111. zapust swjećili
Piše wo „mištrje“ Bjarnaće Krawcu
W Opolu je wušła loni kniha „Bjarnat Krawc. Kronika życia i działalnośći w zarysie“ („Bjarnat Krawc. Chronika žiwjenja a dźěławosće w přehledźe“). Awtor, pólski wědomostnik Zbigniew Kościów, je hižo wjacore spisy wo serbskich wosobinach wudał, mjez druhim wo Jurju Pilku (LND, 1968), Korli Awgusće Kocoru (1972) a Michale Nawce (1996). Za nětko předležacu ediciju złožowaše so wón nimo swójskich slědźenjow hłownje na knihu Achima Brankačka „Žiwjenje je dźěło – wotpočink je mrěće. Stawizna Bjarnata Krawca“ (1999), ale tež na přinoški dalšich serbskich a čěskich awtorow.
Nowostka wopisuje žiwjenje a skutkowanje Krawca, kaž w podtitlu wupokazane, wot naroda 5. februara 1861 w Jitru hač do jeho smjerće 25. nowembra 1948 w čěskim Varnsdorfje. W skrótšenej formje su etapy žiwjenja Krawca tež w Nowym biografiskim słowniku k stawiznam a kulturje Serbow podate. Tam wšak je zmylk: Krawc njebě so hakle 1946 do čěskeho Varnsdorfa přesydlił, ale kaž Kościów prawje pisa, hižo 1. nazymnika 1945 – najprjedy do bydlenja Karela Mackůwa, po tym do swójskeho domu, wot města spřistupnjeneho.
Serb morjeny ...
Bajkojty raz Błótow so pozhubja
Serbskosć młodźenca Georga bě přičina jeho smjerće. Dźewjaty błótowski krimi „Hra ze smjerću“ je telewizija ZDF póndźelu wječor wusyłała. Dotalna bajkojkosć Błótow dóstawa hrózbne akcenty.
Wosom předstajenjow wupředatych było
Budyšin (SN/CoR). Z trójnej „Sławu“ skónči so zawčerawšim, njedźelu, poslednje předstajenje lětušeho ptačokwasneho programa SLA „Dejmantne a hinaše ptački“ w Budyšinje. Něhdźe 1 600 přihladowarjow móžachu wuměłcy na dohromady jědnaće zarjadowanjach w Hornjej a Delnjej Łužicy witać. Předstajenja w Choćebuzu, Nowej Niwje, Slepom, Kulowje, Bukecach, Budyšinje a wječorne w Chrósćicach běchu wupředate.
Program je so přihladowarjam jara spodobał, wosebje „Cyganska reja“ a reja „Do pasa“ (wobě choreografowanej wot Juraja Kubánki). Chór přeswědči ze šlagromaj „Słónco a kwětki“ (Jurij Winar/Jurij Brězan) a „Prěnja lubosć“ (Beno Njekela/Ludwik Kola) kaž tež ze zabawnym spěwom „Europska jědźna karta“ (Willi Maertens/Karsten Sprenger, Milenka Rječcyna). Wosebje so publikumej lubješe, zo chór tele spěwy tež scenisce na jewišću interpretowaše. Braška Jurij Šiman wjedźeše lóštnje po programje a wědźeše tež ze skečomaj Wita Bejmaka přeswědčić.
Michał Frencel
Nowe próstwy stajić móžno
Budyšin (SN). Hač do 28. februara je hišće móžno, próstwu wo spěchowanske srědki kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska stajić, kaž Budyski krajnoradny zarjad zdźěli. Wot 2,5 milionow eurow, kotrež Swobodny stat Sakska dohromady wosom kulturnym rumam lětsa za strukturne naprawy přewostaji, je dotal 1,875 milionow eurow zaplanowanych. Tak je hišće 625 000 eurow k dispoziciji. Tuž chcedźa druhe koło přewjesć, hdźež móža zajimcy próstwy zapodać. Kulturny rumy móže je sakskemu ministerstwu za wědomosć a kulturu dale posrědkować.
Nimo toho je Sakski krajny sejm časowje wobmjezowane inwestiwne srědki zesylnjenja za kulturne rumy w hódnoće třoch milionow eurow za lěto 2017 a runje telko za 2018 wobzamknył. Lětsa dóstanje kulturny rum Hornja Łužica-Delnja Šleska z toho 371 000 eurow. Tuž je móžno, w kulturnym rumje tohorunja próstwu stajić wo financowanje inwesticijow w kulturnym wobłuku, a to tohorunja hač do 28. februara.
Wjelelětneho fararja wopominali
Wo knihach a kniharni (10.02.17)
Hdyž wětřikec hólcy wokoło domskeho cychnuja, potom, haj najpozdźišo potom je prawy čas sej knihu do rukow wzać. W prěnich januarskich dnjach takle před mojim woknom wichorješe. A z knihi, na kotruž běch přez rozhłosowu recensiju storčiła a kiž mje putaše, njeduješe mi mjenje zymskeho wětřika napřećo.
Ćěkańca a wupućowanje stej temje, kotrejž njemóžetej aktualnišej być. Lektura, kotruž tuchwilu čitam, so toho přima. Kak so žony w 1930tych lětach – mjez nimi spisowaćelka Anna Seghers abo basnica Mascha Kaléko – na wupućowanje z nacistiskeje Němskeje hotowachu, wo tym powěda historikarka Kristine von Soden w loni nazymu wušłej knize „Und draußen weht ein fremder Wind“.
Sakska do filmow inwestuje
Drježdźany (SN/CoR). Sakske ministerstwo za wědomosć a wuměłstwo (SMWK) zwyši lětsa znowa spěchowanje filmow. Dohromady wuda wjace hač 1,6 milionow eurow na filmowym polu, kaž SMWK informuje.
