Jasny přichod za hwězdarnju

Dienstag, 18. Februar 2020 geschrieben von:

Wjele lět je přichod Budyskeje šulskeje hwězdarnje, najstaršeje tajkeje w Němskej, njejas­ny był. Nětko namakachu roz­risanje, z kotrymž móža wšitcy wobdźě­leni spokojom być.

Budyšin (UM/SN). Po tym zo běchu spočatk lěta Budysku hwězdarnju do zamołwitosće tudyšeje wobdźělenskeje a wobhospodarjenskeje towaršnosće (BBB) pře­po­dali, hlada jeje spěchowanske towarstwo dowěrliwje do přichoda. „Wjele lět njewědźachmy, kak ma z hwězdarnju da­le­ hić. Nichtó so tak prawje zamołwity nječuješe, a jako małe towarstwo z dźeń a staršimi čłonami tajke zarjadnišćo dołho­dobnje zachować njemóžeš“, rozprawja předsyda Rüdiger Hackel. Rozmyslowachu samo wo tym, najstaršu šul­sku hwězdarnju Němskeje, załoženu 1872 na měšćanskim gymnaziju, zawrěć, zo bychu město Budyšin wot lětneje při­ražki 15 000 eurow wolóžili. To drje njewujewi žane wulke rozhorjenje, ale za kulisami poča so něšto hibać. Prěnje swětleško na horiconće bě dar Budyskeje twarskeje firmy Hentschke we wobjimje 25 000 eurow. Tomu přizamkny so BBB z 5 000 eurami. Tak móžachu nuznje trěbne reparatury na wobkedźbowanskej technice přewjesć.

Wo situaciji w lěsu zhonili

Dienstag, 18. Februar 2020 geschrieben von:

Tež Budyski měšćanski lěs je přez šmrěko­weho skórnika akutnje wohroženy. Wo aktualnej situaciji a perspektiwach su zajimcy njedawno za stajnym blidom měšćanskeho zwjazka CDU w Sprjewinej pensiji z kompetentneje strony informacije dóstali.

Budyšin (CRM/SN). Po politiskim přewróće je město Budyšin zaso wobsedźer wjace hač tysac hektarow lěsa. Tak nimo druhich lěsnych ležownosćow nětko zaso Čornobóh, Lubin a Mnišonc zaso městu słušeja. „Na tute krasne lěsy běchmy hordźi, ale nětko nas jich napohlad rudźi“, wobžarowaše wotrjadnica w měšćanskim ležownostnym zarjedźe Bärbel Grajcarek. Wjace hač połojca tuteje pahórkateje krajiny je ze šmrěkami posadźena. Njeběchu to jenož wulke wichory minjenych lět, kotrež zawinichu hobersku škodu. Mjeztym tež skórnik cyły šmrěkowy wobstatk našich lěsow wohroža.

Wohnjowu woboru wołachu wčera rano do mebloweho zawoda Maja w Brěžkach. Po techniskim defekće bě tam k rozpach­njenju dóšło. Přistajeni zawod bjez zranjenjow wopušćichu. Wobornicy z Kulowa, Mučowa, Sulšec a Salowa su woheń w tech­niskej připrawje zhašeli. Po informacijach ze zawoda jedna so wo „lokalnje wobmjezowany defekt w jednej připrawje“. Policija rozprawja porno tomu wo wěcnej škodźe wjacorych dźesać tysac eurow. Foto: Jens Kaczmarek

Krótkopowěsće (18.02.20)

Dienstag, 18. Februar 2020 geschrieben von:

Texasčenjo pjelnja serbski kurs

Budyšin. Zajim za lětuši lětni kurs za serb­sku rěč a kulturu Serbskeho instituta bě tak wulki, zo su wšitke městna hižo wobsadźene. Tak wočakuja 42 wobdźělnikow z wosom krajow a štyrjoch kon­tinentow, jeničce z Texasa dźesaćoch. Woni su potomnicy Serbow, kotřiž běchu w 19. lětstotku z Łužicy wupućowali. Dalši­ su z Chiny, USA a Kanady. Kurs wotměje so wot 24. julija do 8. awgusta.

Šwika dominancu zapadnikow

Berlin. Nowy społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchod Marco Wanderwitz (CDU) wobžaruje, zo su načolne zastojnstwa w zjawnej słužbje dale hłownje ze zapadnymi Němcami wobsadźene. „Po 30 lětach njehodźi so docyła hižo wopodstatnić, čehodla so z pobrachowacej reprezentancu wuchodnych Němcow dale pokročuje“, rjekny wón dźensa Redakciskej syći Němska.

Dźeń a wjace brónjow w Sakskej

Rowno (AK/SN). Tak mjenowanu Starusec bróžnju blisko Rownjanskeje wowčernje su tele dny wottwarjeć započeli. We wsy chcedźa ju znowa natwarić. W njej ma potom Rownjanski wuměłski dwór nastać. Za njón je Slepjanska gmejnska rada na swojim zašłym ­po­­sedźenju naćisk twarskeho plana schwaliła. Wužiwać chcedźa wuměłski dwór jako ateljej, wustajenišćo, bydlenje a běrow. Wobsedźerka bróžnje je Carola Freitag, kotraž móže swój projekt nětko zwoprawdźić.

Teren Rownjanskeje wowčernje so přez Wochožansku brunicowu jamu přichodne lěta zhubi. Tam dotal stejaca bróžnja słušeše energijowemu koncernej LEAG. Wot njeho je Carola Freitag drjewjane twarjenje kupiła. Natwarić chcedźa kładźitu bróžnju znowa při Rownjanskim Pólnym puću blisko Strugi. Za to zasadźowachu so w zašłosći tohorunja wobydlerjo kaž Rudi Krawc, Edith Pjenkowa a Christian Pjenk. Předwidźane je, zo w bróžni trajnu wustajeńcu regional­neho wuměłstwa pokazaja. Nimo toho móhli sej na Rownjanskim wuměłskim dworje wotewrjene ateljeje a wšelake wustajeńcy wuměłcow předstajić.

Policija (17.02.20)

Montag, 17. Februar 2020 geschrieben von:

Stare awto so wupaliło

Budyšin. K hašenju wosoboweho awta wołachu wohnjowych wobornikow wčera rano na kromu Bórka pola Budyšina. Jězdźidło steješe při awtodróhowym mosće­. Kameradojo płomjenja spěšnje po­dusychu, tak zo k žanym dalšim škodam­ njedóńdźe. Kaž policija zdźěli, jednaše so wo dospołnje wusłuženy a skóncowany čěski VW Polo, kiž tam hižo­ wjacore tydźenje steješe. Tójšto dźělow­ z njeho bě hižo wutwarjenych, čehoždla tukaja na zapalerstwo a nic na techniski defekt jako přičinu wohenja.

Basnica w srjedźišću wječora

Montag, 17. Februar 2020 geschrieben von:
Kamjenc. Basnica Eva Strittmatter by 8. februara 90. narodniny swjećiła. We wobłuku Kamjenskich Lessingowych akcen­tow chcedźa jutře w 19 hodź. w Röhrmeisterowym domje na Lessingowym naměsće na nju dopominać. Li­terar­na wědomostnica Irmtraud Gutsch­ke předstaji tam swoju knihu „Eva Strittmatter. Leib und Leben“. Awtorka je zamołwita redaktorka za literaturu dźenika Neues Deutschland a je za swoju knihu z basnicu dołhe rozmołwy wjedła.

Hač Njeswačidło ležo wostanje?

Montag, 17. Februar 2020 geschrieben von:

Nowe planowanje busowych linijow stara so wo hłowybolenje

Njeswačidło (JK/SN). Budyski wokrjes nastaja tuchwilu nowy plan busowych čarow. Wone maja eficientne, spěšne a na žadanja strukturneje změny wu­směrjene być. Zwiski budu zdźěla di­rektniše a spěšniše, někotre gmejny pak wo­ne před wulke problemy stajeja. K nim słuša tež Njeswačanska. Tam su zhonili, zo njebudźe dotalny zwisk mjez Budyšinom a Wojerecami hižo Njeswačidło direktnje posłužować, ale powjedźe po zwjazkowej dróze B 96 runu smuhu wot Budyšina do Wo­jerec. Tak wostanu Njeswačidło nalěwo a Hórnikecy, kotrež podobny dóńt poćerpja, naprawo ležo. W přihotach nowych linijow běštaj tež Njeswačanski wjesnjanosta Gerd Schuster (CDU) a nawodnica twarskeho zarjada gmejny Katrin Ullrich we wotpowědnej dźěłowej skupinje wokrjesa zapři­jataj. Tam staj wobmyslenja k nowemu rjadowanju wupra­jiłoj. Wulki problem je, kak maja ludźo, kotřiž chcedźa busowy zwisk wužiwać, ze wsy k B 96 w Holešowje přińć?

Na wjesnjanostu so dopominali

Montag, 17. Februar 2020 geschrieben von:

Chrósćicy (aha/SN). Film telewizije NDR z lěta 1988 wo znatym wjesnjanosće Francu Młynku wuwabi sobotu w Chróšćanskej putniskej hospodźe mjez 30 přitomnymi wjac hač jenož dopomnjenki na žiwjenje w NDRskim času. Nastał je wón­ na iniciatiwu Jana Wornarja, kiž bě manuskript spisał. Na zarjadowanju přitomni běchu tež tři dźěći Franca Młynka, Pětr, Měrćin a Rejza z man­dźelskimi kaž tež jeho wnučki. 94lětna mandźelska njeboćičkeho a hišće jenička nošerka narodneje drasty w Hórkach njemóžeše so bohužel wobdźělić.

Žiwjenje 1926 w Hórkach rodźeneho wjesnjanosty „z krutym rjapom a twjerdej heju“ wudospołni Monika Gerde­sowa z nowinskimi wurězkami, mjez druhim­ z přinoškom Marje Krawcec w Serbskich Nowinach z 18. apryla 1997 „Naš Franc“. Dale čitaše wona z knihi Bena Budarja „Tež ja mějach zbožo“, w kotrejž je žiwjenski wosud Franca Młynka tohorunja zapřijaty. Hačrunjež bě nohu zhubił, dźěłaše po wójnje hač do lěta 1956 w Hórčanskej skale. Po tym bě dwaceći lět w ródnej wsy wjesnjanosta, a hač do politiskeho přewróta měješe zamołwitosć za cyłu Chróšćansku gmejnu.

Spěšny internet hač do 2022

Montag, 17. Februar 2020 geschrieben von:

Wutwar šěrokopasmoweje syće w Zhorjelskim wokrjesu dotal po planje

Zhorjelc (AK/SN). Přizamknyć komuny Zhorjelskeho wokrjesa k šěrokopasmowej syći so derje wuwiwa. To je krajny rada­ Bernd Lange (CDU) nowinarjam w Zhorjelcu zdźělił. Zo bychu systema­tisce pokro­čować móhli, su wokrjes do wjacorych regionow, tak mjenowanych clusterow, dźělili. „Chětro daloko smy w Hórčanskej kónčinje. Wo to stara so firma Net­community“, krajny rada roz­łoži. Tam su wjacore wobydlerske zhromadźizny přewjedli. Twarske dźěła su daloko postupowali. „To je woprawdźe chwalobne.“ Derje w planje su tež w Rózborskej kónčinje, runje tak kaž w Hamorskej, w Běłowodźanskej a pola Mužakowa. Tam Němska telekom domjacnosće ze šěrokopasmowej techniku zastaruje. Hišće w februaru chcedźa poslednje wobydlerske zhromadźizny přewjesć. Prěni zaryw planuja lětsa w aprylu. W Žitawskim, Rychbachskim a Lubijskim regionje su tohorunja prěnje wobydlerske zhromadźizny přewjedli. Z prěnimi twarskimi dźěłami su hižo započeli. Cył­­kow­nje su w dźewjeć clusterach 31 komunow zapřijeli.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND