To a tamne (21.03.25)

pjatk, 21. měrca 2025 spisane wot:

Hdyž lube domjace zwěrjo zahinje, potom su wobsedźerjo často hórko zrudźeni. W Chinje spyta tuž dźeń a wjace ludźi so z klonom swojeho lubuška tróštować. Za to dyrbja žarowacy často wjele pjenjez zapłaćić. Kaž rozprawja Hongkongska nowina „South China Morning Post“, płaći klonowanje w normalnym padźe něhdźe 150 000 do 380 000 Yuan, to je něhdźe 19 000 do 48 000 eurow.

Svenja Suhr zhotowja w swojej tkajerni w Oranienburgu płaty z cyle wosebiteho materiala: z psyčeje wołmy. Wosebje ­derje hodźa so za to dołhe psyče kosmy, kaž maja je Labradory, leobergery abo ­samojedy. Tkalča rozprawja, zo je husty kožuch woblubowanych štyrinohačow nimale 80 procentow ćopliši hač tón wowcow. Najwjace zajimcow da sej płat jako dopomnjenku na swoje domjace zwěrjo zhotowić.

Zelenskyj spjećuje so Trumpej

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj spjećuje so rozprawam knježerstwa USA wo swojej rozmołwje z prezidentom Donaldom Trumpom we wažnym dypku: Mjeztym zo Trump twjerdźi, zo je Zelenskemu namjetował, zo přewozmu USA wšitke štyri atomowe milinarnje Ukrainy, staj wobaj po słowach Zelenskeho jenož wo jadrowej milinarni Saporiššje rěčałoj, kotruž su Rusojo wobsadźili. Američenjo dyrbjeli sej milinarnju wot Rusow wróćo žadać.

Israel postupuje přećiwo Hamas

Gaza (dpa/SN). Z nowej ofensiwu wo­jerskich jednotkow w Gazaskim pasmje Israel ćišć na islamistisku Hamas zwyši. „Wobšěrne nadpady“ přećiwo Hamas a infrastrukturje teroroweje organizacije po wšěm pasmje dale wjedu, israelske wójsko wčera wječor zdźěli. W Jerusalemje su minjenu nóc tysacy přećiwo nowej namocy w Gazy protestowali. Při nadpadach su po palestinskich informacijach sta ciwilistow žiwjenje přisadźili.

Rasizm daloko rozšěrjeny

Z wobrazom Istanbulskeho měšćanosty Ekrema Imamogla w ruce protestuja ludźo w Turkowskej přećiwo zajeću popularneho politikarja. Najebać zakaz su wčera tysacy ludźi w Istanbulu a druhich městach demonstrowali. Opozicija chcyše Imamogla w přichodnych dnjach za prezidentskeho kandidata wuzwolić. Statny rěčnik wumjetuje jemu mjez druhim korupciju. Foto: dpa/Umit Bektas

Šwika powołanje Baerbock do UNO

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Bywši předsyda Mnichowskeje wěstotneje konferency Christoph Heusgen, je planowane powołanje wonkowneje ministerki Annaleny Baerbock za předsydku generalneje zhromadźizny UNIO raznje kritizował. „Je hotowa lózyskosć, najlěpšu a mjezynarodnje připóznatu němsku diplomatku z politikarku narunać, kotrejež čas je nimo“, rjekny Heusgen Berlinskim nowinarjam. Zwjazkowe knježerstwo chce politikarku Zelenych za předsydku generalneje zhromadźizny UNO za dobu 2025/26 namjetować. Poprawom su nazhonitu němsku diplomatku Helgu Schmid za to zaplanowali. Nětko chcedźa poziciju politisce wobsadźić. Po internych dorěčach je ­wěste, zo ju wuzwola.

Greenpeace zasudźeny

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Wobswět škitacu organizaciju Greenpeace su w USA k wotškódnjenju 300 milionow dolarow zasudźili. Sudnistwo w zwjazkowym staće North Dakota je rozsudźiło, zo dyrbi organizacija za sćěhi wočornjowanja a druhich wumjetowanjow w zwisku z wjele diskutowanym wolijowodom Dakota Access w staće North Dakota před wjacorymi lětami rukować. Pipelina wot lěta 2017 dźěła. Do toho bě Greenpaece měsacy přećiwo wolijowodej protestował, kotryž wjedźe po teritoriju tamnišich indianskich prawobydlerjow Standing Rock Sioux. Wobhospodarjenski koncern bě Greenpeace wobskoržił, dokelž je hospodarsku škodu zawostajił a dobremu mjenu koncerna zeškodźał.

Posledni wjeršk EU ze Scholzom

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je so dźensa posledni raz na wjerškowym zetkanju EU w Brüsselu wobdźělił. Na zetkanju statnych ­a knježerstwowych šefow 27 čłonskich statow wuradźowachu mjez druhim wo planach brónjenja a wo podpěrje na dobro Ukrainy. Dalše temy běchu planowane naprawy za zesylnjenje europskeho hospodarstwa a jeho kmanosće do wubědźowanja kaž tež nowa namóc na Bliskim wuchodźe. Daloko sahace wobzamknjenja přiwšěm njewočakuja.

Hižo do posedźenja bě Madźarska připowědźiła, zo wobzamknjenja na dobro Ukrainy njepodpěruje. Kaž hižo na wjeršku 6. měrca wočakuja tuž tekst, kotryž jenož 26 statnych a knježerstwowych ­šefow podpěruje. Madźarske knježerstwo wopodstatni swój rozsud z tym, zo podpěruje nowy kurs prezidenta USA Donalda Trumpa. Tón chce sej z ćišćom na Ukrainu přiměr wunuzować.

Rozžohnowanska swjatočnosć za Olafa Scholza njeje planowana – hinak hač 2021 za Angelu Merkel (CDU).

Zaso ruski płun kupować?

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:

Poradźowarjo noweho knježerstwa CDU/CSU a SPD namjetuja směrnicy

Berlin (dpa/SN). Rozmyslowanja politikarjow CDU nastupajo wožiwjenje importa ruskeho zemskeho płuna zbudźeja njeměr. „Hrozy wulka škoda za naš kraj ze stron čorno-čerwjeneho knježerstwa, jeli wuwojowanu njewotwisnosć Němskeje wot ruskich fosilnych energijow ­zaso na hrački stajamy“, rjekny zastu­powaca frakciska předsydka Zelenych powěsćerni dpa w Berlinje. Wotpowědne naprašowanje dpa wo tutej temje njejstej ani CDU a SPD wotmołwiłoj.

„Hdyž knježi zaso sprawny a wěsty měr w Ukrainje, dyrbimy tež zaso wo tym rěčeć směć, ruski płun kupować“, rjekny Jan Heinisch politiskemu časo­pisej Berlin Playbook. Wón je městopředsyda frakcije CDU w sewjerorynsko-westfalskim krajnym sejmje a wobdźěli so ­jako čłon dźěłoweje skupiny klima a energija na wudźěłanju energijowych politiskich směrnicow přichodneje koalicije CDU, CSU a SPD. „Ruska je jedyn z móžnych dodawarjow płuna na swěće“, wón měni. Hač płun přez płunowód abo z łódźemi do Němskeje přińdźe, njesu hišće wobzamknyli.

Feministka Baerbock

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:
Nětko wěmy, što je „feministiska wonkowna politika“ Annaleny Baerbock: Zo na­čolna politikarka Zelenych po wólbnej ­poražce kwalifikowanej žonje přichodne dźěło jako prezidentka zhromadźizny UNO preč bjerje. Něhdyši wonkopolitiski poradźowar kanclerki Merkel ma to za „lózyskosć, najlěpšu a mjezynarodnje najnazhonićišu diplomatku z wuběžacym modelom narunać“. To je wězo jara njediplomatiske wuprajenje. Prajmy tak: Za žony w Iranje, kotrež su wopory statneho terora, dokelž so islamskim předpisam zdrasćenja spjećuja, njeje Baerbock wjele činiła. To feministki raznje kritizuja. Zo njeje jej nowy syriski mócnar porno muskim hosćom ruku dał, je bjez protesta znjesła. A jeje zeleny kolega Habeck je „partnerstwo za energiju“ z arabskimi emiratami podpisał, hdźež smědźa mužojo štyri žony měć. „Naše hódnoty“ wočiwidnje jenož płaća, hdyž wo Rusku dźe. Za lěto trjeba Baerbock pak zaso dźěło – zawěsće žadyn problem. Marcel Brauman

To a tamne (20.03.25)

štwórtk, 20. měrca 2025 spisane wot:

Finska wostanje kraj z najzbožownišimi ludźimi swěta. Kraj na sewjeru Europy je sej wosmy raz za sobu wodźace městno na swět wopřijacej lisćinje zbožownych ludźi zawěsćił. Sćěhuja Danska, Islandska a Šwedska. Němska je wot 24. na 22. Městno postupiła. USA je wo jedne městno na 24. poziciju zestupiła, najšpatniše hódnoćenje w stawiznach kraja.

Nadměrne wužiwanje digitalnych medijow wuskutkuje so špatnje na derjeměće dorosćenych w Němskej. To je wuslědk reprezentatiwneho naprašowanja instituta Stragetija & slědźenje. 1 680 dorosćenych je so na naprašowanju wobdźěliło. Najbóle ćerpi skupina 18 do 27lětnych. 92 procentow ludźi tuteje starobneje skupiny wužiwa socialne medije. Jenož 32 proc. čuje so po tym hišće derje. Zwěsćichu zdobom, zo su młodostni w Němskej mjeztym dźesać hodźin wob dźeń w interneće po puću.

Na hłownej zhromadźiznje Domowiny spočatk apryla wola delegaća nowu zestawu gremija

Roman Dźisławk

staroba:

49 lět

powołanje: zawodny hospodar, nawoda logistiki pola Hornjołužiskich klinikow ptzwr

towarstwo:

Towarstwo Cyrila­ a Metoda z. t.

Kak dołho sće hižo čłon ZP?

Dotal hišće čłon njejsym.

Čehodla chceće so w Zwjazkowym předsydstwje Domowiny angažować?

Wažnej stej mi serbske šulstwo a serbske rěčne kubłanje. Nimo toho chcu nabožno-narodne herbstwo wobchować a so za dalewuwiće pastoralneho ruma zasadźować. Mam hižo někotre nazhonjenja z dalšeho čestnohamtskeho angažementa: Sym čłon staršiskeje iniciatiwy Radwor z.t., čłon župneho předsydstwa župy Budyšin, čłon předsydstwa TCM, čłon CDU a čłon sportoweje jednotki Radwor.

Što su po Wašim měnjenju najwažniše temy serbskeho ludu?

Wobchowanje serbskeje rěče a kultury a serbske rěčne wukubłanje na šulach.

Wo čo chceće so prócować, jeli Was wola?

Chcu so za to zasadźować, zo wostanje Domowina jenička rěčnica Serbow.

Wizija – hač do 2100 chcemy 100.000 rěčnikow zdobyć. Što je Waša wizija za 2100?

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND