Žiwjenje a dóńt Hanamarje Šěrcec, kotrejž bě spisowaćel Jurij Koch ze swojej zažnej nowelu „Židowka Hana“ pomnik stajił, pohonjatej wědomostnikow dale do dźěła. To je zarjadowanje Serbskeje Lěwicy wčera w Budyšinje na hnujace wašnje wotbłyšćowało.

Budyšin (SN/at). Literat Jurij Koch a wědomostnik dr. Hermann Simon běštaj hosćej moderatora Hajka Kozela na předwječoru 100. posmjertnych narodnin Hanamarje (Hanki) Šěrcec. A bórze bě pytnyć, zo je dźěło toho jednoho skutkowanje tamneho njesměrnje wopłodźało.

Rodźeny Hórčan Koch čitaše pasažu wo židowce ze swojich žiwjenskich dopomnjenkow. Rysowaše puć młodeje žony židowskeho pochada, kotraž bě ke křesćanskej wěrje přestupiła a je na kóncu 1930tych lět z wjesneje towaršnosće wutłóčena grawoćiwy dóńt milionow ­Židow w Europje poćerpjeła.

39,3 miliony ludźi dźeniki čitaja

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Ličba čitarjow ćišćanych wudaćow němskorěčnych dźenikow je so porno lětu 2017 wo 1,3 miliony ­pomjeńšiła. W Němskej wuchadźace mjeńšinowe dźeniki njeběchu do přepytowanja ­zapřijate.

Frankfurt nad Mohanom/Budyšin (SN/at). Štóž wuwiće nowinskich wikow w Europje a USA sćěhuje, toho to njepřekwapja: Ćišćane nowiny w Němskej su w minjenych dwanaće měsacach wjace čitarjow zhubili hač lěto do toho. Z wčera w Frankfurće nad Mohanom wozjewjeneje medijoweje analyzy wuchadźa, zo po cyłym Zwjazku 39,3 miliony ludźi dźenik čitaja – 1,3 miliony mjenje hač hišće před lětom. Loni w juliju bě medijowa analyza spad wo 600 000 či­tarjow w běhu lěta wunjesła. Wužiwanje e-paperow a dalšich online-poskitkow njebě wobstatk projekta.

Aktualnje docpěwaja dźeniki w našim kraju 55,8 procentow němskorěčneho wobydlerstwa w starobje wot 14 lět. Lěta 2017 bě jich hišće 57,9 procentow. Z wotstawkom najbóle čitana nowina wostawa Bild. Bulwarne łopjeno čita wšědnje 9,42 milionow ludźi.

Mjezynarodne wurisanje dobył

wutora, 14. awgusta 2018 spisane wot:
Armagh (SN/JaW). Serbski organist Johan­nes Krahl z Dobranec je wčera ­mje­zynarodne pišćelowe wurisanje Nor­thern Ireland International Organ Competition w sewjeroirskim městačku Armagh dobył. Mjez cyłkownje 13 wobdźělnikami bě Krahl jedyn z dweju Němcow, kaž z wozjewjenja na internetnej stronje wuhotowarja wuchadźa. Na pišćelach w Armaghskej St. Patrick’s Cathedral je wón jurorow ze swojej hru přeswědčił a přesadźi so tak přećiwo konkurency, mjez druhim z Italskeje, Chiny, Francoskeje, Šwicarskeje a Jendźelskeje. Johannes Krahl, kiž je na Budyskim Serbskim gymnaziju maturował a hižo w mnohich cyrkwjach Hornjeje Łužicy koncertował, wubědźi sej pjenježne myto 1 500 puntow (něhdźe 1 650 eurow) a wjacore wustupy na sławnych městnosćach swěta. Kaž zarjadowarjo mjezynarodneho wurisanja dale zdźěleja, smě ­Johannes Krahl w St. Thomas Church na Fifth Avenue w New Yorku, w sławnej Westminster Abbey w Londonje, w Stockholmskej katedrali, w Cambridgeskim King’s College a w St. Michael’s Church w irskim Dún Laoghaire koncertować.

Na Grodkowskim domizniskim swjedźenju bě kónc tydźenja po dlěšej přestawce zaso raz serbska kultura zastupjena. Tak ­wustupi tam sobotu dujerska kapała Horjany, kotraž připosłucharjow ze serbskimi, němskimi a čěskimi štučkami zawjeseli. Hudźbnicy z Chrósćic a wokoliny wobdźělichu so tohorunja na swjedźenskim ćahu po měsće. Dale wuhladachu wopytowarjo čłonow Choćebuskeje rejwanskeje skupiny Stara lubosć. Z njej bě tohorunja delnjołužiska swjedźenska narodna drasta na je­wišću prezentna. Foto: Martina Arlt/Jost Schmidtchen

Kwasny ćah na swjedźenju

póndźela, 13. awgusta 2018 spisane wot:
Swjedźenski ćah po měsće bě wčera jedyn z wjerškow 65. rybarskeho swjedźenja w Picnju. Něhdźe 500 sobuskutkowacych ze šulow, pěstowarnjow, towarstwow a předewzaćow pokaza 60 wobrazow ze stawiznow Picnjanskich rybarjow. Mjez druhim widźeć bě serbski kwasny ćah z Mosta. Zahajili běchu swjedźeń pjatk z tradicionalnym rybyłójenjom, z čimž tam swoje rybowe žně zahajichu. Nimo toho zapokazachu Jenifer Fiebow do zastojnstwa jako Picnjanska hatowa nyksowka, kotraž město Picnjo přichodnej dwě lěće w zjawnosći prezentuje. Sobotny wjeršk bě rybarske ­kałanje na Čertowskim haće. Foto: Michael Helbig

Wo knihach a kniharni (10.08.18)

pjatk, 10. awgusta 2018 spisane wot:

Přichodny tydźeń wuńdźe w Ludowym na­kładnistwje Domowina nowa kniha basnika a spisowaćela Benedikta Dyrlicha. Je to prěni dźěl wobšěrneje awtobiografiskeje twórby z titlom „Doma we wućekach“, w kotrejž rysuje Dyrlich z putacymi wurězkami z dźenikowych zapiskow, listow a pojednanjow mězniki a etapy swojeho žiwjenja kaž tež wobstejnosće w kraju, wosebje w Serbach.

Prěni dźěl dwudźělneje twórby wobjednawa lěta 1964 do 1989. Hač jako student teologije a filozofije w Erfurće, jako hladar chorych w Kamjenicy, jako student dźiwadłowych wědomosćow w Lipsku, jako dramaturg při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle w Budyšinje abo jako talentowany młody basnik, husto dyrbješe Dyrlich njesměrnje wojować, zo móhł po swo­jim puću dale kročić, dokelž jemu kamjenje do puća walachu. Čitar zhoni, kak wobćežne za awtora bě, po złoženju studija w Erfurće zdobyć nowu powołansku perspektiwu. Zhoni tež, kak wobchadźeše serbske nakładnistwo z młodym awtorom, kiž po swojim, nic po „zwučenym“ wašnju basnješe.

JANKAHANKA z přestawku

štwórtk, 09. awgusta 2018 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Woblubowana a wuspěšna serbska popowa skupina JANKAHANKA chce swoje skutkowanje „w dotalnej formje na najprjedy raz njewobmjezowany čas na lód połožić“, kaž spěwar a gitarist kapały Józef Brězan na naprašowanje zdźěli. Nastupajo přičiny za přestawku pak wzda so kóždehožkuli komentara. Hač a na kotre wašnje jednotliwi instrumentalisća sami abo zhromadnje dale hudźa, tuchwilu jasne njeje.

Lětni serial SN7. dźěl

Dźensniše „małe jewišćo“ zda so na prěni napohlad trochu zwonka našeho lětnjeho rjadu stać. Röhrscheidtowa bašta dźě je předewšěm jako alternatiwne hrajnišćo Serbskeho ludoweho ansambla znata. Nimo toho je tam nětko tež pokładnja domu zaměstnjena. W lěće 1496 jako dźěl Budyskeho měšćanskeho wob­twjerdźenja dotwarjena wěža słužeše w swojich dołho trajacych stawiznach mjez druhim jako składźišćo suknjernje, jako korčma a jako sydło towarstwa Schlaraffia Budissa. Wot lěta 1952 bě tam hłowny kostimowy fundus SLA. Po sa­něrowanju su baštu před třomi lětami w dźensnišej formje wotewrěli.

SN zaso online

Internetne strony Serbskich Nowin njeběchu dlěši čas přistupne. Přičina bě ćežki techniski zmylk, kotryž lokalizować bě chětro wobćežne, zdźěli wčera poskićer inter­netnych posłužbow. Tohodla je po­rjedźenje tež dwaj dnjej trało. Mjeztym su SN-online zaso bjez problemow přistupne a wšitke wudaća Serbskich Nowin abonentam w archiwje předleža. SN

Uta Brězanec při Starej wodarni

srjeda, 08. awgusta 2018 spisane wot:
W nadawku telewizijneho sćelaka MDR produkuje entertainowa firma Saxonia tuchwi­lu wusyłanje „Šlagry mojeje domizny – Hornja Łužica“. Mjez starami šlagroweje sceny, kotrychž w Žitawje, Oybinje, Ochranowje, Njeswačidle a Kumwałdźe filmuja­, je tež Uta Brězanec. Spěw „Što by było, hdyž?“ z njej su hakle minjenu njedźe­­lu při Budyskej Starej wodarni natočili. Za hišće rjeńše wobrazy zasadźi­chu kameru z truta (Drohne). Wusyłanje, kotrež Ross Antony tež z najwše­lakorišimi infor­macijemi wo Budyšinje a Hornjej Łužicy moderěruje, móža sej zajimcy pjatk, 24. awgusta, w 20.15 hodź. na MDR wobhladać. Foto: Carmen Schumann

nowostki LND