Wažny přinošk k regionalnej identiće

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Na Njepilic statoku w Rownom bě so pjatk wječor zhromadźiła nahladna ličba wjesnjanow a wobydlerjow z wokoliny, ale tež hosći. Mjez nimi běchu fachowcy stawiznow a znajerjo a lubowarjo Slepjanskeje narěče. Tež wulki zajim wšelakich medijow swědčeše wo tym, zo so něšto njewšědne stawa.

Rowno (JK/SN). Čłonojo towarstwa Njepilic dwór a mnozy angažowani Serbja Slepjanskeje kónčiny běchu lěta dołho zběrali wopřijeća a wurazy w slepjanšćinje, zo bychu je w spisanej formje zawěsćili tuchwilnym a přichodnym wobydlerjam swojorazneje kónčiny. Cyle čerstwje w Budyšinje ćišćany słownik z wjele wuprajacym titulom „Kak to jo było – 1 000 Slěpjańskich słowow“ móžachu prócowarjo a přewodźacy fachowcy Budyskeho Serbskeho instituta prezentować.

Ruska hudźba zaklinčała

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Chórowy tydźeń w Smochćicach wuspěšnje zakónčeny

Smochćicy (SN/mwe). Wot 30. julija do wčerawšeho wotmě so w Smochčanskim Domje biskopa Bena kaž kóžde lěto, mjeztym štyrnaty raz, chórowy a instrumentalny tydźeń z horliwymi spěwarjemi z cyłeje Němskeje. Pod nawodom znateho Drježdźanskeho politologi prof. dr. Wernera J. Patzelta a Huberta Gößweina prezentowaše něhdźe 70 chóristow sobotu wječor na koncerće wuslědki zhromadneho dźěła we wobłuku tydźenja. Lětsa steješe tón pod hesłom „Ruska chórowa hudźba & Bach“. Zaklinčeli su mjez druhim twórby Pětra Čajkowskeho a Igora Strawinskeho.

Wustajeja derje „třělane“ motiwy swojeje domizny

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Slepo (JK/SN). W Serbskim kulturnym centrumje (SKC) Slepo su minjeny pjatk fotowu wustajeńcu Wótrotřělcow z Běłeje Wody wotewrěli. Skupina, kotrejž přisłušeja młodźi kaž tež starši zajimcy fotografowanja,­ wobsteji lětsa dźesać lět. Jich předsydka Monika Frenzel wupraji w zawodnych słowach wosebitu dźakownosć napřećo sobudźěłaćerjam SKC, zo smědźa so w jubilejnym lěće w bliskej domiznje prezentować. Dotal běchu swoje fota přewažnje w němskich kónčinach pokazowali. Mjez druhim bě to hakle spočatk lěta w Hannoveru. W aktualnej přehladce, kotraž steji pod hesłom „Naša domizna“, pokazuja wuběr fotow z najwšelakorišimi widami na Łužicu. Wone sahaja wot brunicowych jamow hač ke krajinowym a přirodnym motiwam. Ze swojimi wobrazami spytaja čłonojo skupiny wosebitostki bjezpo­srědnjeje domizny a łužiskeje krajiny wotbłyšćować. Zapopadnjene łužiske impresije hodźa so po zestawje a zarjadowanju jara derje do stajneje pokazki SKC. Folklora so tak na spodobne wašnje wudospołnja z pokazkami na kraj a přirodu zwonka kulturneho centruma.

Braška wostanje na Hrodźe! – takle móžeš wopisować fakt, zo je moler Eberhard Peters z Běłeje Wody po wustajeńcy twórbow na Sakskim wyšim zarjadniskim sudnistwje w Budyšinje składnostnje swojich 80. narodnin nětko Budyskemu Serbskemu muzejej mólbu „Braška“ přewostajił. Foto: SN/Maćij Bulank

Zwučuja za noweho biskopa

pjatk, 05. awgusta 2016 spisane wot:
22 nowačkow z 9. lětnika zesylnja nětko 1. serbsku kulturnu brigadu. Dohromady 74 spěwarjow je wčera a dźensa pilnje zwučowało, wšako čaka hižo 27. awgusta na nich wulki podawk: Woni wobrubja zapokazanje noweho biskopa Drježdźansko-Mišnjanskeje diecezy Heinricha Timmereversa w Drježdźanskej katedrali. Nimo Kocoroweju spěwow chcedźa tam tež „Serbski magnifikat“ Feliksa Brojera a twórbu „Knjezowy jandźel“ zanjesć. Foto: SN/Maćij Bulank

Korla H. R. Rjeda

pjatk, 05. awgusta 2016 spisane wot:
Dźens před 200 lětami narodźi so prěni serbski protykar Korla Herman Robert Rjeda ewangelskej farskej swójbje w Smělnej. Dźakowano serbskemu stipendijej móžeše Mišnjansku Wjerchowsku šulu wopytać. Po tym studowaše w Lipsku teologiju a bě tam z čłonom Serbskeho prědarskeho towarstwa. Štyri lěta běše z domjacym wučerjom Rakečanskeje zemjanskeje swójby von Rabenau, wot 1843 dwaj lětdźesatkaj farar w Hućinje a po tym 27 lět duchowny w Barće. Wot załoženja Maćicy Serbskeje 1847 hač do smjerće 14. januara 1900 bě farar Rjeda ze swěrnym Maćicarjom. Wón bě wuběrny sadar a pčołar, staraše so jara wo wuwiće ratarstwa na serbskich wsach. Załoži tak 1844 Klukšanske ratarske towarstwo, 1854 Pčołarske towarstwo w dole Sprjewje a Bartske ludowe towarstwo, přednošowaše w nich a organizowaše 1856 w Hućinje prěnju skótnu wustajeńcu w Serbach. Najwjetšu zasłužbu sej zdoby, wudawajo wot 1855 do 1890 prěnju serbsku protyku Předźenak. Za nju pisaše zwjetša sam politiske a stawizniske přinoški kaž tež krótko­prózu. Manfred Laduš

Štož „štyri elementy“ zwjazuje

štwórtk, 04. awgusta 2016 spisane wot:

Łužiske hudźbne lěćo čiły wothłós žnjało

Zemja, woheń, powětr a woda – pod tymle hesłom „štyri elementy“ steješe Łužiske hudźbne lěćo 2016. Derje organizowany, w lětnim dowolowym času hudźbnu kulturu intensiwnje posrědkowacy festiwal je zaso Budyski měšćanski kulturny zarjad přewjedł. Na najwšelako­rišich městnach, wot Kamjenca přez Njeswačidło, Smochćicy, Budyšin a Chró­stawu hač do Žitawy, sahaše wot 15. do 31. julija rjad ze 16 zarjadowanjemi jara rozdźělnych poskitkow na wysokim niwowje.

Z hudźbu a poeziju začuća pokazać

štwórtk, 04. awgusta 2016 spisane wot:

Serbisko-němski basnik Aleksandar Jovan­ović z Eschborna přebywaše na 38. swjedźenju serbskeje poezije prěni raz we Łužicy. Wón je městopředsyda towarstwa Sedmica, kotrež zjednoća wšitkich w Němskej bydlacych serbiskich basnikow a spisowaćelow. Alfons Wićaz je so z nim rozmołwjał.

Kotre zaćišće sće sej w Serbach zdobył?

A. Jovanović: Bě woprawdźe wulke wjeselo, prěni króć we Łužicy a scyła we wuchodnym dźělu Němskeje přebywać. Běch překwapjeny wo hospodliwosći ludźi, ale tež wo měsće Budyšinje. Sym połny pozitiwnych dožiwjenjow a dopomnjenkow. Mjeztym sym swojim swójbnym a mnohim přećelam fota a komentary wo tym rozpósłał, štož je mje tule w Budyšinje jimało.

Z Wašich basnjow je wusłyšeć, zo sće z wutrobu a dušu serbiski poet. Kak dołho hižo w Němskej bydliće a što zwjazuje Was z poprawnej domiznu?

Hranicy žanrow rady překroča

štwórtk, 04. awgusta 2016 spisane wot:

David Brand je nowy nawoda Wojerowskeje hudźbneje šule. K nowemu šulskemu lětu přewza wón zastojnstwo wot Thomasa Mertina, kiž bě funkciju wo­sobinskich přičin dla wotedał.

29lětny Brand je w Lubiju wotrostł. Na saksofonje hrać jeho zahorješe. Jako młodostny wobdźěli so wobdarjeny saksofonist wuspěšnje na wubědźowanju „Młodźina hudźi“, wo­spjet tež na regionalnym wurisanju we Wojerecach. W lětach 2002 do 2005 bu stajnje jako lawreat 1. myta na zwjazkowej runinje počesćeny.

Slědowaše studij na Wysokej šuli za hudźbu a reju w Kölnje, kotryž zakónči jako „master of music“. Wjelelětne nazhonjenja zběrał je jako baritonowy saksofonist ćělesa Signum saxo­phone quartet kaž tež jako pedagoga na hudźbnymaj šulomaj w Düsseldorfje a Hürthu. Ale je so tež mjezynarodneho powětra nasrěbał. „Jako komorny hudźbnik běch po cyłej Europje a Sewjernej Americe po puću“, wón powěda. Z jeho žiwjenjoběha dale wučitaš, zo je so samo hižo nastupajo mjezykulturnu wuměnu w Pakistanje a Thailandźe angažował.

24. julija 2016 zemrě w Budyšinje Zala Bušic. Zrudźaca to powěsć a njewočakowana za přiwuznych, přećelow a znatych, za bywše koleginy a bywšich kolegow, wosebje pak za słucharki a słucharjow serbskeho rozhłosa. Předewšěm za dźensnišu staršu generaciju bě Zala lětdźesatki(!) jako rěčnica z jónkrótnym, ćopłym hłosom takrjec „hłós serbskeho rozhłosa“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND