L ovely, astonishing, overwhelming, stunning – tajke a podobne słowa wopisuja cyle derje krajinu a moje dožiwjenja w drje najchudšim kraju, w kotrymž dotal běch – Laos. Po tym zo běch so dosć słónca na kupach na juhu Thailandskeje nasrěbała, wjeselach so nětko na horiny, prózdnjeńcy a wodopady. Wšo to namakaš na sewjeru kraja. Tež rěka Mekong so přez kraj wije a na juhu wabi něhdźe tysac kupow, ja pak rozsudźich so za 30 dnjow bjez hektiki na sewjeru Laosa.
S woje pućowanje započach w stolicy Vientiane, kotraž přeswědča z francosko-kolonialnymi twarami, mnohimi kofejownjemi a měrnej atmosferu. Přilećiš-li z Bangkoka, kaž ja to činjach, zda so ći hłowne město Laosa skerje mjeńše być přirunajomne z Drježdźanami. Mekong twori tu přirodnu hranicu mjez Thailandskej a Laosom a je krasna kulisa za chowanje słónca, štož pak móžeš bjezdwěla tež we Vang Vieng wobkedźbować. Tam móžeš sej krasne chowanje słónca samo z balona nad horinami lubić dać. Jako backpacker pak rozsudźich so za tuńšu wariantu – z čerstwej sadowej brěčku při rěce.
Kajke bě to krasne wjedro? Termometer pokazowaše wjace hač 15 stopnjow. Jenož derje potajkim, zo smědźachmy runje tón dźeń w měrcu swój „młodźinski kofej“ zarjadować. Přeprosyli smy sej zastupjerjow najwšelakorišich młodźinskich cyłkow k nam do Radworja, zo bychmy sej z nimi mysle a nazhonjenja wuměnjeli. Běchmy jara wjeseli, zo su naše přeprošenje mjez druhim zastupjerjo młodźinskich klubow ze Serbskich Pazlic, ze Smječkec a z Chrósćic, ale tež serbskich skawtow, Pawka a Zwjazka serbskich studowacych sćěhowali. W małym kole diskutowachmy wo planowanych zarjadowanjach, ale tež wo tučasnych ćežach a starosćach.
Zjimajo da so rjec, zo bě popołdnjo jara zajimawe a wunošne. Dźakujemy so tuž našim hosćom a nadźijamy so bórzomneho zasowidźenja. tekst a foto: Tobias Wencl
Serbske młodźinske towarstwo Pawk z. t. ma hromadźe z kulturnym towarstwom němsko-danskeje pomjezneje kónčiny Grænseforeningen Ungdom (GFU) wuměnu na festiwalu Roskilde planowane. A to najlěpše – zastup je darmotny!
Wjesel so na headlinerow, kaž su to Bob Dylan, The Cure abo Travis Scott, a na dalšich hudźbnikow z cyłeho swěta.
Za transport a aktiwity
na festiwalu zběramy wot kóždeho wobdźělenski popłatk, štož budźe wokoło 120 eurow. Přizjewić móžeš so hišće hač do srjedy, 10. apryla. Napisaj cyle jednorje mejlku na , naši danscy přećeljo staraja so wo přizjewjenje.
Hdy? Wot 29. junija do 6. julija 2019
Chcemy pak hakle 30. junija startować a so hižo 5. julija zaso na dompuć nastajić. Tak móža maturanća po abibalu sobu jěć, a na folklorny festiwal, sobotu, 6. julija, w Chrósćicach budźemy zaso doma.
Hdźe? W Danskej, južnje Kopenhagena
Štó? Spytamy telko serbskeje młodźiny sobu wzać, kaž móžno.
Zastaranje? Festiwal je natwarjeny kaž město. To rěka, zo namakaš tam přeco něšto k rymzanju. Snědań je darmotna, budźe to skerje snobjed wot 11.30 do 13 hodź.
Minjenu sobotu wotmě so 19. hłowna zhromadźizna Domowiny w Chróšćanskej „Jednoće“. Mjez druhim dóstachu tež serbscy młodostni, wosebje pak čłonojo towarstwow móžnosć so předstajić, swoje problemy rysować, žadanja na Domowinu powšitkownje stajić, ale tež swójske ideje zapřijeć. Rěčeli su tam Katja Hrjehorjec (Serbscy skawća „Alojs Andricki“), Ławrjenc Handrik (Młodźinski klub Serbske Pazlicy), Jakub Wowčer (Serbske młodźinske towarstwo Pawk), Jan Brězan, Marian Budara Benjamin Greger (Młodźinski klub Smječkecy), Damian Dyrlich (Zwjazk serbskich studowacych) a Feliks Winar (Młodźinski klub Radwor). Wosebje Jakub Wowčer a Damian Dyrlich přeještaj sej wot Domowiny za přichod koordinatora, kiž młodźinu při wšěch prašenjach a problemach podpěruje. Za jasne narěče žnějachu młodostni wulki přiklesk. Tež předsyda Domowiny Dawid Statnik so rěčnikam dźakowaše a sej přeješe, zo słuša serbskim młodostnym pult na tutej zhromadźiznje bórze sam. Jurij Bjeńš
Na knižnej premjerje
w Ludowym nakładnistwje
Domowina wušłeje zběrki „Paternoster 8“ štwórtk,
11. apryla, chcedźa młodźi awtorojo
swoje při-
noški w Smo-
lerjec kniharni
předstajić.
P ředposledni kónc tydźenja w měrcu poda so naš Wudworski folklorny ansambl do treningoweho lěhwa w čěskich Jetřichovicach.
Wjace hač 60 sobuskutkowacych je so tam na předstejace wustupy přihotowało a nowe reje nazwučowało. Po přijězdźe do hotela a zhromadnej wječeri započachmy z prěnjej połdrahodźinskej probu, při čimž zakłady a znate reje ze swojeho repetoira wospjetowachmy. Tež za nowozestajenu reju ,,Słowjanska suita“ pilnje zwučowachmy, štož běchmy hižo dlěši čas na našich stajnych sobotnych probach w Chrósćicach činili. Skupinski dorost nazwučowa w Čěskej dwě nowej a wospjetowaše hižo znate reje. Wječoraj zakónčichmy ze zhromadnym spěwanjom. Na kónčnej probje napinaceho treningoweho lěhwa wšitko wospjetowachmy a dorost a wulka skupina sej nazwučowane kruchi mjez sobu předstajištej. Nětko so ćim bóle na přichodne wustupy w tu- a wukraju wjeselimy. Lawrencija Hawšec
Spočatk februara zetkachu so čłonojo a čłonki młodźinskeje přirady w Budyskim Serbskim domje, zo bychu lěto 2019 planowali. Prěnjorjadnje rěčachu tam wo temach a wužadanjach swojich cyłkow a formulowachu přeća a potrjeby. Zo by sej gremij přehlad wo aktualnych temach, planach a zajimach młodźinskich cyłkow a klubow tworił a jim zdobom přiležnosć skićił so mjezsobnje zeznać a sej mysle wuměnjeć, přeprosy přirada sobotu, 23. měrca, na „młodźinski kofej“ do Radworskeho młodźinskeho kluba (hlej 1.stronu). Nimo toho wobzamknychu, zo ma so tež lětsa zaso wubědźowanje „Přimaj so gratu“ přewjesć, kotrež Partnerstwa za demokratiju spěchuja. Tak móža młodostni swoje ideje za akcije hač dosrjedź měsaca hišće zapodać a sobotu, 27. apryla, jury – wobstejaca z čłonow młodźinskeje přirady – potom w Budyšinje wo dobyćerjach rozsudźi.
Serbska murja rěka towarstwo, w kotrymž skutkuje jědnaće čłonow, a woni so jara za serbstwo horja. 28. julija 2016 cyłk załožichu. Zo maja samsne předstawy, to je šěsć młodostnych na swětowym zetkanju młodźiny w Krakowje zwěsćiło, so tak wokoło Pětra Dźisławka zhromadźiło a so jako Serbska murja zjednoćiło.
Do swojeho běrowa Serbskich Nowin w Budyšinje běch sej třoch z nich na rozmołwu přeprosył: 19lětneho Michała Donata z Chrósćic – studenta matematiki w Lipsku –, Mateja Marka z Noweho Łusča, tohorunja Lipšćanskeho studenta matematiki w samsnej starobje. Třeći bě 18lětny Pětr Dźisławk z Chasowa, kiž je „před krótkim wojak był“ a do toho abituru na Serbskim gymnaziju złožił.
Mórska łastojčka móže hač do 21 000 kilometrow wob lěto lećeć. „Wona zdokonja čaru wot sewjerneho k južnemu čopej a leći bjez přestawki. Wona samo při lětanju spi“, powěda Felix Höhne a so sam dźiwa. 15lětny šuler 9. lětnika Łazowskeje wyšeje šule čita we wěcnych knihach rady wo ptačkach. Hišće radšo pak wotkrywa sej jich swět wonka w přirodźe. W dźěłowym zjednoćenstwje „Juniorscy rangerojo“ pod nawodom Lorenza Richtera a Herberta Schnabela w Bjedrichečanskej (Friedersdorf) přirodoškitnej staciji w nošerstwje biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty so wón ze wšeho spočatka angažuje. AG začuwa wón jako wurunanje k šuli a přećelam kaž tež jako wočerstwjenje. Bjedrichečanska AG Juniorscy rangerojo je dźěl zwjazkoweho projekta ze samsnym mjenom. Spěchowanje a podpěru dóstawaja wot towarstwa EUROPARK Němska.
Sernjany swjeća lětsa prěnje pisomne naspomnjenje wsy před 600 lětami. Rodźeny Sernjančan a dobry znajer stawiznow delanskich wsow Pawoł Rota je někotre stawizniske zajimawoski wo wsy zestajał, kotrež čitarjam Serbskich Nowin we wjacorych dźělach spřistupnjamy:
Najstarše statokowe powěsće
Znate stawizniske powěsće ze Sernjan započinaja so 1419 z prěnim pisomnym naspomnjenjom wsy. Wěsće je wjes starša a z njej knježi dwór. Tola staršich powěsćow drje so ani nadźeć njetrjebamy. Jenož tajke z pozdźišich časow so namakaja, byrnjež najprjedy tež spore byłe. Někotre najstarše powěsće wo Sernjanskich statokach sym zwuběrał.
Slědźer w cyrkwinskich knihach ewangelskeje wosady w njedalokim Wóslinku je mi přećelnje podał tole:
15.05.1685 wěrowanaj Jan Weclich, młynski w Sernjanach, syn młynka Handrija Weclicha w Porchowje, a Marja Matješkec, dźowka njeboheho Maćija Matješki, młynka w Reichenau.