Budyšin (PBe/SN). Budyske Dźiwadło na hrodźe bě minjene dny městnosć zetkanja Serbow z Hornjeje a Delnjeje Łužicy. Wobhospodar Radušanskeho słowjanskeho hrodźišća David Chmelík bě z małej delegaciju a z pisanej paletu wudźěłkow do města přijěł, zo by Hornjołužičanam hrodźišćo a jeho aktiwity bliže předstajił. „Wjeselu so, zo so słowjanske hrodźišćo prěni raz w swojich nowšich stawiznach w Budyšinje jako kulturnym centrumje Hornjeje Łužicy předstajeja. Přetož wone je hrodźišćo wšitkich łužiskich Serbow“, Chmelík při zahajenju rjekny. Hajko Kozel, kiž hrodźišćo jako poradźowar sobu podpěruje, składnosć wuži a wo dźěle Serbskeho sejma rozprawješe.
Radušenjo běchu někotre ze swojich wudźěłkow sobu přinjesli. Tak smědźachu wopytowarjo chłóšćenki njedawneho domjaceho swinjorězanja Grodkowskeho Gäblerec rěznistwa runje tak woptać kaž wosebite piwo, kotrež w Budyskej Frenclec piwarni warić dadźa.
Jeničke inficěrowane skoćo
Drježdźany. Afriska swinjaca mrětwa so w Sakskej dale a bóle pozhubjuje. Strowotniska ministerka Petra Köpping (SPD) wčera wozjewi, zo maja chorosć derje w horšći. Wot lońšeho awgusta zwěsćichu jenož jedne inficěrowane skoćo w Budyskim wokrjesu.
Statny rěčnik přećiwo ministrej
Běła Woda. Statne rěčnistwo je namjetej sudnikej znapřećiwiło, jednanje přećiwo kultusowemu ministrej Conradej Clemensej (CDU) pod wuměnjenjom zakónčić. To rěčnik hamtskeho sudnistwa wobkrući. Clemens bě 2023 w Krušwicy z 81 km/h po puću, hdźež je 30 km/h dowolene. Po namjeće měł mjez druhim 10 000 eurow płaćić a 20 hodźin šulerjow wo zadźerženju we wobchadźe wuwučować.
Łužisku Nysu znowa haća
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (67).
21. měrca rozprawjachu w dźěćacym rozhłosowym wusyłanju Dundak składnostnje Mjezynarodneho dnja down-syndroma wo wonej genetiskej chorosći, kotraž je tež jako trizomija 21 znata. Dźensa chcemy sej raz wobhladać, što to dokładnje woznamjenja a kotre podobne chorosće dawaja.
Radwor/Njebjelčicy. Přichodne posedźenje Radworskeje gmejnskeje rady wotměje so jutře, srjedu, we 18.30 hodź. w sydarni gmejnskeho zarjadnistwa. Dnjowy porjad wopřijima mjez druhim njeplanowane wudawki za financowanje wohnjowoborneju jězdźidłow a přihłosowanje wólbam nawjedowacych wohnjowych wobornikow we Łupoji a Chelnje. Tohorunja jutře, ale w 19 hodź., zetka so Njebjelčanska gmejnska rada w sydarni gmejnskeho zarjadnistwa. Na dnjowym porjedźe steja mjez druhim hospodarski planje 2025, wotnajenske zrěčenje za bywšu předawarnju w Miłoćicach a wobtwarjenski plan w Pěskecach.
Serbskej ćežišći na festiwalu
Drježdźany. Filmowy swjedźeń Drježdźany zahaji so jutře, srjedu, mjez druhim z formatom Regionalny fokus, lětsa pod hesłom Sagenhaft sorbisch, kaž tež z popołdnjom krótkofilmow pod nadpismom Wiźeś – Sichtbar – Widźomne. Kooperaciskej partneraj wobeju zarjadowanjow stej mjez druhim syć Łužycafilm a Sakski filmowy zwjazk.
Lubjeńc (CS/SN). Kaž zo bychu to hižo před wjace hač sto lětami wědźeli: 1913 je město Budyšin na Žmórcu (Schmoritz) južnje Budyšina na 0,7 hektarach čerwjene duby sadźić dało. Nětko je čerwjeny dub štom lěta 2025. Wón je rezistentny přećiwo suchoće a z tym takrjec dobyćer klimoweje změny. Dźensa su štomy na Žmórcu něhdźe 30 metrow wysoke a dawaja wobstajnje dobre symjo. Hdys a hdys zamołwići štom podrězaja. Jeho drjewo hodźi so mjez druhim za zhotowjenje meblow.
W Čornochołmčanskim Krabatowym młynje knježeše sobotu podobna atmosfera kaž w telewizijnym wusyłanju, w kotrymž pytaja talenty za wulku wuměłsku karjeru.
Čorny Chołmc (KD/SN). „Z wodychom nawróta“ je titul lětušeje Krabatoweje sagi, kotruž w lěću w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje inscenuja. Nimo wosom powołanskich dźiwadźelnikow skutkuje 60 lajskich akterow sobu. Třećinu z tychle městnow lětsa z nowymi hrajerjemi wobsadźa. „Kóždy z nich ma wulku zamołwitosć za cyłkowny ansambl, ale předewšěm za publikum“, rozłoži produkciski nawoda Anton Fuchs.
Projekt DOMOJ zahajili
Wulke Zdźary. Domowina je dźensa we Wulkich Zdźarach rěčny projekt DOMOJ zahajiła. To je intensiwny kurs serbšćiny, kotryž dźewjeć měsacow traje. Dohromady jědnaće wobdźělnikow pod nawodom wučerki serbšćiny Jadwigi Brězanoweje zhromadnje w tak mjenowanym rěčnym hnězdźe wuknje. Woni pochadźeja z wšelakich kónčinow Hornjeje Łužicy.
Přepytowanje zakónčene
Kamjenc. Při saněrowanju spěchowanskeje šule w Kamjencu su so škódne maćizny do powětra dóstali, čehoždla bě strowota wučerjow a šulerjow wohrožena. Statne rěčnistwo je na to přepytowanje zahajiło a pad nětko wotzamknyło. Wumjetowany njeskutk njekedźbliweho zranjenja ćěła dla njehodźi so dopokazać, je wuslědk slědźenjow.
Galicisko-łužisku hru předstajili
Kamjenc (BG/SN). Wjele lětdźesatkow bě Kamjenc garnizonske městno. Nětko móžeš sej tamniše nimale stolětne wojerske stawizny zbližić. Minjene dny su něhdźe 4,5 kilometrow dołhi garnizonski puć po měsće zjawnosći přepodali. Dohromady 40 stacijow je z QR-codami wuhotowanych, z kotrychž pomocu móžeš so ze šmóratkom wo stawizniskich zajimawostkach městnow a twarjenjow wobhonić. „Na te wašnje stawizny žiwe zachowujemy“, praji wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan).
Ideju tajkeje šćežki zrodźił je hižo před wjele lětami Ernst Ferdinand Egel. Nětko je Kamjenska EWAG jeho nastork přewzała a jako hłowny akter zwoprawdźiła. K tomu wudaštaj brošurce, w kotrejž su wšitke informacije wo wojerskich stawiznach Lessingoweho města zjimane. Tak zajimc mjez druhim zhoni, kak je so wójsko lětdźesatki na město hospodarsce a kulturelnje wuskutkowało. Wojakow a oficěrow, kotrychž su tu wukubłali, dźě dyrbjachu tež zastarać. Z tym mějachu ratarjo a rjemjeslnicy krute dochody. Hač do kónca NDR bě armeja najsylniša hospodarska móc w měsće.