Lětni serial SN12. dźěl
Klepotaja-li wokřidła młyna, ma młynk dźěło. W Kulturnym młynje Bischheim-Häslich so skerje huby čumpaja, hdyž mějićelej Jens Reuter und Christian Schydlo na zarjadowanja přeprošataj. „Před 15 lětami steješe w nowinje nawěšk, zo hodźi so 1865 natwarjeny młyn wotnajeć. Smój so wo to prócowałoj. A dźensa nochcemoj jón hižo spušćić“, powěda Jens Reuter. Něhdyši wučer stara so mjez druhim wo to wuměłcow angažować. 28. septembra na přikład předstaji tam mjez Serbami derje znaty Matthias Kießling zhromadnje z huslerku Máire Breatnach keltisku hudźbu. Kießling bě drje hižo dwójce z programom w młynje, Reuter, kiž druhdźe přećelam w jich zarjadnišćach wupomha, hdyž je tam nuza, pak łužiskeho wuměłca lětsa prěni króć dožiwi. „Sym wćipny, irsku hudźbu mam wosebje rady. Wšako sym dlěši čas w Irskej dźěłał.“ Dalša, wosebje na wuchodźe Němskeje znata wuměłča Dorit Gäbler w młynje tež hižo bě. „Jednoho dnja bě Gäbler pola nas jako hósć a je hnydom připrajiła program wuhotować.“
Pod hesłom „Wšelakorosć zwjazuje“ wuhotuje wokrjes Budyšin tež lětsa zaso interkulturne tydźenje, a to mjeztym dźewjaty raz. Dohromady 54 zarjadowanjow je planowanych.
Wórša Lanzyna słuša k najwuznamnišim serbskim wuměłčam našeho časa. Sieghard Kozel mjenowaše ju raz „najbóle wjelestronsku grafikarku a rysowarku, wulkotnu akwarelistku a filigranu kaligrafku“. Mnohim kniham, přewažnje w Ludowym nakładnistwje Domowina wudatym, je wona ze swojoraznym wuhotowanjom runje tak wosebity charakter spožčiła kaž tójšto plakatam Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Wosebje znate pak je jeje tworjenje na polu keramiki. Dźensa swjeći rodźena Delnjokinjanka 90. narodniny.
„Byrnjež staroba tu abo tamnu wadu měła, so na narodniny wjeselu. Swjedźenja dla so docyła njestarosću, to móžu so na swojeho syna Ulricha spušćeć, kiž jón přihotuje. Wjeselu so nad wopytom, dołhož ludźo w syłach njepřińdu. Dary mi wažne njejsu, što měła z materielnymi wěcami tež započeć – dom je dźě hižo połnje nastajany, bydlu tu nimale w muzeju. Rjany kwěćel wšak so mi přeco spodoba“, jubilarka powěda.
Drježdźany/Budyšin (DY/SN). Pólsko-němska antologija poezije „Wie ein Händedruck – Jak podanie ręki“ měješe swoju tudyšu prapremjeru minjeny štwórtk w Drježdźanach. W knize su mjez 79 awtorami a awtorkami tež třo Serbja přeco z basnju pólsce a němsce zastupjeni: Róža Domašcyna, Dorothea Šołćina a Benedikt Dyrlich. Na zarjadowanju čitaše Dyrlich swój tekst tež serbsce, wšako běchu mjez 30 připosłucharjemi tohorunja Drježdźanscy Serbja. Ideju za antologiju zrodźichu pólscy a sakscy basnicy na mjezynarodnej poezijowej konferency loni nazymu w Poznanju.
Dalše serbsko-pólske-němske čitanje, na kotrymž běchu nimo Poznańskich wuměłcow Róža Domašcyna, Benedikt Dyrlich a Peter Gehrisch ze Sakskeje, wotmě so pjatk na Serbskim gymnaziju w Budyšinje. Domašcyna a Dyrlich čitaštaj tam swoju w antologiji wozjewjenu baseń tohorunja serbsce. Dwě rjadowni 11. lětnika z nawodu kubłanišća Renéjom Wjacławkom běštej hosćićelej literarneje bjesady, kotraž bě móžna dźakowano financnej podpěrje Němsko-Pólskeho towarstwa w Sakskej.
Budyšin (SN/bn). Towarstwo Sakska literarna rada je wčera w Budyskej Smolerjec kniharni tak mjenowany Sakski knižny kófer předstajiła. Z nim chce po kwartalach na stajnje dźesać wubranych knihow skedźbnjeć, kotrež su awtorki a awtorojo sakskeho pochada resp. ze žiwjenskim srjedźišćom w swobodnym staće spisali. „Chcemy z akciju nowostki prezentować a je čitarjam zbližić. Nimo toho mamy tak přiležnosć, čitanja organizować a publikum do rozmołwy z awtorami wjesć“, rozłoži jednaćelka literarneje rady dr. Sibille Tröml. Po spomnjeću na njeboh dr. Franka Stübnera dźakowaše so wona wječor sobu wuhotowacemu towarstwu Přećeljo Smolerjec kniharnje za zhromadne dźěło.
„Što je abo što wučinja Nukstock?“ Prašeš-li so za tym wuhotowarjow abo hosći festiwala, dóstawaš wězo najwšelakoriše wotmołwy. Najčasćišo pak jewja so słowa kaž atmosfera, chaos, swójba a dobra hudźba. Lěta 1997 bě festiwal twjerdeje hudźby „barraka“ – mjeztym towarstwo – prěni króć wuhotowała. Tehdy wotmě so wón hišće we wobłuku Nukničanskeho wjesneho swjedźenja. Prěnje lěta běchu po rozprawje iniciatorow nastupajo organizaciju a wotběh chětro chaotiske. Ale po lětach wuwi so wěsta rutina, tak zo wukristalizowaštej so počasu na přikład dźensniši natwar a pozicija stanow, jewišća, zachoda atd. Tež z jednotliwymi stacijemi zwisowacy personal je so hač na małe při- a wotchady skrućił.
Torgau (SN/bn). Město Torgau wočakuje kónc tydźenja hosći 27. dnja Saksow. Na cyłkownje 30 hrajnišćach pokazaja tam wuměłcy resp. čłonojo najwšelakorišich towarstwow swoje programy. Poskitk saha wot koncertow přez čitanja hač k artistice. Wosebitej wjerškaj matej po připowědźenju zarjadowarjow być inscenowane zetkanje sakskich kurwjerchow a wulki swjedźenski ćah ze 140 wobrazami. Zhromadnje ze załožbu Sakske wopomnišća přihotuja nimo toho mobilnu wustajeńcu wo woporach nacionalsocializma kaž tež wo namócnym politiskim režimje w sowjetsce wobsadźenej conje a wo NDR.
Tež lětsa stej zaso serbskej přinoškaj zapřijatej. Pjatk wustupi skupina MadStep na jewišću sćelaka Hitradio RTL, sobotu prezentuje so Łužičanka, dorostowy rejwanski cyłk Serbskeho ludoweho ansambla, na jewišću Sakskeho krajneho sejma. Loni běštej Serbska kulturna informacija a 25. raz Serbski muski chór Delany na Dnju Saksow w Lubiju wobdźělenej.
Zarjadowarjo najwjetšeho towarstwoweho a ludoweho swjedźenja w swobodnym staće liča wot jutřišeho do njedźele z 250 000 wopytowarjemi.