W Ćisku hižo camprowali

Freitag, 24. Januar 2020 geschrieben von:
Při najrjeńšim słónčnym wjedrje su dźěći Ćišćanskeje pěstowarnje wčera tydźenja camprowali, a to w swojich najrjeńšich kostimach. Wone nazběrachu jejka, słódkosće, hrajki a pjenjezy. Starši kubła­rjow rady podpěrachu, a tak móžachu w třoch skupinach cam­prować. Póstniski nałožk chcedźa přichodne tydźenje hišće na mnohich dalšich wsach přewjesć. Lubi wobydlerjo, mějće tuž stajnje něšto přihotowane. Tekst a foto: Měrćin Kašpor

Sioux tepi bozanku

Freitag, 24. Januar 2020 geschrieben von:
Leandra Nowakec Helena Smolic Karla KnopecFoto: SN/Hanka ŠěnecFoto: Milenka Rječcyna

Karla: Kak je poprawom k tomu dóšło, zo na jolce sobu činiš? To je pola nas kaž tradicija. Leandra: A čehodla? Naš nan, moja sotra a mój bratr tež sobu činja. Mam wjeselo při tym. Karla: Kelko króć sće za program zwučowali? Mějachmy w januaru trójce probu, přeco wutoru wot 17 do 18 hodź. Karla: Kelko dźěći sobu činja? To je kóžde lěto hinak. Ale lětsa běchmy šěsnaćo. Leandra: Je to wjele dźěła? Poprawom nic. Karla: Kajke je to začuće, před telko ludźimi stać? Sym jara horda, dokelž jara rady sobu činju. Leandra: Što potom, hdyž maš hłownu rólu a sy tón jolka-dźeń chora? To so hišće stało njeje, ale by jara škoda było. Karla: Skutkuješ sobu, dokelž maš na tym wjeselo, abo nuzuje će něchtó k tomu? Ja sej jara česću, zo sym NuPraKo-dźěćo. Činju to z wotewrjenej wutrobu. Leandra: Štó je poprawom waš nawoda. Michał Cyž. Karla: Hdy sy poprawom z jolku započała? Nětko sym štwórty raz pódla była. Karla: Sy do programa jara napjata? Lětsa je mje chětro brjuch bolał. Na zbožo sym kusk něšto k jědźi dóstała – kisykał z pomazku.

Shelley Spencer – komponistka ze serbskimi korjenjemi w Awstralskej

Před měsacami bě sej młoda Awstralčanka Shelley Spencer druhe a třeće městno na mjezynarodnym kompozitoriskim wubědźowanju w Awstralskej zawěsćiła, a to před hudźbutwórcami z Ameriki, Awstralskeje, Wulkeje Britaniskeje a Nowoseelandskeje. Wobdźělnicy móžachu mjez štyrjomi žanrami wolić: Běchu to balada, cyrkwinska hudźba, pochod abo techniska twórba za brassband (dujersku kapału).

Korlu Awgusta Kocora sej spřistupniła

Shelley jako ewangelska wěriwa žona předstaja w swojej techniskej twórbje žiwjenje krala Saula. Z njej zdoby sej druhe městno z Robertom Simsom, bywšim trompetarjom Melbournskeho sinfoniskeho orchestra. Třeće městno zaruči sej Shelley ze swojej cyrkwinskej twórbu „A Wendish Prayer“. Zakład bě jej mo­dlitwa, kotruž modlachu so serbscy wupućowarjo, prjedy hač Němsku do směra na Awstralsku wopušćichu: „Božo, daj, zo docpějemy před wšěmi strachami zachowani brjohi našej’ nadźije!“ – „God grant that we, protected from all dangers, reach the shores of our hope.“

Z wustajeńcu SORBIAN STREET STYLE a dalšimi prezentacijemi tematizuje Serbski muzej Budyšin narodnu drastu a modu.

W Budyskim Serbskim muzeju intensiwniša zaběra z narodnej a tohorunja modernej drastu tuchwilu wulki wothłós žněje. Wustajeńca „SORBIAN STREET STYLE“ němskich, serbskich kaž dalšich zajimcow přiwabja. Z wulkim wuspěchom přewjedźechu tam njedźelu, 12. januara, swójbne popołdnjo, na kotrymž poskićachu nimo wodźenjow po wustajeńcy w serbskej a němskej rěči tež historisku drastowu pokazku kaž toho­runja prezentaciju łužiskeje a serbskeje mody něhdy a dźensa.

Systematisce na wšě lětdźesatki wuwića po Druhej swětowej wójnje złožowaše so dohlad do wašnja drasćenja žonow a holičow. Nimale kóžda z lětnych dekadow měješe swoje wosebite kajkosće.

Chór Meja z jubilejom

Freitag, 17. Januar 2020 geschrieben von:

Najstarše serbske spěwne towarstwo wobsteji 125 lět

Najstarši hišće wobstejacy serbski spěwny cyłk, Radworski chór Meja, swjeći lětsa 125. narodniny. Wučer, hudźbnik a spisowaćel-fejetonist Jurij Słodeńk załoži ćěleso 18. januara 1895 jako towarstwo a sta so z jeho prěnim dirigentom, prěni předsyda bu ratar a předsyda gmejny Jan Hantuš.

Kak jara sej dźensniši čłonojo załožićela česća, wo tym swědči po nim pomjenowany towarstwowy a zdobom probowa rumnosć w něhdyšej Radworskej filiali lutowarnje runje tak kaž zaplećenje jeho sadźbow do programow chóra. A samozrozumliwje bě Słodeńk tež na swjedźenskim koncerće spočatk toho lěta stajnje prezentny, hač na po blidach rozdźělenych portretowych fotach abo w słowach dźensnišeje předsydki spěwneho cyłka Angeliki Häneltoweje.

Slědy wosom dirigentow

Dokumentuja mnohotnosć narodneje drasty

Freitag, 17. Januar 2020 geschrieben von:

Towarstwo Kólesko zachowuje w Slepjanskej wosadźe wědu za přichod

Jara swjedźensce skutkuje narodna drasta za swjatkownu njedźelu Slepjanskeje wosady. Čorne płatowe suknje, wołmjane suknje a běłe rubiška su markantne za nju. Runje tajku narodnu drastu woblečene spěwachu žony towarstwa Kólesko loni swjatki njedźelu w Slepjanskej cyrkwi. Je to jedna z wjac hač dwaceći 20 wšelakich wariantow cyrkwinskeje drasty w kónčinje. „Žadyn druhi wobłuk w Slepjanskej kónčnje njeje tak mnohotny kaž cyrkwinska a žarowanska narodna drasta. Žony su je z wulkej prócu hladali a zachowali. Kemši su so stajnje wupikali“, powěda Elvira Rathner,­ sobuzałožerka Kóleska. „Hač do lěta 1945 běchu žony hišće prawi­dłownje w narodnej drasće chodźili.“

„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

Spěw fakultow smy z cyłeje šije trubili, wosebje wone njeoficialne štučki, kotrež běchu za kóždy studijny směr zbasnjene. Stejo spěwajo sławjachmy starych Germanow. Nichtó njeje nas wšě te lěta za tónle nacionalizm pochłostał. Měnju, zo běchu nas tehdy donošowarjo a informanća statneje bjezstrašnosće přelutowali. A na profesorow móžachmy so spušćeć!

Zabawne wječorki we wobłuku fakulty běchu wjerški we wysokošulskim žiwjenju. Profesor za železowu hětnistwowědu bě wokoło połnocy napřemopiće dobył, wšako zamó wón cyły liter piwa bjez spóžěranja naraz wupić. My dyrbjachmy to dołho zwučować.

Zhromadnje so zabawjeli

Freitag, 17. Januar 2020 geschrieben von:
Tež dorostowa rejowanska skupina Budyskeho Serbskeho ludoweho ansambla swjećeše krótko do hód adwentničku. Kak wulki cyłk mjeztym je, pokazuje ličba. Něhdźe 95 dźěći w starobje štyri do 13 lět je so zetkało. Tež rumpodich njeje na nje zabył a wopyta je. Po tym su so dźěći we wšelakich skupinach zabawjeli. Wězo su toho­runja na jewišću pokazali, što hižo zamóža. Stefan Cuška
Foto: Julija Dórnikowa

Nowy princowski por

Freitag, 17. Januar 2020 geschrieben von:
Helaw, helaw, klinčeše wčera po rumnosćach Kulow­ske­je pěstowarnje w nošerstwje Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka. Je čas póstnic! Jónu wob lěto nje­krónuja mjenujcy w Kulowje jenož dorosćeny princowski por. Ně, tež najmłódšich tam do norskeho časa aktiwnje zapřijimaja. To je z tra­diciju w měsće, hdźež lětsa 314. póstnisku sezonu swjeća. K tomu tež słuša, zo wuzwola tam dźěćacy princowski por. Z kuzłar­­skej show so a wjacorymi hódančkami pře­radźeja krok po kroku wulku potajnosć, štó budźe nowy dźěćacy princowski por. Wčera wołachu naraz wšitcy zhromadnje „Józef“. Ale mały princ Józef Kupka z Rach­lowa (3. wotlěwa) trjeba swojemu stawej wotpowědnu princesnu poboku. Merle Miethec (4. wotl.) z Kulowa to wot wče­ra­wšeho je. Pažowce Holly Kockertec (nalěwo) a Isabell Riedelec (na­prawo) kaž tež dwórski maršal Karl Janke (2. wotl.) maja Ku­lowski dźěćacy prin­cowski por při reprezentaciskich nadawkach podpěrać. A pomoc budźe princowski por trjebać. Wšako změja přichodne tydźenje woprawdźe wjele za dźěło. Hač do popjelneje srjedy čaka tójšto wustupow na princa Józefa I. a jeho princesnu Merle I.

Schadźowanka zwěrjatow

Freitag, 17. Januar 2020 geschrieben von:
Fota: Jan Kral, Tomaš Šołta (2)Hordźe pokazuja šulerjo swoju prěničku ze swójskimi tekstami a rysowankami. Zajim na prezentaciji bě tak wulki, zo su knihu jako wulkotny dar k hodam šulerjam nimale z ruki torhali.W hrajnej scenje předstajichu šulerjo dźiwadłoweje skupiny z 5. a 6. lětnika wažnosć a wuskutk čitanja. Zo njeje čitanje přeco jenož zanurjenje do knihi, ale wjele wjace, je hra derje pokazała.
Wuhotowar knihi Tomaš Šołta

Jónu so čuć kaž wulki a znaty spisowaćel – je tež z was hižo raz něchtó wo tym sonił?

Šulerjam 7. lětnika Ralbičanskeje wy­šeje šule je so to poradźiło, wo čimž druzy jenož sonja: Woni su po doł­him času prócy a wuknjenja krótko do hód swoju knihu „Schadźowanka zwě­rja­tow“ prezentowali.

Na nastork Ludoweho nakład­ni­stwa Domowina požadachu so wo projekt, mějachu wulke ­zbo­žo a buchu wuzwoleni. Tak zeznachu puć nastaća knihi a fachowcow, kiž su trěbni, zo je kniha prawje derje pjel­nje­na z tek­stami a wězo tež z wo­bra­zami. Wšo to zhotowichu šulerjo pod nawodom lek­torki a wu­ho­to­warja knihi sami.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND