Spławy so wubědźowali

póndźela, 23. julija 2018 spisane wot:
Ze samotwarjenymi spławami je so njedawno cyłkownje 13 mustwow z Kopańc nad Sprjewju do Choćebuskeje Sprjewineje kupjele podało. Akcija wotmě so we wobłuku wobswětoweho projekta „Viva con Aqua“. Jako prěni docpě spław „Green Peace“ cil. Tohorunja z wjele fantaziju twarjeny spław „Rubber Racers“ (hlej wobraz) wobsadźi třeće městno. Wobswětowa iniciatiwa „Viva con Aqua“ financuje po wšěm swěće wodowe a sanitarne projekty, zwjazane z informaciskimi kampanjemi na dobro ­hygieny a strowotnistwa. Wunošk lětušeho wubědźowanja spławow chcedźa za pomocne projekty w Nepalu, Ugandźe a Etiopiskej nałožić. Foto: Michael Helbig

To a tamne (23.07.18)

póndźela, 23. julija 2018 spisane wot:

Nimokulił je so pospyt kuriozneho swětoweho rekorda w Berlinje: Runje 146 daklow je so zhromadnje ze swojimi wobsedźerjemi w měšćanskej štwórći Lichtenrade zhromadźiło. Organizatorojo pospyta běchu 666 daklow wočakowali, zo móhli dotalny rekord 601 dakla, kiž běchu w měrcu w Jendźelskej nastajili, pře­trjechić. Najebać to rěčachu zamołwići wo „wulkotnym swjedźenju“.

Pod hesłom „mazane hry za čistu wěc“ su w Brunsbüttelu „Wattolümpiadu 2018“ přewjedli. Wólnočasni sportowcy nastupichu w zdźěla skurilnych kostimach w kopanćy, mjetańcy, wolejbulu a napřemoběhu w błóće Sewjerneho morja. Přiwšěm mějachu wobdźělnicy ze wšeje Němskeje a bliskeho wukraja jenož štyri hodźiny chwile, doniž njebě hrajnišćo zaso wot morja zapławjene. Dochody darichu towaršnosći přećiwo rakej.

EU wobskorži Madźarsku

pjatk, 20. julija 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Komisija Europskeje unije ćišć na Madźarsku jeje politiki ćěkan­cam napřećo dla zesylnja. W Brüsselu su dźensa připowědźili, zo chcedźa kraj před Europskim sudnistwom wobskoržić. Je to zdobom poslednja kročel tak mjenowaneho jednanja ranjenja zrě­če­nja dla, kotrež běchu hižo lěta 2015 zaha­jili. Nimo toho Madźarsku wobskorža, dokelž je dwělomny zakoń přećiwo ludźom wobzamknyła, kotřiž ćěkancam pomhaja.

Wo Puigdemonta hižo njerodźa

Madrid (dpa/SN). Pytajo za šefom katalanskich separatistow Carlesom Puig­demontom je španiska justica wótku doskónč­nje do žita ćisnyła. Sudnik na najwyšim sudnistwje w Madridźe Pablo Llarena je zdźělił, zo wo w Němskej zajateho Puigdemonta hižo njerodźa. Hłowna přičina je rozsud Schleswigsko-holsteinskeho wyšeho krajneho sudnistwa, zo njesmě Španiska Puigdemonta „zběžkarstwa“, ale jenož njeswěry dla zasudźić. Puigdemont bě lěta 2017 ćeknył.

Warnuja před eskalaciju

Ratar Matthias Böbel, nawoda ratarskeho zawoda w sewjerosakskim Wildenhainje, steji na wuschnytym polu, na kotrymž jenož mało kukuricy rosće. W mnohich dźělach­ Sakskeje njeje so hižo měsacy dołho dešćowało. Ratarjo nimaja tuž jeno špatne žně, tež pica za skót jim pobrachuje. Foto: dpa/Monika Skolimowska

Wotpokazuja migrantow

pjatk, 20. julija 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Italska nochce přichodnje žanych migrantow wjace přiwzać, kotřiž we wobłuku wuchowanskeje misije EU „Sophia“ do kraja přińdu. To je italski wonkowny minister Enzo Moavero Milanesi społnomócnjenej EU za wonkowne naležnosće Federice Mogherini zdźělił. Dotal bě Italska předewšěm łódźe nje­knježerstwowych pomocnych organizacijow wotpokazała. Zamołwići ministrojo potrjechenych krajow pytaja nětko za móž­nymi rozrisanjemi. Italski ministerski prezident Giuseppe Conte žadaše sej minjenu njedźelu w lisće prezidentej komisije EU Jeanej-Claudej Junckerej a prezidentej Rady EU Donaldej Tuskej skónčenje misije „Sophia“, na kotrejž so tež Němska wobdźěla. „Njemóže być, zo wšitke łódźe z migrantami awtoma­tisce do Italskeje přijědu“, Conte pisaše.

Trump přeprosy Putina

pjatk, 20. julija 2018 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Najebać dale trajacu­ kritiku wjerškoweho zetkanja z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom w finskej stolicy Helsinkach dla chce prezident USA Donald Trump šefa Krjemla nazymu we Washingtonje zetkać. Rěčnica Běłeho domu we Washingtonje Sarah Sanders zdźěli, zo je Trump narodneho wěstotneho poradźowarja Johna­ Boltona prosył, Putina do stolicy USA přeprosyć. Trump bě wčera kritiku na wjeršku hišće raz wotpokazał. Na Twitteru wón pisaše: „Wjeselu so na naju druhe zetkanje, zo móhłoj započeć někotre z wjele diskutowanych temow zwoprawdźić.“ Wustupowanja w Helsinkach dla Trumpa samo w rjadach republikanow raznje kritizuja.

To a tamne (20.07.18)

pjatk, 20. julija 2018 spisane wot:

Pod łožom před policiju so schował a tam tčacy wostał je muž w durinskim Steinachu. 28lětny dyrbješe zastojnikow prosyć, zo jeho wuswobodźa. Woni tuž łožo nabok sunychu, pytaneho hnydom sputachu a do policajskeho awta pře­wodźachu. Běchu dźě k bydlenju muža přijěli, zo bychu jeho zajeli. Nětko dyrbi 28lětny sydom měsacow wohroženja dla w jastwje wotsedźeć.

Muzej pod wodu maja nětko dwaj kilometraj před pobrjohom Floridy w Mexiskim zaliwje. Zajimcy móža z wotpowědnym nurjenskim wuhotowanjom sydom skulpturow 18 metrow hłuboko wobdźiwać. Je to prěni podwódny muzej USA. Zastup do njeho je darmotny. Wustajene eksponaty ameriskich wuměłcow – tak na přikład propeler, oktopus abo pod­nurjak francoskeho mórskeho slědźerja Jacquesa Cousteawa, ale tež nop – chcedźa kóžde lěto z hinašimi wuměnić.

Wuwzaćny staw skónčeny

štwórtk, 19. julija 2018 spisane wot:

Ankara (dpa/SN). Před lětomaj w Turkowskej wukazany wuwzaćny staw je nimo. Wón njebu kaž dotal podlěšeny a je so tuž dźensa w 0 hodź. skónčił. Statny prezident Recep Tayyip Erdoğan bě nuzowy staw po pospytanym wojerskim puču w juliju 2016 wukazał a sydom razow­ wo stajnje tři měsacy podlěšił. Za čas mjezynarodnje raznje kritizowaneho wuwzaćneho stawa běchu zakładne prawa kaž prawo zhromadźowanja a nowinarska swoboda, wobmjezowane. Erdo­ğan knježeše z pomocu dekretow.

EU cła wukazała

Brüssel (dpa/SN). Europska unija je dźensa přidatne cła na woclane wudźěłki wuka­zała, zo by europskich producentow před ćežkimi skomolenjemi wikow škitała. Přidatne cła 25 procentow žadaja sej na wšitke importy, kotrež w USA płaćiwych cłow dla přidatnje do EU přińdu. Mjeztym je prezident USA Donald Trump Europskej uniji z hoberskimi chłosta­njemi hrozył, njedyrbjeli-li so jednanja po jeho woli wuwić. Tuchwilu pruwuja, europskim awtam cła napołožić.

Hońtwjer zatřěleny

Z hesłami kaž „Pensiju žiwym“ su dźensa w ruskej stolicy Moskwje znowa přećiwo rentowej reformje demonstrowali. Knježerstwo bě reformu za čas swětowych kopar­skich mišterstwow přesadźiło, nadźijejo so snadneho protesta. Nětko dyrbja žony w Ruskej wosom lět a mužojo pjeć lět dlěje dźěłać. Foto: dpa/Jewgenij Bijatow

Maas za EU w UNO

štwórtk, 19. julija 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wonkowne naležnosće Heiko Maas (SPD) chce europske mocy w Bjezstrašnostnej radźe UNO koncentrować. Němska chcyła dobu dwulětneho čłonstwa w najwažnišim gremiju Zjednoćenych narodow wot lěta 2019 za to wužić so za stajne sydło EU zasadźeć. „Chcemy pokazać, zo je nam zhromadne europske sydło chutna naležnosć. To wostanje naš zaměr“, rjekny Maas nowinarjam w Berlinje. Bjez­strašnostna rada UNO ma pjeć stajnych čłonow, mjez nimi čłonow EU Franco­sku a Wulku Britanisku. Němska dóstanje wot januara jedne z dźesać nachwilnych městnow. Zwjazkowe knježerstwo so hižo wjele lět za stajne sydło EU w Bjezstrašnostnej radźe zasadźa, štož pak njeje tuchwilu wotwidźomne.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND