Dočasnje wuradźować

pjatk, 15. januara 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) chce hižo přichodny tydźeń a nic hakle kaž planowane 25. januara z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow wo dalšim postupowanju w koronapandemiji wuradźować. To je wona wčera wječor po internetnym posedźenju prezidija CDU k přihotam wólbneho zjězda strony připowědźiła. Tuchwilu njewidźi kanclerka žanu móžnosć, wobstejace wobmjezowanja zjawneho žiwjenja koronawirusa dla zběhnyć, kaž je po informacijach wobdźělnikow konferency zwurazniła. Přichodny tydźeń chcedźa wuwiće pan­demije nimo toho na europskej runinje ze wšěmi statnymi a knježerstwowymi šefami rozjimać. We Wulkej Britaniskej namakana mutacija wirusa so wo wjele spěšnišo rozšěrja hač dotalna.

Wólby pozdźišo

pjatk, 15. januara 2021 spisane wot:
Erfurt (dpa/SN). Jako reakciju na dale wulku ličbu nowych infekcijow z koronawirusom w Durinskej přestorča wólby krajneho sejma na 26. september. Na to su so Lěwica, SPD, Zeleni a CDU dorozumili, kaž wodźacy politikarjo stron w Erfurće zdźělichu. Tak nochcedźa tež parlament kaž planowane srjedź februara – a tak wosrjedź pandemije – rozpušćić, zo móhli dočasne wólby 25. apryla zmóžnić. W Durinskej knježi mjeńšinowe knježerstwo Lěwicy, SPD a Zelenych ministerskeho prezidenta Boda Ramelowa (Lěwica). Te pak je na kooperaciju z opoziciskej CDU pokazane. Wšitke štyri strony běchu so na nowowólby dorozumili, zo bychu poměry w sejmje jasniše byli. Normalnje bychu wólby w lěće 2024 přewjedli.

CDU zahaji digitalny wólbny zjězd

pjatk, 15. januara 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Najwuše nawodnistwo CDU je wčera z digitalnymi wuradźowanjemi jutřiše wólby noweho předsydy strony přihotowało.

Internetny stronski zjězd z 1 001 delegatom dźensa nawječor oficialnje zahaja. Potom chcedźa mjez druhim rozžohnowaca so předsydka Annegret Kramp-Karrenbauer, generalny sekretar Paul Ziemiak, předsyda CSU Markus Söder a prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen k delegatam porěčeć.

Internetne wólby noweho předsydy CDU su jutře dopołdnja planowane. Nimo sewjerorynsko-westfalskeho ministerskeho prezidenta Armina Lascheta nastupitaj bywši šef frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz a wonkowny politikar Norbert Röttgen.

Prezidij strony je wčera hišće raz po­twjerdźił, zo chce noweho předsydu njewotwisnje wot jeho wosobiny podpěrać. Budyski wokrjesny zwjazk zastupujetaj Roland Ermer a Matthias Grahl.

Wuhibki za CDU stajić

pjatk, 15. januara 2021 spisane wot:
Dźensa wječor zahajacy so stronski zjězd CDU je w kóždym nastupanju njewšědny. Prěni króć w stawiznach strony jón internetnje přewjedu. Zdobom dyrbja delegaća wuhibki do přichoda stajić. Wšako so tež doba Angele Merkel jako předsydka strony skónči. Nic naposledk dyrbi so bórze rozrisać, štó němskich křesćanskich demokratow jako kanclerski kandidat do wólbneho boja powjedźe. Minjene lěta bě runjewon moderne, wustupowanje Angele Merkel kritizować. Myslu na jeje mjenje bóle wostu­dłe narěče a na stajnje samsny stil drasty. Při­wšěm pak zawostaja wona wulke slědy po 15 lětach na čole zwjazkoweho knje­žerstwa a po 18 lětach na čole CDU. Hdyž na třoch kandidatow – Merza, Lascheta a Röttgena – hladam, njemóžu sej předstajić, zo móže jedyn z nich jeje stopy wupjelnić. To móžeš nowemu předsydźe CDU jeno přeć, zo ma wjace zboža w zastojnstwje hač Annegret Kramp-Karrenbauer. Hewak dyrbja prjedy abo pozdźišo znowa za nawodu CDU pytać. Marko Wjeńka

To a tamne (15.01.21)

pjatk, 15. januara 2021 spisane wot:

Londonski Tower je jednoho ze swojich rapakow zhubił. Tak je Britiske kralestwo po legendźe swojemu kóncej wo kročel bliže. „Swojeho lubowaneho rapaka Merlinu njejsmy hižo wjacore tydźenje widźeli. Dyrbimy z tym ličić, zo je zahinył“, z Towera rěka. Nětko je tam hišće sydom rapakow. Po starym přiwěrku trjebaja znajmjeńša šěsć, hewak „króna a wša Wulka Britaniska zańdźetej“. Mjeztym maja samo swójsku plahowarnju rapakow, zo bychu tomu zadźěwali.

Dźěćace narodniny z wjace hač 30 ludźimi je policija w Hamelnje skónčiła. Hosćo spytachu so hišće schować – na nuzniku, w kamorach abo za durjemi. Zastojnicy pak wšěch namakachu a swjedźeń rozpušćichu. Kóždemu z dorosćenych hrozy pokuta hač do 150 eurow. Policiju na ilegalnu party skedźbnił bě susod, kiž pak chce anonymny wostać.

Dalši impeachment zahajeny

štwórtk, 14. januara 2021 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Po wobsadźenju Kapitola přez swojich přiwisnikow ma amtěrowacy prezident Donald Trump nětko z druhim jednanjom k wotsadźenju ličić. Nimo wšěch demokratow je wčera wječor tež dźesać republikanow za to hłosowało, nowe jednanje „impeachment“ zahajić. Jasne pak je, zo drje hač k zapokazanju noweho prezidenta Joewa Bidena přichodnu srjedu žadyn wuslědk njezměja. Trump je mjeztym we widejowym poselstwje ludźi namołwjał so wujednać a měr wobchować.

Italske knježerstwo zwrěšćiło

Rom (dpa/SN). Wot koronapandemije ćežko potrjechena Italska trjeba nowe knježerstwo. Mała strona Italia Viva bywšeho ministerskeho prezidenta Matteja Renzija je swojeju ministrow z knježerstwa wzała. Tak nima ministerski prezident Giuseppe Conti hižo žanu wjetšinu w Romskim parlamenće. Knježerstwo njebě so na wužiwanje pomocnych srědkow EU k přewinjenju koronakrizy dojednać móhło a je tak zwrěšćiło.

Njewuzamkuje podlěšenje

Nowy sněh minjenych dnjow je wuměnjenja za zymski sport w mnohich kónčinach kraja polěpšił, šoferam pak zdobom wulke problemy naparał. W Smolinach dyrbjachu policisća bydlenskemu mobilej na parkowanišću z hłubokeho sněha pomhać. ­Zastojnicy kontroluja tam dodźerženje předpisow koronawirusa dla. Foto: dpa/Matthias Bein

Tež lětsa ma abitura być

štwórtk, 14. januara 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Rjadownje, kotrež so na abituru hotuja, móža lětsa najebać ko­ronakrizu pruwowanja złožić. Wo tym je nowa prezidentka konferency kultusowych ministrow Britta Ernst (SPD) přeswědčena. „Hladajo na dotalne ramikowe wuměnjenja z toho wuchadźamy, zo móžemy maturu přewjesć“, rjeny braniborska ministerka za kubłanje rozhłosej SWR. Wona na to pokaza, zo su loni ­najebać zawrjene šule maturu přewjedli a prawidła hygieny a wotstawkow dodźerželi. Tež lětsa chcedźa wšitko za to činić, zo abitura zaso budźe. Britta Ernst skedźbni na to, zo rozmysluja wo wšelakich praktiskich změnach, wysoke naroki pak maja wostać. Ernst bě spočatk lěta prezidentstwo konferency wot swojeje koleginy z Porynsko-Pfalcy Stefanie Hubig (SPD) přewzała. W běhu dnja chcychu jej zastojnstwo oficialnje přepodać.

Industrijaso zhrabała

štwórtk, 14. januara 2021 spisane wot:
Luxemburg (dpa/SN). Industrija w europasmje so po ćežkich stratach koronakrizy dla poněčim zaso zhraba. To pokazuje wuwiće minjenych šěsć měsacow, kaž Europski statistiski zarjad zdźěli. W nowembru běchu zawody swoju produkciju porno oktobrej wo 2,5 procentow stopnjowali. Fachowcy běchu jeničce snadnej 0,2 procentaj wočakowali. Hižo w oktobru bě produkcija tworow njewočakowano wo 2,3 procenty rozrostła. Daty pokazuja, zo je industrija wo wjele lěpje přez koronakrizu přišła hač na přikład posłužbowy sektor, hdźež nowych wobmjezowanjow korony dla dale ćerpja.

FDP Kretschmerej najlěpši partner

štwórtk, 14. januara 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny šef CDU Michael Kretschmer (CDU) ma FDP za najlěpšeho knježerstwoweho partnera unije. Jemu je partner, wo kotrehož so jako­ byrgarska strona prócuješ, „stajnje FDP“, rjekny ministerski prezident po­wěsćerni dpa w Drježdźanach. „Po tym dołhi čas ničo njepřińdźe.“

Kretschmer reagowaše na wuprajenje Norberta Röttgena. Kandidat za předsydstwo CDU je hladajo na wólby zwjazkoweho sejma w septembru přećiwo wobdźělenju FDP w nowym knježerstwje. „FDP ma histo­riske zaprajenje zamołwić, z tym, zo je so po dwěmaj wulkimaj koalicijomaj nowemu započatkej a knježerstwowej zamołwitosći spjećowała“, rjekny Röttgen Augsburgskim nowinarjam.

Hladajo na nowe wužadanja a na zmištrowanje pjenježnych sćěhow koronakrizy trjeba Němska byrgarsku koaliciju, kotraž steji za swobodu a dynamiku, Kretschmer potwjerdźi. „To je z FDP wjele lěpje móžno hač ze Zelenymi abo SPD. Zo kandidat za předsydu CDU liberalnych wuzamkuje, njemóžu rozumić.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND