Wo knihach a kniharni (22.04.16)
„Składnostnje 100. narodnin Herberta Nowaka wuńdźe w juniju kniha z wuběrkom jeho tekstow“, powědach spočatk lěta reporterej mdr do mikrofona, kiž zajimowaše so za delnjoserbske nowostki 2016. A z jeho wobliča wučitach bjezradnosć: ‚Štó to jeno je?‘ Wón njeje zawěsće jenički w Hornjej Łužicy, komuž tele mjeno ničo njepraji.
Potajkim: Farar Bogumił Šwjela přeswědči młodeho Běrta a jeho staršeju, zo měł so na dobro serbstwa z fararjom stać. Tuž studowaše teologiju a słowjansku filologiju město wotpohladaneje mediciny. W poslednim studijnym lěće dósta samo stipendij, zwjazany ze zawjazkom, prócować so wo serbsku faru w Choćebuskim wokrjesu. To potom tež činješe po wójnje, w cyłku šěsć króć – a ničo. Berlinsko-Braniborska cyrkej pósła Nowaka 1946 do Pěśdubow pola Eisenhüttenstadta a 1963 do drje delnjołužiskeho, ale tohorunja němskeho Drjowka, hdźež 2011 zemrě.
Wosebitosće hudźby z powěsćemi wuspěšnje zwjazali
Hižo loni bě serbski wječor pod hesłom „Sagenhaftes aus der Lausitz“ we wobłuku Wojerowskich hudźbnych dnjow wuspěšny, a tež pokročowanje wčera na tamnišim hrodźe pokaza, zo so nowy koncept organizatorki Carmen Hoffmann wudani.
Wojerecy (DGe/SN). Zwjetša serbsku a čěsku hudźbu, zwjazanu z łužiskimi powěsćemi, su tak derje zestajeli, zo móžeše připosłuchar swójski wosobinski poćah k tomu wuwić. Wiolonistka Annette Thieme a pianistka Christine Hesse hudźeštej tak intensiwnje a perfektnje na wysokim wuměłskim niwowje, zo dožiwi publikum wosebitosće jednolitiwych komponistow. Wo tym swědčeše hižo prěni ekscelentnje interpretowany kruch wječora, „Słowjanska reja“ čo. 6 Antonína Dvořáka. Bě to wohnjostroj temperamenta. Swědomiće su hudźbu k wot Ines Hommann přednjesenym powěsćam wubrali. Tak hodźi so Jana Pawoła Nagelowa „Bórkowska“ z jeho serbskich rejow derje k podawkam wo hadźacym kralu runje tak kaž „Łazowska“ k powěsći wo młodym poriku, kotryž hakle po wokołopuću zbožo nadeńdźe. Zo je hudźba Nagela přeco něšto wosebite, to zamó duwo hosćom zbližić.
„My a Serbja smy njedźělomni“
Wo politiskej dimensiji koncerta w ruskim wulkopósłanstwje
Orchestrowy koncert z prapremjeru 5. sinfonije „Stalingrad“ Hinca Roja dožiwichu wopytowarjo serbskeho kulturneho wječora w Berlinskim wulkopósłanstwje Ruskeje federacije. Komponist bě w Druhej swětowej wójnje w ameriskej a ruskej wójnskej jatbje. Twórbu je w bitwje wo Stalingrad padnjenym wojakam wěnował. Ruski wulkopósłanc Wladimir M. Grinin skedźbni w powitanju na wosebity wuznam teleje bitwy, kotraž słuša k najwjetšim čłowjeskich stawiznow. 700 000 wojakow tam swoje žiwjenje přisadźi. Cordula Ratajczakowa je so z Wladimirom M. Grininom rozmołwjała.
Kak je so Wam koncert lubił?
W. Grinin: Jara derje. Wšitke twórby, kotrež su tule předstajili, běchu sprěnja, hladajo na charakter, wulkotne. A kak su woni hudźili, je wulki zaćišć we mni zawostajiło. Orchester je fantastiski.
Hłownje literaturu sobu spěchować
Budyšin (ML/SN). Bywšeho direktora Serbskeho instituta prof. dr. Dietricha Šołtu wuzwolichu čłonojo sekcije literatura a wuměłstwo Maćicy Serbskeje wčera popołdnju jednohłósnje za noweho předsydu. Jurij Łušćanski bě nawodnistwo sekcije złožił, dokelž je nowy předsyda Maćicy. Čłonojo přihłosowachu prof. Šołće, zo měła so sekcija sobu na podpěru LND a Smolerjec kniharnje při spěchowanju serbskeje literatury koncentrować. 24. meje chcedźa so tak na knižnej premjerje biografije Jurja Brězana wobdźělić. Křesćan Krawc pokaza na wuznam, serbsku literaturu tež w němskej rěči wudać. Pokročować chce sekcija z wopytami w ateljejach našich tworjacych wuměłcow, kaž loni pola Maje Nageloweje w Nossen. Dale namjetowaše so, organizować wuprawu do lětušeje europskeje kulturneje stolicy Wrócław a přednošk wo poćahach Serbow k tutomu šleskemu wulkoměstej.
Dobyćerka z orchestrom hudźiła
Wojerecy (UH/SN). Dohromady jědnaće zarjadowanjow wopřijimuja lětuše 51. Wojerowske hudźbne swjedźenske dny. „Tež po poł lětstotku dožiwja naše město wotměnjate koncerty, kotrež za kóždy słód něšto skićeja“, rjekny zawčerawšim na wotewrjenju we Łužiskej hali wyši měšćanosta Stefan Skora (CDU). Za to dźakowaše so wón wuraznje Carmen Hoffmann, kotraž hižo wjele lět program Łužiskeje hale zestaja, kaž tež wšitkim, kotřiž so za kulisami wo wuspěch hudźbnych poskitkow staraja. Zdobom wón wopytowarjow napominaše, so na naprašowanju w programowym zešiwku wobdźěleć, kotre přeća hodźeli so do přichodnych programow sobu zapřijeć.
Jurja Brězana počesćili
K zahajenju zarjadowanjow na česć 100tych narodnin Jurja Brězana w Krabatowym młynje w Čornym Chołmcu wotmě so tam wčera wosebite literarno-hudźbne popołdnjo.
Něhdźe 400 dźěćom z němskich šulow w Danskej staj Julia ...
Hnujaca a lóštna knižna premjera z Kitom Lorencom
„Zymny kut“ rěka nowa serbska zběrka basnjow Kita Lorenca, kotraž je dypkownje k wčerawšej knižnej premjerje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Wjace hač 30 zajimcow je do Budyskeje Smolerjec kniharnje přišło, zo bychu dožiwili čitanje 78lětneho mištra rěčow, kotremuž nazymu Myto Christiana Wagnera spožča.
Budyšin (SN/CoR). „Z Kitom Lorencom zhromadnje dźěłać bě mi wulka česć. Běch wšak spočatnje rozbudźeny – stary zajac a młoda juška, što móhł lektor tajkemu nazhonitemu awtorej radźić? Mam so jemu dźakować, zo smědźach jemu poboku stać“, rozłoži lektor Pětr Thiemann wčera wječor. A wuslědk jeju zhromadneho dźěła móže so widźeć dać. Dohromady 84 w minjenymaj lětomaj nastatych twórbow z pjera basnika a jako dodawk něšto romantiskeje čěskeje poezije Kyrkonošow w jeho přełožku nowa kniha wobsahuje. Jeje wobalku je Iris Brankačkowa z čornoběłej grafiku porjeńšiła.
Lyrika a grafika
Spěšnišo dale přińć
Budyšin (SN/CoR). Prěnju twórbu, „Tu es Petrus“ (Ty sy Pětr) Josepha Augustina Englera (1853–1929), su wčera hižo wot spočatka hač do kónca spěwali. Hladajo na to, zo bě to hakle druha proba chóroweje akademije, njebě to špatne. „Smy po dobrym puću. Poprawom so mi zda, zo móhli projekt k dobremu wuslědkej wjesć a zo z toho něšto rjane, tež za publikum, wuńdźe“, měni nawoda akademije, cyrkwinski hudźbny direktor Friedemann Böhme, po dwuhodźinskim zwučowanju w awli Budyskeho Schilleroweho gymnazija. We wobłuku Łužiskeho hudźbneho lěća chcedźa 31. julija w Budyskej tachantskej cyrkwi swj. Pětra pod hesłom „Tachantske zynki“ kruchi Budyskich cyrkwinskich hudźbnikow 19. a 20. lětstotka předstajić, kotrež buchu specielnje za tachantstwo komponowane.
