Dorit Gäbler hižo hósć w młynje była

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:

Lětni serial SN12. dźěl

Klepotaja-li wokřidła młyna, ma młynk dźěło. W Kulturnym młynje Bischheim-Häslich so skerje huby čumpaja, hdyž mějićelej Jens Reuter und Christian Schydlo na zarjadowanja přeprošataj. „Před 15 lětami steješe w nowinje nawěšk, zo hodźi so 1865 natwarjeny młyn wotnajeć. Smój so wo to prócowałoj. ­A dźensa nochcemoj jón hižo spušćić“, powěda Jens Reuter. Něhdyši wučer stara so mjez druhim wo to wuměłcow angažować. 28. septembra na přikład předstaji tam mjez Serbami derje znaty Matthias Kießling zhromadnje z huslerku Máire Breatnach keltisku hudźbu. Kießling bě drje hižo dwójce z programom w młynje, Reuter, kiž druhdźe přećelam w jich zarjadnišćach wupomha, hdyž je tam nuza, pak łužiskeho wuměłca lětsa prěni króć dožiwi. „Sym wćipny, irsku hudźbu mam wosebje rady. Wšako sym dlěši čas w Irskej dźěłał.“ Dalša, wosebje na wuchodźe Němskeje znata wuměłča Dorit Gäbler w młynje tež hižo bě. „Jednoho dnja bě Gäbler pola nas jako hósć a je hnydom připrajiła program wuhotować.“

Wjelestronsce do wuměny

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:

Pod hesłom „Wšelakorosć zwjazuje“ wuhotuje wokrjes Budyšin tež lětsa zaso interkulturne tydźenje, a to mjeztym dźewjaty raz. Dohromady 54 zarjadowanjow je planowanych.

Su „cuzy“ njezajimawi?

srjeda, 12. septembera 2018 spisane wot:
Šesćo na jednym, jedyn na tamnym boku: Tajka konstelacija njeje na nowinarskej konferency njewšědna. Zwjetša rěči potom jednotliwc a wotmołwja na prašenja zastupjerjow medijow. Wčera bě to nawopak, wuhotowarjo rozjimachu jeničkemu reporterej wobšěrny program interkulturnych tydźenjow. Je zajim na dobrym, často čestnohamtskim dźěle iniciatiwow, towarstwow kaž tež zastojnikow městow a wokrjesa woprawdźe tajki snadny? Organizatorojo móža wabić, kelkož chcedźa – dołhož nichtó njerozprawja, jich projekty jenož tych docpěja, kotřiž tak a tak hižo wo nich wědźa. Wusměrjene pak je zarjadowanje na (snano hižo starosćiwych) wobydlerjow. Zetkanje a wuměna wo wjele wjace wuskutkujetej hač žadanja, zakonje, namołwy a skanděrowanje parolow, dźe-li wo to, z „cuzymi“ so zeznajomić a předsudki přewinyć. Bohužel dyrbju so wospjetować: Integracija njeje jedno­směrowa hasa. Bosćan Nawka

„Lubuju sylne, błyšćate barby“

wutora, 11. septembera 2018 spisane wot:

Wuznamna serbska keramikarka, zhotowjerka a grafikarka Wórša Lanzyna swjeći dźewjećdźesaćiny

Wórša Lanzyna słuša k najwuznamnišim serbskim wuměłčam našeho časa. Sieghard Kozel mjenowaše ju raz „najbóle wjelestronsku grafikarku a rysowarku, wulkotnu akwarelistku a filigranu kaligrafku“. Mnohim kniham, přewažnje w Ludowym nakładnistwje Domowina wudatym, je wona ze swojoraznym wuhotowanjom runje tak wosebity charakter spožčiła kaž tójšto plakatam Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Wosebje znate pak je jeje tworjenje na polu keramiki. Dźensa swjeći rodźena Delnjo­kinjanka 90. narodniny.

„Byrnjež staroba tu abo tamnu wadu měła, so na narodniny wjeselu. Swjedźenja dla so docyła njestarosću, to móžu so na swojeho syna Ulricha spušćeć, kiž jón přihotuje. Wjeselu so nad wopytom, dołhož ludźo w syłach njepřińdu. Dary mi wažne njejsu, što měła z materielnymi wěcami tež započeć – dom je dźě hižo połnje nastajany, bydlu tu nimale w muzeju. Rjany kwěćel wšak so mi přeco spodoba“, jubilarka powěda.

Tež serbsce čitali

wutora, 11. septembera 2018 spisane wot:

Drježdźany/Budyšin (DY/SN). Pólsko-němska antologija poezije „Wie ein Händedruck – Jak podanie ręki“ měješe swoju tudyšu prapremjeru minjeny štwórtk w Drježdźanach. W knize su mjez 79 awtorami a awtorkami tež třo Serbja přeco z basnju pólsce a němsce zastupjeni: Róža Domašcyna, Doro­thea Šołćina a Benedikt Dyrlich. Na zarjadowanju čitaše Dyrlich swój tekst tež serbsce, wšako běchu mjez 30 připosłucharjemi tohorunja Drježdźanscy Serbja. Ideju za antologiju zrodźichu pólscy a sakscy basnicy na mjezynarodnej poezijowej konferency loni nazymu w Poznanju.

Dalše serbsko-pólske-němske čitanje, na kotrymž běchu nimo Poznańskich wuměłcow Róža Domašcyna, Benedikt Dyrlich a Peter Gehrisch ze Sakskeje, wotmě so pjatk na Serbskim gymnaziju w Budyšinje. Domašcyna a Dyrlich čitaštaj tam swoju w antologiji wozjewjenu baseń tohorunja serbsce. Dwě rjadowni 11. lětnika z nawodu kubłanišća Renéjom Wjacławkom běštej hosćićelej literarneje bjesady, kotraž bě móžna dźakowano financnej podpěrje Němsko-Pólskeho towarstwa w Sakskej.

Mjez turistami woblubowany je Choćebuski Móst při wulkim Sprjewinym spušćadle na sewjeru města. Jedyn z mało zdźeržanych młynow toho razu w Němskej bu 1801 natwarjeny a dźěłaše hač do 50tych lět minjeneho lětstotka. Młyn wobhospodarja w lěće 2007 załožene spěchowanske towarstwo, kotrež je objekt tež ponowić dało. Foto: Michael Helbig

Soniny serbsce

pjatk, 07. septembera 2018 spisane wot:
Budyšin (SN). „Kuzło dejmantneje soniny“ rěka nowostka za dźěći wot štyrjoch lět, kotraž je wčera w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Fantazijepołnu podawiznu wo soninje Jasničce spisa Doris Kasper, mějićelka dožiwjenskeho statoka w Ćisku. Angažowana młoda žona ze serbskimi korjenjemi bě so z manuskriptom na LND wobroćiła, po tym zo bě jeje němskorěčna prěnička wo husańcy a nosatym mjedwjedźu wuspěšna. Z nowej, wot Jadwigi Kaulfürstoweje zeserbšćenej a wot Barbary Schumann wulkotnje ilustrowanej knižku maja nětko tež soniny swoje městno w načasnej serbskej dźěćacej literaturje.

Budyšin (SN/bn). Towarstwo Sakska literarna rada je wčera w Budyskej Smolerjec kniharni tak mjenowany Sakski knižny kófer předstajiła. Z nim chce po kwartalach na stajnje dźesać wubranych knihow skedźbnjeć, kotrež su awtorki a awtorojo sakskeho pochada resp. ze žiwjenskim srjedźišćom w swobodnym staće spisali. „Chcemy z akciju nowostki prezentować a je čitarjam zbližić. Nimo toho mamy tak přiležnosć, čitanja organizować a publikum do rozmołwy z awtorami wjesć“, rozłoži jednaćelka literarneje rady dr. Sibille Tröml. Po spomnjeću na njeboh dr. Franka Stübnera dźakowaše so wona wječor sobu wuhotowacemu towarstwu Přećeljo Smolerjec kniharnje za zhromadne dźěło.

Atmosfera, chaos, swójba a dobra hudźba

štwórtk, 06. septembera 2018 spisane wot:

Festiwal twjerdeje hudźby Nukstock mjeztym kaž institucija

„Što je abo što wučinja Nukstock?“ Pra­šeš­-li so za tym wuhotowarjow abo hosći festiwala, dóstawaš wězo najwšelakoriše wotmołwy. Najčasćišo pak jewja so słowa kaž atmosfera, chaos, swójba a dobra hudźba. Lěta 1997 bě festiwal twjerdeje hudźby „barraka“ – mjeztym towarstwo – prěni króć wuhotowała. Tehdy wotmě so wón hišće we wobłuku Nukničan­skeho wjesneho swjedźenja. Prěnje lěta běchu po rozprawje iniciatorow nastupajo organizaciju a wotběh chětro chaotiske. Ale po lětach wuwi so wěsta rutina, tak zo wukristalizowaštej so počasu na přikład dźensniši natwar a pozicija stanow, jewišća, zachoda atd. Tež z jednotliwymi stacijemi zwisowacy personal je so hač na małe při- a wotchady skrućił.

Z Łužičanku

štwórtk, 06. septembera 2018 spisane wot:

Torgau (SN/bn). Město Torgau wočakuje kónc tydźenja hosći 27. dnja Saksow. Na cył­kownje 30 hrajnišćach pokazaja tam wuměłcy resp. čłonojo najwšelakorišich towarstwow swoje programy. Poskitk saha wot koncertow přez čitanja hač k artistice. Wosebitej wjerškaj matej po připowědźenju zarjadowarjow być insce­nowane zetkanje sakskich kurwjerchow a wulki swjedźenski ćah ze 140 wobrazami. Zhromadnje ze załožbu Sakske wopomnišća přihotuja nimo toho mobilnu wustajeńcu wo woporach nacionalsocializma kaž tež wo namócnym politiskim režimje w sowjetsce wobsadźenej conje a wo NDR.

Tež lětsa stej zaso serbskej přinoškaj zapřijatej. Pjatk wustupi skupina MadStep na jewišću sćelaka Hitradio RTL, sobo­tu prezentuje so Łužičanka, dorostowy rejwanski cyłk Serbskeho ludo­weho ansambla, na jewišću Sakskeho krajneho sejma. Loni běštej Serbska kulturna informacija a 25. raz Serbski muski chór Delany na Dnju Saksow w Lubiju wobdźělenej.

Zarjadowarjo najwjetšeho towarstwoweho a ludoweho swjedźenja w swobodnym staće liča wot jutřišeho do njedźele z 250 000 wopytowarjemi.

nowostki LND