Něšto nowe wuwić!

póndźela, 29. januara 2024 spisane wot:
Diskusijny wječor w Radworju je wotbłyšćował, zo měli sej narodnu drastu tak ­zachować, kaž su ju wot generacije ke generaciji­ dale dawali. Kóždy drastowy dźěl ma swój wuznam a woznam a njehodźi so tuž do načasneje mody přenjesć. Runje tak měli sej prawidła za wužiwanje jednotliwych drastowych dźělow zachować. Jelizo so toho wzdamy, hrozy strach, zo so wšitko pozhubi. A wězo je to wěste znjewužiwanje, předewšěm hdyž zhladuju na křesćansku symboliku. Wězo zrozumju tych, kotřiž elementy narodneje drasty do načasneje mody přenjesu a z tym swoju identitu zwuraznjeja. To mam samo za přikładnje. Tola njeměli za to přez lětstotki stare elementy wužiwać, ale sej něšto nowe přemyslić. Tu njeńdźe wo to, nowu narodnu drastu wuwić. Přiwšěm pak móžemy so w Serbach z tym rozestajeć, kajki měł element wupadać, kotryž identitu spožča, tak zo so Serbja mjez sobu spó­znawaja. Na dalše diskusije a namjety so ­hižo nětko wjeselu! Bianka Šeferowa

To a tamne (29.01.24)

póndźela, 29. januara 2024 spisane wot:

Nic za drohoćinki, ale za tykanc zajimował je so paduch w bydlenju w schleswigsko-holsteinskim Rendsburgu. Muž bě w nocy na sobotu do bydlenja wjaceswójbneho domu zalězł a sej tykanc na kuchinskim blidźe zesłodźeć dał. Wo­bydler w susodnej bydlenskej stwě so na spodźiwne zwuki dźiwaše, so na paducha dohlada a jeho narěča. Na to so cuzy z wočinjenym woknom zminy a po třěše ćekny. Policija jeho wjace njenamaka.

Wokna rjedźić je Michaelej Kretschmerej, ministerskemu prezidentej Sakskeje, wutrobita naležnosć a wulke wjeselo. Tole je šef sakskeho knježerstwa minjeny pjatk w rozmołwnym wusyłanju telewizijneho sćelaka MDR Riverboat přeradźił. Hłowna přičina njewšědneho konika je wuslědk: „Je to wulkotne, dokelž po tym něšto widźiš“, rjekny 48lětny Kretschmer w kruhu dalšich hosći pisaneho koła.

Štóž někotrych z młodych wobdźělnikow hudźbneje hodźiny z dr. Magdalenu Kemlein na wobrazu z lěta 1969 znaje, njech so w redakciji Serbskich Nowin přizjewi.

Generacijam tež serbskich dźěći a młodostnych bě wona prěnja přewodnica muzikaliskeho kubłanja a bě čas žiwjenja připóznata a wulce respektowana instanca Budyskeje wokrjesneje hudźbneje šule. Dr. Magdalene Kemlein je 13. januara 2024 w starobje 93 lět zemrěła.

Magdalene Kemlein narodźi so 23. decembra 1930 w Drježdźanach-Blasewitzu do swójby hudźbu lubowaceje lěkarskeje swójby. Jako 15lětna dyrbješe wona bombowy nadpad na Drježdźany sobu přećerpjeć, nazhoni wjele bědy a bolosćow. Zdobom pak dožiwi pozitiwny a hojacy wuskutk hudźby.

Maaßen chce z CDU wustupić

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Bywši prezident zwjazkoweho zarjada za wustawoškit Hans-Georg Maaßen chce z CDU wustupić. Tole zdźěli 61lětny internetnje. CDU je minjene lěta swoje hódnoty a zakładne přeswědčenja wotpołožiła, Maaßen swój rozsud wopodstatni. Naposledk bě wón ze swojej jara konseratiwnej Uniju hódnotow zakłady załoženja swójskeje ­strony połožił. Ta chcyła – hinak hač CDU – ze wšěmi politiskimi stronami do rozmołwy přińć, tež z AfD.

Žadaja sej migraciski wjeršk

Wiesbaden (dpa/SN). Hessenski ministerski prezident Boris Rhein žada sej dalše wjerškowe zetkanje Zwjazka a zwjazkowych krajow k migraciji. Po wobzamknjenjach knježerstwowych šefow krajow ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) loni w nowembru je na času, zhromadnje pruwować, kak su přesadźene, rjekny Rhein nowinarjam. Wón nawjeduje tuchwilu konferencu ministerskich prezidentow. Tež druzy ministerscy prezidenća chcedźa tajki wjeršk.

Turkowska podpěruje Šwedsku

We wjacorych městach Słowakskeje, kaž tule w stolicy Bratislavje, su ludźo wčera přećiwo knježerstwu ministerskeho prezi­denta Roberta Fica demonstrowali. Přičina su jeho plany, za bój přećiwo korupciji zamołwite wosebite statne rěčnistwo USP ­rozpušćić, dokelž je pječa „politizowane“. Tež chłostanja za korupciju chce Fico raznje znižić. Foto: pa/CTK/Dorota Holubová

Wočakuja wusud přećiwo Israelej

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:
Den Haag (dpa/SN). Wosrjedź zasakłych wojowanjow w Gazaskim pasmje wočakowachu dźensa na Mjezynarodnym sudnistwje UNO w Den Haagu prěni rozsud w brizantnym sudniskim jednanju přećiwo Israelej ludomordarstwa dla. Při tym póńdźe najprjedy raz wo próstwu nastupajo škitne naprawy na dobro Palestinjanow. Sudnicy měli Israel namołwjeć, wojerske aktiwity w Gazaskim pasmje hnydom zakónčić. Rozsudy sudnistwa su zawjazowace. Byrnjež sudnistwo žane srědki njeměło, wusud přesadźić, by namołwa na Israel krajej ćežka juristiska poražka była. Južna Afrika bě Israel kónc decembra ludomordarstwa dla wobskoržiła, wumjetujo Tel Avivej ranjenje ludoweho prawa. Tež němska wonkowna ministerka Annalena Baerbock je Israel w tutym zmysle namołwjała.

Muž z dusykom wotprawjeny

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:
Atmore/Washington (dpa/SN). W USA su prěni raz k smjerći zasudźeneho čłowjeka z pomocu noweje dusykoweje metody wotprawili. 58lětny Kenneth Eugene Smith, kotrehož su 1996 mordarstwa dla zasudźili, zemrě štwórtk w jastwje w zwjazkowym staće Alabama pod nałožowanjom tak mjenowaneje dusykoweje hypoksije. Při tutej procedurje sćahnu wosobje masku z dusykom přez mjezwočo. Přičina smjerće je potom njedostatk kislika. Eksperća čłowjeskeho prawa běchu w předpolu před tym warnowali, zo móhł Smith grawoćiwje zemrěć, wšako metoda wupruwowana njeje. Zo inhalacija ryzy dusyka grawěrowace sćěhi ­nima, toho su sej eksperća UN wěsći. Smithowi prawiznicy běchu hač do kónca spytali, wotprawjenju zadźěwać. Ale ani zamołwite sudnistwa w Alabamje ani najwyše sudnistwo USA njewotpowědowachu žadanjam. Tež protesty wobydlerstwa njepomhachu.

Tež francoscy ratarjo protestuja

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:
Paris (dpa/SN). Po dny trajacych protestach ratarjow w Francoskej su dźěłarnistwa burow namołwjeli, stolicu Paris blokować. Wot dźensnišeho ranja hibachu so kolony traktorow a druhich ratarskich jězdźidłow po pjeć awtodróhach do směra na francosku stolicu a čary blokowachu. Mjeztym su dźěłarnistwa knježerstwu katalog žadanjow předpołožili. Po tym žadaja sej nuzowu pomoc za wobłuki, kotrež maja sej hospodarsce najćešo – předewšěm za bio-ratarstwo a winicarjow, kaž tež wotškódnjenje za wysoke płaćizny diesela. Nimo toho sej žadaja, zakazy nastupajo wužiwanje dnowneje wody a pesticidow zaso zběhnyć.

Ukraina a Ruska sej wumjetowałoj

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

New York (dpa/SN). Po zražce transportneho lětadła ruskeho wójska pod njejasnymi wobstejnosćemi stej sej Ruska a Ukraina w Bjezstrašnostnej radźe UNO mjez sobu wumjetowałoj. Jedna so wo „wotpohladne a derje přemyslene złóstnistwo“, rjekny wulkopósłanc Ruskeje pola UNO Dmitrij Poljanski na posedźenju gremije wčera w New Yorku.

Zastupowaca ukrainska wulkopósłanča pola UNO Chrystyna Hajowyšyn wumjetowanja wotpokaza: Ukraina njebě wo tym informowana, kak chce Ruska ukrainskich wójnskich jatych transportować, kotřiž běchu při njezbožu žiwjenje přisadźili, kaž Ruska twjerdźi.

Dotal nimaja wobkrućene informacije wo tym, što abo koho je Ruska w mašinje typa Iljušin IL-76 transportowała. Po ruskich informacijach bě w lětadle 65 ukrainskich wójnskich jatych, po puću k planowanej wuměnje jatych. Moskwa Kijewej wumjetuje, zo je lětadło ze zapadnej raketu wottřěliło.

To a tamne (26.01.24)

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

Wjacore błyskače wotrězał je dotal njeznaty minjene dny na sewjeru Italskeje. Skućićel njeje znaty. Postupowanje na to pokazuje, zo jedna so wo jednotliwca, kiž z elektriskej piłu sćežory awtomatiskich nastrojow podrěza a powali. W socialnych medijach chwala skućićela jako rjeka a noweho Robina Hooda. Nětko diskutuja wo radarowych paslach na dróhach Italskeje. Kraj ma najwjace błyskačow po wšej EU: 11 000. Němska porno tomu něhdźe 5 000.

Hoberske mnóstwo metamfetamina z Němskeje su awstralscy cłownicy našli. 157 kilogramow syntetiskeje drogi běchu hižo kónc decembra na lětanišću w Sydneyju sćazali. Metamfetamin bě w 211 pakćikach pod zapakowanskim materialom schowany. Policija wumjetuje mjezynarodnym kartelam, zo chcedźa Awstralsku z drogami zapławić.

Serbska debata

nowostki LND