běše to porno decembrej postup wo jedyn procent, zdźěli dźensa zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje. Fachowcy wuchadźachu poprawom z minusa wo 0,7 procentnych dypkow. „To je dobry start do noweho lěta“, wuzběhny ekonom Jens-Oliver Niklasch z Badensko-Württembergskeje krajneje banki.
Pochad 2 000 wosobow njewěsty
Waršawa (dpa/SN). Pólski wolijowy koncern PKN Orlen chce prawniske kročele přećiwo Ruskej přetorhnjeneho dodawanja zemskeho wolija přez wolijowód „Družba“ zahajić. Šef koncerna Daniel Obajtek je wčera w rozhłosowym sćelaku Zet připowědźił, zo chcyło sej předewzaća wot Ruskeje wotpowědne wotškódnjenje žadać, pokazujo při tym na wobstejace zrěčenja. Ruska bě po informacijach Orlena kónc februara přestała, Pólskej přez pipelinu wolij dodawać. Orlen twjerdźi, zo je na tajku situaciju přihotowany a zo wolij mjeztym w druhich krajach kupuje. Jeničke wobstejace zrěčenje z ruskimi dodawaćelemi wolija kónc 2024 wuběži. Mjeztym pak je Ruska ze swojeje strony přestała, Pólskej wolij dodawać.
Podawk je w Pólskej mjeztym skandal zbudźił, kaž w njedźelnym wusyłanju rozhłosoweho magacina MDR „Hej susodźe!“ wotkrychu. Orlen bě hižo dlěši čas twjerdźił, zo žadyn ruski wolij wjace njedóstawa a zo je bencin při tankownjach koncerna tohodla tak drohi. Nětko je zjawnosć zhoniła, zo je koncern dale tuni wolij w Ruskej kupował a ludźom droho jako bencin a diesel předawał.
Brüssel (dpa/SN). Sakska je so zhromadnje z wjacorymi stejnišćemi za mikroelektroniku w Europskej uniji załoženje aliancy regionow połwodźakow nastorčiła. Zaměr aliancy je wubědźowanjakmanosć europskich stejnišćow zesylnić, kotrež maja wulku konkurencu z USA a Chiny, zdźěli sakske statne knježerstwo wčera na wopyće w Brüsselu. Aliancu chcedźa klětu w prěnim kwartalu załožić a z njej aktiwnje k zwoprawdźenju chipoweho zakonja EU přinošować.
Tak je předwidźane, zo wědu wuměnjeja a kooperacije a zhromadne inowacije mjez europskimi stejnišćemi nastanu. Cyłkownje 13 stejnišćow z dźewjeć europskich krajow je dojednanje podpisało. Mjez nimi stej Bayerska a španiski region Baskiska. „Zo móhli ekonomisku sylnosć a wubědźowanjakmanosć zachować, dyrbimy předewšěm w branši połwodźakow naše techniske zamóžnosće wutwarić“, wuzběhny sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU).