Wylem Wěrik
Před tysac lětami Budyski měr podpisany
Dźensa před tysac lětami podpisaštaj němski kejžor Heinrich II. a pólski wulkowójwoda Bolesław Chrobry (zmužity) na Budyskim hrodźe měrowe zrěčenje, kotrež kóždy pólski šuler jako „Pokój Budiszyński“ ze stawiznow znaje. W Němskej je historiski podawk z 30. januara 1018 lědma znaty a njeje tež na sławnym stukowym wjerchu w awdiencnej žurli Budyskeho hrodu zwobraznjeny.
Budyski měr postaješe, zo měještej Łužica a Milčanski kraj dale pólske wićestwo wostać a zo běše Łobjo – z wuwzaćom Mišna – zapadna hranica pólskeho stata. Zo by so poměr mjez Němskej a pólskim knježićelom dale skrućił, dósta Bolesław I. dźowku Olgu němskeho monarcha za mandźelsku.
Jónkrótne kulturne kubło
Wojerowske wuměłstwowe towarstwo wuznawa so dale k serbskim korjenjam regiona a budźe tež přichodnje ze Serbami hromadźe dźěłać.
Wojerecy (AK/SN). Wuměłstwowe towarstwo we Wojerecach budźe dale dobre styki k serbskim wuměłcam wudźeržować a z nimi wusko hromadźe dźěłać. „Wot lěta 1970 wobstajnje kooperujemy. Serbska kultura steji za wobstajnosć, a žórło w regionje. Wona je jónkrótne kulturne kubło Łužicy“, podšmórny předsyda Martin Schmidt po sobotnej hłownej zhromadźiznje wuměłstwoweho towarstwa we Wojerecach.
Babyloniski šmjat na wuspěšnej premjerje młodźinskeho dźiwadła
„Kupa fantazije“, nowa inscenacija Młodźinskeho dźiwadła NSLDź, rozjimuje na třoch runinach rozdźěle a zhromadnosće wšelakich kulturow. Wčera dožiwi hra w Budyšinje swoju premjeru.
Budyšin (SN/bn). Młodźinske dźiwadło Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła je wčera swoju nowu inscenaciju „Kupa fantazije“ prěni raz wuspěšnje předstajiło. Z dołho trajacym přikleskom mytowaše publikum na wupředatej wulkej žurli Budyskeho Dźiwadła na hrodźe wukon hrajerskeho dorosta Serbskeho gymnazija Budyšin. Młodostni běchu hru na zakładźe koncepta režisera a nawody skupiny Měrka Brankačka wuwili a zwoprawdźichu ju w cyłkownje sydom rěčach. Přidatnje zaplećechu pasaže romana „Kupa zabytych“ Jakuba Lorenca-Zalěskeho.
Bjez nich njeńdźe
Čitajće w nowym rozhledźe (26.01.18)
W februarskim Rozhledźe čaka tójšto zajimawych přinoškow na was. Zo bych was trochu wćipnych sčiniła, podam wam po zwučenym wašnju mały přehlad wo jeho temach:
Tydźenja su dobyćerjow Literarneho wubědźowanja LND a Załožby za serbski lud mytowali. Jedyn z pjeć jurorow, kotřiž přinoški posudźowachu, bě Pětr Thiemann. Wón pisa w zawodnym přinošku najnowšeho wudaća wo literarnym dorosće. Wjeselić móžeće so na mytowanej twórbje młodeju awtorow.
Literaturje wěnuje so tež naš interview. Diana Hickec je so Benedikta Dyrlicha za pozadkami antologije „Brücken im Zugwind“ prašała, kiž je lěta 2016 jako wudaće časopisa Bawülon wušła a kotraž wobsahuje teksty serbskich spisowaćel(k)ow a z nimi zwjazanych awtor(k)ow.
Z třećim dźělom zakónčimy přinošk Měrka Šołty wo Smolerjowym wudaću „Pěsničkow“. Nadrobnje wobswětla wón zestawu, rěč a žórła publikacije a skedźbnja tež na zasłužbu, kotruž mějachu druzy na jeje nastaću, předewšěm Leopold Haupt jako sekretar Hornjołužiskeje towaršnosće wědomosćow w Zhorjelcu.
Tójšto kedźbnosće sej wužadał
Chětro rozdźělne stejišća tudyšich ludźi Georgej Baselitzej napřećo
Wčera je znaty moler a grafikar Hans-Georg Kern – dźensa mjenuje so Georg Baselitz – 80. narodniny swjećił. Podawk to, na kotryž su na mnohich městnach swěta zhladowali, mjez druhim tež w ródnej wsy Baselitza Němskich Pazlicach. Zhromadnje ze stawizniskim towarstwom zorganizowa bywši decernent a krajny rada starowokrjesa Kamjenc, młódši bratr Georga Baselitza Günter Kern, minjenu njedźelu jónkrótnu wustajeńcu w Němskopazličanskej bywšej šuli, hdźež běchu Kernecy něhdy bydlili. Georg Kern je so tam 1938 narodźił.
Nowa Hornjołužiska domjaca protyka za lěto jubilejow
Přewšo woblubowana němskorěčna Hornjołužiska domjaca protyka je loni po 26 lětach z rozpušćenjom nakładnistwa Lusatia po nahłej smjerći nakładnika dr. Franka Stübnera wuchadźeć přestała. Nakładnistwo Via regia z Kinsporka nětko pod mjenom Nowa Hornjołužiska domjaca protyka woblubowany serial dale wjedźe. Jan Bergmann, dr. Lars-Arne Dannenberg a dr. Matthias Donath su jako protykarjo zamołwitosć za trěbne spěšne wudaće nowinki přewzali a so nastupajo awtorow na někotrych z dotalnych z nakładnistwa Lusatia kaž tež na nowych zepěrali. „Smy sej wysokeho naroka wědomi a nadźijamy so, zo z namrěwstwom dr. Franka Stübnera hódnje pokročujemy“, rěka w předsłowje.
Česća molerja Baselitza z wosebitej wustajeńcu
Kamjenc (SN/mwe). „Město Kamjenc 80. narodniny Georga Baselitza wysoko hódnoći. Wjeselimy so, zo wón z našeje wokoliny pochadźa, zo ma tu swoje korjenje.“ Takle witaše wčera nawječor Kamjenski wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan) hosći, mjez nimi bratra Baselitza Güntera Kerna na wotewrjenje fotoweje wustajeńcy „Im Kern Baselitz“ na nutřkownym dworje radnicy. Dwě lěće bě Kamjenski fotograf Reinhard Kärbsch z dźěćimi a młodostnymi po „Baselitzowej šćežce“ při Němskopazličanskim wulkohaće na slědach jednoho z najwuznamnišich molerjow swěta a našeho časa po puću. Dźěl jeho zapopadnjenych motiwow móža sej zajimcy hač do 6. měrca w Kamjenskej radnicy wobhladać. Kärbsch ma swoju wustajeńcu za „hommage na Baselitza“ a chce twórby z Němskich Pazlic pochadźaceho a ze swójbnym mjenom Kern rěkaceho „na lochke wašnje spřistupnić“. Tuž je dźěći „wopak wokoło“, na žerdźi bimbolace so z hłowu k zemi, fotografował. Tak kaž je tež Baselitz swoje mólby „na hłowje stejace“ tworił.
Wubědźowanje młodych talentow
Třeći raz zarjaduje lětsa Budyska wokrjesna lutowarnja wubědźowanje talentow „Lampenfieber“. Pod hesłom „Měr je ...“ móža dźěći a młodostni w cyłkownje štyrjoch kategorijach namjety a přinoški zapodać.
Budyšin (SN/bn). Třeće bienalne wubědźowanje talentow „Lampenfieber“, kotrež Budyska wokrjesna lutowarnja w kooperaciji z towarstwom Kamjentny dom a ze Załožbu lutowarnje wokrjesa Budyšin přewjeduje, steji lětsa pod hesłom „Měr je ...“. Za tym tči mysl, zo „nochcemy tak jenož na 1 000. róčnicu Budyskeho měra, kotruž kónc měsaca swjećimy, pokazać, ale zdobom temu narěčeć, kotraž je nažel zaso aktualna: Što woznamjenja měr, a kak wobwliwuje nas wón tu w bikulturnym regionje wosrjedź třikrajoweho róžka“, rozłoži předsyda towarstwa Torsten Wiegel pjatk na nowinarskej konferency. Projektny koordinator Paul Schneider doda: „Sujet skići wulki spektrum. Wobdźělnicy wubědźowa- nja móža so na najwšelakoriše wašnje kreatiwnje z ćežišćom rozestajeć.“
